Bronnen bij Rijnlandse controle: de noodzaak

11 nov.2007

Onderstaand voorbeelden van de noodzaak een streng controle en handhavingsbeleid te voeren:


Uit: De Volkskrant, 09-11-2007, van verslaggevers Merijn Rengers en John Schoorl

Moord op vastgoedman mysterie

’t Hooft viel alleen op door zijn vele auto’s

Vermoorde vastgoedhandelaar zou hebben gezegd dat de afdeling Woningbeheer van de gemeente ‘van hem was’.


Victor ’t Hooft, de woensdagavond doodgeschoten Haagse vastgoedhandelaar, was een man van vaste gewoonten. ...
    Zijn naam dook in 2003 voor het eerst prominent in de krantenkolommen op, in verband met een Haagse affaire die het einde inluidde van wethouder Hilhorst. Op het jaarlijkse vastgoedcongres Mpim in Cannes in 2000 zou er een deal zijn geboren om panden over te nemen van Woningbeheer, een exploitatievehikel van de gemeente Den Haag.
    De Haagsche Courant onthulde dat de ambtelijke top van Woningbeheer aan de Côte d’Azur nogal wat huizen en bedrijfspanden aan ’t Hooft zou hebben beloofd, en nadien daadwerkelijk verkocht.
    Hoe ’t Hooft aan zo’n bevoorrechte positie kwam bij de gemeente, was niet helemaal helder, maar de intieme banden met de ambtelijke top speelden zeker een rol. De huidige topman van Vitatem zat toentertijd bij Woningbeheer, en deed ook privé zaken met ’t Hooft. Een algemeen directeur maakte op kosten van ’t Hooft reizen naar Cannes en Italië.
    In de Haagse vastgoedwereld liet ’t Hooft nadrukkelijk doorschemeren, zo menen insiders, dat Woningbeheer ‘van hem was’. Wie van plan was om deze relatie in de wielen te rijden, werd met zijn intimiderend ongenoegen geconfronteerd. ...


Red.:   Hier moet een onmiddellijk onderzoek volgen, en alle betrokken direct ontslagen.


Uit: De Volkskrant, 14-12-2007, van verslaggever Peter de Graaf

‘Zes jaarsalarissen zonder te werken is disproportioneel’

Interview Piet de Kroon | Van de gouden handdrukken die de provincie Noord-Brabant gaf, waren er 32 excessief.


Directeur Piet de Kroon van de Zuidelijke Rekenkamer is ‘best geschrokken’ van de uitkomsten van het onderzoek naar de ontslagregelingen bij de provincie Noord-Brabant. Hij heeft geconstateerd dat verschillende slecht presterende ambtenaren bij hun vertrek toch een flinke zak geld meekregen. ‘Het is toch gemeenschapsgeld’, zegt hij in een toelichting op het rapport Loon naar Werken.
    ‘In veel gevallen was het disfunctioneren duidelijk. Maar de provincie pakte niet door. De ambtenaar nam een advocaat, terwijl de provincie de zaak het liefst in der minne wilde schikken, zonder tussenkomst van de rechter. ...
    Volgens De Kroon was de provincie veel goedkoper uit geweest als ze sommige ontslagen wel voor de rechter had gebracht. Maar hij kan niet zeggen in welke mate de 32 buitensporige ontslagvergoedingen ‘disproportioneel’ waren. ‘Dat verschilt per dossier. Sommige regelingen waren echt excessief. Als de provincie in 1999 met een ambtenaar een vervroegde uittredingsregeling afspreekt voor 2005, en er meteen bij zegt: je hoeft niet meer te komen werken, we betalen je wel door. Dat zijn zes jaarsalarissen voor non-activiteit, dat is zeer disproportioneel.’
    Ander voorbeeld: ‘Bij een ambtenaar was sprake van zeer ernstig disfunctioneren, met ook nog een integriteitsprobleem. En dat wordt dan in der minne geschikt. Dat vind ik zeer disproportioneel. Dan was een rechtsgang beter geweest. Ik weet zeker dat de rechter een lager bedrag had opgelegd.’    ...


Red.:   Dit is volkomen van de gekke: de ene groep ambtenaren die de andere groep het hoofd  boven het hoofd houdt, natuurlijk onder het motto: het blijft onder soortgenoten. De niet-functionerenden moeten natuurlijk hetzelfde behandeld worden als een niet-functionerende schoonmaakster, en de ambtenaar met een integriteitprobleem hetzelfde als een postode die pakketjes achterover drukt: respectievelijk ontslag en ontslag plus een proces. En bovendien hadden de ambtenaren die op - deze manier hun baas, de overheid, hebben benadeeld zorgvuldig onderzocht moeten worden, en ook zonodig ontslagen.


Uit: De Volkskrant, 30-11-2007, van een verslaggever

Notarissen stil over witwassen

Aangifte tegen notaris die de verkoop van onroerend goed via een 2-jarige koper liet passeren.


Zeven notariskantoren hebben bij herhaling de antiwitwaswetgeving overtreden. De notarissen verzwegen dat hun klanten meer dan vijftienduizend euro contant betaalden of dat ze betrokken waren bij een verdachte carrouselverkoop van onroerend goed. Dat blijkt uit onderzoek van het Bureau Financieel Toezicht (BFT), dat de financiële integriteit van het notariaat in de gaten houdt.
    Notarissen moeten, net als andere financiële dienstverleners, verdachte transacties melden bij de Financial Intelligence Unit. Dat is een meldpunt van het ministerie van Justitie. Bij de zeven omstreden kantoren is 192 keer ten onrechte niets gemeld, laat het BFT weten. ...
    In één geval is woensdag aangifte gedaan, aldus Winkel. Het gaat om een niet-gemelde ‘abc’-transactie waarbij de tussenpersoon een 2-jarige bleek.


Red.:   Het notariaat bestaat bij gratie van betrouwbaarheid - onmiddellijke uitzetting uit het ambt had moeten voelen


Uit: De Volkskrant, 16-04-2008, door Ferry Haan

Oud-AFM-bestuurder ontloopt vervolging

Voormalig bestuurder Anne Willem Kist van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft vorig jaar iets doms gedaan. Terwijl hij als toezichthouder tot in detail inzicht had in het overnameproces van ABN Amro, had hij als belegger aandelen in Fortis, een van drie partijen die de Nederlandse bank uiteindelijk overnamen.
    Nog dommer was dat Kist persoonlijk betrokken was bij aandelenverkoop. De bestuurder vermoedde na afloop nattigheid. 'Hij trok zelf aan de bel', verklaarde AFM-topman Hans Hoogervorst dinsdag tijdens de persconferentie over het AFM-jaarverslag.
    Na een publicatie in Het Financieele Dagblad, dat meldde dat Kist aandelen ABN Amro had verkocht, besloot de AFM te reageren. ...
    De pijn voor Kist hield hiermee niet op. De AFM onderzocht de transactie van de eigen bestuurder 'zonder aanzien des persoons'. De conclusie was dat Kist inderdaad de interne beleggingsregels had overtreden. Omdat de integriteit van de AFM geen twijfel verdraagt, heeft de toezichthouder het interne onderzoek ook nog eens voorgelegd aan het Openbaar Ministerie. Dat concludeerde dat 'voorwetenschap geen enkele rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van de gewraakte transactie'. Volgens het OM zou een aangifte in dit geval 'niet tot enige vorm van vervolging leiden'.
    Ook de AFM besloot geen maatregelen te nemen richting Kist, die wel voorgoed zijn baan kwijt is als AFM-bestuurder. ...


Red.:   Er volgen nog een aantal "goede redenen" om Kist niet te vervolgen. Allemaal zaken die bij misdrijven of overtredingen op lager niveaus inderdaad als verzachtende omstandigheden kunnen dienen: bij een proces en/of veroordeling. De reden dat die vervolging nu niet plaats vindt is simpel: men vervolgt zeer ongaarne mensen uit eigen kring.


Uit: De Volkskrant, 22-11-2007, van verslaggeefster Janny Groen

‘Ambtenaren beïnvloedden onderzoek Catshuis-dode’

Ambtenaren zouden hebben geweten van gebruik thinner.


Een meerderheid van de Tweede Kamer eist opheldering over de rol van de overheid bij een brand in het Catshuis in mei 2004. Ambtenaren zouden op de hoogte zijn geweest van het gebruik van het verboden thinner bij renovatiewerkzaamheden.
    Bij de brand drie jaar geleden kwam een schilder om het leven, toen het oplosmiddel thinner vlam vatte. De schilder werd als enige schuldige aangewezen. Hij zou op eigen houtje hebben besloten het verboden middel te gebruiken. RTL Nieuws meldde woensdagavond dat een klokkenluider bij de notaris een voor de overheid belastende verklaring heeft afgelegd.
    De verklaring komt erop neer dat de top van de Rijksgebouwendienst en van het ministerie van Algemene Zaken hebben geïntervenieerd in het onderzoek en hebben voorkomen dat de overheid zich moest verantwoorden voor de rechter. Volgens de klokkenluider waren diverse ambtenaren er van op de hoogte dat het verboden thinner werd gebruikt.


Red.:   Andere informatie, van onder andere de weduwe van het slachtoffer, wijst erop dat de ambtenaren niet alleen geweten hebben van het thinner, maar zelfs de opdracht ben gegeven, omdat het karwei klaar moest in verband met een aankomen bezoek. In welk geval de aansprakelijkheid zo ver kan gaan als "dood door schuld" - een uitstekende reden voor het verstekken van corrupte informatie - meer over de zaak hier uitleg of detail .
    Wat betreft integriteit zou men de hoogste verwachten bij ambtenaren in dienst van de premier van het land. Maar ook hier blijkt men dus gevoelig voor de mogelijkheden van machtsmisbruik. En op dat niveau kan dat maar op één manier afgehandeld worden: door een volstrekt onafhankelijk orgaan.


Uit: De Volkskrant, 15-04-2008, door Frank Ankersmit, hoogleraar geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen

Aan de nationale schandpaal

De belangrijkste politiek verantwoordelijken in het onderwijsdrama verdienen een verbod om nog ooit openbare functies uit te oefenen, vindt Frank Ankersmit.


Tussentitel: Er zit meer despotisme in het openbaar bestuur dan ooit sinds de oorlog

Hoe weet de kiezer of de regering er iets van bakt? Vroeger was dat makkelijk genoeg. Daar had je ideologie en partijprogramma’s voor. Zat de PvdA in de regering en kwamen er aantrekkelijke sociale voorzieningen bij, dan was dat een mooi succes voor die partij. Slaagde de VVD erin misbruik van sociale voorzieningen tegen te gaan, dan had die partij gedaan wat ze haar kiezers altijd beloofde. Bleef alles zoals het ongeveer was, dan had het CDA bereikt waar het de CDA-stemmers om ging. De ideologie was de meetlat voor succes en falen in de politiek. Maar nu ideologie een lelijk woord is geworden en partijprogramma’s steeds meer op elkaar lijken, weet je als kiezer niet meer waar je succes van regering en politieke partijen aan af moet meten.   ...
    ... de dood van de ideologie leidde tot de fossilisering van bestaande verantwoordingsmechanismen en tot een oligarchisering van het openbaar bestuur. Er zit nu meer despotisme en willekeur in het openbaar bestuur dan ooit sinds WO II. Je ziet die tendens trouwens overal. Die doet zich voor in alle westerse democratieën, bij alle besluitvorming en zelfs in het bedrijfsleven. Autocratie is universeel in de mode.
    Het rapport–Dijsselbloem illustreert dat alles. Bij alle onderwijsvernieuwingen sinds Van Kemenade stond de kiezer steeds voor nul op de balans. Hem werd nooit iets uitgelegd, gevraagd of toegezegd. Van het afleggen van verantwoording was ook geen sprake meer. Wanneer Van Kemenade, Wallage of Netelenbos iets bedacht hadden, werd dat er doorgejast. Dat ging trouwens verrassend makkelijk. Er was zo weinig oppositie, dat veel mensen nu beweren dat iedereen eigenlijk achter die vernieuwingen stond en dat daarom iedereen ook medeschuldig is aan de ravage.
    Maar dat is toch een verkeerde voorstelling van zaken. Het is bijvoorbeeld onzin om te zeggen dat Tweede Kamer, Onderwijsraad, leraren et cetera unisono het studiehuis al wilden, voordat Wallage op dat zo onzalige idee kwam door zijn contacten met Clan Visser ‘t Hooft. Het initiatief lag hier wel degelijk bij de politiek verantwoordelijke top. Vergeet je dat, dan blijf je ook blind voor dat element van willekeur en despotisme dat gaandeweg in ons politiek systeem ingeslopen is. En je hoeft de passage over Netelenbos maar na te lezen om de bruine geur van despotisme te ruiken die overal uit het rapport opstijgt. Niks Nederland-polderland; dit is eerder het l’état c’est moi van Lodewijk XIV.
    Natuurlijk gaat het rapport-Dijsselbloem over het onderwijs. Maar het gaat ook over ons openbaar bestuur en over de verkeerde nieuwe zeden die daar zijn ontstaan. Laat de Tweede Kamer dat vooral niet vergeten! Vooral omdat Balkenende onlangs aankondigde dat men tussen nu en 2025 korte metten gaat maken met de constitutionele en juridische obstakels die bestuurders tot hun ergernis zo vaak op hun weg aantreffen. Laat men hem – en zijn opvolgers – hierin zijn gang gaan, dan kun je de democratie wel opdoeken.
    Het is de democratische plicht van de volksvertegenwoordiging iedere tendens richting willekeur en despotisme meteen de lelijke kop in te drukken. Dat betekent dat de Tweede Kamer bij de behandeling vandaag van het rapport-Dijsselbloem er niet omheen draait, maar het kind bij de naam noemt. Er is daarom geen enkele ruimte voor coulantie voor de belangrijkste politiek verantwoordelijken in het onderwijsdrama. Die verdienen de nationale schandpaal, bijvoorbeeld een verbod om nog ooit openbare functies uit te oefenen.
    Niet als een soort van publieke wraakneming. Dat zou primitief zijn. Maar wel als een niet mis te verstaan signaal aan onze zittende en toekomstige bestuurders dat dit absoluut niet voor herhaling in aanmerking komt. Toekomstige politici zullen dat signaal dan internaliseren – mogen we hopen! – en dat mag hen ervan weerhouden de samenleving opnieuw bloot te stellen aan ondoordachte experimenten en borreltafelplannetjes.


Red.:   Ook dit soort onderzoeken zijn het best in handen van een onafhankelijk instituut. Want zoals het onderwijsvoorbeeld toont: het natuurlijke controleorgaan, de Tweede Kamer, zit door allerlei politieke processen meestal mede in het complot. Zodat de goede adviezen van Ankersmit op die manier nooit tot uitvoering zullen komen. Terwijl ze, zoals hij ook aangeeft, uiterst belangrijk zijn.
 

Uit: De Volkskrant, 29-03-2008, door Martijn Katan uitleg of detail

Keuringsdienst

De controle van de overheid op vlees en veetransporten schiet zwaar tekort. Hoe is dat zo gekomen?


Eerst wat historie. Ooit was er de Keuringsdienst van Waren die fabrieken en winkels inspecteerde op ondeugdelijk eten. In 2003 ging die dienst over van het ministerie van Volksgezondheid naar dat van Landbouw. Landbouw wilde er graag het gezag over hebben, want boeren en bedrijven klaagden over te veel regels en inspecties. Volksgezondheid wilde wel van de Keuringsdienst af, want met controles van slagerijen scoor je in de politiek niet.
    De Keuringsdienst werd gefuseerd met de vleesinspectie tot de Voedsel en Waren Autoriteit oftewel VWA. Daarna ging 38 procent van het personeel eruit, met name de ervaren inspecteurs. Tegelijk namen de taken toe, dus werden bedrijven steeds minder vaak geïnspecteerd.
    Dat ging natuurlijk mis. Afschaffen van controle op bedrijven is zoiets als het afschaffen van scheidsrechters bij het voetbal: uiteindelijk vloeit er bloed. In het geval van de VWA was dat het bloed van varkens die massaal in vrachtwagens waren gepropt.
    Hoe heeft de overheid het zo ver kunnen laten komen? Mij ging een licht op tijdens een recente bespreking over voeding in Den Haag. Op weg naar het diner vroeg ik aan een ambtenaar waarom de VWA niets deed tegen misleidende reclame voor ‘gezonde’ levensmiddelen. Hij legde mij uit dat de overheid terugtreedt, maar dat was niet erg, want we hadden immers de Consumentenbond en de Keuringsdienst van Waarde. 'Keuringsdienst van wat?!', vroeg ik, maar ik had het goed verstaan: het ging over het tv-programma.
    Keuringsdienst van Waarde is een kostelijk programma dat misleidende reclames voor voedingsmiddelen ontmaskert. Maar of de details kloppen kan niemand nagaan, en het is ook de vraag of een tv-programma wel de echte boosdoeners te pakken neemt.
    De Tweede Kamer wil echter minder regels en minder inspectie, en daarom wordt bij de VWA controle vervangen door 'toezicht op controle'. De bedrijven controleren zichzelf, en de VWA controleert hun controlesystemen. Inspecteurs checken van achter hun computer of de bedrijven alle formulieren goed hebben ingevuld. Er wordt steeds minder gekeken wat er echt gebeurt in fabrieken, winkels en slachthuizen.
    Die ontwikkeling gaat door. De VWA wordt de komende jaren gefuseerd met onderdelen van het ministerie van Landbouw en dat gaat gepaard met een personeelsreductie van enige honderden mensen. Dat is slecht voor de veiligheid van speelgoed, achtbanen, boormachines en cosmetica, voor het dierenwelzijn, voor het waarheidsgehalte van gezondheidsclaims, en voor al die andere dingen waar de VWA toezicht op houdt. We zullen de gevolgen merken.


Red.:   De volstrekte waanzin! En die zit ingekankerd bij het hele systeem. een onafhankelijk orgaan die dit onmogelijk maakt en terugdraait is dringend nodig.


Uit: De Volkskrant, 04-06-2008

Baas Zuidas ‘te innig’ met verdachte

De Amsterdamse topambtenaar Jan Stoutenbeek had een ‘te innige relatie’ met een van de hoofdverdachten in de vastgoedfraude, die speelt aan de Zuidas in Amsterdam.
    Dat hebben ambtenaren en andere betrokkenen verklaard tegenover het Bureau Integriteit van de gemeente. Dat deed de afgelopen maanden onderzoek naar gemeentelijke integriteitsrisico’s bij het grootste vastgoedproject van Nederland.   ...
    Stoutenbeek, directeur van het projectbureau Zuidas, beval bij herhaling projectontwikkelaar Hans van Tartwijk aan als de juiste man om een gemeentelijke opdracht te krijgen. De manier waarop Stoutenbeek dat deed was ‘zo indringend, dat dit als onplezierig werd ervaren,’ zo verklaarden ambtenaren tegenover de integriteitsonderzoekers.   ...
    Hans van Tartwijk wordt ervan verdacht samen met een groep van circa 15 projectontwikkelaars en adviseurs Bouwfonds en het Philips Pensioenfonds voor tientallen miljoenen te hebben opgelicht. Van Tartwijk was het afgelopen decennium een van de favoriete ontwikkelaars van de gemeente Amsterdam.
    Hij was de zakenpartner van Joop van den Ende bij de bouw van een groot musicalcomplex aan de Zuidas. Van den Ende verbrak onlangs de samenwerking, omdat hij Van Tartwijk niet langer vertrouwde.


Red.:   Ook al vanwege een hele lijst huidige toezichthouders die niet functioneren:


Uit: De Volkskrant, 29-10-2009, van verslaggeefster Nelleke Trappenburg

Rekenkamer: toezicht besteding publiek geld kan stuk beter

Nederland telt 1.900 instellingen die met publiek geld worden gefinancierd | Niet alle ministeries hebben toezicht goed geregeld | Kamer beter informeren.

Ministers leggen onvoldoende verantwoording af over instellingen met publiek geld. Dat oordeelde de Algemene Rekenkamer gisteren in een brief aan de Tweede Kamer.
    Nederland heeft zo’n 1.900 instellingen die op afstand van het Rijk een wettelijke taak uitvoeren, bekostigd met publiek geld. Het gaat bijvoorbeeld om scholen, Staatsbosbeheer, politieregio’s en het UWV.
   In 2004 ging er 117,5 miljard euro om bij deze instellingen. ... De Rekenkamer vindt dat de ministers de Kamer beter moeten informeren over het beheer van deze instellingen.
    Met uitzondering van Sociale Zaken en Volksgezondheid melden de ministeries nu bijvoorbeeld niet aan de Tweede Kamer hoeveel geld de instellingen binnenhalen aan tarieven en premies. Ook geven zeven ministeries in hun jaarverslagen geen informatie over hoe de instellingen presteren.    ...
    Uit het Rekenkamerrapport blijkt ook dat het toezichtsinstrumentarium bij sommige ministeries beter kan. Financiën en Buitenlandse Zaken hebben bijvoorbeeld niet per instelling uitgewerkt hoe zij concreet toezicht houden. Ook heeft Financiën, waar onder meer de toezichthouders DNB en AFM onder vallen, geen intern schouwbeleid.


Red.:   En die DNB uitleg of detail en AFM functioneren dusdanig slecht dat ze als één geheel kunnen worden gezien met de diep frauduleuze financiële wereld .
    Een klassiek gevalletje:


Uit: De Volkskrant, 15-01-2010, van verslaggever Jaap Stam

Marktmeesters geschorst om verdenking corruptie

Marktmeesters zouden steekpenningen aannemen | Duizenden euro's contant geld in beslag genomen

De gemeente Amsterdam heeft vijf marktmeesters geschorst. Ze worden verdacht van het aannemen van steekpenningen van marktkooplieden. Die kregen daarvoor mooie standplaatsen toebedeeld op het Waterlooplein en de Noordermarkt.
    De vijf werden maandag gearresteerd. De marktmeesters zijn in voorlopige hechtenis genomen en zitten minimaal de komende veertien dagen nog vast.
    De recherche observeerde de marktmeesters sinds vorig jaar oktober. Het stadsdeel Centrum, waar de markten onder vallen, heeft de afgelopen jaren meerdere malen onderzoek gedaan, maar dat is telkens op niets uitgelopen.
    ‘Het is verdomd lastig dit soort fraude te constateren’, aldus een woordvoerder van het stadsdeel. Of die onderzoeken werden verricht naar aanleiding van klachten van marktlieden, wilde hij niet zeggen.   ...
    In een kantoor van de verdachten, variërend in de leeftijd van 49 tot 61 jaar, vond de politie tienduizenden euro’s aan contant geld. Op hun bankrekeningen is beslag gelegd.   ...


Red.:   Het is een systematisch verschijnsel:


Uit: De Volkskrant, 09-03-2011, van verslaggever Wilco Dekker

Interview | Hoogleraar toezicht Rienk Goodijk

'Schandalen in semipublieke sector zijn geen incidenten'

Het gaat geregeld fout in de zorg, het onderwijs en bij corporaties. Volgens hoogleraar Rienk Goodijk moet het toezicht beter.

Schandalen in de semipublieke sector zijn de afgelopen jaren bijna gewoon geworden. Bestuurders in de zorg, het onderwijs en de woningbouwcorporaties gingen opzichtig in de fout. Vorige week nog werd een oud-directeur van Woonstichting De Key in Amsterdam veroordeeld tot het terugbetalen van 3,2 miljoen euro aan de corporatie.
    De misstanden zijn geen toeval, zegt Rienk Goodijk. De 54-jarige bedrijfskundige houdt vrijdag zijn inaugurele rede als bijzonder hoogleraar governance in de (semi)publieke sector aan de Universiteit van Tilburg. Het toezicht op dit soort 'maatschappelijke ondernemingen' is niet meer van deze tijd, stelt Goodijk. Toezichthouders kunnen ambitieuze bestuurders niet meer bijbenen, er worden fouten gemaakt, de cultuur is te gesloten en niet iedereen kan de toegenomen marktwerking aan.

Een maatschappelijke onderneming. Het woord zegt het al.
'Het is inderdaad een dilemma, een paradox. Toezichthouders weten niet goed wat er van hen wordt verwacht. Vroeger had je gewoon een bestuur, tot je in de jaren negentig raden van toezicht kreeg. Een soort raad van commissarissen, maar dan een die ook nog het publieke belang moest dienen. Het zijn ook hele complexe organisaties, die zowel publieke als commerciële doelen hebben. Toezichthouders bleven vervolgens op afstand, omdat ze dachten dat het van ze verwacht werd. Het bestuur bepaalde nu wat er gebeurde. Door die houding hebben toezichthouders veel laten liggen, en is er veel fout gegaan.'

De bestuurders gingen hun gang.
'Daar werden ze ook toe gestimuleerd, door banken bijvoorbeeld, toen de bomen nog tot in de hemel leken te groeien. Ziekenhuizen die in vastgoed gingen, allerlei bv's oprichtten, niet iedereen kon daar even goed mee omgaan.'    ...


Red.:   Een grootschalig buitenlands voorbeeld:


Uit: De Volkskrant, 12-09-2011, van correspondent Hans Moleman

Peking: extra screening moet vlucht voorkomen van corrupte kaderleden

China treft nieuwe maatregelen om de vlucht van corrupt partijkader tegen te gaan. Alle reislustige functionarissen uit de welvarendste kustprovincies, inclusief Shanghai, worden vanaf heden beter gescreend, zo heeft het ministerie van Supervisie bekendgemaakt.
    Corruptie is een van de grootste bedreigingen voor het aanzien van de Chinese eenpartijstaat. De centrale bank becijferde in juni, kort voor de 90ste verjaardag van de communistische partij, dat sinds 1995 duizenden corrupte partijleden ervandoor zijn gegaan met rond 80 miljard euro, de meesten naar de VS, Canada en Australië. Peking zei later dat die getallen niet kloppen, maar kwam niet met andere gegevens.
    De nieuwe reiscontrole is vrijdag aangekondigd als een proef van een jaar. De autoriteiten in tien provincies moeten beter onderzoek doen. Ook eist Peking meer inspanning om voortvluchtige officials op te pakken.
    Jaarlijks bezoeken tienduizenden partijleden in delegaties of privé het buitenland. Daarvoor is toestemming vereist. In het verleden konden corrupte functionarissen met vervalste reisdocumenten de benen nemen. Op lager niveau wordt vaak de hand gelicht met de beoordeling, en corrupte partijleden hebben netwerken die hen beschermen.
    De centrale regering heeft dan het nakijken, tenzij Peking inspectieteams uitstuurt en zo provinciale en gemeentelijke maffiaclans omzeilt. Dit kostte enkele jaren geleden bijvoorbeeld de partijchef van Shanghai de kop.
    De nieuwe campagne koppelt beoordeling van reisaanvragen van partijkader en hun familie aan onderzoek van hun bankrekeningen, om te zien of ze grote bedragen naar het buitenland hebben overgemaakt.   ...


Red.:   Het verschil met het westen is natuurlijk slechts één enkel ding: de zichtbaarheid. In het westen gebeurt precies hetzelfde, en in veel hogere mate, richting gebieden en landen als de Canarische en Kaaiman eilanden en Abu Dhabi en Dubai.
    Terug naar de "gewone" corruptie:


Uit: De Volkskrant, 05-10-2011, door Jo Horn, ruim dertig jaar werkzaam in de publieke sector en is adviseur van goodgovernance.nl.

Onkreukbare ambtenaar heeft z'n beste tijd gehad

De recente integriteitsaffaires vormen mogelijk slechts het topje van de ijsberg. Integriteit is een bestuurlijk stiefkind.

De kruitdampen rond de integriteitsaffaire van de Schiedamse burgemeester Verver zijn nog niet opgetrokken of opnieuw is een aantal affaires naar buiten gekomen van publieke ambtsdragers die in de fout zijn gegaan. Minister Leers - die in 2010 zelf als burgemeester van Maastricht moest aftreden - heeft een onderzoek gelast naar misstanden binnen het COA, het Centraal Orgaan opvang asielzoekers. Dijkgraaf Henk Tiesinga van waterschap Zuiderzeeland kwam onder druk te staan wegens belangenverstrengeling bij het verstrekken van vergunningen voor Windpark Noordoostpolder. Burgemeester Wim Cornelis van Gouda zou zich niet hebben gehouden aan de regels bij de bouw van zijn huis in Ghana. In Amsterdam is een topambtenaar die zijn personeel herhaaldelijk zou hebben geschoffeerd, het komende jaar onder curatele gesteld. In Roermond zal onderzoek worden gedaan naar wethouder Jos van Rey. Is er sprake van een trend?
    In 2010 werd ruim 1.300 keer onderzoek gedaan naar integriteitsschendingen. Afgezet tegen het aantal mensen dat in de publieke sector werkzaam is - 520.000 - lijkt dat misschien klein bier. Nederland behoort - zo blijkt uit de corruptie index van Transparancy International - tot de tien landen met de minste corruptie ter wereld . Ook is het aantal rechtszaken over politieke of ambtelijke corruptie gering. Wel neemt het aantal onderzoeken van rijksrecherche naar corruptie gestaag toe. Van 135 rond 2003 naar 301 per jaar in 2010.
    De officiële cijfers geven echter een vertekend beeld van de werkelijkheid. Zo doet de overheid bijna geen aangifte tegen eigen ambtenaren. RTL Nieuws onderzocht deze zomer 934 integriteitschendingen bij 19 overheidsinstellingen. 411 keer ging het om zware schendingen en mogelijk strafbare feiten. Maar er werd in slechts 36 gevallen aangifte gedaan. Een complicatie bij een misdrijf dat onder de categorie integriteitschending valt, is bovendien dat het meestal een zogenaamd slachtofferloos delict is. Bij omkoping bijvoorbeeld is sprake van wederzijds voordeel. Zowel de omkoper als de ambtenaar hebben profijt van de verboden handeling en zullen dus geen aangifte doen.   ...
    Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten hebben gemeenten meestal wel een integriteitsbeleid vastgesteld, maar schort het vaak aan de implementatie. Gemeenteraden moeten toezien op het beleid maar zijn vaak zelf niet altijd brandschoon. Griffiers - zo meldde het weekblad Binnenlands Bestuur- signaleren geregeld schendingen tegen de code in de gemeenteraad, zoals cliëntelisme of deelname aan besluitvorming bij een privébelang. Er gebeurt echter weinig mee.   ...


Red.:    De reden daarvan is dat overtredingen aangebracht moeten worden op een bestuursniveau dat minstens één maar eigenlijke meerdere stappen hoger in de organisatie ligt, en naarmate je hoger in de organisatie komt, de huidige bestuurders egoïstischer en onbetrouwbaarder zijn ten gevolge van een paar decennia individualisering en graaimentaliteit aan de top.
    De auteur heft ook voorstellen voor een aanpak:

  Daadwerkelijke aandacht voor integriteit is noodzakelijk. Bij provincie, gemeente en Rijk dienen de hoogste bazen verantwoordelijkheid te nemen voor het integriteitsbeleid en daarover publiekelijk verantwoording af te leggen. De Tweede Kamer heeft eind 2010 een motie aangenomen om de commissarissen van de koningin en burgemeesters een wettelijk vastgelegde rol bij integriteitshandhaving te geven. Maar een wettelijke verplichting - als die er komt - lost het probleem van ambtsdragers die zelf in de fout gaan niet op.
    Met zes maatregelen zou het integriteitsbeleid minder vrijblijvend kunnen worden;
Maak burgemeester, dijkgraaf, commissaris van de koningin bestuurlijk verantwoordelijk.
Maak de hoogste ambtelijke leiding verantwoordelijk.
Zorg bij elke gemeente, elk waterschap en elke provincie voor een tweejaarlijkse doorlichting op integriteit door een onafhankelijke instantie.
Bespreek die rapportages in de eigen raden en voor het Rijk in de Tweede Kamer.
Laat de minister jaarlijks in de Kamer verantwoording afleggen over het integriteitsbeleid.
Maak herbenoeming van bestuurlijke ambtsdragers en de ambtelijk verantwoordelijken mede afhankelijk van de prestaties die zij op het gebied van de integriteit leveren. In ieder geval: neem de signalen over integriteitsschendingen serieus. Geef de draak - Chinees symbool voor integriteit - tanden.

Dit soort zaken gaat niet goed werken aan de top. daar is de Chinese aanpak veel geschikter: in ieder geval direct ontslag en liefst nog onteigening en uithuiszetting, en het bij de ergste gevallen af en toe een executie. Dit om de winst-verlies verhouding tezamen met de pakkans weer enigszins in balans te krijgen.

   
Naar Rijnlandse controle , Rijnlandmodel, lijst , Rijnlandmodel, overzicht  , of site home .