De sociologie van rijkdom: de mobiliteit

Eén van de belangrijkste waarden van een democratisch maatschappij is dat iedereen werk kan krijgen naar zijn capaciteiten. De term hiervoor is sociale mobiliteit. Het is eigenlijk al voor de hand liggend, maar ook uit onderzoek is nu gebleken dat de toename van rijkdom leidt tot een verlies aan sociale mobiliteit. In verder doorgevoerde vorm zou dat dus kunnen leiden tot vormen van plutocratie of oligarchie, wat balgemeen als zeer ongewenst wordt gezien. Die ongewenstheid geldt wat mindere mate dus ook al voor de vormen van rijkdom die we nu al hebben. Onderstaand een samenvattend artikel, maar uit de uitgebreidere vorm blijkt bijvoorbeeld dat naarmate in een land het verschil in rijkdom groter is, ook de sociale mobiliteit afneemt .


De Volkskrant, 04-11-2006, van verslaggever Peter Giesen

Sociale mobiliteit neemt af nu rijk vaker met rijk trouwt

Vroeger trouwde een arts met een verpleegster, tegenwoordig met een andere arts. Tweeverdieners aan de bovenkant van de samenleving hebben een hoog inkomen dat zij in hun kinderen investeren. Die kinderen kunnen ook een beroep doen op de kennis en het netwerk van hun hoog opgeleide ouders.
    Als gevolg hiervan neemt de sociale ongelijkheid toe, denkt hoogleraar sociologie Ultee aan de Radboud Universiteit. De Nederlandse elite heeft zich de afgelopen tien jaar meer afgezonderd van de middenklasse. Dat is een trendbreuk: sinds de jaren vijftig werden de sociale barrières tussen middenklasse en bovenlaag juist lager. Nederland vormde tot de jaren vijftig een conservatieve, zeer gesloten samenleving. Nergens in Europa was het zo moeilijk om van een dubbeltje een kwartje te worden.
    Later veranderde Nederland in een zeer open samenleving. Dit is nog steeds zo, maar in de periode 2000-2003 was de bovenlaag meer afgesloten voor de middenklasse dan in de periode 1990-1993, zo beweert Ultee.
    Die ontwikkeling zou zich kunnen doorzetten. Sinds de jaren tachtig is de ongelijkheid van inkomens ook in Nederland gestegen. Uit onderzoek blijkt dat landen met grote inkomensverschillen, zoals de VS, een relatief lage sociale mobiliteit kennen.
 

Naar Rechtvaardiging rijkdom  , Economie, overzicht , of site home .