Antropologische abstractieladder

De organisatie van deze website is gebaseerd op het idee van de abstractieladder  van S.I. Hayakawa uitleg of detail , in zijn originele vorm beginnende met Klara de koe, en via "koeien" en "vee" eindigende met geld. Dit voorbeeld draait om de materiële wereld en zou men de "economische abstractieladder" kunnen noemen. Op deze website wordt de abstractieladder ook toegepast op de theorieën over het menselijke sociale functioneren, op twee manieren.
Als eerste vormt de website als geheel een abstractieladder met drie treden, zie rechts. De laagste trede bestaat uit de min of meer directe waarneming van de realiteit. In principe zou dit door sociologisch onderzoek verkregen gegevens moeten zijn, verkregen door methodes als data mining uitleg of detail . Op deze site wordt dit gerepresenteerd door (nieuws)berichten en rapporten uit (voornamelijk) kranten en andere media - links naar dit niveau zijn aangegeven met naar beneden wijzende bruine pijlen, zoals deze  - zowel richting als kleur zijn een teken van hun betekenis, "bruin" staande voor "aarde". Er is naar gestreefd per waargenomen fenomeen minstens drie bronnen te hebben.  

De middelste trede of niveau is de wetenschappelijke beschrijving van de maatschappij, op zichzelf weer bestaande uit diverse (sub)niveaus - links naar en tussen pagina's op dit niveau hebben een groene kleur:        en  .

Het bovenste niveau is datgene bestaande uit filosofische, kunstzinnige en andere beschrijvingen en beschouwingen van hoger niveau - de links daarheen hebben natuurlijk een blauwe kleur:  .

Als je de filosofische en kunstzinnige beschouwing neemt als een reflectie van het algemeen maatschappelijke denken, dat op zich weer invloed uitoefent op hoe men de werkelijkheid ziet, dan vormen deze drie stappen op hoger niveau eenzelfde soort proces als de wetenschappelijke methode dat beperkter terrein doet  .

De tweede abstractieladder is die binnen de wetenschappelijke beschrijving of, specifieker, de menswetenschappen. Net als bij de economische abstractieladder begint deze met het individu en zijn gedrag, hier dus met de psychologie. De volgende stap is, weer in analogie, die naar het onderlinge gedrag binnen groepen van individuen, dat wil zeggen: de sociologie. Daarna komt het gedrag van mensen ten opzichte een meer abstracte zaak: geld, dat wil zeggen, economie. Dan volgt het gedrag ten opzichte van een zaak die nog abstracter is als geld: ideeën - datgene dat we politiek noemen - op sommige punten samengevoegd met het bijna onlosmakelijke transportmiddel van ideeën: de media.

Dit voor zover betreft de directe analogie, leidende tot de trappen Psychologie, Sociologie, Economie, en Media. Daaraan zijn drie trappen toegevoegd. Als eerste is die van de taal. De media zijn op zich slechts een technisch transportmiddel, en wat ze transporteren is taal. Bij televisie tezamen met beelden, maar de bijbehorende taal is onontbeerlijk voor de interpretatie ervan, en die interpretatie wordt direct gestuurd door de bijbehorende taal.

Taal is het kenmerkende gereedschap van de mensheid, datgene dat zijn mogelijkheden definieert tot het vormen van grotere en ontwikkeldere maatschappijen dan leefgroepen van een een man of dertig. Taal is ook de bron van alle mogelijkheden voor de mens om over zichzelf te praten - en er bestaat ook een redelijk vermoeden dat het innerlijke denken van de mens in aanzienlijke mate door zijn taalcapaciteiten gevormd is. Dus taal en de kennis van taal, komt als basis van alle menswetenschappen, nog voor of onder het niveau van de psychologie.

De bestudering van de taal komt dus eigenlijk nog voor de psychologie - op deze website is daarvoor de algemene semantiek uitleg of detail gekozen, waar het idee van de abstractieladder vandaan komt. Algemene semantiek is te definiëren als het vakgebied dat de wisselwerking tussen taal en denken en werkelijkheid bestudeerd.

De tweede toevoeging, aan het andere uiteinde, is die van het Rijnlandmodel, zijnde de representatie van wat een wetenschappelijke benadering van de maatschappij wil bewerkstelligen: een beter functionerende maatschappij. Wetenschap in zijn algemeenheid gaat over het beter leren begrijpen en beheersen van de natuurlijke omgeving, en menswetenschappen zouden hetzelfde moeten doen aangaande de maatschappij - de menselijke natuurlijke omgeving. 

Dit is dan de volledige abstractieladder die de organisatie weergeeft van deze website, hieronder verticaal afgebeeld met een korte karakterisering van de verschillende trappen ernaast.
  Het Rijnlandmodel probeert een maatschappij te beschrijven waarin de economie noch de politici de baas zijn, maar de burgers.
  Politiek is een verzameling mensen die de maatschappij bestuurt namens de overige burgers, of beweert dat te doen, door middel van gebruik en misbruik van het woord. De media zijn het orgaan dat deze informatie en desinformatie doorspeelt.
  Economie beschrijft menselijke gedragingen voor zover het geld betreft - de huidige economische wetenschap probeert alles in geld uit te drukken.
  Sociologie beschrijft het gedrag van groepen mensen, ieder met zijn eigen innerlijke woelingen, erin resulterende dat sommige gedragingen daardoor verzwakt, en andere versterkt worden - de huidige sociologie is voornamelijk ideologie.
  Psychologie beschrijft de innerlijke woelingen in de mens als oorzaken achter zijn gedrag. Een groot deel van die woelingen gebeuren in taal.
  Taal is de manier waarop de mens zich met zijn medemens verstaat, en de kenmerkende eigenschap van zijn mens-zijn.
  Algemene semantiek is de wetenschap die de relatie tussen werkelijkheid en taal bestudeert en probeert te verbeteren.
 
RIJNLAND-
MODEL
POLITIEK
& MEDIA
ECONOMIE
SOCIOLOGIE
PSYCHOLOGIE
TAAL
ALGEMENE SEMANTIEK

Rechts naast de ladder zelf zijn twee pijlen toegevoegd die staan voor de relatie tussen de informatie zoals verspreid door de media, en de algemene semantiek. De algemene semantiek heeft als enige criterium voor haar behandeling van taal hoe het zich verhoudt tot de werkelijkheid (die werkelijkheid is op zich al oneindig divers). De communicatie of taal afkomstig van de media bevat zeer veel desinformatie van diverse vormen, waarvoor de algemene semantiek nodig is om deze er weer uit te filteren. Waarna de gefilterde communicatie en taal in het algemeen weer doorgegeven kan worden aan het individu. Waarna het via de vele individuen die dit proces ondergaan weer doorgegeven wordt naar boven. Leidende tot een kringproces.

Het omvormen van de lineaire beschrijving in een kringproces zou als een nadeel gezien kunnen worden - in feite is het precies het omgekeerde. Vele zo niet de meeste van de processen geassocieerd met stabiele systemen als levende organismen, van een simpele cel tot aan een gecompliceerde geheel als het menselijk lichaam, bestaan uit kringprocessen  .

Het specifieke cirkelproces verbonden aan de antropologische abstractieladder kan aangeduid worden als die van het menselijk leren. Iedere keer dat de mens iets nieuws leert over zijn omgeving, kan hij zijn woorden en concepten verbeteren - en met die betere woorden en concepten opnieuw naar de werkelijkheid gaan, leidende naar nog betere woorden en concepten, et cetera. Dus in feite is deze cyclische ladder is een meer algemene vorm van het cyclische proces van de werking van de (natuur)wetenschap, een proces zo ingebakken bij de wetenschapper, dat, wanneer gevraagd om een diagram van de werking ervan te kennen, men sterk gelijkende resultaten krijgt  .

Deze ladder is terug te vinden in de overzichten van de verschillende onderwerpen, met dat verschil dat hij in verband met de pagina-indeling horizontaal bovenaan is geplaatst, en om dezelfde reden de onderwerpen Taal en Algemene semantiek bij elkaar zijn gevoegd, op de plaats van Taal:

Op de overzichtspagina's wijzen pijlen naar rechts dus naar meer abstracte onderwerpen, en naar links naar meer concrete (naar beneden en boven springt tussen delen van hetzelfde onderwerp). Wetenschap is hier aan toegevoegd als een overkoepelend onderwerp, waarvan de resultaten moeten slaan op alle wetenschappelijke disciplines. Omdat de taal het basisgereedschap is van alle menswetenschappen, en ook gezien kan als onderhoudende een sterke heen en weer relatie met het denken in het algemeen, wordt de wetenschap, dat wil zeggen: de regels zoals gehanteerd door de natuurwetenschappen, hier via de algemene semantiek ingebracht in de taal, en daarmee de rest van de menswetenschappen. De basisregels die op die manier uit de natuurwetenschap richting menswetenschappen worden ingevoerd zijn "objectiviteit" en "herhaald testen aan de werkelijkheid"   . Dit geheel volgens de ideeën van de eerste ontwerper van de algemene semantiek: Alfred Korzybski  .


Naar Gebruiksaanwijzing  , of site home  ·.

21 mei 2008