Energie grootschalig: zonne-energie uit de woestijn

15 sep.2010

Zonne-energie is sterk in opkomst. En de meest voorde hand liggende plaats voor grootschalige toepassing is natuurlijk waar de zon het sterkst en de hitte het grootst is: de woestijn. Een van de vele voorgestelde projecten in die richting is deze:


Uit: De Volkskrant, 11-09-2010, door Michael Persson

Wild woestijnplan voor stroom uit zonnestralen

De Nederlander Paul van Son leidt een van de grootste industriële projecten aller tijden: zonne-energiecentrales in de Sahara.

Hij is net terug uit Egypte, zegt Paul van Son, nadat hij is aangeschoven aan een tafel in zijn anonieme kantoor in München. Hij was een week op pad met de Duitse minister van Ontwikkelingssamenwerking, Niebel, die in zijn kielzog een delegatie van grote Duitse bedrijven had – van Siemens tot BASF. ‘Maar tot mijn eigen verbazing was ík het belangrijkste thema.’
    Hij doet er bescheiden over, maar Van Son geeft leiding aan een van de meest ambitieuze industriële plannen aller tijden: de ontwikkeling van zonne- en windenergiecentrales in de woestijnen van Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Daarmee kan in 2050 zo’n 15 procent van Europa, én van de landen zelf, van stroom worden voorzien, is het idee. De benodigde investering, inclusief dikke stroomkabels over de bodem van de Middellandse Zee, wordt geschat op 400 miljard euro.   ...
     ‘Ik zie het simpel’, zegt Van Son. ‘Als je kijkt welke opties we op lange termijn hebben om de wereld van energie te voorzien, dan zijn dat er niet zoveel. Wind op zee, zon, biomassa, water. Dat zijn allemaal energiebronnen waarvoor je grote oppervlakten nodig hebt. Moeten we dan zonnestroom gaan opwekken in een vol gebied waar het regent en vaak wolken hangen? Dat denk ik niet. Je moet naar het zuiden. Naar zonnige gebieden waar geen mensen wonen.’   ...
    Het idee is dat een stukje van 4 bij 5 meter woestijn genoeg zonlicht krijgt om een Europeaan van energie te voorzien. Desertec wil het zonlicht opvangen met spiegels die het zonlicht concentreren in een buis vloeistof, die daardoor wordt verwarmd. De warmte drijft een turbine aan, en zo ontstaat stroom. Concentrated Solar Power (CSP), heet dat. Voor de plannen van Desertec is een totaal oppervlak van 100 bij 150 kilometer nodig – dat valt mee, Algerije alleen al is 150 keer zo groot. ‘Je moet niet denken aan één groot veld van spiegels’, zegt Van Son. ‘Het worden eerder honderden of duizenden centrales. Met daarnaast windmolens.’   ...
     De techniek is bewezen: in Californië staat al twintig jaar een centrale die zo stroom levert. De laatste jaren zijn ook in Spanje enkele van deze centrales gebouwd. Maar dat is op relatief kleine schaal, van zo’n 50 megawatt. Van Son wil in de Sahara centrales van minimaal 250 megawatt, een halve kolencentrale – vanwege de schaalvoordelen, efficiency, en vanwege de betrouwbaarheid van de stroomleverantie.    ...
    Maar goedkoop zal het ook in de Sahara niet worden. De huidige kilowattuurprijs van zonthermische stroom is 25 cent, vier keer zoveel als de kosten van kolenstroom. ‘We verwachten dat die kosten meer dan gehalveerd zullen worden door onder meer schaalgrootte en betere spiegels. Daarnaast zal fossiele stroom steeds duurder worden, zeker als je de milieukosten gaat inprijzen. ...


Red.:   Er zijn ook tegenargumenten:

  Tussenstuk:
‘We hebben Afrika niet nodig voor stroom’

Niet iedereen is blij met het Desertec-initiatief. De Duitse parlementariër Hermann Scheer, de man achter de Einspeisevergütungen, de vergoedingen aan particulieren die de enorme groei van zonnestroom in Duitsland mogelijk hebben gemaakt, keert zich ertegen.

Waarom?
‘We kunnen onze stroom decentraal in Europa opwekken. We hebben geen megaproject in Afrika nodig.’

In Afrika levert de zon meer op.
‘Maar de rest is ongunstiger dan hier. Zandstormen kunnen de installaties beschadigen. De hoogspanningsleidingen naar en door Europa zijn duur, en zullen veel protest oproepen. Daarnaast heeft het project veel subsidie nodig.’

De Duitse zonnepanelen krijgen ook miljardensubsidies.
‘Maar die komen de Duitse economie ten goede. Bovendien worden de winsten decentraal verdeeld. Het woestijnstroomproject zal de afhankelijkheid van grote ondernemingen weer doen toenemen.’

Is Afrika erbij gebaat?
‘Ik denk het niet. Die landen moeten hun stroom ook zo veel mogelijk decentraal opwekken.’

Levert decentrale opwekking in Europa wel genoeg stroom? Zonne-energie is in Duitsland ondanks de subsidies nog steeds marginaal.
‘Zon blijft groeien, en daarnaast hebben we windenergie. Dan hebben we geen Afrikaanse zonnecentrales nodig.’


Naar Energie, grootschalig , Economie, recycling , Globale Rijnlandmodel , Rijnlandmodel lijst , Rijnlandmodel overzicht  , of site home .