Bronnen bij Privatisering, corporaties: kostenstijgingen

Een van de neoliberale geloofsartikelen is dat bij instellingen door privatisering de kosten omlaag gaan. Dat geldt bijvoorbeeld niet voor instellingen die in infrastructuur zitten, als corporaties. Onderstaand de feiten en de oorzaken:


Uit: De Volkskrant, 15-07-2005, van verslaggevers Merijn Rengers en Xander van Uffelen

Corporaties te kwistig met geld

De kosten van woningcorporaties rijzen de pan uit. Tussen 2000 en 2003 zijn hun interne bedrijfskosten jaarlijks met 12 procent gestegen. Na een fusie blijken de sociale verhuurders extra kwistig te zijn met hun uitgaven. Daardoor is miljarden euro minder beschikbaar voor de bouw van betaalbare huurwoningen.


Dat blijkt uit een onderzoek van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV), dat minister Dekker van VROM donderdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Het CFV houdt toezicht op hoe woningcorporaties met hun geld omgaan.   ...
    De sociale verhuurders geven per huurhuis steeds meer geld uit, blijkt uit het onderzoek. De kosten van de interne organisatie stegen tussen 2000 en 2003 van 757 naar 1071 euro per woning. Dit wordt vooral verklaard door salarisstijgingen en het inhuren van extra personeel door de corporaties.
    De hogere kosten slaan een gat in de reserves van de verhuurders. De waarde van het woningbezit valt 7,8 miljard euro lager uit, stelt het CFV. Daardoor hebben corporaties minder vermogen beschikbaar om betaalbare huurwoningen te bouwen.
    Vooral grote corporaties in steden zijn duur, constateert het CFV. De kosten van de eigen organisatie bedragen daar circa 1200 euro per huurhuis. Corporaties in Rotterdam zijn het duurste uit. De toezichthouder heeft geen verklaring voor de grote verschillen tussen de verhuurders.   ...
    Minster Dekker van VROM ziet in het rapport geen aanleiding om bij de corporaties in te grijpen. Zij vindt het beteugelen van de kosten een zaak van de raden van toezicht. Wel ziet ook zij brood in het verbeteren van de jaarverslagen.


Red.:   Merk op dat het door minister Dekker genoemde toezicht gebeurd door mensen die totaal geen belang hebben bij kostenbeperking, aangezien vrijwel alle of alle leden van raden van toezicht uit de hogere maatschappelijke klassen komen, dus een koopwoning hebben, en zeker geen corporatiewoning. Dit geldt ook voor de organisaties die nu geacht worden toezicht te houden, waaronder de brancheorganisatie Aedes, die zelfs een bonus heeft gezet op het bouwen voor rijkeren . Om een goed toezicht te krijgen, moet er een vorm van belang ingebouwd worden, door bijvoorbeeld de huurders minimaal de helft van het aantal zetels in de raden van toezicht te laten kiezen.

Een andere bron van hogere kosten ten gevolge van privatisering is de stijging van de  salariskosten, te beginnen met de top:


De Volkskrant, 19-08-2005, door Merijn Rengers en Xander van Uffelen

Top woningbouw krijgt bijna drie ton

Boven het salaris van de premier komen veel directeuren van woningcorporaties makkelijk uit. Een enkeling laat zich, tegen de regels in, niet in de kaart kijken. ‘Royeren kan.’


... Een woningcorporatie is een publieke organisatie, met de belangrijke taak betaalbare (huur)woningen aan te bieden. ...
    In de salarissenranglijst die de Volkskrant dit jaar voor het eerst opstelt van de vijftig grootste corporaties staat directeur Frank Bijdendijk van de Amsterdamse woningcorporatie Het Oosten bovenaan. 184 Duizend euro plus een bonus van 43 duizend euro verdiende hij vorig jaar. Inclusief een bijdrage voor het pensioen en enkele andere vergoedingen komt Bijdendijk op 271 duizend euro. Zijn dienstauto van 42 duizend euro, die van de fiscus voor 22 procent moet meetellen, brengt de totale salariskosten op 280 duizend euro. Collega-bestuurder Jan Hoff bij Het Oosten haalt eveneens de salarissen-toptien.
    Jacob Kohnstamm, voorzitter van de toezichthoudende raad van commissarissen bij Het Oosten (en voormalig D66-staatssecretaris Grote-Stedenbeleid), zegt over de hoge beloning voor bestuurders van Het Oosten: ‘Een tijd geleden konden wij geen geschikte kandidaat voor het bestuur vinden. We hebben toen beloningsadviseur Hay Group een analyse laten maken.’ Het resultaat: ‘Door de krapte op de arbeidsmarkt van vastgoedontwikkelaars is het salaris in 2001 opgetrokken.’
    Uit een nieuwe analyse door Hay blijkt dat de salarissen bij Het Oosten nu bovengemiddeld zijn. Kohnstamm en zijn commissarissen zien echter geen aanleiding deze te verlagen. ‘Daarvoor is het verschil te gering. Bovendien kan je niet zomaar terugkomen op afspraken.’
... Als stichting hoeven woningcorporaties voor hun interne beleid aan niemand verantwoording af te leggen.
    Dat maakt de salarisdiscussie bij corporaties fundamenteel anders dan elders. Bij de energiebedrijven Essent en Nuon konden aandeelhouders – provincies en gemeenten – met succes protesteren tegen de bestuurdersbeloning. Druk van donateurs resulteerde in het op non-actief plaatsen van de medisch directeur bij de Hartstichting. Bij De Nederlandsche Bank bevroor minister Zalm het salaris van bankpresident Nout Wellink.
    Bij woningcorporaties ontbreekt zo’n corrigerende kracht, net als in de zorg, erkent Van Leeuwen van Aedes. ...


Red.:   Dit stuk laat het complex van processen zien: het gebrek aan objectief toezicht, het feit dat het huidige toezicht mensen uit de maatschappelijke top zijn en dus (helaas) ook profiteurs, dat deze mensen zich vergelijken met het bedrijfsleven, door bijvoorbeeld Hay in te schakelen (een vergelijking die totaal niet opgaat, want er is geen vrije markt). De uitkomst van wat effectief zelfregulering door de top is,  is even voorspelbaar als de zonsopgang: graaien.
    Het toezicht op de corporaties is grotendeels overgegaan van ledenvergaderingen naar Raden van Commissarissen, of Raden van Toezicht. Deze worden bezet door notabelen van allerlei achtergrond. Deze zijn kennelijk niet in staat de salarisstijgingen van de directie in de hand te houden. D reden van het eerste is simpel: het zijn veelal hetzelfde soort mensen als de eerste. Ten bewijze daarvan, onderstaand een bericht over wat gebeurt met de beloning van toezichthouders:


Uit: De Volkskrant, 20-08-2005, van verslaggevers Merijn Rengers en Xander van Uffelen

Achtergrond | Beloning van toezichthouders op sociaal bouwen stijgt met 14 procent

Corporatiefusie stuwt vergoeding commissaris op

Net als bij de directeuren stijgt de beloning van commissarissen bij corporaties. Hoog op de ranglijst: oud-staatssecretaris Dick Tommel.


De raad van commissarissen van Corporatieholding Friesland ontving in 2004 de hoogste vergoeding van de grootste vijftig woningcorporaties. De negen commissarissen werden vorig jaar samen beloond met 148 duizend euro, ruim vijftienduizend euro per persoon. ...
   De bezoldiging per commissaris is het afgelopen jaar met 14 procent opgelopen, zo blijkt uit onderzoek van de Volkskrant onder de grootste vijftig corporaties. Gemiddeld strijkt een voorzitter van een corporatie als vergoeding 11.300 euro op. Voor deze baan moet hij in de regel enkele keren per jaar vergaderen en daarnaast – al naar gelang de taakopvatting – geregeld overleg voeren met de directeuren van de organisatie.
    Met een vergoeding van ongeveer elfduizend euro komt een commissaris aardig in de buurt van de tarieven die in het bedrijfsleven worden betaald. Ter vergelijking: de raad van commissarissen van het ingenieursbedrijf Grontmij (winst veertien miljoen euro, 3300 werknemers) ontvangt 23 duizend euro per jaar per commissaris als vergoeding.Voorzitter   
    Dick Tommel van de corporatie Com Wonen uit Rotterdam heeft met bijna zeventienduizend euro de hoogste vergoeding. De oud-staatssecretaris van Volkshuisvesting zag zijn vergoeding in een jaar tijd ruimschoots verdubbelen. ...


Red.:   Het resultaat van dit soort toezichthouders op de sociale doelstelling van de corporaties is natuurlijk navenant, zie hier .
    Degenen die toezicht houden zijn dus hetzelfde soort mensen als degenen die de corporatie besturen. En beiden behoren ze tot het hoge midden en de top van de maatschappij, van welke groepen het de natuurlijke neiging is om zoveel mogelijk te graaien ten koste van hen die onder hen zitten - in dit geval de huurders.


Naar Privatisering , Economie, lijst , Economie, overzicht , of site home .