Emotie bij mens en dier
Neem een relatief ver van ons afstaand wezen als een pauw. De staart van de
mannetjespauw is iets wat wij als mens best kunnen waarderen, de een meer
dan de ander, maar dat geldt voor alle zaken van smaak en esthetiek. Waar
het om gaat is dat het ons aanspreekt. Eigenlijk is dat bijzonder
eigenaardig: de staart van het mannetje is helemaal niet bedoeld voor
mensen, maar voor vrouwtjespauwen. Er is geen enkele reden dat die staart
ons ook iets zou doen. Het feit dat hij ons iets doet, betekent dat er iets
overeenkomstigs is in het beleven van de wereld tussen mensen en pauw (het
principe van adaequatio
). En aan de pauwenkant heeft dat alles te maken met voortplanting, wat bij
uitstek een emotioneel proces is. Kennelijk gaat de vrouwtjespauw voor een
esthetisch-emotionele zaak die ook de mens aanspreekt. Er is dus zelfs
tussen mens en pauw een zekere overeenkomst in emotionele processen.
Het makkelijkst zijn die overeenkomsten natuurlijk waar te nemen
naarmate bij dieren die het dichtst bij de mens staan. Biologen als Frans de
Waal hebben uitvoerig aangetoond dat hogere apen een ingewikkeld sociaal
gedrag hebben dat dusdanig sterk lijkt op dat bij mensen, dat termen als
'politiek' van toepassing zijn
. Dat overeenkomstige sociale gedrag is natuurlijk gebaseerd op
overeenkomsten in psychologisch "gedrag", is psyche, in emoties.
Meer over de overeenkomsten tussen mens en dier in het menu rechts.
Naar Toelichting bij het uitgangspunt over ratio en emotie
, of site home
.
|