De ontkenning van de Nederlandse cultuur en identiteit is iets dat deel uitmaakt van de Nederlandse cultuur en identiteit. Waar de meeste andere landen en culturen er een diverse mate van enthousiasme en felheid omtrent hun eigen cultuur op na houden, is er in voornamelijk Nederland een houding van klachten en zeuren merkvar, in het verlengde van een algemeen Nederlandse houding in die richting.

Zodra dus de discussie rond integratie en immigratie oplaaide, met de komst van Fortuyn, en de sociale achterstand van de immigranten onontkenbaar was, startte het proces om de schuld daarvan te schuiven op Nederland, want aan aan de immigranten kom het niet liggen, want die die culturen waren tenslotte gelijkwaardig  aan de Nederlandse.

Eén van de de punten van de aanval was die op de Nederlandse identiteit, of het begrip culturele identiteit in het algemeen. Die aanval, vanaf 2002, was al een aantal jaren aan de gang en culmineerde in 2007 toen de te hulp geroepen Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid een rapport hierover publiceerde. Die WRR had voor dit rapport een groep strak multiculturalistische wetenschappers en bestuurders samengesteld, met het doel de Nederlandse identiteit iets als een doodsteek te geven. En om het aan iedereen te laten doordringen, was het hoogste bestuursorgaan, het Koninklijk Huis, gevraagd, de boodschap uit te dragen. Bij monde van HKH Prinses Maxima, verklaarde men: "Dé Nederlandse identiteit bestaat niet".

Kennelijk had men wel door dat dit vooreen deel van Nederland een moeilijke boodschap was, want men had twee pogingen gedaan om zich zich in te dekken: ten eerste door het gebruik van "dé", met nadruk, in plaats van gewoon "de Nederlandse identiteit", als om te zeggen dat er dus wel meerdere Nederlandse identiteiten waren. En ten tweede, door eraan toe te laten voegen door Maxima; "... maar dé Argentijnse identiteit bestaat ook niet".

Futiele pogingen, natuurlijk. Al was het maar omdat de tweede de eerste weerspreekt: zelfs als je aanneemt dat er meerdere Nederlandse en dús meerdere Argentijnse identiteiten zijn, weet toch iedereen wat je bedoelt als je het hebt over het verschil tussen Nederland en Argentinië. Om het huwelijk tussen Maxima en Willem-Alexander te omlijsten,  werd er geen klompendans uitgevoerd op de accordeon, maar een tango op de bandoneon. Dat verschil in identiteit had men haarscherp in de gaten.

Natuurlijk was het oproer onmiddellijk, want het is één ding om een beetje diffuus te mopperen op de land en cultuur, en een ander ding om die cultuur met een pennestreek wegstreept te zien door een stelletje arrogante wetenschappers en bestuurders, die er een ultieme agenda op na hielden.

In het kader hiervan verscheen een schier oneindige hoeveelheid artikelen en een behoorlijk aantal boeken. Hier hebben we een enkele representant gekozen van de ontkenners, de in links-intellectuele kringen hoogst gerespecteerde Jan Blokker die samen met zijn zoons een boek schreef met een titel die al alles zegt over hun bedoelingen: Nederland in twaalf moorden - niets zo veranderlijk als onze identiteit (uit: De Volkskrant, 26-09-2008, boekrecensie door Piet de Rooij):
 

Je zet ...

 ...in de titel van je boek, en ergens in de inhoud schrijf je ...

... teneinde je stelling over de niet bestaande volksaard, wat natuurlijk hetzelfde is als identiteit, te onderbouwen. Oftewel: je spreekt jezelf keihard tegen.

Om zoiets te kunnen, moet je wel bezeten van een of andere hersenkronkel, en het laat zich niet moeilijk raden dat dit de kronkel der ideologie is. En even weinig moeilijk te raden is de inhoud van die ideologie, aangezien het boek verschenen is midden in de integratiediscussie, en de heren zich ook in deze zin hebben uitgelaten: dit soort schrijverij wordt ondernomen ter ondersteuning van de positie van allochtone immigranten. Allochtone immigranten die hierheen zijn gehaald om de positie van de arbeidersklasse te ondermijnen en waarvan de heren Blokker profiteren, is het minste toch wel dat dit een typisch staaltje is van een houding te omschrijven als 'hebzuchtig, zelfgenoegzaam, verongelijkt, onverzoenlijk'. De houding van Marie Antoinette.

Een paar dagen later, in een interview met Jan Blokker in de Volkskrant, bevestigt hij zelf bovenstaande analyse van zijn boek (de Volkskrant, 26-09-2008, door Jan Tromp):

Oftewel: na decennialange strijd tegen de obscurantistische krachten van godsdienst en sektarisme, waar Blokker zelf aan heeft meegedaan met zijn scheldpartijen op "christenhonden", moeten we nu de moslims steunen, en het obscurantisme en sektarisme weer binnenhalen in onze maatschappij.

Een opvallend verschijnsel was dat Nederlands leidinggevende sociologische instituut, het Sociaal- en Cultureel Planbureau (SCP), zich ruim een jaar lang buiten de discussie hield. Maar toen kwam het oordeel (de Volkskrant, 08-10-2008, van verslaggever John Wanders):
 

Paul Schnabel constateert dat er diverse groepen Nederlanders zijn, en dus is er niet dé Nederlandse identiteit - het bekende onbenul van mensen die niets van van het begrip "groep" (van mensen) begrijpen - dus niets van sociologie, want sociologie gaat eigenlijk alleen maar over groepen. Deze Paul Schnabel die het bestaan van het begrip "sociologische groep" ontkent, is socioloog, deeltijdhoogleraar, en directeur van de Sociaal en Cultureel Planbureau. Je verstand staat er bij stil ...

Bovenstaande versies van de identititeitsontkenning hadden door de min of meer academische formulering voor de oppervlakkige lezer nog een schijn van waarde. Het volgende stuk, van weer een jaar later, is uitgekozen omdat het, door de jeugdige overmoed van de auteur, in wat helderder taalgebruik stelt wat in het rapport van de WRR grotendeels verborgen bleef vanwege de formelere taal (Volkskrant.nl, Opinie, 01-05-2009, rubriek Science Palooza, door Fedde Groot):
 

De stelling van Maxima.

De auteur is van opleiding bioloog, en put uit zijn achtergrond:

Pak twee willekeurige kinderen van straat, en zoek een geval waarin de een het lichaam van de andere bestuurt. Ze zijn er niet. Alleen in het ziekenhuis, en dan moet je ook nog over de hele wereld zoeken.

Kennelijk moeten we hier wat uit leren. Wát precies is wel redelijk duidelijk, maar toch nog maar een voorbeeld gegeven:

Dit komt al iets meer voor ... interseksualiteit. Misschien, als je het ruim neemt, wel een procentje. Maar in ieder geval lang niet genoeg om een apart hokje in het paspoort te rechtvaardigen.
    En nu maar meteen naar de les:

Dus omdat er over de hele wereld één enkel geval bestaat van gedeelde geest en lichaam, en een procentje aan gevallen van gemengde seksualiteit, is het zo dat lichaam en geest van iedereen kunnen mengen, en dat er geen vaststelbare seksuele identiteit bestaat.
    Want zonder de laatste veralgemeniseringen kunnen deze voorbeelden niet dienen voor de stelling dat er geen verschil bestaat tussen de Marokkaanse en de Nederlandse identiteit. Waar Maxima het natuurlijk ook over had. Want dat rapport van de WRR ging niet over integratieproblemen van Argentijnen, maar van (voornamelijk) Turken en Marokkanen.

Er bestaat dus geen aparte Nederlandse en Marokkaanse identiteit. Maar waarom denken mensen dat eigenlijk:

En natuurlijk is dat groepsdenken, net als het ontstaan van ledematen, een brein enzovoort, een vergissing van de natuur die door de mens rechtgezet moet worden :

Oftewel: familie- en clandenken , inteelt, eerwraak, cultureel nationalisme, religieuze veroordeling, wij-zijdenken , en dergelijke, zijn verenigbaar met de open samenleving. Oftewel: er is geen verschil tussen Saoedi-Arabië, Iran en Jemen, en Nederland, Duitsland en Finland.

Hoe simpel de misverstanden zijn die aan het verhaal ten grondslag liggen, blijkt uit een reactie onder het stuk:

Precies hetzelfde slaat natuurlijk op de opmerkingen van professor Paul Schnabel, hoogleraar in de sociologie en directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau. Voor een paar volkomen heldere illustraties van het bestaan van een Nederlandse identiteit, zie hier . Voor het bestaan van en het verschil met andere identiteiten, zie talloze reisverhalen in boeken, de reiskaterns in  kranten, de columns van buitenlandse correspondenten, er dergelijke, tezamen een schier onuitputtelijke bron voor het bewijs voor het bestaan van een culturele identiteit.

De beroepscynicus Blokker even vergetende, zien we hier dus twee gevallen van wetenschappers die in staat blijken om volkomen absurde zaken op te schrijven. Het is niet moeilijk radennaar de oorzaak: ideologie. In dit geval de multiculturele ideologie, hoogstwaarschijnlijk verbonden met de ideologie van de gelijkheid der culturen. Waarbij multiculturalisme een interne contradictie  bergt, en gelijkheid er culturen een contradictie met de werkelijkheid.

Er is hoogstvermoedelijk ook een direct psychologisch en misschien neurologisch verband met het onderhouden van deze contradicties, en de absurdistische argumenten die ze tot gevolg hebben.

In dit verband is het mogelijk om de bovenstaand geëtaleerde houdingen als min of meer "gestoord" te kenmerken.

In multiculturalistische politieke kringen zijn deze geluiden natuurlijk al langer te horen (uit de Volkskrant, 11-12-2008, door Yvonne Doorduyn):

Maar dit is slechts een gematigde versie van wat Jacques Wallage echt vindt (uit: NRC Handelsblad, 10/19-01-2004, door Paul Scheffer, De fictie van grenzeloze solidariteit):

Zo, Nederlanders hebben geen identiteit nodig. Want als je al geen recht het op je eigen landje, wat heb je dan nog recht op een eigen identiteit? Zeker als je eigen helemaal geen eigen cultuur hebt (Over identiteit, zelfrespect en integratie, zesde DEND-lezing, door J. Wallage, burgemeester van Groningen, 31-10-2002, in Tilburg):
 

En waarvoor heb je een eigen landje nodig, als je al helemaal geen eigen cultuur hebt.

Naar Cultuur, integratie, afkeer , Allochtonen overzicht  , Sociologie lijst  , Sociologie overzicht  , of site home .