Marokkanen, superioriteit,
en racisme
Als men überhaupt al de
oververtegenwoordiging van Marokkanen in de groep mensen met problematisch
gedrag wil bespreken, wijst men meestal meteen op hun maatschappelijke positie
(ik-moet-jou-niet-want-jij-moet-mij-ook-niet, citaat uit artikel van Kees
Beekmans
).
Dat is slechts een deel van het verhaal, ze zitten in dezelfde positie als heel
veel autochtonen en andere groepen allochtonen. Waar Marokkanen duidelijk anders
zijn, is in het aan de machocultuur gerelateerde superioriteitsgevoel, zie
Cultuurverschillen: Luyten
. Als dat
superioriteitsgevoel gefrustreerd wordt door de maatschappelijke werkelijkheid,
krijgt men neigingen tot compensatie. Die vorm van compensatie wordt in zijn
extreem beschreven in De misdadige natuur
. Voor Marokkanen als
groep ziet men de uitkomsten van dit proces in verschillende uitingsvormen: van
kleine pesterijen om de overhand te krijgen (de bekende dagelijkse overlast van
hangjongeren), via extreme reacties op gecorrigeerd worden, tot een
sterke oververtegenwoordiging in de misdaad. Voor Antillianen geldt in hoge mate
hetzelfde.
Ook in reacties van Marokkanen op de de maatschappelijke discussie
rond de (Marokkaanse) moord op Theo van Gogh valt veel van dit proces te
ontdekken. De kenmerkende houding is die van "gekwetst eergevoel": hoe kunnen
die mensen ons zo aanspreken, want wij hebben zelf toch niets gedaan. Dat
is een uiting van een algemene trek: 'De vorige keer dat hij het schoolplein
op kwam fietsen, zei ik tegen hem, terwijl ik een hand op zijn stuur liet
rusten, 'dat het schoolplein alleen voor onze leerlingen was, niet voor
leerlingen van andere scholen'. Hij zei toen. 'Raak me fiets niet aan.' '
. Beekmans legt dit
uit als gevolg van een door niet erkend zijn zwak eigenbeeld. Het artikel over
misdadigheid laat zien dat deze conclusie onjuist is: het soort gedrag dat
Beekmans beschrijft is een gevolg van een te sterk eigenbeeld, van narcisme
. Dit verklaart
veel beter het verongelijkte gedrag dat er mee gepaard gaat: de verongelijktheid
wordt veroorzaakt door de botsing tussen sterk eigenbeeld en feitelijke zwakke
positie. En dit speelt niet alleen op het straatniveau, ook de intelligenteren
en woordvoerders
. De
waarschijnlijke oorzaak van dit gedrag is ook wel bekend, de machocultuur
.
Overigens is de constatering van Beekmans dat
Marokkanen een zwakke maatschappelijke positie hebben terecht. Maar weer: dat geldt
meestal voor groepen immigranten, bijvoorbeeld de Nederlands-Indiërs
van vlak na de oorlog. Het verschil is de reactie op die positie. Hier
onderscheiden de Marokkanen zich dus op zeer expliciete wijze. En in dit
onderscheid zitten alleen maar negatieve aspecten, zoals het
superioriteitsgevoel, en het elders beschreven groepsgedrag
en racisme
.
Addendum 10-03-2005
Het voorgaande artikel is van januari 2005. Het onderzoek naar de voorvallen in
de Diamantbuurt
is nu verschenen
. Onderstaand de
belangrijkste bevindingen:
Ferwerda, die na oktober vorig jaar ook zelf drie dagen in de Diamantbuurt
('een heel leuk buurtje') heeft gebivakkeerd, stelt vast dat de jongens 'bijna
uitsluitend van Marokkaanse komaf zijn'. De groep noemt hij vrij hecht en
onderling solidair.
De onderzoeker: 'Volgens sommige sleutelinformanten is er vanuit de groep en de
families ook een lange traditie van verzet tegen organisaties, zoals politie,
justitie en gemeenten.' Ofwel, 'er zijn anti-Nederlandse gevoelens'.
Ferwerda heeft tevens vastgesteld dat er 'een nieuwe groep jongens zit aan te
komen. Deze nieuwe aanwas is jonger (10 tot 12 jaar), is brutaal, veroorzaakt
overlast en wordt sterk aangetrokken door de groep.' Maar de groep heeft volgens
hem nog geen antecendenten.
Ook inmiddels verschenen is een eerste onderzoek naar de relatie
tussen criminaliteit en etniciteit, gedaan door de gemeente Amersfoort
. Hieruit blijkt
dat van alle Marokkaanse jeugd ca. 20 procent al in een dossier heeft bij de
politie, terwijl dit van de jongsten ca. 40 procent is. Dit is gedrag erger dan
kenmerkend voor dat in de Diamantbuurt. Men kan dus zonder meer stellen dat het
gedrag als omschreven in het Diamantbuurt onderzoek geen incident, maar
systematisch is.
Red.: Hier staat dus in niet mis te verstane termen wat
iedereen al kon afleiden uit het patroon van gedrag: Er is bij de Marokkanen
sprake van anti-Nederlandse gevoelens. Dat is praktisch identiek aan anti-autochtone gevoelens. Bij Marokkanen is dus sprake van racisme. Dat er
reacties zijn aan Nederlandse kant is niet meer dan logisch, waarvan de Lonsdale
jeugd niet meer dan een uiting is. Feit is dat het gedrag van Lonsdale jeugd
veel directer wordt beschreven en veel harder wordt aangepakt dan het gedrag van
de Marokkanen, zoals het Diamantbuurt geval aantoont. Dat is dus discriminatie.
Die discriminatie kan alleen worden bestreden door de Marokkanen op dezelfde
manier aan te pakken als Lonsdale jongeren. Waar overwogen wordt verboden in te
stellen op uitingen van als racistisch bestempelde kledingsuitingen door
Londalers, dient hetzelfde te gebeuren met de Marokkaanse, met hun witte petjes
en hoofddoekjes..
Naar Cultuurverschillen: Luyten
, Allochtonen overzicht
, of site home
.
|