Bronnen bij Kosmopolitisme: megapolen en goudkusten
| 14 apr.2009 |
Het huidige kosmopolitisme is iets dat zich voornamelijk afspeelt in de
grote de steden, in eerste instantie de Westerse, met uitstapjes naar
goudkusten als Dubai en de Kaaimaneilanden. Onder diverse uitingsvormen:
Uit: Volkskrant, weblog, 10-03-2009, door Mark ter Telgte
The worlds most cosmopolitan City State
Londeners
see themselves more then ever as a tribe apart who identify with their city
rather ahead of their country.
Almost nine years of having a Major has hugely strengthened
the sense of "local patriotism", according to a constitutional expert.
Vernon Bogdanor professor of gouvernment at Oxford University
told MPs that the Mayor had become a mister Londen figure who had made it easier
to cast off national loyalties.
In evidence to the Commons communities committee he said"the
experience of London has shown that the mayoral option seems to have stimulated
a sense of belonging to London, a sense of Londonness, which may even be
stronger then the sense of Englishness".
Professor Bogdanor said the mayorality had helped foster civic pride among the
7.5 million population of what has been described as the worlds "most
cosmopolitan city".
The academic highlighted an Ipsom Mori report which concluded
that for many, Londen was a much stronger determinant of identity than any other
local, regional or national boundery.
The capitals diversity has been increased by the economic
boom and its reputation as a tolerant melting pot. ...
Bron Evening Standard.
Red.: Vanuit zeer betrouwbare bron heeft de redactie
de informatie dat een flink deel van het zakenleven haar kosmopolitische bestaan
na afloop van het werk compenseert met zuippartijen, en daarnaast weinig meer.
De fraaie plaatjes die de auteur gebruikt ter ondersteuning van zijn propaganda
voor het kosmopolitisme hebben natuurlijk niets met kosmopolitisme te maken -
die stammen van de tijd dat Londen nog gewoon de hoofdstad van Engeland was.
Dat de auteur een echte kosmopoliet is, blijkt uit een ander
citaat uit het blog:
|
Als persoonlijke noot - Ik voel me meer Londenaar dan Engels
of Nederlands dus voor mij gaat het op. |
Of bewoner van iedere andere grote stad, mocht hij daar toevallig terecht
zijn gekomen.
De kringen waaruit Ter Telgte citeert, zijn ook leerzaam. Hier is de
introductie uit het Wikipedia item over de professor, gevolgd door de meest
kenmerkende alinea:
Van: Wikipedia.org
Vernon Bogdanor
Vernon Bogdanor, CBE, FBA (born 1943) is professor of government at Oxford
University, England, and a fellow of Brasenose College. He is one of Britain's
foremost constitutional experts and has written extensively on political and
constitutional issues. He is an advocate of constitutional reform including
proportional representation, but supports the retention of the monarchy.
...
Professor Bogdanor is a signatory of the Henry Jackson
Society, a think tank based in Cambridge. The society advocates a pro-active
approach to the spread of liberal democracy throughout the world, including by
military force where necessary. ...
Red.: En uit het item over de society:
|
The Henry Jackson Society is a non-partisan society or think
tank ... Named after the late Henry M. Jackson, a former Democratic U.S.
Senator from Washington State and leading proponent of U.S. Cold War
policies, the society advocates a proactive approach to the spread of
liberal democracy across the world, including, when necessary, by military
intervention, ...
... the society has been called 'neo-conservative' ... |
En vul naast neo-conservatief dus ook maar meteen haar tweelingbroer
"neoliberaal" in, en we zijn weer helemaal thuis: bij de rijken die de
wereld willen regeren door middel van het geld.
Naar aanleiding van het 400-jarig bestaan van New York kwam
de Volkskrant met een Reizen Special. Daaruit stukjes uit
een reeks interviews die de sfeer van New York schetsen:
Uit:
De Volkskrant, 04-04-2009, Reizen NY Special
Deze stad kan je opeten (door Jady Petovic)
Fotomodel Frederique van der Wal (41) woont twintig jaar in New York, heeft een
bedrijf in snijbloemen en een Hollandse boerderij uit 1790 als buitenhuis.
Waar zit je?
In Manhattan, in mijn loft in NoHo.
Hoe lang woon je in New York?
Al meer dan twintig jaar, in NoHo woon ik ongeveer tien jaar. In upstate
New York heb ik ook nog een oud-Hollandse boerderij uit 1790, bij de
Hudsonrivier.
Om te ontsnappen aan de hectiek?
New York is heerlijk, maar de stad kan je ook opeten, is verslavend. Ik moet af
en toe de natuur in om op adem te komen. ...
Wat doe je in New York?
Af en toe een fotoshoot, televisie en ik heb een bedrijf in, heel oer-Hollands,
snijbloemen. Dat is gekomen nadat er een bloem naar mij is vernoemd.
Frederique’s Choice is een Nederlands bedrijf, maar ik richt me nu ook op de
Amerikaanse markt. In de Verenigde Staten kennen ze de Nederlandse boeketten
niet. Een bosje bloemen thuis neerzetten doen ze hier niet zo veel.
Wat betekent New York voor je?
Mijn stad, een inspiratiebron. Ik kwam hier als 18-jarige en de indruk was
overweldigend . Ik heb me in het begin ook wel alleen gevoeld, want ik had geen
roots meer. Maar ik had me nooit zo ontwikkeld als ik niet in New York
had gewoond. Er is hier zo veel aan qua kunst en cultuur. ...
Voel je je New Yorker?
Ik voel me een Hollandse New Yorker. Bepaalde Hollandse normen en waarden vind
ik belangrijk, die hou ik vast. Die mengelmoes is heel gewoon in New York, de
mensen hier komen overal vandaan. ...
Er zit geen goede Mexicaan in Amsterdam (door
Neeltje Huirne)
Sascha Radetsky (32) is solist bij Het Nationale Ballet. Hij woont sinds
september 2008 in Amsterdam, maar mist New York heel erg.
Waar zit je?
Ik ben thuis, op de Weteringschans. ...
Waarom heb je een dansgezelschap in zo’n kleine stad als Amsterdam gekozen?
Het Nationale Ballet is een zeer respectabel gezelschap, waar ik erg door
geïntrigeerd was. Het was moeilijk om New York te verlaten, maar ik was toe aan
een nieuwe uitdaging. Bovendien was ik al eens in Amsterdam geweest en vond het
een prachtige stad.
Wat is er dan zo mooi aan Amsterdam?
Amsterdam is charming, met de grachten en de kleine huisjes. De stad
ademt geschiedenis en het is er zo rustig. Vooral ‘s ochtends vroeg. Dan ben ik
alleen op straat met de vogels.
Dat is in New York wel anders.
Ja, daar is het nooit stil. Daar kun je wel op elk moment van de dag of nacht
uit eten gaan. Bij een goede Mexicaan of Japanner, die er in Amsterdam niet is.
Waar je dan snel en vriendelijk bediend wordt.
Ik mis New York heel erg. Ik mis de grootte van de stad, de
drukte, de energie, de mensen die er wonen...
Zijn New Yorkers dan zo anders dan Amsterdammers?
In New York wonen allerlei verschillende mensen van allerlei verschillende
leeftijden, wat ik geweldig vind. The more diversity the better. ...
Amsterdam is New York in het klein (door Jady Petovic)
Russell Shorto, (50) schrijver en directeur van het John Adams Institute ,
beschouwt Amsterdam als zijn tweede hometown .
Waar zit je?
In het huis van mijn vriendin op het Borneo-eiland in Amsterdam. Ik kijk uit
over het water.
Woon je zelf ook in Amsterdam?
Ja, op de Oudezijds Voorburgwal. Ik woon hier nu anderhalf jaar en voel me
thuis. Ik heb lange tijd in New York gewoond en eigenlijk is Amsterdam New York
in het klein. Amsterdam heeft een mix van culturen, is kosmopolitisch, maar is
tegelijk een dorp.
Dat dorpse, is dat prettig?
In Amsterdam is het leven comfortabel en relaxed. Er is minder stress, minder
bezorgdheid en de mensen zijn niet zo angstig als in New York. Als je daar ziek
wordt, of je verliest je baan, kun je je behoorlijk eenzaam voelen. Hier ben je
nooit alleen.
Ben je zelf ook relaxter geworden sinds je hier woont?
Dat probeer ik wel, maar ik werk nog altijd erg hard. Wat mij altijd wel opvalt
is dat de mails die ik van Nederlanders krijg, op werkdagen en altijd overdag
binnenkomen. In Amerika sturen ze mails de hele week door, dag en nacht. Daar
werken ze altijd. ...
New York is de hoofdstad van de wereld (door
Neeltje Huirne)
Boris Dittrich (54) is directeur van mensenrechtenorganisatie Human Rights
Watch. Hij woont ruim twee jaar in New York.
Waar zit je?
In mijn kantoor op de 35ste verdieping van het Empire State Building. Dat is op
ongeveer 150 meter hoogte. Ik kijk uit op Fifth Avenue en in de verte zie ik het
Rockefeller Center. De eerste keer dat ik boven op het Empire State Building
stond, was ik 19. Manhattan lag aan mijn voeten, in de verte zag ik het
Vrijheidsbeeld en ik wist zeker: in deze stad wil ik wonen en werken!
Vijfendertig jaar later was het zover. En voorlopig hoef ik niet terug naar
Amsterdam.
Nee? Wat maakt New York dan zo bijzonder?
New York is voor mij de hoofdstad van de wereld, de stad van alle culturen.
Iedereen, van blanke tot Afro-American tot Latino, woont en werkt hier samen. Er
is weinig segregatie. New York is een heel tolerante stad, net als Amsterdam.
...
Waar woon je?
In Long Island City, aan de andere kant van de East River. Wonen is heerlijk
hier, zo makkelijk. Mijn appartementencomplex heeft alles: een portier, een
sportschool, een filmzaal... Dat klinkt heel luxueus in Nederlandse oren, maar
is hier voor de middenklasse heel normaal. ...
Wat is voor jou het grootste voordeel van New York boven Amsterdam?
De grootschaligheid, vooral op cultureel gebied. Hier is zo veel te doen. Niet
alleen op Broadway, maar vooral ook daarbuiten. En het is topkwaliteit hè? Het
enige dat ik hier erg vind tegenvallen is het filmaanbod. Hollywood rules
en mooie filmhuisfilms draaien bijna nergens.
En andersom?
Van Amsterdam waardeer ik juist de kleinschaligheid. Dat je op zondagochtend
lekker langs de grachten kunt fietsen, koffie kunt drinken, heerlijk. Amsterdam
is echt mijn stad. Maar nu moet ik eerst uitrazen in New York.
De winkels in Amsterdam zijn altijd dicht (door
Neeltje Huirne)
Liz Bolton (30) is actrice bij het Amsterdamse comedygezelschap Boom Chicago.
Ze kwam in juli 2008 van New York naar Amsterdam.
Waar zit je?
In de lounge van het theater van Boom Chicago aan het Leidseplein. ...
Hoe ben je in Amsterdam verzeild geraakt?
Ik was actrice in New York en werd gevraagd om bij Boom Chicago te komen spelen.
...
En? Wat was je eerste indruk?
Oh my God, it’s so quaint! Wat is het hier knus! ...
Maar meestal voelt Amsterdam als een dorp. Ik leef hier heel
local. Ik heb mijn vaste bakker, mijn vaste bloemenman en ik hoef nergens
ver voor te reizen. Gek genoeg verschilt dat niet zo veel van mijn leven in New
York. Ik ben opgegroeid in een kleine wijk in Brooklyn, vlak bij het Prospect
Park. Daar had ik ook alles bij de hand. ...
En het leven?
Ik denk dat als je eenmaal in New York hebt gewoond, elke andere stad klein
aanvoelt. Maar in Amsterdam kan ik gewoon op de fiets stappen, in New York wordt
dat mijn dood. Hier kom ik op straat bekenden tegen, dat zal me in New York niet
snel gebeuren. New York voelt soms overwhelming, terwijl Amsterdam juist
een heel manageable city is, heel overzichtelijk. ...
Je prefereert New York boven Amsterdam?
Laat ik het zo zeggen: de eerste weken dat ik hier was, dacht ik steeds: ‘Waarom
zijn de winkels hier altijd dicht?’ New York is echt de city that never
sleeps: er is altijd leven. Je kunt er dertig blokken lopen en dan is de
stad nog steeds niet opgehouden. Ik hou zo van New York! Uiteindelijk gaat
Amsterdam te klein voor me worden, denk ik. ...
Ik draag nu ook huidkleurige panty’s (door Neeltje
Huirne)
Econoom, juriste en powerfeministe Heleen Mees (41) verhuisde bijna tien jaar
geleden naar New York. Ze wil er nooit meer weg.
Waar zit je?
Ik zit op bed in mijn appartement in Brooklyn. Als ik naar buiten kijk, zie ik
het Empire State Building en de Brooklyn Bridge.
Je ex vond dat je eens naar New York moest omdat hij de stad zo bij je vond
passen. Was je ook gegaan als hij dat niet had gezegd?
Nee, absoluut niet. Ik wilde heel graag indruk op hem maken, en daarom ben ik
gegaan. ... Moskou leek mij persoonlijk veel geweldiger, maar het werd dus New
York. En dat heeft goed uitgepakt, ik voel me hier ontzettend thuis.
Hoe waren je eerste dagen?
Ik vond het he-le-maal geweldig! Voordat ik in New York aankwam, zat ik een paar
dagen in Washington, waar het grauw en doodstil was. ‘Kom eens naar buiten
jongens!’, dacht ik steeds. Dat was in New York wel anders. Ik arriveerde in het
lelijkste stukje van de stad, Penn Station, maar was desondanks dolgelukkig.
En nu ben je een New Yorkse geworden.
Zo voel ik me wel, ja. Ik merk dat mijn smaak en opvattingen New Yorks zijn
geworden. ... Ik ben ook New Yorks geworden als het gaat om mijn creditcard. Een
flinke schuld hebben is hier heel normaal; voor mij nu dus ook, helaas...
En qua opvattingen?
Ik zeg weleens: in New York heeft iedereen het gevoel dat-ie in een film
meespeelt. Het is een stad waar alle mensen samenwerken. Daardoor heb ik veel
meer vertrouwen gekregen in talenten van mensen en voel ik meer dan ooit dat je
alles kunt realiseren wat je wilt. New York kan dromen en verlangens doen
uitkomen.
Is dat anders in Amsterdam, waar je hiervoor woonde?
Ja, absoluut. In essentie hebben New York en Amsterdam wel dezelfde
karakteristieken, zoals de openheid voor nieuwkomers. Maar ik vind dat Nederland
die tolerantie de laatste jaren is kwijtgeraakt, onder meer door Wilders en
consorten. ...
Zou je er nog kunnen wonen?
Dat ligt niet voor de hand. Ik woon hier prachtig, New York haalt het beste uit
me. ...
Op 16 april verschijnt Mees' boek Tussen hebzucht en verlangen - De wereld en
het grote geld, waarin ze pleit voor het ombouwen van de Nederlandse
verzorgingsstaat tot kansenmaatschappij naar New Yorks model.
Red.: Die laatste opmerking was inderdaad de laatste
in de oorspronkelijke reeks. Het is ideaal coda, slotakkoord, voor onze
toepassing - alsof het ervoor bedoeld was.
Het ideaal van mevrouw Mees is het ideaal van de getalenteerden, de
goed opgeleiden. En de rest can go to hell, is de houding van mevrouw
Mees, hoewel ze dat natuurlijk nooit zal zeggen.
Mar New York is populair bijna de hele Nederlandse media en
intelligentsia - het volgende exemplaar legt ook nog eens expliciet uit waarom:
Uit: VARAgids, nr. 27/28-2009, door Willem Lust
Quality times
Ook Times Square in New York moet mensvriendelijk worden. Een dramatisch
misverstand, weet Nova-correspondent Willem Lust.
Times
Square noemt zichzelf het Kruispunt van de Wereld. Het is betoverend om je onder
te dompelen in die chaos van lichtreclames, toeterende taxi's, botsende mensen
en de walmen van uitlaatgassen en ongezond voedsel. Ziehier de rauwe energie van
het Amerikaanse kapitalisme: een complete overbelasting van alle zintuigen.
Weinig charmant, maar ook beestachtig aantrekkelijk.
Toen wij (hij en zijn vrouw, red.) ons in New York
vestigden, hebben we eerst even in een hotel op Times Square gewoond. Je voelt
je echt een man van de wereld als je 's ochtends om 7 uur de New York Times
gaat kopen op Times Square en daarna in de beroemde Polish Tearoom gaat
ontbijten. ...
Dit jaar heeft het stadsbestuur besloten om de ordeloosheid
te temmen en - geheel volgens de tijdgeest - de auto terug te dringen. Broadway
is nu vanaf de 42ste tot de 47ste straat afgesloten voor auto's. Denk niet dat
het verkeer verdwenen is; over 7th Avenue zwoegt de file nog gestaag door. Wel
zijn er nu hele lappen asfalt overhandigd aan de voetgangers.
Wat met deze gift te doen? Iemand zette tuinstoeltjes neer en daar zit nu
iedereen om zich heen te kijken. Het is als rolschaatsen op de snelweg op een
autoloze zondag.
Leuk dat het een keer kan.
Maar het is ook meteen onheilspellend rustig en
overzichtelijk. Het lijkt mij een groots misverstand. Daarvoor komen mensen niet
naar New York. Ze willen hectiek! Gevaar! Opwinding! Ze willen niet op een
stoeltje zitten niksen. Voor je rust kom je niet naar New York. Desnoods ga je
maar in Central Park zitten. ...
Red.: Naast geld verdienen aan het geld-wisselen,
willen de woekeraars en andere oplichters dat geld natuurlijk ook uitgeven:
Uit:
De Volkskrant, 22-12-2010, van verslaggever Peter de Waard
Dubai: het toppunt van shoppen
De grootste winkelcentra van de wereld staan in het kleine emiraat Dubai.
Aan vrijwel niets ontbreekt het, behalve aan klandizie.
... Het aanbod is overweldigend. In het winkelcentrum, dat
pas dit jaar is voltooid, zijn zeventig restaurants en coffeeshops. En
natuurlijk zijn er ook bioscopen, hotels - waaronder een met vijf sterren - en
een pretpark voor kinderen in ondergebracht.
En de Mall of de Emirates is niet eens het grootste
winkelcentrum in Dubai, laat staan het enige. Het in 2008 geopende Dubai Mall is
met een vloeroppervlakte van 1,1 miljoen vierkante meter twee keer zo groot als
de Mall of the Emirates. Dubai Mall pretendeert daarmee zelfs het grootste
winkelcentrum in de wereld te zijn, een superlatief waar de sjeiks graag mee
schermen.
Hier zijn niet alleen 1.200 winkels te vinden, waaronder
opnieuw alle grote merken die het op je creditcard hebben gemunt, maar ook een
spectaculair onderwateraquarium. Achter de 51 meter lange en 20 meter hoge wand
zwemmen 33 duizend zeedieren, waaronder 400 verschillende soorten haaien. En er
is een ijsbaan - alweer zo'n attractie die je niet zo gauw in het Midden-Oosten
zou verwachten.
Opvallend is dat in beide winkelcentra nauwelijks leegstand
is te vinden. Nergens staat een winkel te huur. Gezien het geringe aantal
winkelende mensen kunnen eigenlijk weinig zaken rendabel zijn. Maar misschien
zijn de marges wel enorm. Of misschien past de projectontwikkelaar op last van
de sjeik continu de huurtarieven naar beneden aan.
Stuart Gissing van het internationale vastgoedbureau
Colliers zegt dat uit de bezettingsgraad van 100 procent blijkt dat er nog
altijd belangstelling is. Maar, zo erkent hij, 'gemiddeld zijn de huren wel met
20 tot 60 procent verlaagd'.
Dat neemt niet weg dat de expansie van de winkelruimte
nog steeds doorgaat. Nu is er geen leegstand, maar die zal er volgens Gissing in
2013 wel zijn. Terwijl op bijna alle andere fronten de bouw in Dubai na de
vastgoedcrisis van 2009 tot stilstand is gekomen, worden er nog steeds
winkelcentra bijgebouwd. Zelfs de eerste fase van de Mall Arabia staat nog
gewoon gepland.
Hierdoor zal het winkelaanbod zich tot 2013 nog eens met 30
procent uitbreiden. Gissing heeft uitgerekend dat het ongeveer 1 miljoen
vierkante meter te veel is, overeenkomend met een complete Dubai Mall.
Daarnaast is de olierijke buurman van Dubai, het emiraat Abu
Dhabi, ook bezig op hoge snelheid het aantal winkels te vergroten. Ook dat
emiraat wil het winkelcentrum van het Midden-Oosten worden. Dit jaar groeide
daar het winkeloppervlak met 42 procent tot 600 duizend vierkante meter.
...
Red.: Een open deur:
Uit:
De Volkskrant, 11-03-2011, van correspondent Gert-Jan van Teeffelen
'Londen ritselt van het foute geld'
De Noord-Londense villawijk bij Hampstead Heath staat bekend om zijn discretie,
maar nu wemelt het van de pers voor Winnington Close 7. Dit is het huis van Saif
Kadhafi, sinds woensdag gekraakt door een twintigtal boze Libiërs.
Zo nu en dan verschijnt er eentje. 'Waarom ik hier ben? Omdat
dit míjn huis is', zegt een jongen die uit Benghazi komt. 'De Kadhafi's hebben
het gekocht met geld dat is geroofd.'
Hij benadrukt dat hij geen gewone kraker is. 'De meesten van
ons hebben werk. We gaan pas weg als het is verkocht en de opbrengst naar ons
volk gaat. Van deze walgelijke luxe kun je in Libië honderden woningen bouwen.'
Van dichtbij valt het wat tegen, voor een pand dat onlangs te
koop stond voor 13 miljoen euro. Het meet weliswaar 700 vierkante meter, heeft
een zwembad, een bioscoop en acht slaapkamers. Maar in deze buurt is dat
doorsnee.
Dit is immers het poenigste stukje Londen. Vooral The Bishops
Avenue is beroemd, ofwel 'billionaires row'. Hier wonen veel miljardairs, van
wie sommigen 50 tot 100 miljoen euro betaalden en gouden leeuwen of Rolls-Royces
voor de deur hebben.
Onder hen veel omstreden zakenlieden uit
ex-Sovjetrepublieken, maar ook de sultan van Brunei en de Saoedische royals. ...
Red.: Al dit soort rijkdom is volstrekt immoreel. Al
bekend sinds de tijd van de bijbel. De kosmopolitische steden zijn het moderne
Sodom en Ghomorra.
Nog een steentje:
Uit:
De Volkskrant, 26-03-2011, door Carien Overdijk
Het heerlijke Aerotropolis
Non-fictie | Dataverkeer gaat gelijk op met fysiek verkeer, volgens John
Kasarda. India en China hebben dan ook elk honderd nieuwe luchthavens op de
tekentafel.
Slowfood-adepten en consuminderaars: slik maar even. Terwijl wij per bakfiets
onze spaarlampen en biologische groenten inslaan en ons schrap zetten tegen nog
meer asfalt, pompt de wereldeconomie de hebbedingen, halffabrikaten en
droomvakanties in een steeds hoger tempo de planeet rond. Luchtvaart wordt hét
transportmiddel van de 21ste eeuw, simpelweg omdat het sneller gaat.
Denk niet dat internet de transportdruk verlicht.
Integendeel, Electronisch Dataverkeer gaat gelijk op met Fysiek Verkeer, zo
luidt een wet van de Amerikaanse hoogleraar John Kasarda. Vandaag aangeklikt met
de muis, morgen in huis, zo is het toch? En als we niet zelf een last-minute
golfweekend of een nieuwe knie boeken in Barcelona, dan doet een ander het wel.
In weerwil van de stijgende olieprijzen groeit het luchtvervoer explosief. IATA,
de internationale brancheorganisatie, voorspelde vorige maand voor 2014 een
kwart meer passagiersvluchten en bijna vijftig procent meer luchtvracht ten
opzichte van 2009.
Vliegvelden zijn groeidiamanten voor werk, goederenstromen en
menselijke connecties. Het vermogen van de luchtvaart om tijd en afstand te
comprimeren levert steeds meer kostenvoordeel op. En daarom, voorspelt Kasarda,
kruipen we deze eeuw massaal bij elkaar in wat hij de Aerotropolis heeft
gedoopt, de luchthavenstad. Het vliegveld wordt het centrum, omsloten door een
schil van kantoren, hotels, productiebedrijven en transportsystemen.
Woongebieden klonteren daar aan alle kanten omheen.
Nieuw is die gedachte niet. Superarchitect Rem Koolhaas,
advocaat van de moderniteit en van grote stedelijke structuren (fraai verbeeld
in zijn dikke lees- en kijkbijbel S,M,L,XL uit 1995) ontwierp al in de
jaren '90 een - overigens nooit gebouwde - Airport City voor Frankfurt. En
talrijke filmers en tekenaars leefden zich uit op futuristische
luchthavensteden.
Maar wie is die Kasarda helemaal? Het doorwrochte
Aerotropolis draagt zijn naam, maar de tekst blijkt integraal en vrijmoedig
neergepend door 'co-auteur' Lindsay. Kasarda is ruimtelijk econoom aan een
business school in North Carolina en adviseur van exotische, autocratische
stadsbesturen. Zijn eerste twee gedroomde Aerotropolissen, bij Bangkok en in
zijn thuisstaat, zijn half mislukt. Lindsay zet zijn permanent gejetlagde
leermeester lichtelijk karikaturaal neer: 'hij is geen showman (...) zijn ogen
knipperen op de maat van zijn powerpointpresentatie. Zijn idioom is een stamppot
van consultant speak en academisch jargon.' ...
Red.: En bovendien bijzonder onorigineel. Wat Kasarde
beschrijft is een tussenstap in het proces dat allang veel ruimer is beschreven
door vele sciencefictionschrijvers, waaronder Isaac Asimov
(Wikipedia) in boeken als De Stalen Holen (Caves of Steel)
. Al dit soort vlieg- en andere gedoe heeft klimaat en atmosfeer dan zodanig
verpest, dat de metropolen ondergronds liggen, en verbonden zijn door eveneens
ondergrondse supersnelle treinen. "Een wetenschapper leest geen sciencefiction",
zou het verweer kunnen zijn. Respons: de toekomst voorspellen is geen
wetenschap, en voor zover het kan, kan het alleen in vele scenario's. En de
enige bekende bron van relevante gebleken scenario's is de sciencefiction.
Andere bronnen, zoals "futurologen", bakken er vrijwel altijd niets van.
het gebrek aan visie en overzicht leidt natuurlijk tot de
bekende vormen van blindheid voor die apecten die niet in het droombeeld passen:
|
... consequenties, zoals de aantasting van het landschap en van de
vogelstand, of de esthetische kilte van luchthavens (zo fraai opgetekend
door filosoof Alain de Botton in Een week op de luchthaven, 2009)
komen meer impliciet aan bod. |
De auteur van het artikel heeft iets meer in de gaten:
|
Lindsay's schildering van de gestroomlijnde Aziatische
luchtvaartsteden, in Kasarda's woorden 'stedelijke
concurrentiemachines', is onheilspellend genoeg. |
Inderdaad. "Ratten"holen als Singapore en Hong Kong
zijn voor de Kasarda's van de wereld een ideaal - voor gezonde mensen is het een
nachtmerrie voor de toekomst.
Nog een indicatie uit de best mogelijke bron: joodse
immigranten-afkomelingen:
Uit:
De Volkskrant, 13-12-2011, door Anne Applebaum, columnist van The
Washington Post, vertaling Herman te Loog
Londen
lijkt meer op Dubai dan op Berlijn
David Cameron vond het redden van het financiële hart van Engeland, de
Londense City, belangrijker dan het redden van de Europese economie.
Op de plek waar ik dit zit te schrijven, word ik omgeven door mannen in dure
pakken, die in gladde kantoren aan de telefoon hangen met hun contacten in
Almaty en Bangalore om obligaties te ruilen tegen oliebronnen.
Die mannen - het zijn vooral mannen - zijn afkomstig uit de
meest uiteenlopende landen: Rusland, Frankrijk, Libië, Nigeria, Italië, Turkije,
India, Brazilië, Ghana, Kazachstan, China, Japan, enzovoorts. Ze wonen hier in
Londen, omdat Londen ze hier verwelkomt. ...
Buitenlandse miljardairs - en dan hebben we het over 0,001
procent, en niet over de 1 procent die de Occupy-beweging hanteert - vinden
Londen gastvrijer dan Parijs en kosmopolitischer dan New York. ...
... De City bepaalt meer dan ooit hoe de Britten naar de
wereld kijken. Groot-Brittannië ziet zichzelf al heel lang als een
trans-Atlantische speler, en niet simpelweg als een Europese. De status van
eurosceptici binnen de Conservatieve partij is groter geworden dankzij de
eurocrisis die ze vijftien jaar geleden al correct hadden voorspeld.
Het aloude cliché over de discrepantie tussen de
Angelsaksische mentaliteit en die van het Europese vasteland blijkt wel degelijk
waar te zijn.
Daarnaast is er de afgelopen tien jaar nog het een en ander
veranderd in de Londense mentaliteit, of zelfs in de Britse mentaliteit. De
Britse recessie, de ergste in tientallen jaren, is bijna onzichtbaar in het
bloeiende centrum van Londen. De Londense City heeft nu meer gemeen met een
buiten-Europees handelscentrum als Dubai dan met Parijs of Berlijn.
...
Red.: En tegenwoordig publiceert men
hierover openlijk:
Van:
z24.nl, 03-05-2012.
Deze wereldsteden zijn onbetaalbaar om te wonen
Lokale bewoners van sprankelende wereldsteden maken geen schijn van kans bij het
kopen van studio’s op A-locaties. In Mumbai zou Jan Modaal ruim 300 jaar moeten
werken voor 100 vierkante meter in de binnenstad.
Fotobijschrift: Luxe woonruimte in Bangkok, Thailand - 100 m² kost: 67
jaarinkomens Gemiddelde prijs 1 m²: 4.900 euro Iemand met een gemiddeld inkomen
zou een leven lang moeten werken voor een fijne studio in Bangkok. Op de
Gini-index van de CIA World Factbook, die de inkomensongelijkheid van landen
vergelijkt, staat het land op de 13e plaats.
Daarmee staat Mumbai op nummer één in de lijst van onbetaalbare appartementen op
toplocaties, zo blijkt uit een inventarisatie van
Bloomberg Business Week. Z24 heeft acht van ‘s werelds duurste steden op een
rijtje gezet in een
slideshow .
Bloomberg heeft cijfers gebruikt van de Knight Frank Prime
International Residential Index 2011 (PIRI), waarin de gemiddelde prijzen van de
vijf procent duurste woonruimtes van wereldsteden worden vergeleken.
Dit getal is gedeeld door het Bruto Binnenlands Product per
capita in 2011, waardoor de huizenprijzen worden vergeleken met het gemiddelde
inkomen van lokale bewoners. Bij de berekening is uitgegaan van een appartement
van 100 vierkante meter. ...
Red.: Hetgeen het gevolg is van de al
beschreven trends:
|
... Een internationale groep rijke mensen
heeft het voor het zeggen in de markten van
luxeappartementen in wereldsteden.
Het onderzoeksbureau verwacht dat deze groep de komende vijf
jaar voornamelijk zal bestaan uit rijkaards uit
het Midden-Oosten, Zuid-Amerika, China en
Rusland. Hun inkomen is een veelvoud van die van
lokale bewoners, waardoor deze onmogelijk een
woonruimte op een A-locatie kunnen kopen. |
Of nog algemener:
|
Op de website van het onderzoeksbureau
Knight Frank wordt verteld dat globalisering
een grote rol speelt in de prijsvorming van
appartementen op A-locaties. |
Waarvan een majeure bijdrage komt van de financiële wereld.
Wat concrete prijzen:
Uit:
De Volkskrant, 03-08-2012, door Marjolein van de Water
Zeer luxueus appartement is lucratieve investering
In
Rio de Janeiro zijn de huizenprijzen sinds 2009 geëxplodeerd. Een luxueus
appartement in de gewilde wijk Barra de Tijuca kost ruim een miljoen. ...
Tussenstuk:
Een m2
in
New York (VS)
32.500 euro
Southwold (GB)
12.500 euro
Moskou (Rusland)
5.000/7.000 euro
Mombasa (Kenia)
1.000 euro
Red.: Rechts een idee van het soort
huizen waar de kosmopolieten van de Volkskrant dan zoal aan denken ...
Van de in het westen gelegen megapolen wordt vooral Londen
steeds wanstaltiger:
Uit:
De Volkskrant, 08-09-2012, van correspondent Patrick van IJzendoorn
In Londen glanst het kunstgoud
Vier grote New Yorkse galeriehouders vestigen zich in de Londense wijk Mayfair.
Daar zit het geld van de nieuwe superrijken uit Azië, het Midden-Oosten en,
bovenal, Rusland.
De museumhoofdstad van de wereld was het al, maar Londen is hard op weg ook het
walhalla voor de internationale kunsthandelaren te worden. Vier grote New Yorkse
galeriehouders openen komende weken vestigingen in de Britse hoofdstad.
Dat wijst erop dat het centrum van de kunsthandel zich
verplaatst van Amerika naar Groot-Brittannië. Belangrijk motief bij deze invasie
is de aanwezigheid in Londen van superrijken uit Azië, het Midden-Oosten en met
name Rusland. 'Dat is een heel ander soort publiek dan in New York, zowel wat
smaak betreft als financiële middelen', zegt de New Yorkse kunsthandelaar Gordon
Veneklasen. ...
Red.: Inderdaad een heel ander soort publiek: rijke
plebejers en ploerten.
Ook in Amsterdam breiden ze hun nestjes uit:
Uit:
De Volkskrant, 03-11-2012, door Nell Westerlaken
Amsterdamse chic
Crisis of niet, in Amsterdam opent het ene na het andere luxe hotel. Ook fijn
voor stadsgenoten en voorbijgangers.
Nóg
een luxe lifestylehotel erbij in Amsterdam; het wordt nog eens chic in de
hoofdstad. Topontwerper Marcel Wanders tekende voor het interieur van het nieuwe
Andaz-hotel aan de Prinsengracht dat deze maand opengaat. De groei van het
betere 'boutique'-segment in Amsterdam is niet alleen goed nieuws voor
buitenlandse hotelgasten met een dikke portemonnee.
Andaz, de lifestyletak van de klassieke Hyatt-keten, gaat
opereren zoals veel moderne grootsteedse hotels al doen: als luxe
slaapgelegenheid en tegelijkertijd - met een loungebar en een restaurant - als
horecaplek waar ook stadsbewoners en andere voorbijgangers kunnen binnenvallen.
Lounge, restaurant en hotel lopen in elkaar over.
De formule werd populair in de jaren negentig toen een nieuwe
generatie stadshotels ging fungeren als een hippe ontmoetingsplek waarvan de
kosmopolitische stijl afstraalde op de bezoekers. In het geval van Andaz zijn
gasten geen guests, maar friends. Ze worden niet ontvangen aan een
balie - want die is er niet -, maar in de lounge/lobby door rondlopend personeel
met een iPad.
In anderhalf, twee jaar tijd kreeg Amsterdam er minstens vijf
hotels bij in de luxe categorie. ...
Red.: Het 'Crisis of niet ...' uit de koppen is
een naïeve opmerking van de reisjournaliste: crisis is hét gereedschap van
de rijke ploerten om nog rijker te worden.
Dit alles heeft onder de alfa-intellectuelen natuurlijk
enorme aantrekkingskracht. Hier is er eentje die zijn liefde te boek heeft
gesteld:
Uit:
De Volkskrant, 20-12-2012, van verslaggevers Bart Dirks en Charlotte
Huisman
Interview | Amerikaanse politicoloog Benjamin Barber
'Stad wordt belangrijker dan staat'
Staten gaan de grote problemen niet oplossen, stelt politicoloog Benjamin
Barber. Steden hebben de toekomst.
Landen hebben afgedaan, de toekomst is aan steden. Dat is geen idealistisch
betoog, maar de praktijk, aldus de invloedrijke Amerikaanse politicoloog en
auteur Benjamin Barber (73). 'Het zijn de steden en hun burgemeesters die de
problemen van deze tijd het beste het hoofd kunnen bieden. ...
De politieke denker is voor een bliksembezoek in Utrecht, op
uitnodiging van het debatcentrum House of Commons. Volgend jaar verschijnt zijn
nieuwe boek met de prikkelende titel If mayors ruled the world. Barber
schreef eerder bestsellers als Jihad vs. McWorld (1996) en Consumed
(2007) over hoe globalisering en ongelimiteerd consumentisme de wereld hebben
veranderd. Nu breekt hij een lans voor de steden, 'de belangrijkste
democratische pijlers in een globaliserende wereld'. ...
Red.: Megapolomanie, globalisering en kosmopolitisme.
En ook nog dit:
|
'Politiek draait niet om ideologieën, maar om het oplossen van
problemen. Neem bijvoorbeeld de illegalen. De staat kan zeggen: jullie
mogen hier niet zijn. Maar de stad ziet: ze zijn er wel degelijk. ...'
De afgelopen weken speelde dat met de tentenkampen van
uitgeprocedeerde asielzoekers in Amsterdam en Den Haag. Barber stelt
voor dat steden aan illegalen een 'stadsvisum' aanbieden: door zich te
registeren kunnen hun kinderen naar school en zijn ze te traceren als ze
zich niet aan de wet houden. |
Niet alleen het normale migratiefundamentalisme, maar ook nog het rasechte
nomadisme. En inderdaad, Benjamin Barber behoort tot de stam van de
oud-testamentische nomadisten. De wereldzwervers vanuit hun cultuur.
De Kaaimaneilanden liggen in het Caribische gebiedd en zijn
wat minder bekend in Europa - in Amerika zijn ze meer een symbool, als
ontspanningsoord voor de rijken, onder de naam Cayman Islands. Voor deze
redactie was het aantrekkelijk als symbool, vanwege het feit dat een kaaiman een
soort krokodil is. De overgrote meerderheid van de rijken heeft ongeveer
evenveel gevoel voor medemenselijkheid als een krokodil - of in Bijbelse vorm:
"Een rijke komt even makkelijk in de hemel als een kameel dor het oog van een
naald kruipt"
.
Hier een artikel over een paar van die krokodillenpraktijken:
Uit:
De Volkskrant, 19-01-2013, van verslaggever Sander Heijne
Kaaimaneilanden minder schimmig
De Kaaimaneilanden willen meer informatie bekendmaken over de bedrijven en
opkoopfondsen die zich op het eiland hebben gevestigd. De eilandengroep komt
daarmee tegemoet aan een langgekoesterde wens van pensioenfondsen en
Europese en Amerikaanse politici..
Dit meldt de Financial Times op basis van geheime
beleidsstukken van de financiële toezichthouder van de Britse eilandengroep.
Zowel Europese als Amerikaanse politici hekelen de Kaaimaneilanden met enige
regelmaat omdat ze bedrijven en vermogende ondernemers in staat stellen
inkomsten en vermogen uit het zicht van nationale belastingdiensten te
houden.
De druk op de Kaaimaneilanden wordt opgevoerd nu de Verenigde
Staten en de meeste Europese landen moeten bezuinigen en de belastingen
verhogen. De angst bestaat dat de crisismaatregelen een financiële vlucht
naar een belastingparadijs nog aantrekkelijker maken. ...
De Kaaimaneilanden houden vast aan het milde belastingregime
dat tot zo veel economische voorspoed heeft geleid. ...
Tijdens de Amerikaanse verkiezingen bleek dat de
Republikeinse kandidaat Mitt Romney Amerikaanse belastingen ontwijkt via de
eilandengroep.
Red.: Als er een god bestond van het type waar de
gelovigen zo graag mee schermen, dan had die god deze eilanden allang in de
zee doen verzinken, als een soort nautisch Sodom en Gomorra.
In de luxesteden moet er natuurlijk ook verblijf voor de
kosmopolieten geregeld worden:
Uit: Volkskrant.nl, 13-12-2013, ANP
Hilton wil keten voor welvarende jongere reizigers
Hilton wil in 2014 een nieuwe hotelketen introduceren voor welvarende, jongere
reizigers. Het nieuwe merk moet in het teken staan van stijl en design, zo
schrijft The Wall Street Journal vandaag.
Hilton verkent momenteel plannen om een 'boutique hotel' of lifestyle merk op de
markt te brengen. Hiermee wil de onderneming concurreren met de W-hotels van
Starwood Hotels & Resorts en de Edition hotels van Marriott International.
...
Hilton bezit, naast hotels onder zijn eigen naam, ook
luxeketens als Hampton Inn, Waldorf Astoria en Conrad.
Red.: Mooie plekken als brandhaarden voor de opstand
die komen gaat als de tweedeling in de maatschappij zo door gaat.
Een grappige ontwikkeling:
Uit:
De Volkskrant., 29-12-2015, door Michael Persson
Rijk versus superrijk
New York maakt zich druk om wolkenkrabber
Tussentitel: 'Ik verdien met mijn vrouw een paar honderdduizend dollar
per jaar, maar we zitten elke week te puzzelen hoe we de rekeningen kunnen
betalen'
Ineens was hij er, zeggen New Yorkers. Als een
paddestoel opgeschoten uit het midden van Manhattan. De nieuwe wolkenkrabber
viel pas op toen hij al klaar was. Maar nu kan niemand om hem heen. Hij staat op
de hoek van Park Avenue en de 57ste straat, twee blokken verwijderd van Central
Park, en verdwijnt op deze regenachtige donderdag echt in de wolken. Een
wolkenkrabber in New York, hoe erg kan dat zijn? Maar er is iets met dit gebouw.
Het is te dun, zegt Darrell, de portier van het chique Four
Seasons hotel daartegenover. ...
Het is zo dun als een potlood. 'Het Empire State Building en Rockefeller Center
zijn gebouwen met massa', zegt Darrell. 'Met een brede basis. Gebouwen die
kloppen. Maar deze toren is gewoon een stapel huizen op elkaar.'
... Het is een amorf gevoel van ongenoegen, dat in de hele
stad leeft - het gevoel dat de stad wordt overgenomen door de ongrijpbare
krachten van het wereldkapitalisme. Het is lastig concreet te maken, en dus
richt het verzet zich op de nieuwe torens. ... Want de
schaduwen zijn het tastbaarst. Bij een laag winterzonnetje reiken ze straks tot
halverwege Central Park, en trekken als zonnewijzers over speeltuinen, ligweiden
en de oude carrousel. 'Central Park is van iedereen', zei gemeenteraadslid Ben
Kallos bij het protest. 'Het kan niet zo zijn dat de miljardairs de hemel kopen
en de rest van de stad in de schaduw storten.' De miljardairs kopen de
hemel. Er bestaat een soort ruimtelijke ordening in de stad, met een maximale
bouwhoogte. Maar de ontwikkelaars van de torens kopen zogeheten luchtrechten op
van naburige kavels, en stapelen hun woningen op die manier hoger en hoger. Wat
ook bijdraagt aan de onvrede: de miljardairs komen niet uit de buurt. Het
penthouse van 432 Park Avenue ging voor 90 miljoen dollar naar een Saoedische
vastgoedprins. Een penthouse even verderop, in de toren One57, ging voor 100
miljoen naar de dochter van een Russische kunstmestkoning. 'Ik zal je
vertellen wat het voor de buurt heeft gedaan', zegt Darrell, die hier opgegroeid
is. 'Het was hier duur, het is nog veel duurder geworden. Het is belachelijk. Ik
verdien met mijn vrouw een paar honderdduizend dollar per jaar, maar we zitten
elke week te puzzelen hoe we de rekeningen kunnen betalen. We zijn rijk maar
arm.' In deze stad van Wall Street en Rockefeller begint
zich een klassenstrijd af te tekenen. Rijk tegen superrijk. Alec, verkoper in de
Londense kledingzaak Turnbull and Asser (overhemden voor 400 dollar) naast de
nieuwe miljardairstoren, is daar ook bezorgd over - de superrijken zuigen het
leven uit de stad. ... ... portier Darrell heeft er een hard hoofd in. Die appartementen
zijn money dumps, zegt hij. Investeringen. 'We gaan die nieuwe bewoners
helemaal niet zien. Alles wat we zien zijn deze lelijke gebouwen en hun
schaduwen.'
Red.: De sprinkhanen die op een
bepaalde manier elkaar gaan opeten. En de laatse(n) ...
Naar Kosmopolitisme
,
Sociologie lijst
, Sociologie overzicht
, of site home
.
|