Het hoger beroepsonderwijs |
15 sep.2006; 21 nov.2010 |
Het hoger beroepsonderwijs, het hbo, is de hoogste specifieke
beroepsopleiding, liggende tussen het middelbaar beroepsonderwijs, het mbo, het
eindpunt van een groot deel van de leerlingenbevolking, en het universitaire of
wetenschappelijke onderwijs, het wo. Op het ogenblik worden er diverse pogingen
ondernomen om tot een betere samenwerking tot komen tussen hbo en wo, om
uiteenlopende redenen, zoals het verbeteren van de doorstroming, waarbij vooral
politici wijzen op de allochtonen in het hbo. Het heeft zelfs geleid tot
oproepen tot een vorm van samensmelting van hbo en wo, en het toekennen van
academische privileges aan het hbo. Een ander argument is dat het wo te
theoretische is, en meer praktisch zou moeten worden. En dit alles ter
verbetering van het directe nut van onderwijs voor de economie, het
bedrijfsleven.
In realiteit is dit natuurlijk een vorm van denivellering, mogelijkerwijs de
reden dat het ook vanuit linkse politieke hoek nogal wat steun ondervindt
. Onder een paar artikelen over de realiteit, waaruit blijkt dat het hbo zelf
niet zo praktisch gericht is als ze zegt, en dat het haar vooral over prestige
gaat.
Uit:
De Volkskrant, 06-09-2006, van verslaggever Frank van Alphen
Achtergrond | MKB-Nederland en VNO-NCW vinden dat hoger beroepsonderwijs te
traag reageert op praktijk van alledag
‘HBO staat onvoldoende open voor bedrijfsleven’
Ondanks mooie convenanten en fraaie intenties verloopt de samenwerking tussen
het bedrijfsleven en het hoger beroepsonderwijs stroef.
Het hoger beroepsonderwijs werkt slechts mondjesmaat samen met het MKB en staat
nog te weinig open voor de wensen van het bedrijfsleven. Dit is de kern van de
kritiek op de hogescholen die de voorzitters van de werkgeversorganisaties
VNO-NCW en MKB-Nederland dinsdag lieten horen bij de presentatie van de nota
Hogescholen en branches, partners in professie.
‘We horen regelmatig uit bijvoorbeeld de bouw of de
installatiebranche dat hogescholen verzoeken om toegepast onderzoek niet kunnen
honoreren’, zegt Loek Hermans, voorzitter van MKB-Nederland. ‘Ze hebben hun
onderwijsprogramma’s al klaar en willen die niet meer wijzigen. Minder onderzoek
betekent dat bedrijven bijvoorbeeld minder nieuwe producten kunnen
introduceren.’ ...
Uit: De Volkskrant, 06-09-2006, van verslaggever Gerard Reijn
Ook het hbo zoekt prestige
De internationaal gerichte ‘university colleges’ van de universiteiten krijgen
een tegenhanger op hbo-niveau. Het eerste ‘hogeschool college’ komt in Zwolle.
Zwolle krijgt als eerste een hogeschool college: een ambitieuze
hbo-opleiding naar het model van de university colleges. Met alle daarbij
behorende kenmerken: internationaal karakter, gericht op ondernemen, Engels als
voertaal, selectie aan de poort, kleinschaligheid, hoger collegegeld en
studenten die op een campus wonen. Precies zoals de university colleges
in Maastricht, Utrecht en Middelburg. ...
Windesheim is trots op zijn Honours College, maar
eigenlijk is het tweede keuze. De samenwerking met de VU was bedoeld voor iets
anders. Voor 2010 wilde VU-Windesheim zes wetenschappelijke bacheloropleidingen
in Zwolle hebben. Maar de combinatie komt voorlopig niet verder dan één:
bedrijfswetenschappen. Toen vorig jaar geprobeerd werd een opleiding gezondheid
en leven op te zetten, stuitte dat op verzet van andere universiteiten en kreeg
VU-Windesheim geen toestemming. ‘De regels zijn nu nog te ingewikkeld’, zegt de
woordvoerder. ‘Maar op deze manier brengen we toch beter onderwijs naar Zwolle.’
Red.: De werkelijkheid van de verdeling van talenten maakt dat
er meer theoretische en meer praktische georiënteerde mensen zijn, in diverse
maten. Om de (sterk) theoretisch georiënteerde een passende opleiding te bieden,
is er het wetenschappelijk onderwijs. Het natuurwetenschappelijk deel daarvan
heeft zijn nut allang afdoend bewezen. Het menswetenschappelijke deel ervan zou
daartoe gestimuleerd moeten worden,. En de rest maakt eigenlijk deel uit van
onze cultuur, en niet van wetenschap, maar kan daaraan zijn warde ontlenen.
Daartegenover staat het hbo, de meer praktische opleiding op het hoogste
niveau. Waar er sprake is van een gevoel van niveauverschil tussen deze twee
richtingen, is dat deels ten onrechte, en veroorzaakt door onze aanzienlijke
overwaardering van intellectuele capaciteiten. Deels is het wel terecht, gezien
de bijdragen van de wetenschap aan de voortgang van onze cultuur en
maatschappij. En dat is de reden voor de huidige strevingen van het hbo. En dit
psychologische proces wordt weer veroorzaakt door een sociologisch: het ontstaan
van een topmanagersklasse binnen het hbo, door de schaalvergroting van de
hbo-scholen - het is het gevolg van machtswellust door de instroom van verkeerde
mensen in de top, een instroom waarin vakmensen vervangen worden door
beroepsbestuurders.
Waar dit laatste in 2007, tijdens het schrijven van het eerste deel van dit
artikel, min of meer een voorspellend karakter had, is dit een paar jaar later keihard uitgekomen:
Uit:
De Volkskrant, 20-11-2010, door Merijn Rengers en Ianthe Sahadat
Onderwijs als bijproduct
Hoe groter Hogeschool InHolland werd, hoe meer enkele bestuurders last kregen
van grootheidswaan. Puinruimer Geert Dales kon die cultuur niet veranderen.
Tussentitel: De lijst met incidenten is lang: falend toezicht, gesjoemel met
diploma's, opmerkelijke declaraties
Geert Dales had er zin in, toen hij op een broeierige en bewolkte maandagochtend
in juli 2007 het hoofdgebouw van Hogeschool InHolland in Den Haag binnenstapte.
...
InHolland zat in de zomer van 2007 in grote problemen. Dales
voorganger, Jos Elbers, had de school veranderd in een van de grootste
hbo-instellingen van Nederland en ver daarbuiten – met vestigingen op negen
locaties in de randstad en in Suriname, met bijna 40 duizend studenten en zo’n
3.000 medewerkers.
Elbers – huidig voorzitter van D66 Rotterdam – had de school
als een bedrijf gerund, met overnames, gelikte folders, grote feesten en
bonussen. Daarbij was hij de docenten en studenten vergeten. Onder zijn leiding
was het aantal lesuren sterk afgenomen en hadden tientallen docenten uit protest
de school verlaten. Voor zichzelf had Elbers wel goed gezorgd. Hij domineerde de
lijstjes van grootverdieners in de onderwijssector.
Red.: Het eerste stel verbindingen: grootschaligheid
leidt tot grootschaligheid van bestuur. Grootschaligheid van bestuur leidt tot
grootschalig graaien. De gang naar grooschaligheid komt samen met het aanhangen
van kosmopolitisme - D66 is de partij van het kosmopolitisme.
|
Dales wist bij zijn aantreden niet beter of Elbers was aan de kant
gezet door de raad van toezicht van InHolland. ...
Diezelfde week in juli was ook Jos Elbers op het
InHolland-kantoor in Den Haag aanwezig, maar om heel andere redenen.
Elbers kwam zijn handtekening zetten onder een contract voor de nieuwe
lease-auto die hij had uitgezocht – een Citroën C6, met een
cataloguswaarde van zo’n 70 duizend euro.
De wagen was onderdeel van de nieuwe arbeidsvoorwaarden die
Elbers had uitonderhandeld met Haddo Meijer, voormalig
bestuursvoorzitter van rederij Nedlloyd en de toenmalige voorzitter van
de raad van toezicht van InHolland. Elbers was helemaal niet ontslagen,
zoals de buitenwacht dacht. Integendeel. Hij was weliswaar afgetreden
als voorzitter, maar had in plaats daarvan een nieuw vierjarig contract
met InHolland gesloten. ...
Weg met die man, dacht Dales. Maar dat kon niet. Elbers had
contracten getekend met de raad van toezicht – inmiddels voorgezeten
door Karel Noordzij, ex-bestuursvoorzitter van pensioenfonds PGGM – en
daar had Dales niets over te zeggen. De raad van toezicht meende
bovendien dat Elbers zichzelf zou terugverdienen door elders adviezen te
geven. |
Weer wat erbindingen: bestuurders uit de topklassen dekken de graaiende
topbestuurder van de grootschalige onderwijsonderneming, ongetwijfeld omdat ze
zelf ook grootschalige graaiers zijn. Tezamen één grote stinkende
bestuurderkliek vormende:
|
Dit moest wel oorlog worden, besefte Dales. Er was jarenlang op te
grote voet geleefd. Iedereen had het zien gebeuren, had het goedgekeurd
of zelf meegedaan. Maar waar moest hij beginnen? Bij de raad van
toezicht, die het bestuur niet in toom had gehouden? Bij zijn
collega-bestuurders? ..
Uit interne documenten en uit gesprekken met talrijke
betrokkenen is een goed beeld te destilleren van de strijd die Geert
Dales de afgelopen jaren heeft gevoerd met de bestuurders en
toezichthouders bij InHolland. Hij verloor de strijd uiteindelijk. |
Maar hoe zit het nu met het onderwijs zelf?:
|
Joke Snippe uit Drenthe, een gepromoveerd onderwijskundige ...
Snippe was verantwoordelijk voor de kwaliteit van het
onderwijs bij InHolland. Van haar was bekend dat zij vond dat studenten
niet per se veel les zouden moeten krijgen. Dat zou de motivatie voor
zelfstudie verminderen, zo liet zij weten aan collega’s die klaagden
over het onderwijs bij InHolland.
Het onderwijsconcept dat Snippe voor ogen stond – met de
inzet van computers, zelflerende studenten en projectmatig onderwijs –
was vanaf haar aantreden in 2002 door de toenmalige top van InHolland en
door de raad van toezicht omarmd. Het was modern en sloot aan bij de
ideeën over het studiehuis in het middelbaar onderwijs. |
Volkomen voorspelvaar: hetzelfde soort meuk. Dit is het soort onderwijs dat tot
een gierende achteruitgang heeft geleid, en uiteindelijk een parlementaire
enquête. Maar daar hadden ze niet op hoeven te wachten,want op weg daarheen was
al een groot aantal rode seinen gepasseerd:
|
Studenten waren minder enthousiast. De hogeschool kwam herhaaldelijk
in het nieuws met klachten van studenten over een steeds verder
teruglopend aantal contacturen en summiere begeleiding. ...
Een van de maar liefst 48 actiepunten die Dales lanceerde, was het
opstellen van een onderwijsconvenant. Dat gebeurde tijdens een grote
show, in september 2009, waar Dales samen met de Rotterdamse
burgemeester Ahmed Aboutaleb een paar duizend Rotterdamse
InHolland-studenten uitnodigde in voetbalstadion de Kuip. ... De school
beloofde in het convenant goed onderwijs te geven en committeerde zich
aan een aantal vast omschreven wekelijkse contacturen, beginnend met 20
in het eerste studiejaar. Studenten, op hun beurt, tekenden voor inzet
en studietoewijding.
Vlak na de ondertekening van het convenant druppelden bij
Dales de eerste signalen binnen dat InHolland haar beloften aan
studenten niet waar kon maken. Hij kreeg mail waarin studenten lieten
weten dat zij het gevoel hadden dat zij een thuiscursus volgden, dat de
opleidingen niet motiverend waren en dat er veel te weinig begeleiding
was. Uit roosteroverzichten bleek bovendien dat er vaak maar enkele uren
per week les werd gegeven.
Dales ging verhaal halen bij Joke Snippe, die eerder
had laten weten dat InHolland klaar was om de convenanten te
ondertekenen. Dat bleek niet het geval te zijn. Uit een telling van een
extern bureau, begin 2010, kwam naar voren dat de urennorm niet werd
gehaald.
Snippe moest iets doen, vond Dales. Maar er veranderde niets. |
Nee, natuurlijk. Want zo zit dat met ideologen. Als de werkelijkheid niet
klopt met hun ideeën, is het de werkelijkheid die zich moet aanpassen.
Maar in één opzicht vond men wel een aanpassing nodig. Want de financiering is
niet afhankelijk van de kwaliteit van het onderwijs, maar wel van het
aantal diploma's. En als rottig onderwijs tot minder diploma's leidt, zorg je
daar gewoon op een andere manier voor:
|
Net zoals er niets veranderde toen de eerste berichten van een
alternatief afstudeertraject voor langstudeerders bij de Haarlemse
opleiding Media & Entertainment Management (MEM) Snippe bereikten. Zij
werd door een lid van de medezeggenschapsraad geïnformeerd over het
bestaan van een ‘rendementscoach’ met de naam Theo die ‘de kansloze
gevalletjes’ uit het stuwmeer van ouderejaars studenten gemakkelijk aan
een diploma zou helpen. Snippe benadrukte dat kwaliteit het uitgangspunt
diende te zijn, en wenste de boodschapper veel succes met de kwestie.
Haar medebestuurders Dales en Labruyère zou zij tijdens een
rondvraag van de kwestie op de hoogte hebben gesteld. In de notulen is
haar opmerking echter niet opgenomen.
Half juli barstte de bom. Een publicatie in de Volkskrant
in het weekend van de WK-finale over de ‘Theo-route’ leidde tot de
aanstelling van een onderzoekscommissie. Er bleek gesjoemeld, op grote
schaal, met cijferbriefjes, vervangende opdrachten en eerder afgekeurde
scripties. Studenten die de opleiding de rug hadden toegekeerd, waren
gebeld door de rendementscoach, anderen hoorden via via van de
gemakkelijke afstudeerroute. Allemaal in opdracht van de schooldirectie. |
Kortom: het is grote stinkende bende, waar slechts één enkele groep in staat is
iets aan te doen: de onderwijsgevenden. Die moeten maar leiding gaan geven aan
het geheel. Dat wil zeggen: het opsplitsen van het monster in behapbare en
menselijke eenheden, en onderwijsgevenden die goede nieuwe bestuurders
uitzoeken, eventueel met externe hulp. En dus helemaal opnieuw beginnen, zonder
een enkele van de oude bestuurders.
Hier een bericht uit het veld:
De Volkskrant, 22-11-2010, ingebonden brief van Saskia Fonds (inmiddels
werkzaam als advocaat), Amsterdam.
Slinks
Ik volg al enige tijd met belangstelling de toestanden rondom Hogeschool
Inholland (Ten Eerste, 18 november). In een uitzending van EenVandaag van
10 november werd gezegd dat er een angstcultuur onder de docenten heerst.
Niemand durfde in beeld te komen en te reageren, bang voor ontslag.
Ik heb een kleine tien jaar lesgegeven aan deze Hogeschool
(docent recht).Toen rond de millenniumwisseling het competentiegerichte
onderwijs werd ingevoerd, heb ik me kritisch uitgelaten, onder andere over het
feit dat kennisoverdracht als lesmethode verdween.
Dat werd mij niet in dank afgenomen en ik werd op slinkse
wijze ontslagen. Het was in die periode overigens ook al zo dat het management
er bij de docenten op aandrong om studenten die erg lang over hun studie deden
te laten slagen. Die studenten kostten veel te veel geld. En naar ik nu begrijp
had het bestuur dat geld hard nodig.
Nee, niet voor het onderwijs, maar voor zichzelf.
Men declareerde er ongegeneerd op los blijkt uit het artikel.
Wordt het niet eens tijd dat de revolutie uitbreekt? Docenten: klap uit de
school.
Red.: Hier de laatste uitzending van EenVandaag over
dit onderwerp, op 18-11-2010
. Op de genoemde datum van 10-11-2010 is er geen reportage over dit onderwerp,
maar het volgende artikel geeft een een bewijs uit andere bron:
Uit: Volkskrant.nl, 05-10-2010, Novum
Leraar bij conflict vaak geïntimideerd door bestuur
Schoolbesturen schakelen regelmatig over op intimidatie als leraren het niet met
het beleid van de school eens zijn. Dat blijkt uit een onderzoek van bureau
Actis dat eind deze week openbaar wordt, schrijft Trouw.
Actis onderzocht twintig conflicten die zijn voorgelegd aan
de landelijke geschillencommissie op het gebied van medezeggenschap. Daarvoor
sprak het bureau met alle partijen.
In negen van de twintig onderzochte conflicten probeerde het
schoolbestuur of de directeur de medezeggenschapsraad te intimideren. Een
directeur laat bijvoorbeeld aan een leraar doorschemeren dat hij wordt
overgeplaatst als hij zijn kritiek niet inslikt. Ook wordt gedreigd taken af te
nemen als een leraar niet uit de medezeggenschapsraad stapt.
De onderzoekers ...vrezen dat het slechts om het topje van de
ijsberg gaat, omdat lang niet alle conflicten voor de landelijke
geschillencommissie komen. Tegen de tijd dat een conflict bij die commissie
belandt, is het vaak al geëscaleerd tot een heuse ruzie. Bijna altijd zou de
geschillencommissie er niet meer in slagen die ruzie op te lossen.
Red.: Met sancties als ontslag tot gevolg.
Dit is natuurlijk de oplossing:
Uit:
De Volkskrant, 19-11-2010, hoofdredactioneel commentaar
Kleiner is beter
Opsplitsing van zwaar beschadigd InHolland zou beste oplossing zijn
De Hogeschool InHolland sukkelt van schandaal naar schandaal. ...
Nu wordt de hogeschooltop verdacht van excessief declareren. ...
past de affaire in een patroon: een hogeschool die mikt op schaalvergroting en
bedrijfsmatig opereren. Het gevolg: de top profiteert ervan, de basis wordt
verwaarloosd.
Het is een beweging die meer voorkomt in het hoger onderwijs,
maar ook in het middelbaar beroepsonderwijs en andere takken van de publieke
sector, zoals woningbouwverenigingen. De grote politieke partijen hebben deze
situatie uit de hand laten lopen. De PvdA geloofde in onderwijskundige
schaalvergroting, de VVD in een bedrijfsmatig model voor de publieke sector, het
CDA in zelfstandigheid voor het maatschappelijk middenveld. Hierdoor zijn op tal
van terreinen molochen ontstaan, waar de positie van het management is versterkt
en het personeel vervreemd is van de instelling.
... De beste optie is het opheffen van de hogeschool en het
verzelfstandigen van de afzonderlijke onderdelen. Zoals InHolland ooit
experimenteerde met schaalvergroting, zo zou het nu kunnen experimenteren met
schaalverkleining en het terugvinden van de menselijke maat. In dat geval zou
InHolland het onderwijs alsnog een grote dienst bewijzen.
Red.: Reacties uit het veld:
Uit:
De Volkskrant, 27-11-2010, ingezonden brief van H. Vaessen, voorzitter
college van bestuur Hogeschool Haarlem (1989-2001) , Haarlem
Menselijke maat
Met toenemende verbazing heb ik de berichtgeving gevolgd over wat er in de
Hogeschool InHolland aan de hand is, met als apotheose de vervanging van het
totale college van bestuur afgelopen maandag (Ten Eerste, 22 november).
Als een van de grondleggers van die Hogeschool heb ik nooit
een navranter voorbeeld gezien van de tegenstelling tussen de destijds
geformuleerde doelen en wat daar in de praktijk van terecht is gekomen.
Wij, de Hogeschool Alkmaar, de Hogeschool Holland in Diemen,
de Ichtus Hogeschool in Rotterdam en de Hogeschool Haarlem wilden samen een
Hogeschool in de Randstad tot stand brengen, die groot genoeg was om met de
giganten in de grote steden te kunnen concurreren. Tegelijkertijd moest die
Hogeschool op verschillende locaties een sfeer creëren die de nadelen van die te
grote units in die grote steden kon voorkomen. Een instelling waarin de
kwaliteit van het onderwijs centraal kwam te staan en die opereerde op de schaal
van de menselijke maat. ...
Red.: Dat was hogelijk naïef, ook toen al - al dit soort
niet-natuurlijke reorganisaties naar grootschaligheid zijn uitgelopen op
ellende.
|
Zeker, een fusie van deze omvang vraagt veel van het college van
bestuur en de implementatie ervan roept altijd weerstand op. |
"Weerstand" zijnde de vertaling van de waarschuwingen van lesgevenden die minder
naïef waren.
|
Ook vraag ik me af hoe de bestuurscultuur in InHolland met zo veel
instanties als de raad van toezicht, de medezeggenschapsraad en het
managementteam, die elkaar toch in evenwicht moeten houden, zo heeft
kunnen verworden. |
Omdat hoe hoger de bestuurslagen, hoe dictatorialer het soort mensen en hoe meer
ze hun zin kunnen doordrijven. Op manieren die eigenlijk neerkomen op terreur.
De Volkskrant, 27-11-2010, ingezonden brief van W. Smeets, docent
voortgezet onderwijs en voorzitter medezeggenschapsraad, Horn
Imagoschade
Met afgrijzen las ik het artikel over de bestuurscrisis van de Hogeschool
InHolland. Indien de (ex-) bestuursleden zich aan malversaties hebben schuldig
gemaakt, dienen zij onverwijld strafrechtelijk te worden vervolgd. Wanneer
bovenstaande niet bewezen kan worden, mogen zij mijns inziens in de toekomst
geen (relevante) maatschappelijke functie meer uitoefenen, aangezien zij het
imago van het onderwijs schade hebben berokkend.
Moge de minister van Onderwijs mede hieruit de conclusie
trekken de besturen in het primaire, secundaire en tertiaire onderwijs de
financiële almacht te ontnemen (de bron van veel ellende in ons huidige
onderwijsbestel ) en het beheer van de gelden weer toe te kennen aan zijn of
haar ministerie.
Red.: Wat er natuurlijk niet van gaat komen. Nuttige idioot
Doekle Terpstra gaat de grootschaligheid met de dictatoriale topmanagers opnieuw
proberen.
De Volkskrant, 27-11-2010, ingezonden brief van Helene Viveen, leerkracht
voortgezet onderwijs, Schoorl
Corruptie
Met een duidelijk gevoel van opluchting las ik afgelopen zaterdag uw artikel
over Hogeschool InHolland. Eindelijk dringt het gegeven van de graaicultuur in
het Nederlandse onderwijs tot het publiek door.
Hogeschool InHolland is een voorbeeld van wat de afgelopen
jaren veelvuldig is gebeurd: ten eerste zijn door het vrijgeven van de verdeling
van de gelden (lumpsum) uiteraard veel leidinggevenden zichzelf meer gaan
uitbetalen, waarvan Jos Elbers en Lein Labruyère slechts voorbeelden zijn.
Daarnaast kregen, door het veelvuldig fuseren,
leidinggevenden de kans en het recht hun eigen inkomen te vergroten. Ook kon
door de omvang van deze instellingen allerlei corruptie in de anonimiteit
verdwijnen. Niemand had nog het overzicht of de greep op het geheel.
En denk aan het verhaal over de student, die heel zelfstandig
is en geen behoefte meer heeft aan docenten, door Jos Elbers ooit letterlijk
aangeprezen op een onderwijscongres.
Ik geloof niet dat deze onderwijspraktijken door ingrijpen
van Doekle Terpstra kunnen worden gered. Er zal veel meer moeten gebeuren: de
financiën voor het onderwijs in heel Nederland zullen moeten worden aangelijnd
en per functie vastgesteld. Er zal voortdurend controle nodig zijn. Daarnaast
zal het zonder meer helpen als we de onderwijsinstellingen verkleinen, zodat het
overzicht wordt vergroot.
Maar buiten dit alles, wat zou het fijn zijn als leerlingen
en studenten genoeg goed en degelijk onderwijs krijgen, waarbij vorm de tweede
plaats mag innemen en inhoud op de eerste plaats komt. Het geld en de
mogelijkheden zijn er, maar eerst moeten we bevrijd worden van onnodige
bestuurders, die maar willekeurig kunnen graaien en elkaar voortdurend dekken.
Red.: Amen.
Inholland sjoemelt, en trekt daardoor de beerput open:
Uit:
De Volkskrant, 28-04-2011, van verslaggeefster Maartje Bakker
Rapport: kwart diploma's ten onrechte; ook andere hogescholen genoemd
Gesjoemel Inholland groter
Het gesjoemel met diploma's bij hogeschool Inholland is wijder verbreid dan
gedacht. Uit een steekproef bij vier opleidingen blijkt dat 20 tot 25 procent
van de studenten ten onrechte een diploma kreeg. Studenten die slaagden via een
verkort afstudeertraject hadden in 50 tot 100 procent van de gevallen geen recht
op een diploma.
Dat blijkt uit een rapport dat de Nederlandse Vereniging voor
Accreditatie Onderzoek (NVAO) maakte in opdracht van de Onderwijsinspectie. Een
commissie van vakexperts bekeek de eindwerkstukken van de opleidingen Media en
Entertainment Management, Commerciële Economie, Vrijetijdsmanagement en
Bedrijfseconomie. Ze oordeelde dat een groot deel van de scripties niet met een
voldoende had mogen worden beoordeeld.
Het rapport wordt binnenkort openbaar. Er staat in dat ook op
andere hogescholen het afstuderen niet volgens de regels verloopt. Naar verluidt
gaat het om hogeschool Windesheim in Zwolle, de Hanzehogeschool in Groningen en
de Hogeschool Arnhem-Nijmegen. ...
Bij Commerciële Economie in Diemen zijn de
onderzoeksuitkomsten het schokkendst: 16 van de 16 onderzochte scripties van
deze groep studenten krijgen achteraf een onvoldoende. Groepen van twee tot vijf
studenten mochten een marketingplan schrijven, in plaats van vakken te volgen
die ze moesten inhalen. Hoewel deze vervangende opdracht niet was bedoeld als
afstudeerwerk, 'kreeg ze geleidelijk aan die status'.
Bij Media en Entertainment Management in Haarlem was het
eindwerk van 32 van de 71 studenten die afstudeerden via een alternatief traject
onvoldoende; nog eens 7 werkstukken waren onvindbaar. ...
Red.: Met dit eerste bericht lijkt de beer nu definitief los. Grote
stukken op de voorpagina van de Volkskrant en uitgebreide analyse
erachter:
Uit:
De Volkskrant, 29-04-2011, van verslaggeefsters Maartje Bakker en Ianthe
Sahadat
Waarde hbo-diploma ter discussie
Wat begon met gesjoemel met diploma’s bij Inholland, heeft geleid tot een
crisis in het hele hbo. Ook opleidingen in Groningen, Arnhem, Zwolle en Leiden
liggen onder vuur.
Het toezicht op het hoger onderwijs wordt verscherpt. De Onderwijsinspectie
controleert voortaan ook de hogescholen en universiteiten. Dat kondigde
staatssecretaris Halbe Zijlstra (Hoger Onderwijs) donderdag aan, nadat bleek dat
studenten bij acht opleidingen aan vijf hogescholen onterecht een diploma hebben
gekregen.
Donderdag werd bekend dat niet alleen studenten bij Inholland
te gemakkelijk aan een diploma konden komen, maar ook bij de Christelijk
Hogeschool Windesheim (Zwolle), de Hogeschool Arnhem-Nijmegen (HAN), de
Hanzehogeschool (Groningen) en de Hogeschool Leiden.
'Het lijkt alsof iedereen over zijn of haar hobby een
eindwerk mag maken', oordeelde de inspectie over de opleiding Media &
Entertainment Management bij Inholland Haarlem. Bij Werktuigbouwkunde aan de HAN
was sprake van 'aanzienlijke gebreken' bij de toetsing, 'groepswerk' en van een
gebrek aan 'goede richtlijnen om studenten te beoordelen'.
De inspectie deed het afgelopen half jaar onderzoek bij
vijftien bacheloropleidingen van tien hogescholen. Ze keek naar alternatieve
afstudeertrajecten en naar de bewaking van het eindniveau. Naast vier 'zeer
zwakke' studierichtingen van Inholland bleek ook het niveau van hbo-opleidingen
elders 'zorgelijk'. Bij drie samenwerkende communicatieopleidingen bij de
Hanzehogeschool was sprake van een alternatief afstudeertraject met
'aanzienlijke tekortkomingen'. ...
Red.: De analyse van Volkskrant-journalist Martin
Sommer, die met een reeks columns over de klachten van docenten een belangrijke
bijdrage heeft geleverd aan de discussie:
Uit:
De Volkskrant, 29-04-2011, door Martin Sommer Analyse | Schrijnende
conclusies over hbo
Geen idee van goed onderwijs, wel haast
Studenten van Inholland weten niet wat kwaliteit is, en, nog erger, de
staf ook niet, betoogt Martin Sommer
Een klein jaar geleden stond in deze krant het eerste stuk over de zogeheten
'Theo-route'. Langstudeerders aan de Hogeschool Inholland werden met een
handigheidje aan hun hbo-diploma geholpen door een docent die Theo heette. ...
Nu liggen er twee rapporten, van de inspectie en van de accreditatie-instelling
NVAO, die de bevindingen tot nu toe bevestigen. ...
Ook bij vier andere hogescholen werd studenten hun diploma
min of meer onder tafel toegestopt. Het beeld is niet fraai, en past in een gang
van zaken waarin hbo-instellingen worden beloond op grond van hun rendement. De
motivatie om sloffende studenten alsnog aan een diploma te helpen, was immers de
premie voor afgestudeerden. Maar de bevindingen van het NVAO-rapport over
Inholland gaan verder.
... De commissie vergeleek de kwaliteit van de eindscripties
van de Theo-route met de werkstukken als afsluiting van enkele reguliere
opleidingen. Eigenlijk is de conclusie daar veel schrijnender. 'Over de hele
linie voldoet de aangetroffen kwaliteit niet.' ...
Wat zegt dit over de toestand in het hbo? Er zijn 1.200
opleidingen, dus generalisatie is uit den boze, waarschuwt de inspectie. Dat
klopt. Tegelijkertijd is dat getal van 1.200 opleidingen ook een symptoom van
wat er mis is, namelijk de zucht tegemoet te komen aan welke modieuze
studentenbehoefte dan ook. Zo is een van de negatief beoordeelde opleidingen,
commerciële economie in Diemen, 'gericht op multiculturaliteit, kunst, cultuur
en media in de mainport Amsterdam'.
De achtergrond daarvan is de behoefte aan groei. Het
afgelopen decennium trok de overheid zich terug uit het onderwijs na een periode
van overmatig centralisme. De scholen kregen 'lumpsum' bekostiging en mochten
het zelf uitzoeken. De schoolleiding werd college van bestuur, kocht auto's met
chauffeur, investeerde soms meer in gebouwen en in buitenlandse avonturen dan in
onderwijs. En de school moest groeien, want het staatsgeld kwam uit de groei.
'Leuke' opleidingen, met veel zelf te maken werkstukken en soms een verhouding
van 34 studenten op één docent. Lekker goedkoop.
Uit het NVAO-rapport stijgt op dat de studenten van de
betrokken Inholland-opleidingen geen idee hebben wat kwaliteit is. En erger, dat
de staf dat ook niet meer weet. Docenten en management definiëren kwaliteit als
het doorlopen van de procedures. Als alle onderdelen maar gedaan zijn, betekent
dat. Geen idee van goed onderwijs, wel haast om de studenten snel door de
opleiding heen te loodsen. Verbazend is het allemaal niet. Het eerste zeer
kritische inspectie-rapport over Inholland dateert van zes jaar geleden. Wat
verbaast, is dat het zo lang heeft geduurd voordat er echt is ingegrepen.
Red.: Dat laatste is weer niet verbazingwekkend als je kijkt
waar het geheel uit voortvloeit. dat is namelijk het marktdenken. En het
marktdenken is, zoals iedereen weet, geen praktische manier om de zaken aan te
pakken, maar een ideologie. Of alternatief: de pragmatische invulling van de
visie van de top om zo veel mogelijke te kunnen graaien. Neoliberalisme,
roofkapitalisme, of zoiets. Waarmee de strapatsen van de bestuurders die dit
allemaal geleid hebben ook meteen volkomen verklaard zijn: het is gewoon
graaiend tuig.
Plus natuurlijk meteen het nodige commentaar:
Uit:
De Volkskrant, 29-04-2011, door Maartje Bakker Interview | Jesse
Klaver, Tweede Kamerlid GroenLinks
'Einde aan marktdenken nodig'
Hogescholen moeten niet langer als bedrijven bestuurd worden. De politiek
dient het heft in handen te nemen.
Het rapport van de Onderwijsinspectie over het gesjoemel met diploma's bij
Inholland was nog niet uit, of Jesse Klaver, Tweede Kamerlid van GroenLinks,
vroeg een spoeddebat aan. Om te voorkomen dat de politiek alleen naar Inholland
wijst, zegt hij. 'We moeten niet afrekenen met Inholland en klaar. Het is nodig
een bredere discussie te voeren over de kwaliteit van het hbo. De problemen
bestaan niet alleen bij Inholland, niet alleen in verkorte afstudeertrajecten,
maar op veel meer plaatsen.'
Ontluisterend, genadeloos, schokkend. Zomaar wat kreten waarmee Tweede
Kamerleden de uitkomsten van het onderzoek van de Onderwijsinspectie typeerden.
Na die emotie komt de vraag: wat nu?
'Ik denk dat er een omslag moet komen in het denken van bestuurders in het hoger
onderwijs. Nu worden hogescholen bestuurd als bedrijven. Instellingen moeten
groeien, een hoog rendement hebben, concurreren. Tegen zo min mogelijk kosten
moeten er zo veel mogelijk producten worden afgeleverd: de studenten. Die
bureaucratische, bedrijfsmatige logica wreekt zich nu.
...
Hoe wel?
'De politiek moet het heft in handen nemen. De tussenlaag die de HBO-raad
vormt tussen het ministerie en de hogescholen, moet verdwijnen. Er moeten meer
taken worden ondergebracht op het ministerie.' ...
Red.: Twee fouten: de politiek heeft destijds, vele jaren
terug, vrijwel zonder morren alle stappen op weg naar dit dramatische resultaat
laten passeren. Omdat het overgrote deel het eigenlijk el eens was met het idee
van de concurrentie en het marktdenken. Met ook de steun van GroenLinks. Want de
overheid deed toch alles fout, was de algemene ideologische houding. Met als
enige morrende partij de SP. Maar ja, dat zijn socialisten, hè, dus daar hoef je
niet naar te luisteren.
Tweede fout: het ministerie was één van de aanjagers van het
proces. want dat zat en zit vol met deels dezelfde soort mensen, en voor een
andere deel gelovigen in het niet-kennis-gerichte maar competentie-gerichte
onderwijs - zie het commentaar van Harm Beertema verderop.
|
Ik vind dat we nu moeten luisteren naar wat de studenten zelf
willen.' |
Nou, dus niet. Of in beperkte mate, want de student is mens, en de mens is
gesteld op zijn gemak. En zijn diploma, waarvan iedere student denkt dat hij er
recht op heeft. Of dit nu objectief het geval is, of niet.
|
Die studenten lijken zich drukker te maken om hun portemonnee dan
om de onderwijskwaliteit. Ze protesteren tegen de langstudeerboete en
het sociaal leenstelsel, maar je hoort ze minder over de kwaliteit van
het onderwijs.
'Als je ze vraagt hoe het onderwijs beter kan worden, dan hoor ik ze
altijd over de onderwijsintensiteit. Het sleutelwoord is volgens mij
nabijheid. De afstand tussen student en docent, en tussen docent en
management, moet kleiner worden. Studenten en docenten moeten intensief
contact hebben tijdens colleges. Daar staat tegenover dat het werk van
studenten met distantie moet worden beoordeeld. Geen genade-zesjes meer.
Voor de relatie tussen docenten en bestuurders geldt hetzelfde. Docenten
moeten betrokken worden bij hoe het onderwijs wordt vormgegeven.
Tegelijkertijd moet het bestuur controleren of die docenten hun werk
goed doen.' |
Zoiets dus wel.
|
Dat klinkt nogal abstract. Guusje ter Horst, voorzitter van de
HBO-raad, heeft heel duidelijke doelen voor ogen om de kwaliteit van het
hbo op te schroeven. Ze wil dat 70 procent van de studenten na vijf jaar
een diploma haalt, de studenttevredenheid moet omhoog.
'Dat is volgens mij niet de goede weg. Zij gaat verder in het
rendementsdenken. Studenten moeten snel door hun opleiding worden
gejast, ze moeten snel afstuderen. Zo'n langstudeermaatregel, daar ben
ik tegen. Die is er alleen maar op gericht om het rendement te verhogen.
Het bewijst dat de HBO-raad de problemen niet op eigen houtje moet gaan
oplossen. Ik weet al hoe het dan zou gaan: er rollen een paar koppen, er
verandert op papier van alles, maar het fundamentele probleem wordt niet
aangepakt.' |
En dat inderdaad weer niet. Dit soort mensen blijken er tot nu toe alleen
maar voor zichzelf te zitten. En dat rendements-plan is dus al weer helemaal
fout.
|
Doekle Terpstra, die nu orde op zaken stelt bij Inholland, zegt
precies hetzelfde als u over hoe de kwaliteit van het onderwijs kan
worden verbeterd. Hij wil dat het onderwijs terug gaat naar de student,
de docent, de locatie, de regio. Hij is voormalig voorzitter van de
HBO-raad.
'Toch is er een fundamentelere discussie nodig, die de HBO-raad niet kan
voeren. De politiek moet maken dat hogescholen weer echt maatschappelijk
verantwoord gaan ondernemen. Dat gaat niet over de koffiebekertjes in de
kantine, maar over de maatschappelijke rol van een hogeschool. Er moet
een diep besef komen van de nutsfunctie die die scholen hebben. En een
einde aan het marktdenken.' |
Bingo. Maar gaat dat die markt-ideologen van de oligarchie maar wijsmaken ...
Volgende commentator:
Uit:
De Volkskrant, 29-04-2011, door Anthony van der Wulp
Inholland toont failliet van brede hogeschool
Anthony van der Wulp | De auteur is student bestuurskunde aan hogeschool
Inholland Rotterdam en vice-voorzitter van de Vereniging Medezeggenschapsraden
Hogescholen. Volgens hem moet het hbo meer gaan specialiseren.
Tussentitel: Hogeschool is er niet voor masters of rare 'associate degrees'
De studenten en docenten van hogeschool Inholland zien nog geen licht aan het
einde van de tunnel. Woensdagavond lekte het vernietigend rapport uit van de
Onderwijsinspectie. De boodschap: vier van de vijf onderzochte opleidingen zijn
'zeer zwak'.
Als voormalig lid van de centrale medezeggenschapsraad van
Inholland heb ik alle consternatie van nabij mogen meemaken. Waar is het mis
gegaan? Naast diverse systeemproblemen zoals de megalomane bestuurscultuur,
sturen op studentaantallen (financiële prikkel), het ontbreken van goed intern
toezicht en kwaliteitsbewaking is er volgens mij nog één andere oorzaak: het
enorme aanbod van opleidingen. Inholland is té divers.
Op dit moment biedt Inholland op negen locaties in de
Randstad ongeveer negentig bacheloropleidingen aan. Daarnaast heeft de
hogeschool ook zes 'associate-degrees' en zeven masteropleidingen in huis. Alle
bacheloropleidingen zijn ingericht volgens het 'major-minor' model. Eerst twee
meer algemene jaren in de 'major' met aanverwante opleidingen, dan verdieping in
de 'minor' op het eigen vakgebied. Op deze manier is de hogeschool in staat om
de enorme vracht opleidingen aan te bieden.
Ook het doorgeslagen 'competentiegericht leren' draagt bij
aan de veralgemenisering van het onderwijs. Is dit echt wat bedrijfsleven en
samenleving van zojuist afgestudeerden vragen?
Volgens mij hebben bedrijven behoefte aan praktische
hbo-studenten die niet alleen iets kúnnen maar ook iets wéten. Vakkennis is een
belangrijke vereiste. Daarom moeten we ons de vraag stellen of algemene 'major-minor'
opleidingen wel bijdragen aan deze vraag.
... Daarom moet er in de curricula van de opleidingen
meer ruimte komen voor specialistische vakkennis. Vakdocenten zijn dragers van
deze kennis en geven hun ervaring met liefde door aan hun studenten.
Ten tweede moeten hbo-instellingen gewoon doen waarin ze goed
zijn: het aanbieden van bachelor-opleidingen. Geen masters of rare
associate-degreetrajecten. ...
In het verlengde hiervan pleit ik voor specialisatie:
hogescholen moeten alleen opleidingen aanbieden waar ze goed in zijn. ...
Red.: En een van de strijders van het allereerste uur (een
bijdrage aan deze site van zijn hand uit 2005 staat hier
):
Uit:
De Volkskrant, 29-04-2011, door Harm Beertema
Google-onderwijs compleet mislukt
Jarenlang wilde niemand erkennen dat het competentiegericht onderwijs bezig
was te falen.
Harm Beertema is woordvoerder onderwijs van de PVV-Tweede Kamerfractie. Dit
is een bewerking van zijn bijdrage aan het Kamerdebat over de invoering van het
competentiegericht onderwijs in het mbo.
Tussentitel: Leraar die stiekem klassikaal les gaf, kreeg uitbrander
Weg met de leraar met een verhaal, luidde het motto
De voormalige voorzitter van de HBO-raad, die tegenwoordig zijn politiek
activisme als bestrijder van de PVV afwisselt met het voorzitterschap van
hogeschool InHolland, heeft een inzicht gehad. ...
Wat is er gebeurd? In de NRC van 20 april zegt Doekle
Terpstra over het competentiegerichte onderwijs (cgo): 'Inholland neemt ook de
manier van lesgeven op de schop, omdat de kwaliteit van het onderwijs omhoog
moet. Met die kwaliteit is het bij een aantal opleidingen slecht gesteld.
Inholland werkt nu via de methode van het competentiegericht leren, waarbij
studenten veel vrijheid krijgen opdrachten naar eigen inzicht uit te voeren. We
stoppen met ons huidige onderwijsconcept. Inholland gaat studenten in de
toekomst meer structuur en houvast bieden.'
Toen Terpstra nog voorzitter van de HBO-raad was, had hij een
diametraal tegengestelde mening: 'De school bestaat niet meer. De school heeft
plaatsgemaakt voor een kennisinstelling.' En: 'Een docent met een krijtje in
zijn hand is niet meer de werkelijkheid. Het is de werkelijkheid van de vorige
eeuw.' En: 'We moeten af van eerstegraads leraren die over vakkennis beschikken
en op basis daarvan les geven.' ...
Het hoger onderwijs is het mbo voorgegaan op de weg naar
verzelfstandiging. De overheid trok zich terug en het veld werd zelf
verantwoordelijk. Want de professional weet het het beste en laat die maar
beslissen wat er moet gebeuren.
Maar de professional werd opzijgezet door een kongsi van
onderwijskundigen, kennisinstituten en een enkele hoogleraar, die verklaarde dat
de leraar zoals we die al 2000 jaar kenden z'n beste tijd had gehad. Want er was
een nieuwe mens geboren. De Einsteingeneratie had haar intrede gedaan:
multitaskende kinderen die op basis van hun eigen ervaringen hun eigen
werkelijkheid construeerden, waarbij het doorgeven van kennis er niet meer toe
deed. Kennis verouderde namelijk razendsnel en was al achterhaald op het moment
dat de woorden over de lippen van de docent kwamen. Dus weg met de leraar met
een verhaal!
Nog altijd ben ik verbijsterd over de dynamiek die deze onzin
kreeg. Het cgo werd uitgerold over het hbo en toen over het mbo. De schade die
het heeft aangericht, zou nog eens goed onderzocht moeten worden. De schade aan
de beroepseer van leraren, van wie velen het onderwijs hebben verlaten. Waren ze
ooit beroepsbeoefenaren die naar eigen inzicht vorm gaven aan het
onderwijsleerproces, nu waren ze instructeur geworden; iemand die slechts een
schema uitvoert en zich voordurend moet verantwoorden via afvinklijstjes.
Lesgeven was uit den boze.
Het allerergste was dat dit cgo warm werd onthaald door de
managerskaste die was ontstaan in de fusierace. Roc's tot 25.000 leerlingen
werden het ideaal. Die losgeslagen managerskaste gebruikte het cgo op zijn eigen
manier: efficiency kreeg het primaat boven de interactie tussen leraar en
leerling. En het was lekker goedkoop: 60 leerlingen in een computerzaal met een
instructeur in schaal 7 of 8 en een leraar op loopafstand in een kantoortje.
Mijn eerste optreden in de Tweede Kamer was als bestuurslid
van Beter Onderwijs Nederland (BON). Op uitnodiging van de Kamercommissie OCW
kon ik verhalen van mijn collega boekhouden die wanhopig was, omdat hij niet
meer klassikaal mocht lesgeven. Maar zijn leerlingen kregen maar geen vat op de
boekhoudregels die hij al 15 jaar met uitstekend resultaat meegaf aan hele
generaties boekhouders in Rotterdam Zuid. Hij besloot om zijn groep stiekem in
een klas te zetten om het eens goed uit te leggen. Even klassikaal. Even
frontaal. Zijn leerlingen vonden het heerlijk. Middenin zijn verhaal vloog de
deur open. Hij werd op heterdaad betrapt door zijn teamleider. Onmiddellijk werd
de les beëindigd en hij kreeg een forse uitbrander. Hoe denkt u dat het staat
met zijn beroepseer?
Als ware verzetsstrijders gaven we informatie aan Martin
Sommer van de Volkskrant die toen zijn columns schreef die later zijn
gebundeld in het prachtboekje Onder Onderwijzers. Maar alles anoniem, want de
vijand luisterde mee.
Er was nauwelijks tegenspraak. Dat kwam door de intimidatie
waarmee de managers het cgo oplegden aan het onwillige veld. Alleen de
cgo-gelovigen kwamen in aanmerking voor promotie, onwillige leraren en
beleidsmakers werden op non-actief gezet, weggepest. Ze kregen spreekverboden en
kantonrechterformules aan de broek. Leraren werd het leven vergald, carrières
werden gebroken. Zo krijg je een gezeglijk lerarenkorps. Zo sloop je ieder
kritisch vermogen uit een organisatie. En zo ga je met je ogen dicht richting de
afgrond, zonder dat iemand protesteert.
Die ene organisatie die tegengas gaf, doorliep alle stadia
die dergelijke grass roots-organisaties altijd doorlopen. Eerst worden ze
genegeerd. Als dat niet meer kan, worden ze belachelijk gemaakt, daarna worden
ze verketterd. Als ze tenslotte gelijk krijgen, omdat ze te evident het gelijk
aan hun zijde hebben, wordt de ongemakkelijke waarheid overgenomen en
gepresenteerd als eigen voortschrijdend inzicht. Daar zijn we nu aangeland. Waar
die ene lerarenvereniging BON begonnen is met het articuleren van het
tegengeluid, hebben SP en PVV de problemen herkend, ere wie ere toekomt.
Het cgo in het hoger onderwijs heeft z'n langste tijd gehad.
Maar ook het mbo moet voor eens en altijd gevrijwaard worden van deze idiote
didactiek waarin leerlingen het allemaal zelf maar moeten uitzoeken, met
google-onderwijs waarin iedereen een diplomaatje haalt, verdiend of niet.
Want het competentiegerichte onderwijs is een complete
mislukking. Volgens talloos veel leraren in het beroepsonderwijs, volgens
hoogleraren onderwijskunde, volgens een belangrijk deel van het bedrijfsleven,
volgens ziekenhuizen die hun stagiaires niet meer vertrouwen omdat ze geen
vakkennis meer hebben, en niet in de laatste plaats volgens Doekle Terpstra, de
voorzitter van hogeschool InHolland.
Red.: Een nog niet genoemd maar basaal probleem van dit
soort onderwijs:
Uit: De Volkskrant, 30-04-2011, van verslaggeefster Ianthe Sahadat
Letselschadeadvocaat adviseert studenten bewijslast te verzamelen
Oud-studenten van Inholland beraden zich over schadeclaim
Tussentitel: Je verwacht niet dat je papiertje hbo-onwaardig is | Guy
Hendricks - Voorzitter ISO
... Het ISO is al langer met hogeschool Inholland in
gesprek over een compensatie voor gedupeerden. ...
Maar studenten vragen zich af of dat wel voldoende is.
Adriana (23) studeerde in 2009 af aan de opleiding MEM in Haarlem. Na een jaar
vergeefs solliciteren, is zij recent haar eigen evenementenbureau begonnen. ...
Voor Adriana is het eenvoudig: 'Ik heb betaald voor een
hbo-opleiding, nu blijkt dat mijn diploma niet hbo-waardig is.... Zelf vond ze
de studie nooit van het allerbeste niveau - 'studenten konden altijd 'meeliften'
omdat alles in groepjes werd gedaan waarvoor ook een groepscijfer werd gegeven'
- maar ze volgde tenslotte een hbo-opleiding, 'dus het zal wel goed zijn'.
...
Red.: De meelifters, die op zijn minst de inspanning niet
hebben gedaan, en vermoedelijk voor een flink deel het diploma niet waardig
zijn.
Een andere langdurige strijder lucht het hart:
Uit:
De Volkskrant, 04-05-2011, column door Aleid Truijens
Ook Doekle beleeft zijn leermomentje
Tussentitel: Met scherper toezicht alleen redt verloederd hbo het niet
Doekle. ... over de waardeloze hbo-diploma's die aan 39 procent van de
studenten van de onderzochte opleidingen van Inholland zijn uitgedeeld.
'Volkomen onnodige onrust', bromde hij, de voorzitter van het college van
bestuur van de hbo-moloch. Twee maanden geleden deed hij de geruchten over gul
uitgereikte diploma's nog af als 'hetze'. Nu blijken bij de opleiding
commerciële economie in Diemen 16 van de 16 onderzochte scripties waarmee
studenten slaagden onvoldoende.
Eerste wet van damage control: meteen nederig je fout
toegeven. Zo niet voor Doekle. Die riep haastig zijn studenten bijeen om ze te
verzekeren dat hij hun school al heel erg aan het verbeteren was. ...
Red.: Die wet is eigenlijk een regele, en die regel is geldig
voor vrijwel alle gevallen dat er nog een positie is om op terug te vallen. Die
is er in dit geval niet. Het hele beleid waar Terpstra voor staat en hoe het is
uitgevoerd deugt niet. Er is werkelijk niets goeds aan te ontdekken. E
|
Je vraagt je af wanneer een schoolbaas - zelf noemt Doekle Terpstra
zich het liefst ceo - wél onrustig wordt. Hij runt een bedrijf waar
ongelooflijk veel geld in omgaat, zonder dat degene die het geld
fourneert ook maar iets over de besteding ervan te zeggen had. Een
bedrijf waarin alles draaide om rendement, het opkopen van opleidingen
en vastgoed, en niet om kwaliteit of tevredenheid van de afnemers. Maar
nu is de firma Inholland eindelijk, na jaren van gesjoemel met diploma's
en de val van een reeks megalomane, zichzelf dik betalende bestuurders,
op zijn plaats gezet. ...
Er is geen enkele reden om aan te nemen dat de kwaliteit op
de nog niet onderzochte hbo-opleiding hoger is dan op de 15 die de
Inspectie bekeek. Op bijna alle hbo's is het competentiegerichte leren
ingesteld. Er zijn uiterst vage examennormen, kennis wordt niet
getoetst, de student dient zijn eigen 'leervragen' te bedenken en wordt
afgerekend op boterzachte 'competenties'. Geen wonder dat de
afstudeerprojecten gaan over 'hobby's' en dat ze niet worden beoordeeld
maar afgevinkt. Waar kennis geen criterium meer is, bestaat ook geen
gewenst eindniveau. |
Een van de redenen dat er niets deugt aan het voorgaande beleid - vanuit deze
grondstelling kan nooit iets nuttigs voor het onderwijs komen.
|
In zijn vorige baan, als voorzitter van de hbo-raad, beweerde
Terpstra nog dat het hbo uitstekend presteerde. Waar hij kwam, zong hij
de lof van het competentiegerichte onderwijs. Dat het niet langer ging
om kennis maar 'om je houding in het leven, om reflectie op je handelen'
vond hij 'prachtig'. Van duffe kennisleveranciers, de eerstegraads
leraren, 'moeten we af', decreteerde hij, en ook van 'het onderscheid
tussen docenten en ondersteunend personeel', - ook ict'ers en
onderwijsassistenten kunnen heel goed studenten begeleiden. Sterker:
'Studenten zijn niet zelden de docent vooruit.' De digitale genieën
zouden 'een lerende houding afdwingen' bij docenten. |
En dit soort vormen van waanzin zijn het natuurlijke en automatische gevolg
van de eerdere stelling over kennis.
|
Maar wat las ik vorige week in NRC Handelsblad: Doekle wil
het competentiegerichte leren afschaffen! 'We stoppen met ons huidige
onderwijsconcept. Inholland gaat studenten in de toekomst meer structuur
en houvast bieden.' Ik geloofde mijn ogen niet, maar het staat er. Want:
'De kwaliteit moet omhoog.'
Een gotspe. In één bedremmeld alineaatje geeft Terpstra toe
dat al die critici die hij jarenlang wegzette als verzuurde klagers,
aartsconservatieven, dwarsliggers en klokkenluiders waarmee moest worden
afgerekend, gelijk hebben. Met christen-democratische sluwheid schaart
hij zich nu haastig aan de kant die goed ligt in de media en bij de
politiek. Het zou hilarisch zijn als het niet zo verdrietig was voor al
die lichtingen studenten die beroerd onderwijs hebben gekregen, en de
docenten op de te sluiten opleidingen die hun baan verliezen. |
Hieraan is geen woord overdreven. Misschien zou je er nog wat aan kunnen
toevoegen: een proces wegens "deriliction of duty", ernstige
plichtsverzaking, zou op zijn plaats zijn.
|
Hopelijk is Terpstra's potsierlijke vertoning, in zijn huidige en
vorige baan, een leermomentje voor de minister. Schaf die schimmige
machtige 'raden' af, stel de exameneisen vast en neem zelf de
aanstelling en betaling van bevoegde, hoogopgeleide docenten weer ter
hand. Schop die ceo's met hun gigantische salarissen, hun hofhouding en
hun auto met chauffeur eruit en stel weer directeuren aan die
verantwoording afleggen aan overheid en belastingbetaler. Scherper
toezicht alleen redt het verloederde hbo niet. Dan kun je wel aan de
gang blijven. |
Maar het zou de redactie verbazen als er daadwerkelijk zo ver zou worden
ingegrepen. De ideeën van mensen als Terpstra passen volkomen bij de neoliberale
ideologie van de huidige rechtse regeringspartijen. En kennis en kwaliteit
kosten per definitie meer geld dan humbug en rotzooi.
Een bevestiging uit het veld:
Uit:
De Volkskrant, 06-05-2011, ingezonden brief van L.M.C. van de Weygaert (Doornenburg)
Truijens versus Doekle
Mijn vrouw werkt op een kleine basisschool met combinatieklassen. In de loop der
tijd is ze steeds minder gaan werken. Niet uit luxe, maar uit noodzaak. De
verhouding betaalde uren en gewerkte uren is een op twee.
Nu, op 61-jarige leeftijd, staat ze twee dagen voor de klas,
maar werkt ze feitelijk vier dagen. In de loop der jaren heeft ze dus ontzettend
veel salaris moeten inleveren om het te kunnen bolwerken. En haar pensioen,
eerder stoppen is er niet bij, zal straks uiteraard ook veel kleiner zijn.
Bij Doekle Terpstra heeft zich een tegengestelde ontwikkeling
voorgedaan. Naarmate hij meer ging verdienen, kreeg hij steeds meer vrije tijd.
In de periode dat hij voorzitter was van de HBO-raad, 120.000 euro per jaar
incasseerde en daarnaast ook nog vier dikke commissariaten had, zag ik hem zo
vaak op het scherm met zijn politieke stokpaardjes dat ik me afvroeg: 'Doekle,
zegt jouw baas nooit: Wanneer zie ik je weer eens een keer op het werk?'
Maar leden van de krijtstreepbrigade, waarvan Doekle deel
uitmaakt, hebben natuurlijk geen baas. Zonder enig persoonlijk risico spelen ze
al surfend op de golven van de waan van de dag ondernemertje met duur
gemeenschapsgeld. Al het vrijblijvend, maar kostbaar geëxperimenteer in het
onderwijs heeft ertoe geleid dat mijn vrouw al jaren stagiaires krijgt met niet
zelden een zeer slechte algemene ontwikkeling.
Diverse malen hebben zij en haar collega's de directie van de
Pedagogische Academie van de Hogeschool Arnhem-Nijmegen op het matje moeten
roepen omdat stagiaires moeite hadden met taal en rekenen, laat staan dat ze het
konden onderwijzen. Dit probleem beperkt zich niet tot stagiaires.
Op menige school moeten bepaalde leerkrachten per se de
bovenbouw doen omdat andere collega's dat niet kunnen. Sommige leerkrachten
laten zelfs de slimste leerlingen van de klas de rekenopgaven uitwerken die ze
zelf te moeilijk vinden. Niet zelden moeten goed gekwalificeerde leerkrachten
ervaren dat management en directie zonder enige gêne brieven vol taalfouten naar
de ouders sturen.
Gelet op het voorgaande is het niet verwonderlijk dat er
steeds meer ingezonden brieven in deze krant verschijnen waarin leerkrachten
aangeven er de brui aan te willen geven.
Ik hoop dat de column van Aleid Truijens van 4 mei, waarin ze
die windbuil van een Doekle genadeloos en meesterlijk doorprikt, deze mensen
moed geeft en dat ze toch doorzetten.
Want als zij vertrekken en alleen lieden met competenties
zoals die van Doekle het voor het zeggen houden, kunt u beter emigreren als u
nog goed onderwijs voor uw kinderen wilt.
Red.: Maar er zijn tot nu toe geen tekenen dat het gaat
helpen.
Weer een andere factor:
Uit:
De Volkskrant, 07-05-2011, ingezonden brief van T. Stroobach, Lelystad,
bevoegd docent Engels, geschiedenis en maatschappijwetenschappen
Bevoegde docent bestaat ook
Met regelmaat duiken er in uw krant artikelen op van onbevoegde docenten die
zichzelf zeer bekwaam achten om les te geven. Zo ook het artikel van Anneke op
den Buijs (O&D, 30 april). ...
Red.: De Volkskrant heeft zich impliciet ook duidelijk
achter geschaard een hunner, economieverslaggever Ferry Haan, is zelfs als
zij-instromer in het onderwijs is gegaan. Allemaal stiekem uitgaande van het
idee dat lesgeven geen bijzonder moeilijke zaak is, die in feite iedereen kan
aanleren. Die lastige vakkracht vraagt veel te veel geld, en dat gaat allemaal
("ons") belastinggeld kosten. Toenmalig chef-economieredactie Frank Kalshoven
was ook sterk op dit gebied.
Terug naar de briefschrijver, die het op aardige manier
weerlegt:
|
Vaak verwijzen deze 'bekwame' docenten naar een handjevol prutsers
die kennelijk wel bevoegd maar niet bekwaam zijn. Die zullen er vast
zijn, zoals elke beroepsgroep nu eenmaal zijn normale verdeling of
gaussverdeling kent en een aantal minder getalenteerde beoefenaren moet
dulden.
De argumentatie wordt vaak ook nog kracht bijgezet door te
verwijzen naar de inefficiënte vergadercultuur en naar zichzelf in stand
houdende managementlagen die er alleen zitten ter meerdere eer en glorie
van zichzelf en niet voor het onderliggende belang van de leraren en
leerlingen. Dit moge zo zijn, maar je hoort je eigen straatje niet
schoon te vegen door te wijzen naar de vervuilde straat van de buren.
Anneke op den Buijs heeft maar liefst acht jaar onbevoegd
lesgegeven. Me dunkt lang genoeg om in die tijd als zij-instromer een
bevoegdheid te halen. En waarom wordt in het onderwijs altijd zo
laatdunkend gesproken over de bevoegdheid? Ik zou het kunnen billijken
op het moment dat de ballonvaarder de piloot kan zijn van een
verkeersvliegtuig en Anneke op den Buijs zich wegens chirurgen-tekort
laat opereren door een buitengewoon getalenteerd visfileerder die handig
kan omspringen met een paar scherpe messen. Tot die tijd hoop ik dat u,
gezien het belang van goed opgeleide docenten in het onderwijs, geen
ruimte meer maakt voor dit soort artikelen. |
De volgende reacties uit het veld beschrijven de rol van de
managers. Eerst een korte algemene versie:
Uit:
De Volkskrant, 12-05-2011, ingezonden brief van Aly van der Mark,
Hurdegaryp
Beste leraren,
Zeg eindelijk nee tegen de omhooggevallen, overbetaalde managers die jullie nu
al decennia het leven zuur maken.
Weiger nog langer voor een appel en een ei de belachelijke
zaken uit te voeren die ze steeds weer bedenken om kosten te besparen. Zeg nee
tegen Raden van Bestuur, die alleen goed voor zichzelf zorgen en hun personeel
in de kou laten staan.
Mijn man en ik komen beiden uit het onderwijs, maar we hebben
onze kinderen al 15 jaar geleden ten stelligste ontraden dit vak te kiezen,
omdat we zagen aankomen, dat het mis zou gaan.
Onderwijzen doe je niet door kinderen alles zelf te laten
googelen. Onderwijs is overdracht van kennis. Ja, daar hoort klassikaal
onderwijs bij; bijna een vloek in de moderne schoolfabrieken.
Trouwens waar zijn de bonden in dit hele verhaal, waar waren
jullie de laatste 15 jaar?
Red.: En in meer detail:
Uit:
De Volkskrant, 14-05-2011, door Arie Kuijvenhoven
Opnieuw beginnen op puinhopen Inholland
Wanpresterende hogeschool zou ontbonden moeten worden.
Arie Kuijvenhoven | De auteur is onder andere oud-docent van de voormalige
Ichthus Hogeschool te Rotterdam. In zijn tijd tekenden zich al de tekortkomingen
af die de hogeschool Inholland nu fataal zijn geworden.
Alweer tien jaar geleden werd ik, als zij-instromer, docent aan de Ichthus
Hogeschool, een van de directe voorgangers van het wankelende Inholland. Ik
begon in het oude gebouw aan het Rotterdamse Vasteland en verhuisde mee naar de
'glazen golf'op Zuid. Die bleek voornamelijk te bestaan uit een ruime hal waarin
studenten via internet contact konden zoeken met hun begeleider. Dat de meeste
docenten toen nog geen computer hadden, was geen bezwaar.
Dat de docenten bij elkaar waren gepropt in een ruimte waar
de zon vrijelijk naar binnen kon schijnen, was ook geen bezwaar. Net zo min als
het ontbreken van een vertrek waar je met iemand onder vier ogen kon spreken.
Alles moest transparant, heette het. Toen ik een keer op de bestuursetage mocht
zijn, keek ik mijn ogen uit. Wat een rust, wat een ruimte, wat een glanzend
meubilair, wat een behaaglijke temperatuur. Wat een prettige werkomgeving voor
het overigens opvallend afwezige management.
Binnen korte tijd gaf ik les aan dag- en avondstudenten van
diverse studiejaren. Naast statistiek gaf ik les in sociaalpsychologie, beleids-
en organisatiesociologie en begeleidde ik vier groepen eerstejaars bij het
opstellen van hun 'poppetje', hun persoonlijk ontwikkelingsplan.
Het bleek aan het Ichthus - dat toen nog een goede naam had -
gebruikelijk om tentamens voor te bespreken met de studenten. Bij een groep
avondstudenten deed ik dat ook, want ik had de stellige indruk dat de stof te
hoog gegrepen was. Desondanks haalde slechts een van de ruim twintig studenten
een voldoende. De rest was laaiend omdat ze geen voldoende had. Hoe mijn
supervisor dat probleem heeft opgelost, weet ik niet, want ik werkte op
urenbasis en een 'herretje' was niet inbegrepen. Overigens was een herretje
uitgegroeid tot een geheel eigen fenomeen. Er waren zelfs studenten die geen
tentamen deden, maar uitsluitend herretjes. Dat had te maken met punten of
zoiets. Nadat ik had meegedeeld dat een herretje volgens mij alleen mogelijk was
als je eerst tentamen had gedaan, heb ik verschillende studenten niet weer
gezien.
Het maken van goede tentamenvragen is niet altijd makkelijk.
Om het kennisniveau te testen, liet ik een groep derdejaars een stukje uit de
Volkskrant lezen. Enkelen bleken meer dan tien minuten nodig te hebben voor
een stukje van twintig regeltjes. Een van hen kwam uit Oost-Europa en sprak geen
enkele mij bekende taal. Bij navraag begreep ik dat buitenlandse studenten zeer
welkom waren omdat ze extra geld binnenbrachten.
Op een goede dag was het gehele docentenkorps uitgenodigd
voor een bijeenkomst met de directeur, sorry, de voorzitter van de raad van
bestuur. Hij zou een ingrijpende reorganisatie persoonlijk toelichten. Op het
moment suprême bleek hij echter verhinderd. Voor zijn vervangster was dat geen
probleem. Zij presenteerde de beleidsplannen en andere vergezichten in zulke
bloemrijke managementspeak dat mijn klompen braken. Ik had het allemaal al eens
eerder gehoord, en dat was me niet bevallen. ...
Red.: De auteur is een zij-instromer, en we mogen er vanuit
gaan dat waar hij dit eerder gehoord had het bedrijfsleven is. Waar men ook de
wereld verpest met dit soort gedoe.
|
Enige tijd later deden over de voorzitter van het nog jonge
Inholland rare verhalen de ronde. De Onderwijsinspectie stelde zelfs een
onderzoek in. Ik heb die instelling mijn ervaringen meegedeeld. Tot mijn
verbazing kreeg ik antwoord: de inspecteur vond mijn opmerkingen zo
cynisch dat zij daar niets mee kon. Achteraf was ik echter nog niet
cynisch genoeg geweest. |
De kanker zat en zit heel diep: het hele ministerie en kennelijk dus ook de
inspectie was ermee besmet.
|
De moraal van mijn verhaal: de problemen van Inholland zitten veel
dieper dan men denkt. Het rottingsproces duurt al minstens tien jaar. Om
dat tot staan te brengen, is meer nodig dan een waslijst aan
verbeterpunten. Zelfs excuses voor het beroerde onderwijsniveau schieten
te kort. Want wat hebben de huidige studenten daar aan?
Men kan stellen dat het hele hbo op de schop moet, maar dat
levert wel heel erg veel problemen tegelijkertijd op. Beter is het om
'klein' te beginnen. En dan ligt het in de rede Inholland failliet te
verklaren. Het onderwijs kan dan worden herverdeeld over
studierichtingen die voldoen aan gestelde eisen. Alle studenten kunnen
zich inschrijven bij andere hogescholen, waar hun kennisniveau wordt
getoetst. Studenten aan het eind van hun studie moeten die kunnen
afronden onder onafhankelijk toezicht. Alle docenten worden ontslagen,
waarna zij elders kunnen solliciteren. Voor een bekwame docent is er
genoeg werk. En wat te doen met het management en zijn ondersteuning?
Niets, want die hebben de afgelopen jaren alle tijd gehad om zich op hun
toekomst te bezinnen. ... |
Verdere onderzoeken zijn eigenlijk overbodig, en al deze aanbevelingen kunnen
zonder aanpassing worden overgenomen.
En ook de studenten krijgen ook nog een goede raad:
|
En was ik alumnus van Inholland dan zou ik aangifte van valsheid in
geschrift ernstig overwegen. Er staan immers handtekeningen onder die
'waardeloze' diploma's. |
Een voorspelling: men gaat natuurlijk wel eindeloos onderzoeken, komt met enige
lapmiddelen, en alles blijft grotendeels zoals het was.
Harm Beertema heeft nog wat goed advies:
Uit:
De Volkskrant, 17-05-2011, door Harm Beertema
Disciplineer het hbo met objectief landelijk examen
Door in het hbo een landelijk examen in te voeren, zal men selectiever
worden aan de poort en afscheid nemen van competentiegericht onderwijs en CEO's.
Harm Beertema | Harm Beertema was leraar Nederlands in het mbo en is
woordvoerder onderwijs van de PVV-Tweede Kamerfractie. Niet de schaal van de
instelling, maar de kwaliteit moet weer het meest onderscheidend worden.
Tussentitel: Ondernemen in een quasimarkt leidt altijd tot ongelukken
Een terminale patiënt is het slechtst af met een kwakzalver die de ziekte
ontkent. Vanuit dat perspectief zijn er weer kansen voor het beroepsonderwijs:
iedereen erkent dat de patiënt zwaar ziek is. Jarenlang was het alleen Beter
Onderwijs Nederland, de vereniging van verontruste leraren, die probeerde de
kwaliteitsramp in het hoger beroepsonderwijs (hbo) onder de aandacht te brengen.
Nu gaat er geen dag voorbij of de kranten staan vol met
teleurgestelde studenten en een driftig communicerende Doekle Terpstra die nog
altijd niet goed lijkt te begrijpen welke impact het falen van de hbo-instelling
heeft op de levens van studenten.
Zijn rol als redder van de hogeschool Inholland lijkt de
mismatch van de eeuw. Als voorzitter van de HBO-raad heeft hij juichend aan de
wieg gestaan van vernieuwingen die nu hun tol eisen. Van een systeemfout is
volgens hem geen sprake. Nog altijd denkt hij het falen van het hbo weg te
organiseren en weg te communiceren. Zelfs een excuus aan de studenten vindt hij
niet nodig.
De politieke partijen zijn het er nog altijd niet over eens
dat het hbo alleen gered kan worden als de systeemfout die in het
onderwijsgebouw is ingebakken, rigoureus wordt aangepakt.
De PVV meent dat de schaal van de instellingen kwalitatief
goed onderwijs in de weg staat, want die brengt onvermijdelijk een
bedrijfseconomische focus met zich mee die op een onderwijsinstelling niet
thuishoort; het zal gaan om de marktpositie en om studenten zo snel en goedkoop
mogelijk door een traject te loodsen. Als dat alleen maar lukt door het
eindniveau te verlagen, dan moet dat maar. ...
Maar het belangrijkste is dat we tucht terugbrengen in het
onderwijsstelsel. In een echte marktorganisatie heerst de tucht van de markt.
Bestuurders leggen verantwoording af aan de aandeelhouders en de markt is
allesbepalend. Er is vraag en aanbod, er is een consument en er is concurrentie.
Ziedaar de ingrediënten van het strijdperk waarin bedrijven bloeien of
ondergaan.
Hoewel het onderwijs hetzelfde bestuursmodel heeft gekozen
als het bedrijfsleven, werkt het daar heel anders. Hier geen tucht, er is
nauwelijks sprake van een markt of van concurrentie. Dat de overheid dit heeft
toegestaan, is fataal geweest.
In het beroepsonderwijs bestaat zelfs de tucht niet van een
landelijke norm waaraan een student moet voldoen om te slagen voor een diploma.
Heb je moeite met het niveau van het hoger onderwijs? Geeft niks, er zijn toch
geen objectieve normen. En de overheid stond erbij en keek ernaar.
...
Diezelfde politiek moet nu ingrijpen, daar waar dat het meest
effectief is: aan het einde van de opleidingstrajecten, bij de examens. Kijk
eens naar het voortgezet onderwijs. Ook daar valt het nodige te verbeteren, maar
één ding staat daar garant voor een consistente kwaliteit: het landelijk examen.
Een havo-diploma gehaald in Harlingen of Heerlen, het heeft dezelfde waarde.
Bestuurders van scholen in het voortgezet onderwijs hebben
geen invloed op het eindniveau van hun opleidingen, want dat wordt bepaald door
het CITO. Dat instituut, met een deskundigheid waar veel landen met afgunst naar
kijken, is uitstekend in staat om ook landelijk objectieve examens te leveren
voor de kernvakken van hbo-opleidingen. Daarmee maak je een einde aan veel
'perverse prikkels' waar hbo-bestuurders zo gek op zijn.
Je zult als bestuurder voorzichtiger zijn aan de poort van je
opleiding, want is deze potentiële student wel in staat om dat onafhankelijke
eindniveau te halen in de studietijd die er voor staat? Bij twijfel niet
aannemen dus. Bij het werven van docenten wordt de pedagogische kwaliteit weer
van levensbelang.
Je zult ook onmiddellijk afscheid nemen van
competentiegericht leren, omdat dat niet opleidt en onderwijst, maar de student
slechts bezighoudt. Intensief onderwijs met een echte docent zal weer de norm
worden. En tenslotte: niet de schaal van de instelling, maar de kwaliteit wordt
weer het meest onderscheidend. Dat zal onderwijsmanagers aantrekken in plaats
van ceo's. En wie weet, nemen die ook weer genoegen met een mooi cao-salaris in
plaats van een 'marktconform' salaris.
Want als we iets geleerd hebben van het hbo-drama, is het dat
ondernemen in een quasimarkt, want dat is de publieke sector nu eenmaal, altijd
leidt tot ongelukken.
Red.: Nog meer goed advies:
Uit:
De Volkskrant, 24-05-2011, door Fenna Vergeer-Mudde
Negen lessen voor een beter hbo
De affaire bij hogeschool Inholland is allesbehalve een incident, stelt de
vereniging Beter Onderwijs Nederland. Het is de hoogste tijd om lessen te
trekken.
Fenna Vergeer-Mudde | De auteur is bestuurslid van Beter Onderwijs
Nederland en was Tweede Kamerlid en woordvoerder onderwijs voor de SP van
2002-2007.
Eind jaren negentig besluit Jos Elbers, bestuursvoorzitter van hogeschool
Inholland, van zijn school de grootste van Nederland te maken; vijf hogescholen
uit tien steden maakte hij tot een school met zo'n 40 duizend studenten.
Iedereen kon zien dat een dergelijk plan niet kon slagen. Van begin af aan ging
het mis. Toen al klaagden docenten en studenten over de ontstane
mega-instelling, met tientallen opleidingen die alle dezelfde didactiek
hanteerden: het competentiegericht onderwijs.
Nu lijkt deze school een incident te zijn, maar Beter
Onderwijs Nederland (BON) ontving de laatste vijf jaar talloze signalen waaruit
blijkt dat Inholland geen incident is, maar exemplarisch voor gelukkig niet
alle, maar wel een groot deel van de hbo-opleidingen. Het is buitengewoon jammer
dat het lijkt of er alleen met Inholland van alles mis is.
Staatssecretaris Zijlstra van OCW kondigde afgelopen vrijdag
maatregelen aan die er niet om liegen; adviezen die rechtstreeks uit het
Deltaplan Onderwijs van de BON lijken te komen. Er komen landelijke examens, er
worden eisen gesteld aan de docenten en de rol van de Inspectie van het
Onderwijs wordt verzwaard. Dat is een enorme stap in de goede richting, want tot
voor kort waren noch de hogescholen noch de bestuursraden noch de politiek
vatbaar voor kritiek en verbetervoorstellen die al in de tijd dat Mark Rutte
staatssecretaris van Onderwijs was door mij zijn geopperd. Voor verdere
kwaliteitsverbetering van het hbo zijn negen lessen te trekken.
Vijf lessen voor de hogescholen
1. Geef weer les
Laat de studenten niet met zelfwerkuren aan hun lot over. Zorg voor voldoende
lesuren met instructie en begeleiding. ...
Inholland bezuinigt vooral op docenten door invoering van het
zogenoemde competentiegericht onderwijs, waarbij studenten een groot deel van de
week thuis zitten. Ook bij andere hogescholen blijkt dit te spelen.
2. Stel eerst de lestaken veilig
Uit de begroting 2003-2004 van Inholland - die vreemd genoeg voor de Tweede
Kamer geheim is, maar mij destijds door verontruste leden van de
medezeggenschapsraad werd toegespeeld - blijkt desinteresse voor de kwaliteit
van het onderwijs. De overhead en de huisvestingskosten van de hogeschool nemen
toe, terwijl gelijktijdig wordt bezuinigd op docenten.
3. Stel hoogopgeleide docenten aan
Zo'n 15 jaar geleden bestond het docentenkorps van een hbo voor het merendeel
uit academici en hooggeschoolden met substantiële arbeidservaring. Anno nu uit
de accreditatieorganisatie NVAO haar zorgen over het niveau van de hbo-docent:
grofweg de helft is niet opgeleid op masterniveau. ...
4. Lever topsalarissen in
In schril contrast met de bezuinigingen op de docent staan de exorbitante
salarissen van de besturen. Bijna de helft van de hogeschoolbestuurders krijgt
meer dan de balkenendenorm.
In zes jaar tijd is de gemiddelde vergoeding aan de
hogeschooltop met minstens 30 procent gestegen. ... Breng dus de bestuurders
onder in de cao.
5. Halveer het aantal opleidingen en verhoog het examenniveau
Een wildgroei aan studierichtingen is ontstaan om maar zo veel mogelijk
studenten weg te houden bij de concurrent. Door bundelen valt veel te winnen.
...
Vier lessen voor de Tweede Kamer
1. Oormerk de financiering van leraren
Het geld dat bestemd is voor de lestaken moet geoormerkt worden, met als
grondslag een werkbare docent-studentratio en voldoende contacturen. ...
2. Geef de leraar zijn vak terug
Na alle opgelegde onderwijshervormingen wordt het de hoogste tijd om de leraar
de zeggenschap over de didactiek terug te geven. De wet op de medezeggenschap
biedt daarvoor onvoldoende handvatten. De politiek kan bij wet de leraar zijn
vak teruggeven. Een leger ondersteunende en adviserende organisaties is
ontstaan. In 2010 gaf OCW een kleine miljard uit aan deze doorgaans niet zelf
lesgevende 'onderwijsdeskundigen'.
3. Schaf de HBO-raad af
De HBO-raad, heeft geëxcelleerd in het rechtpraten wat telkens weer krom blijkt
te zijn. Wanneer de overheid de regie weer in handen neemt, heeft de HBO-raad
geen functie meer. Scholen betalen miljoenen aan contributie aan deze raad en de
overheid bekostigt ook nog eens deze instelling. Dit geld kan naar de docent en
de klas.
4. Schrap de diplomabonus
Het wordt tijd om de waarde van hbo-diploma's weer op peil te brengen. Schaf de
diplomabonus af. Een groot deel van de rijksbijdrage wordt gerelateerd aan
getuigschriften en aantallen studenten waardoor een groot financieel belang
ontstaat om studenten te laten afstuderen, ook als er onvoldoende kwaliteit is
geleverd. ...
Red.: En nog eentje:
Uit:
De Volkskrant, 25-05-2011, column door Aleid Truijens
Autonomie heeft hbo de das omgedaan
Tussentitel: Dat er in het hbo veel mis was, kon iedere krantenlezer al
jarenlang weten
Als een café, versierd met dorre dennentakjes, afbrandt en er doden vallen,
blijkt pas dat de veiligheidsinspectie had zitten suffen. Als er een kleuter op
de bodem van een zwembad wordt aangetroffen, wordt een extra badmeester
neergezet. ...
Dat er in het hbo veel mis was, kon iedere krantenlezer al
jarenlang weten. De afgelopen twintig jaar kwam het hbo in het nieuws door
fraude met studentenaantallen, gesjoemel met diploma's en falende bestuurders.
Terwijl scholen fuseerden tot mammoetinstellingen van meer dan 30 duizend
studenten - met één didactische smaak: het competentiegerichte leren - steeg het
salaris van de bestuurders, die zich CEO gingen noemen en zich omringden met een
haag van secretaresses, voorlichters en marketeers.
Terwijl de brochures glanzender werden en het aantal
fopstudies met 'entertainment', 'media' en 'games' in de naam groeide, daalde
het opleidingsniveau van de docenten. ...
Het leek vrijwel niemand te deren. Iedereen was blij met het
vederlichte hbo: studenten haalden fluitend hun diploma en met een fijn
horecabaantje ernaast. Ambitieuze ouders hadden een 'studerend' kind. ...
Goed, studenten met spandoeken eisten luidkeels meer en
betere lessen, en een enkele door zijn management weggepeste docent zocht de
media, maar megalomane bestuurders werden door niemand gecorrigeerd. Pas nu de
consument in zijn broodwinning wordt bedreigd - met een waardeloos diploma vind
je geen baan - slaat de publieke opinie om en komt de overheid in actie.
Halbe Zijlstra belooft ferme maatregelen. Kernvakken in het
hbo worden voortaan landelijk getoetst. Visitatiecommissies worden strenger en
de Onderwijsinspectie gaat zich ermee bemoeien. ...
Zou het helpen, Halbes ingrijpen? Een beetje wel denk ik.
Vooral die landelijke examens en beter geschoolde docenten. Maar wat zijn
'kernvakken'? Met landelijke invoering van de reken- en taaltoetsen die nu het
erbarmelijke niveau van veel pabo-studenten onthullen ben je er niet.
Op beroepsopleidingen gaat het juist om specifieke vakkennis.
Voor toetsing daarvan heb je deskundigen uit de beroepsgroep nodig. Zo zouden
ziekenhuizen, nu ongevraagd opgezadeld met hbo-verpleegkundigen die zijn
afgestudeerd in competenties als 'samenwerken' en 'initiatief nemen' en medische
kennis per ziektegeval googelen, weer geëxamineerd moeten worden door artsen. De
organisatie daarvan kost veel geld en inspanning.
Zijlstra's maatregelen zijn vooral symptoombestrijding. De
rot zit in het fundament, dat van de autonome school. Onderwijs kun je niet
vermarkten. Wie zegt: hier is een zak met geld, zie maar, en vervolgens
wegkijkt, moet niet verbaasd zijn als er steeds minder naar de studenten gaat en
het niveau daalt. De overheid moet zelf weer de verantwoordelijkheid nemen:
mammoetscholen opsplitsen in kleine instellingen, geleid door gedreven
vakdocenten, die verantwoording afleggen aan het ministerie, een cao-salaris
ontvangen en bij bestuurlijk falen of tegenvallende leerprestaties ontslagen
worden.
De autonome school is een historische fout, die kan worden
rechtgezet. Plasterk durfde het niet, Zijlstra en Van Bijsterveldt willen het
niet. Maar ooit dwingt de verloedering van het hbo deze omslag af.
Red.: Zijlstra en Van Bijsterveldt willen het niet, want de
markt maakt deel uit van hun rechtse ideologie. Net als het competentie
gericht leren deel uitmaakt van de linksige ideologie.
Nog een poging:
Uit:
De Volkskrant, 01-07-2011, van verslaggever Robin Gerrits Na de
bezuinigingen op de kunsten, en alle ophef daarover, neemt Halbe Zijlstra
vandaag een volgende horde in zijn loopbaan als staatssecretaris: hij komt met
plannen die het hoger onderwijs moeten veranderen
Werkgevers slaan alarm over hbo
De 'totaal doorgeslagen' schaalvergroting in het hoger beroepsonderwijs moet
worden beëindigd. De overheid moet weer eindverantwoordelijk worden voor de
kwaliteit van de lerarenopleidingen in plaats van de scholen. En
beroepsopleidingen die leerlingen nauwelijks toekomstperspectief bieden, moeten
ophouden te bestaan.
Dit zijn de belangrijkste punten uit het zogenoemde
onderwijsmanifest dat de werkgeversverenigingen VNO-NCW en MKB Nederland vandaag
uitbrengen samen met vereniging Beter Onderwijs Nederland (BON).
De aanleiding is een gedeelde grote verontrusting over de
toekomst van het Nederlandse onderwijs. 'We zijn het heus niet op alle punten
met de vereniging Beter Onderwijs Nederland eens', zegt Gertrud Visser,
secretaris onderwijs van werkgeversorganisatie VNO-NCW, 'maar op genoeg punten
wel voor deze gelegenheidscoalitie.' ...
Volgens het manifest is er de laatste decennia een
gevaarlijke onderwijscultuur ontstaan, met te weinig kwaliteitsbewaking door de
overheid en bekostigingsmodellen met perverse financiële prikkels voor de
scholen. Gevolg is leerlingen met te weinig kennis en kunde, veel uitval, en
onderbenutting van talent. ...
Red.: Even nog een berichtje over de niveaudaling op het HBO
over een periode die meer tijd bestrijkt dan de uitwassen van de laatste jaren:
Uit:
De Volkskrant, 04-07-2011, door Martin Slagter
De ellende van het hbo begint al bij het mbo
Martin Slagter is docent Nederlands, journalistiek en filosofie aan zowel het
mbo als hbo. Volgens hem beheerst de huidige hbo'er het Nederlands slechter dan
de vroegere mbo'er.
Tussentitel: Wie onleesbare tekst schrijft, kan met 9,5 slagen voor
schrijfexamen
... Steeds meer mbo-leerlingen stromen door naar het hbo. Dit
is de 'beroepskolom'. In 2010 had maar liefst 35 procent van de eerstejaars
hbo-studenten een mbo-achtergrond. De beroepskolom biedt vmbo-leerlingen een
kans door te stromen naar het hoger onderwijs, maar in de praktijk leidt deze
doorstroming ertoe dat het niveau van het hbo steeds meer afglijdt richting mbo.
Ik werk zo'n dertig jaar als docent Nederlands in het mbo.
Het vroegere meao-examen Nederlands kende een centraal schriftelijk examen dat
onder meer uit een briefopdracht bestond. De normering schreef voor dat een
brief maximaal vijf foutieve werkwoordsvormen of tien andere spel- en
stijlfouten mocht bevatten. Werden deze aantallen overschreden, dan was de brief
onvoldoende. Een heldere en alleszins redelijke normering.
Ik werk ook in het hbo. Soms laat ik eerstejaars studenten
van de opleiding hbo Recht in Utrecht een schrijfopdracht van dat vroegere
meao-examen maken. Als ik dan bovenstaande normering toepas, haalt letterlijk
niemand een voldoende. Conclusie: qua schriftelijke taalbeheersing is het niveau
van het huidige hbo lager dan dat van het mbo van zo'n twintig jaar geleden. ...
Red.: Zolang de zaken niet concreet blijven, belijden de
hbo-bestuurders dat ze begrip hebben voor de kritiek. maar bij de eerste fase
waarin het wat concreter wordt, steekt het verzet meteen zijn kop op:
Uit:
De Volkskrant, 06-07-2011, door Harm Beertema Benoem
kernvakken en toets die landelijk
Het hbo moet landelijk toetsen, bestuurders normaal belonen en stoppen met
het competentie-onderwijs.
Harm Beertema | Harm Beertema was leraar Nederlands in het mbo en is
woordvoerder onderwijs van de PVV-Tweede Kamerfractie. Studenten hebben recht op
structuur, goede colleges en landelijke examens voor de kernvakken.
Het hbo verkeert in de grootste crisis ooit. Diplomafraude, bestuurders die
zich vooral bezig hielden met fusies, megalomane nieuwbouwprojecten en
buitenlandse vestigingen en opleidingen waar niemand in Nederland wat aan heeft,
buitensporige salarissen, bonussen en extra pensioenstortingen.
Vorige week kwam staatssecretaris Halbe Zijlstra met zijn
strategische agenda voor het hoger onderwijs. Hierin heeft de regering haar
visie verwoord die het hbo moet gaan redden. En die visie is uitstekend. ...
Vanaf 2012 is het doorgeschoten gelijkheidsdenken voorbij. Er
komt weer selectie aan de poort, studies waarmee je nauwelijks aan het werk
komt, zullen verdwijnen. Er komt ruimte voor ambitie, de student krijgt bij de
inschrijving een studiekeuzegesprek, er komt een aanwezigheidsplicht bij
colleges en er komen meer lesuren.
Door tegenstanders wordt smalend gesproken over de
verschoolsing van het hoger onderwijs ...
De reactie van de HBO-Raad is echter teleurstellend. Deze
koepelorganisatie van de hogescholen, voorgezeten door Guusje ter Horst,
onderschrijft nogal plichtmatig de grote lijn en noemt die een uitdaging.
Maar over de belangrijkste ingreep vanuit dit kabinet, de
landelijke toetsing van kernvakken die naar het inzicht van de PVV de
diploma-fraude onmogelijk moet gaan maken, zegt zij dit: 'De voorgestelde
landelijke toetsing van kernvakken kan echter uitmonden in een kostbaar,
bewerkelijk en star instrument dat zijn doel voorbij schiet. De hogescholen
zullen onafhankelijke deskundigen vragen hierover te adviseren.'
Met andere woorden: kabinet, bekijk het maar met je plan. Er
zijn deskundigen die landelijke examens toejuichen en er zijn er die examens
achterhaald en ouderwets vinden en alles 'modern' willen toetsen in 'assesments',
waar meer gekeken wordt naar vage vaardigheden dan naar degelijke kennis. Maar
dat laat natuurlijk alle ruimte voor sjoemelen. Door vooral die laatste
categorie onderwijsvernieuwers zal de HBO-Raad zich laten 'adviseren'.
Het gaat de PVV er om dat er per opleiding kernvakken worden
benoemd die volgens een landelijke norm worden geëxamineerd. 'Kostbaar,
bewerkelijk en star'? Welnee. In het voortgezet onderwijs maakt het CITO al
sinds jaar en dag landelijke examens voor nog veel meer vakken. Tot ieders
tevredenheid, want juist die landelijke examens hebben het voortgezet onderwijs
behoed voor de ramp van de verkruimelende kwaliteit die we hebben gezien in het
mbo en het hbo. Onafhankelijke, landelijke toetsen, die willen we terugzien in
het beroepsonderwijs, of de MBO- en de HBO-Raad dat nou leuk vinden of niet.
...
Red.: Tja, sjoemelen is een kernactiviteit van bestuurders en
managers in het algemeen, dus ook van die in het onderwijs. Hetgeen ze dan
natuurlijk ook uitbreiden naar examens.
Nog eens, misschien ten overvloede, een bevestiging van het
feit dat het geval Inholland geen uitzondering is maar de regel, en van de
meeste aspecten die daarin een rol spelen:
Uit:
De Volkskrant, 16-07-2011, van verslaggeefster Maartje Bakker
Docenten en studenten Van Hall Larenstein in actie voor ontslagen
opleidingsdirecteur
Leiding hbo botst met personeel
... Veel problemen die het hoger onderwijs teisteren komen
samen in Hogeschool Van Hall Larenstein, met vestigingen in Wageningen,
Leeuwarden en Velp. Het management watertandt bij het trekken van meer studenten
en het centraliseren van de instelling ...
Red.: Nummer één: de grootschaligheid. Waarachter niets anders
zit dan de behoefte zich belangrijk te voelen, en een hoger inkomen. Want hoe
groter de instelling, hoe meer het management verdient.
|
Daarom leven de medezeggenschapsraad (MR) en de directeur van
Hogeschool Van Hall Larenstein al een half jaar op gespannen voet met
elkaar, zegt Peter Aerts, MR-secretaris bij de Larensteinvestiging in
Velp. 'Begin dit jaar zegden we het vertrouwen op in de algemeen
directeur, Ellen Marks. |
Kenmerk nummer één: strijd met de professionals. Want die professionals zien ook
dat de stelling dat schaalvergroting tot kostenbesparing leidt, zoals ook elders
al ruimschoots, bewezen, een leugen is:
|
Het beleid van Marks druist tegen de ideeën van de docenten in.
Aerts: 'Ze vindt bijvoorbeeld dat allerlei ondersteunende diensten van
Velp naar Wageningen moeten worden verplaatst. Maar dat valt duurder
uit, dat hebben we al gezien toen de ict centraal werd geregeld ... |
Nummer twee: de organisatie wordt duurder.
Nummer drie:
|
Ook wil Marks een extra managementlaag aanbrengen |
Meer managers in plaats van docenten: de organisatie wordt nog duurder.
|
Ook wil Marks ... opleidingen te verenigen in schools, die
voor een deel bredere opleidingen bieden .... Aerts: '... het oprichten
van zulke schools betekent dat de docenten minder te zeggen
krijgen ten gunste van de managers. |
Nummer vier: het kweken van tekentafel- en fantasie-opleidingen, die minder
aansluiten op de praktijk. Nummer vijf: de managers die weinig of niets van
onderwijs weten, worden de baas over de professionals.
|
Het laatste, 'stompzinnige' besluit van algemeen directeur Marks is
het ontslag van de opleidingsdirecteur Bos- en Natuurbeheer, Hans van
Rooijen, vervolgt Aerts. 'Die opleiding drijft op hem', zegt hij. 'Het
is een succesvolle opleiding, met een hoog rendement en met
afgestudeerden die geliefd zijn in het beroepsveld.' Van Rooijen keerde
zich volgens Aerts tegen de 'groentesoep' van opleidingen die zou
ontstaan als er schools zouden worden opgericht. |
Nummer zes: het wegwerken van tegenspraak. Dictatoriale neigingen. Kenmerkend
voor de moderne manager die geen verstand heeft van datgene waar hij leiding aan
geeft: bij gebrek aan gezag, een inhoudelijke zaak, moet hij zich dus werken met
macht: "Het moet omdat ik het zeg":
|
Daarom leven de medezeggenschapsraad (MR) en de directeur van
Hogeschool Van Hall Larenstein al een half jaar op gespannen voet met
elkaar, zegt Peter Aerts, MR-secretaris bij de Larensteinvestiging in
Velp. 'Begin dit jaar zegden we het vertrouwen op in de algemeen
directeur, Ellen Marks. Ze luistert niet naar onze bezwaren, heeft zelf
geen inhoud en is dus niet in staat ons te leiden.' |
Met, essentieel in het geheel, op de achtergrond het toezicht stammende uit een
nog hogere en dus nog foutere maatschappelijke laag: die van de echt grote
graaiers:
|
Inmiddels nemen verontwaardigde docenten en studenten het op voor
hun ontslagen opleidingsdirecteur. Ze hebben de voorzitter van het
college van bestuur van Van Hall Larenstein, Aalt Dijkhuizen, bijna
vierhonderd handtekeningen aangeboden. Ook hingen ze de school vol met
posters waarop 'Hans moet blijven' staat.
Het haalde tot nu toe niets uit. Dijkhuizen op het intranet
van de hogeschool: 'Wij kunnen en willen jullie niet dwingen te werken
voor een organisatie waarin je je niet thuis voelt. Kies je wel voor Van
Hall Larenstein, dan kies je ook helemaal en verwachten we dat je je
conformeert aan de keuzes die zijn gemaakt en de lijn die is ingezet.'
|
Oftewel: kies voor onze dictatuur van de graaiers of rot op.
En zo is het onderwijs (mede) in de vernieling gegaan: door
de intocht van de managers. Naast de ideologie van de gelijkheid.
Een eerste teken van daadwerkelijk herstel:
Uit:
De Volkskrant, 24-09-2011, door Merijn Rengers 'Ik
trof een verweesde school aan'
Doekle Terpstra maakt schoon schip bij Hogeschool Inholland, die in
opspraak kwam door financieel wanbeheer en ten onrechte toegekende diploma's.
'Het onderwijs was naar de achtergrond verdwenen, het management kwam vaak op de
eerste plaats. Dat gaan we veranderen.'
... We hebben het afgelopen jaar aan alles meegewerkt. We
hadden ons kunnen verzetten tegen al die onderzoeken en keiharde conclusies,
maar we hebben ervoor gekozen om deemoedig te luisteren en fouten te erkennen.
Ik heb maar één keer nee gezegd. Dat was toen de Kamer excuses wilde, net zoals
ze die van bankiers wilden. Dat heb ik geweigerd.
We gebruiken onze energie liever voor iets anders. Er moet
gesaneerd worden - we hebben dit jaar dertig procent minder eerstejaars - maar
ook de focus moet veranderen. In mijn analyse is bij Inholland het management te
vaak op de eerste plaats gekomen. Iets minder dan de helft van het personeel
werkt in de staf of als manager. Terwijl we gewoon een school zijn, waar het om
de studenten en docenten draait. Niets ten nadele van hen, maar de staf was te
veel uitgedijd. Die gaan we reorganiseren en inkrimpen.
Red.: Punt 1 van de bekende oorzaken: te veel managertypes.
|
Het is veelzeggend dat er in de oude Raad van Toezicht niemand zat
met verstand van onderwijs. Het ging over financiën, gebouwen,
internationalisering. Grote thema's, maar het onderwijs was naar de
achtergrond verdwenen. |
Punt 2: verkeerd soort bestuurders. Dat wil zeggen: uit het bedrijfsleven of
soortgelijke types.
|
Ik had niet verwacht dat ik dit ooit zou zeggen, maar ik vind dat
Beter Onderwijs Nederland (BON, de club die pleit voor het terugdraaien
van allerlei onderwijsvernieuwingen, red.) meer gelijk heeft dan ik
aanvankelijk dacht.
De pendule is doorgeslagen naar het nieuwe leren, naar
competenties en vaardigheden ... |
Punt 3: de linksige ideologie.
|
De pendule is doorgeslagen ..., en naar schaalvergroting. |
Punt 4: schaalvergroting.
En Terpstra lijkt er wat aan te willen doen:
|
Tussenstuk:
Puinruimen
... Terpstra schrapt 470 banen bij Inholland, waar zich 30 procent
minder studenten aanmeldden. De banen sneuvelen vooral bij de staf en
het management. |
Maar dit geldt nog niet bij voorbaat voor de rest van de sector:
Uit:
De Volkskrant, 24-09-2011, door Jan Willem Bruins, voorzitter van de
Vereniging Medezeggenschapsraden Hogescholen.
Nu laat
Inholland zien hoe het moet
Tegenstanders van het ongekend harde ingrijpen van staatssecretaris Halbe
Zijlstra in het hoger beroepsonderwijs beroepen zich er graag op dat het
beruchte inspectierapport van vlak voor de zomer vooral Inholland betrof. Met de
andere hogescholen zou op een enkel dubieus afstudeertraject na weinig aan de
hand zijn. Dat verklaart misschien ook de lauwe reactie van de hbo-raad op de
kwaliteitsproblematiek bij hogescholen.
De bestuurders lieten tot nu toe weinig van zich horen
terwijl voor het herstel van vertrouwen in de onderwijskwaliteit juist een
daadkrachtige bestuurlijke reactie nodig is. ...
De noodzakelijke maatregelen om de onderwijskwaliteit in het
hbo te verbeteren kwamen tot nu toe dan ook niet van de bestuurders maar van
Halbe Zijlstra, die voor zijn plannen al brede steun kreeg in de Tweede Kamer.
Intensievere studieprogramma's met meer contacttijd, landelijke toetsing van
kernvakken, beter opgeleide docenten en een bonus voor hogescholen die zich
kwalitatief durven te onderscheiden.
Inmiddels is duidelijk dat Inholland zeer grote schade lijdt
als gevolg van de geconstateerde problemen en de publiciteit daarover. ...
Dat Inholland als enige hogeschool zo wordt getroffen, is
extra wrang omdat de meeste problemen van Inholland in meerdere of mindere mate
ook op de andere hogescholen voorkomen.
Maar een crisis kan louterend werken, en dat effect lijkt
zich momenteel te af te tekenen bij Inholland. Door de ingrijpende reorganisatie
zal grotendeels het niet-onderwijzend personeel afvloeien. Van de 2.300
arbeidsplaatsen is de helft niet-onderwijzend personeel.... Daarom sneuvelen er
vooral arbeidsplaatsen bij de centrale staven.
De Vereniging Medezeggenschap Hogescholen(VMH) - waarbij alle
grote hogescholen zijn aangesloten - deed onlangs onderzoek naar het aantal
docenten op een hogeschool als percentage van het totale personeelsbestand.
Daaruit bleek dat het personeelsprobleem van Inholland op vrijwel alle grote
hogescholen speelt: gemiddeld hadden de onderzochte hogescholen 52 procent
docenten in dienst.
Hoewel de VMH heeft besloten de namen van de hogescholen niet
in de publiciteit te brengen, mag hier wel worden gezegd dat de score van
Inholland geen afwijking vertoont van het gemiddelde. Deze schokkende cijfers
leidden op geen enkele hogeschool tot een adequate bestuurlijke reactie. Daarop
vormt Inholland nu de positieve uitzondering.
Het werkelijke probleem is echter nog groter. Want van die 52
procent docenten staat lang niet iedereen voor de klas. De laatste jaren heeft
onder andere de VMH op meerdere hogescholen uitgerekend hoeveel procent van het
budget daadwerkelijk naar de directe onderwijsuitvoering gaat. Dat blijkt steeds
slechts zo'n 25 procent van het hogeschoolbudget te zijn. Deze berekeningen, die
werden bevestigd door een hoogleraar accountancy van de universiteit van
Tilburg, zijn door de HBO-raad en de bestuurders stelselmatig genegeerd of
ontkend.
Gelukkig hebben de Tweede Kamer en de staatssecretaris deze
problematiek wel erkend en is opdracht gegeven aan de Onderwijsinspectie om
hogescholen voortaan openbaar te laten maken welk deel van hun budget ze aan het
onderwijs besteden. ...
Ook hier lijkt Terpstra de eerste bestuurder die hardop durft
te zeggen wat er moet gebeuren: 'We gaan weg van de façade. De baten van de
hogeschool die naar de taken van docenten en de onderwijsuitvoering gaan, moeten
omhoog. We verschuiven daarom van indirecte naar meer directe uitgaven voor de
onderwijsprocessen.'
Als de andere hogescholen deze problematiek blijven
ontkennen, zal Inholland straks het lichtend voorbeeld voor de anderen zijn.
Red.: En ja hoor, daar is een andere moloch:
Uit:
De Volkskrant, 20-12-2011, van verslaggeefsters Maartje Bakker en Irene
de Pous
'Tjongejonge, is dit hbo-niveau?'
Eén op de drie docenten aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA) klaagt over een
te laag niveau van de opleidingen. Datzelfde vinden ze van de afstudeerscripties
van hun studenten. Bij de afdeling economie en management (15 duizend studenten)
is de onvrede het grootst.
De groeiende ontevredenheid blijkt uit een intern onderzoek
onder docenten en andere medewerkers, dat in bezit is van de Volkskrant.
Twee jaar eerder was één op de vier docenten ontevreden over het
opleidingsniveau.
Docenten klagen ook over het management, dat niet op de
hoogte zou zijn van wat er zoal speelt op de werkvloer.
Han Boels, voorzitter van de medezeggenschapsraad die
docenten en studenten van de economie- en managementopleidingen
vertegenwoordigt, zegt: 'Ik kom studenten tegen van wie ik denk: tjongejonge, is
dat hbo-niveau? Maar ja, we hebben nu veel meer studenten en een hele andere
instroom. Veel meer mbo'ers en havisten komen de hogeschool binnen, vaak ook met
een multiculturele achtergrond. Het zijn niet meer mensen die bij voorbaat
geequipeerd zijn.' ...
Red.: De eerste die dit openlijk durft te zeggen.
Met natuurlijk ook het bekende bijpassende type management:
|
'De studentenaantallen groeien ons boven het hoofd,' beaamt Peter
Fonkert, ook lid van de medezeggenschapsraad en docent aan de
International Business School. ...
De onrust op de werkvloer is volgens Fonkert groot. Veel
docenten durven volgens hem geen kritiek te geven omdat ze bang zijn
voor hun baan. Onlangs stuurden 53 docenten van de International
Bussiness School een brandbrief over de organisatiecultuur, na een
ontslag van een opleidingsmanager. 'Geen van hen durfde de brief met
naam en toenaam te ondertekenen.' |
Dictatoriaal en ongetwijfeld dom.
Nu er extra onderzoek is gekomen, vallen ze bij bosjes:
Uit:
De Volkskrant, 22-12-2011, van verslaggeefster Maartje Bakker
Examens 200 afgestudeerden opleiding journalistiek worden opnieuw
nagekeken
Windesheim gaf onterecht diploma's
Studenten journalistiek in Zwolle zijn afgestudeerd op een niveau dat niet
hbo-waardig is. Dat blijkt uit een steekproef uit de afstudeerverslagen van 23
studenten. Daarvan blijken er 11 achteraf geen voldoende waard te zijn.
De steekproef, die werd genomen in opdracht van
accreditatieorganisatie NVAO, is voor hogeschool Windesheim aanleiding om alle
diploma's door te lichten van de ruim tweehonderd studenten die de afgelopen
twee jaar afzwaaiden. Als hun werkstukken niet op niveau zijn, mogen ze een
bijspijkercursus volgen.
De diagnose van de verslagen die niet deugen luidt grofweg
'onvoldoende diepgang'. 'De studenten stellen geen goede onderzoeksvragen of
maken niet de goede gevolgtrekkingen uit gegevens die ze hebben verzameld', zegt
Albert Cornelissen, collegevoorzitter van Windesheim. Een ander mankement is
volgens Cornelissen dat niet meer is na te gaan hoe docenten tot hun oordeel
kwamen.
Het zijn vaak feitelijke richtlijnen waaraan studenten niet
voldoen, vult Johran Willegers, student journalistiek en voorzitter van de
opleidingscommissie, aan. 'Het vereiste aantal woorden is niet gehaald of er
staan spelfouten in.' ...
Zijn medestudenten zijn erg geschrokken van het nieuws, zegt
Willegers. ...
Al geven sommige studenten op Twitter een sterk staaltje
cynisme ten beste. 'Een diploma van de School of Media wordt wel een
Journalistrik-diploma genoemd', twittert journalistiekstudent Arjan te Bogt.
Stefan Popa, die in 2009 afstudeerde en toen al het gevoel had dat hij zijn
diploma in de schoot kreeg geworpen: 'Het is trouwens een hoop onsin. Je leerdt
best veel in de joernaliestiek oplijding van de windesheim.'
Red.: Maar naar dit soort signalen werd door de leiding,
meervoud, nooit geluisterd.
De volgende. Dit is een mbo-hbo-combinatie, maar dat maakt voor de
verschijnslen antuurlijk geen draad uit. De ciatane hebben een wat andere
volgorde:
Uit:
De Volkskrant, 08-02-2012, van verslaggeefster Irene de Pous
Scholen Amarantis zitten op rand van faillissement
.... Amarantis ontstond in 2007 uit een fusie tussen de mbo-tak
roc ASA en de middelbare scholengroep ISA. Amarantis heeft scholen in de
provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. ...
Red.: Stap één: de grootschaligheid.
|
De kleine reserves weerhielden Amarantis er niet van flink te
investeren in nieuwbouw. Zo werd in 2009 bijna 7,5 miljoen euro gestoken
in de Fit-academie Bokkenduinen in Amersfoort, een modern
fitnesscentrum. Hier kunnen leerlingen in een commerciële omgeving het
vak leren. |
Stap twee: de "ambities":
|
Ook zal het hoofdkantoor van de Zuidas ... |
Stap drie: de megalomanie -in dit geval: een hoofdkantoor op de duurste
locatie. Zo ver mogelijk wegv van de werkvloer
|
Amarantis kampt al langer met negatieve berichten over
diplomafraude, hoge schooluitval en beroerd onderwijs. Afgelopen zomer
trad bestuursvoorzitter Bert Molenkamp gedwongen af. Ook het andere
collegelid is vertrokken waardoor 's Jacob op dit moment de enig
overgebleven bestuurder is. |
Stap vier: verlies van professionaliteit en moraliteit.
|
Na jaren van groei liep deze zomer het leerlingenaantal terug, |
Stap vijf: de clientèle loopt weg.
|
De onderwijsinstelling Amarantis bevindt zich op de rand van
faillissement. Zonder extra geld kan de instelling binnenkort de
rekeningen niet meer betalen. Er is voor de komende drie jaar 40 miljoen
euro nodig. |
Stap zes: de financiële ondergang.
|
De onderwijsgroep, met in totaal 30 duizend leerlingen in het mbo en
voortgezet onderwijs, hoopt dat het ministerie van Onderwijs en de
gemeente Amsterdam haar uit de brand helpen. |
Stap zeven: het beroep op de overheid.
Naar Onderwijsbeleid
,
Rijnlands beleid
, Rijnlands beleid,
overzicht , of site home
.
|