De Volkskrant, 20-11-2004, door Aimée
Kiene en Bert Wagendorp
Achtergrond | Hooguit tiental aanhangers van extreem-rechts zou aanslagen plegen
Lonsdale-jongere vaak meeloper
Tussentitel: 'White Power' moet superioriteit blank ras verwoorden
Nederland kent bands als Pipo en de KluukKluuks Klan, maar van een echte
White Powerbeweging is hier geen sprake. De meeste extreem-rechtse jongeren zijn
opportunisten.
Op 21 augustus 1966 werd in Marquette Park, in de South Side van Chicago, een
bijeenkomst gehouden van de Amerikaanse nazipartij. Drieduizend toeschouwers
luisterden er naar een speech van partijleider Georg Lincoln Rockwell,
bijgenaamd The American Führer. Toen
Rockwell klaar was klonk massaal: 'White Power!'
De kreet maakte een wereldwijde en langdurige
veroveringstocht, die ook Nederland bereikte en recentelijk opdook in onder meer
een moskee in Helden en een islamitische school in Uden. De gebouwen werden in
brand gestoken en beklad met de letters 'WP' en een cirkel met een kruis erdoor,
de symbolen van White Power.
Achter de leus, vermoedelijk een reactie op de befaamde
Block Power-speech die de zwarte activist Stokely Carmichael in het voorjaar
van 1966 hield in Mississippi, zit geen organisatie of ander verband. White
Power is de vlag op een gedachtegoed, een symbool van extreem-rechtse
opvattingen, een signaal van geestverwantschap. De woorden, de afkorting of het
symbool zijn handtekeningen die duidelijk maken in
welk kader een boodschap moet worden gezien - voorzover dat nog niet duidelijk
was.
De term dook in Nederland voor het eerst op in 1982, tijdens
een rechtszaak in Rotterdam. De grote bekendheid kwam pas in de jaren negentig,
nadat in Waalwijk dreigbrieven aan allochtonen waren verstuurd, ondertekend met
White Power Waalwijk. In de sinds 1997 door de Leidse onderzoeker Jaap
van Donselaar gepubliceerde Monitor racisme en extreem-rechts komt de term
jaarlijks terug, in meldingen van dreigbrieven (Leiden, 1997, White Power
Front Nederland), WP-symbolen (Duindorp, 1998) of White Power-graffiti
(Noordwijk, 1999).
Volgens Willem Hart van de antifascistische organisatie Kafka
is de leus White Power in Nederland vooral populair bij gabbers, liefhebbers van
hardcore-housemuziek. 'Ze dragen vaak kleding van het merk Lonsdale, hangen
white power-symbolen aan kettinkjes om hun nek of naaien ze op bomberjacks.'
Er is geen landelijk onderzoek gedaan naar de omvang van deze
groep extreem-rechtse jongeren, maar Hart vermoedt dat enkele honderden jongeren
in Nederland xenofobe ideeën koesteren. Hij denkt dat enkele tientallen van hen
daadwerkelijk aanslagen plegen. De anderen zijn vaak meelopers, die de White
Power-symbolen kennen uit de media.
De uitingen van extreem-rechts duiken vooral op buiten de
grote steden. In Zuidoost-Brabant, waar onlangs aanslagen werden gepleegd, deed
de politie kortgeleden het enige onderzoek naar White Power-jongeren. Zij telden
120 'Lonsdale-jongeren' die aangaven extreem-rechtse ideologieën aan te hangen.
Ook van deze groep bestempelde de politie het overgrote deel als meeloper.
De kans is klein dat deze jongeren ooit gehoord hebben van
Georg Lincoln Rockwell, die in 1967 werd vermoord door een ontevreden
ex-partijlid. Hij zag in de kreet de kern van zijn denkbeelden verwoord: de
superioriteit van het blanke ras. In 1967 verscheen zijn boek White Power,
waarin hij zijn opvattingen verwoordde. Blanke separatisten, nationalisten,
radicale christenen, neo-nazi's en andere gelovigen in de kerk van de blanke
suprematie: ze vertoeven in de VS nog altijd onder de grote paraplu van de White
Power.
De opmars van de extreemrechtse pay-off in Europa
gebeurde onder muzikale begeleiding. In Engeland was Ian Stuarts band
Skrewdriver, opgericht in 1977 als antwoord op de 'linkse' punk, een van de
promotors. Skrewdriver kwam in 1982 met de lp White Power op het White
Noise-label, platenmaatschappij van het extreem-rechtse National Front. Het
succes van de band leidde tot veel imitatie, in Engeland en daarbuiten.
Zo kent Nederland onder meer de bands Pipo en de Kluuk Kluuks
Flan en Brigade M, waarin de 'M' stond voor Mussert. De uit Sassenheim
afkomstige groep, waarin onder meer de voormalige secretaris van de politieke
partij CP'86 actief was, timmerde aan de weg met teksten als 'Sassem is
rechts, Sassem is rein, ik zou nergens anders dan in Sassem willen zijn'.
Uiteraard heeft Brigade M. het nummer White Power op het repertoire
staan.
Terug naar Fout in de krant
, Media home
, of naar site home
.
|