Prachtig, zou je zeggen. Tot je even gaat nadenken, en verder kijkt dan het wereldje waar het idee vandaan komt: dat van de kosmopolieten. Wie zijn dat dan, die kosmopolieten? Nou, daarvoor hoef je je alleen maar gaan voorstellen op wie kosmopolitisme van toepassing zou kunnen zijn. Of, in dit geval sneller: op wie het niet van toepassing is.

Dat laatste is namelijk simpel: een boer kan al nauwelijks een week vakantie nemen, laat staan er een jaar of zo tussenuit gaan naar een ander land. En een fabrieksarbeider is ook niet meer welkom bij zijn baas als hij een paar maanden of meer verdwijnt .

Kortom, in één klap hebben we al iets van tweederde van de burgers uitgesloten van het kosmopolitisme.

Wat is dan het krappe derde of kleiner dat we overhouden?  Ook hier is het antwoord het snelst in het negatieve. Want die tweederde of meer die we van het kosmopolitisme hebben uitgesloten is meteen ook de laagste tweederde of meer van de maatschappij, qua betaling en intellectuele ontwikkeling.

Oftewel: wat hou je over als potentiële kosmopolieten? Het rijkere en intellectuele deel der burgers.

Dus waar komt het idee van kosmopolitisme vandaan: van de rijken en intellectuelen.

Dit plaatst het idee van het kosmopolitisme onmiddellijk in een heel andere daglicht dan dat van een zonovergoten land van melk en honing. Om heel precies te zijn lijkt het ineens veel meer op een land van profiteurschap en uitbuiting.

Deze werdegang doet denken aan zo'n ander prachtig begrip dat iets anders blijkt te zijn: liberalisme, het aanhangen van de vrijheid. Wie kan er nu tegen vrijheid zijn? Nou, iedereen zodra je beseft dat de vrijheid van de een, de onvrijheid van de ander is - of op zijn minst kan zijn. En ook hier blijken de sterkste aanhangers, de neoliberalen, geen heiligen of zelfs maar erg deugdelijke mensen, maar kleinere en grotere schurken wier voornaamste streven het is om zo veel mogelijk mensen in zo kort mogelijke tijd van zo veel mogelijk geld te beroven - dit alles onder het alles-overstijgende motto van het kapitalisme: greed is good.

Waar het prachtige ideaal van het liberalisme dus uiteindelijk op neerkomt, in de handen van degenen die het sterk aanhangen, is het aloude, archaïsche, recht van de sterkste.

De vraag is: hoe zit het dan met kosmopolitisme?

We hadden al geconstateerd dat het kosmopolitisme, aan de andere kant staat van een scheidslijn tussen thuis voor land of fabriek zorgen, en van land naar land verkassen. ook dat heeft, net als het liberalisme, een archaïsche tegenhanger: de scheidslijn tussen landbouwer en nomade. De nomade was de oudste levensvorm, vormende groepen die van plaats naar plaats trokken, zodra ze de lokale omgeving hadden uitgeput. Ergens tienduizend of zo jaar geleden ontstonden de eerste vaste vestigingen, waar de mens speciale gewassen blijvend ging verbouwen en verbeteren. De laatste stap bestempelt men normaliter als een vooruitgang.

Aan het huidige eind van dit pad der vooruitgang, zitten we in een moderne maatschappij vol met technologie. Maar ook nog steeds met het feit dat voedsel verbouwd moet worden en dat dat de bijbehorende grond vastzit aan de aarde, en dat de moderne techniek uit fabrieken met funderingen komt, zodat van kosmopolitisch produceren voorlopig nog niet veel terecht zal komen.

Wat valt er in de reële wereld dan wel te kosmopolitiseren? Nou, dat is simpel: dat zijn de dingen die niet vast zitten aan de aarde, die geen vaste grond onder de voeten hebben, die licht genoeg zijn om overal mee naar toe te nemen, en voor wie de clou nog niet door heeft: dat zijn woorden.  Woorden passen er duizenden, miljoenen, miljarden in een kilo, en dan is het nog niet op. Woorden zijn zo licht, dat je ze in een koperdraadje kan stoppen, en ze aan het andere eind weer eruit halen. Als je in woorden handelt, kan je met het grootste gemak aan het ene einde van de wereld gaan zitten, en aan het andere einde je woorden verkopen.

En hoe toevallig: wie hadden we ook al weer gesignaleerd als de grote groep aanhangers van het kosmopolitisme? De intellectuelen! Wat dus klopt als een bus, want waar doen intellectuelen in? In woorden! Ja, en ideeën, zullen sommigen eraan toevoegen. Maar ideeën kan je uitsluitend en alleen transporteren in? Juist: in woorden!

Voordat we nu negatief gaan doen, eerst wat goeds over woorden en ideeën. Woorden en ideeën maken datgene uit dat onze soort tot "mens" maakt - een diersoort die zich wenst af te vragen wat er zoal om hem heen gebeurt, en of hij daar iets mee kan uitrichten. Deze grote waarde heeft het werken met woorden en ideeën een goede naam gegeven. En degenen die het doen een goede reputatie bezorgd.

Maar iets dat een goede reputatie heeft, trekt ook mensen aan die het niet om de inhoud, maar om de reputatie gaat. Net zoals liberalisme een grote aantrekkingskracht op mensen die het niet om vrijheid gaat, althans: niet om vrijheid in het algemeen, maar om de vrijheid om andere mensen uit te buiten - het recht van de sterkste.

Precies hetzelfde is gebeurd met het werken in woorden. Dat heeft een grote groep mensen getrokken wie het niet gaat om de inhoud van het werken met de woorden, maar om de reputatie die bij het werken met woorden hoort. En werken met woorden is ook een makkelijk baantje - je hoeft er niet bij te zweten, en je kan gemakkelijk van plaats naar plaats trekken. Je verkoopt je woorden aan degenen die wel werken en zweten, in de hoop dat die niet merken dat je geen mooie, echte woorden en ideeën verkoopt, maar namaak woorden en ideeën. Woorden en ideeën zonder een echte betekenis. Abstracte woorden en ideeën. En als je afnemers dan vragen wat die woorden en ideeën betekenen, leg je uit dat het heel ingewikkelde woorden en ideeën zijn, en  dat de afnemers lang moeten studeren op woorden en ideeën om die woorden en ideeën van hen te kunnen begrijpen.

Dit is in de loop van de geschiedenis een steeds succesvollere handel geworden. De handel berust op hetzelfde principe als dat van spam, ongewenste e-mailreclame voor slechte producten, werkt: het kost vrijwel niets, en als je het kunt verspreiden over miljoenen mensen, hoeft er maar een klein percentage onschuldigen te zijn dat erin trapt, en dan is het al winstgevend. Als je een publicatie schrijft die je over miljarden kan verspreiden, en slechts een tiende procent koopt je publicatie, dat verkoop je miljoenen exemplaren.

Ook dit proces is de sciencefictionschrijvers niet ontgaan. Zodra je praat over rijken van vele planeten die kunnen communiceren, is het publiceren van een bestseller de snelst manier om rijk te worden. Onze net ontstane communicatiemaatschappij is duidelijk een stap op weg in die richting.

Dit is dus allemaal uiterst aantrekkelijk, en wordt dus al door vele mensen ondernomen.

Maar nu gaan we in onze beschrijving af van het positieve, en naar het negatieve kijken. Want ondertussen staat er tegenover de producten van die woordproducenten, woorden dus, nog steeds absoluut helemaal niets in de werkelijke wereld. Terwijl ze, en "ze" zijn natuurlijk weer onze intellectuelen en kosmopolieten, wel de producten van die werkelijke wereld consumeren.

Daarmee hebben we de twee belangrijkste karaktertrekken van de intellectuele kosmopolieten te pakken: ze trekken de wereld rond van vestiging naar vestiging, en verkopen producten waarvan de waarde op zijn minst enigszins dubieus is.

Nu kennen we dat eerste al als afstammeling van de aloude nomadenbestaan. En het tezamen met het tweede is het ook eerder in de geschiedenis voorgekomen, als de positie van de marskramer: de handelaar die van boerendorp naar boerendorp trok om daar zijn handelswaar van dubieuze waarde te slijten: aangelengde alcohol en recepten voor kwalen bestaande uit regelrechte kwakzalverij. In ruil voor het goede geld van de boeren, waar ze lang voor hadden gezweet op hun land. De verhouding tussen boeren en marskramers was dan ook eentje met zeer gemengde gevoelens: aan de ene kant was er het vermaak en afwisseling van het bestaan en het bijbehorende vermaak, maar aan de andere kant vaak de teleurstelling achteraf.

De moderne intellectueel, in zijn algemeenheid genomen, verkeert nagenoeg in dezelfde situatie als de aloude marskramer: zijn producten zijn aan fluctuerende waardering onderhevig, en dat vormt een gevaar voor zijn handel. Daarvoor heeft de moderne intellectueel, naast de oude truc van het esoterisme ("Mijn producten zijn moeilijk om te begrijpen"), naar een nieuw wapen gegrepen: het kosmopolitisme: "Mijn producten staan voor de eenwording van de wereld - de eenwording van de wereld is een goede zaak - dus mijn producten zijn een goede zaak."

Een van de producten die de kosmopolieten verkopen is dat van het multiculturalisme - het idee van dat de cultuur van allochtone immigranten net zo goed is als die van de autochtonen in de West-Europese landen, en dat die West-Europese landen hun cultuur moeten aanpassen aan die van de allochtone immigranten. Ze zijn tegen het normale eindpunt of doel van immigranten: assimilatie. Deze zaak is op deze website uitvoerig geanalyseerd, bijvoorbeeld vanaf hier .

Een zaak die recent sterk in het nieuws is gekomen is het kosmopolitisme van de financiële wereld - daarover hoeven we nog maar weinig woorden vuil te maken - de analyse van het deze website staat hier .

Een andere zaak die hier nader bekeken is, is die van het onderwijs. Ook daarin is de invloed van het kosmopolitisme al sterk zichtbaar, door bijvoorbeeld de toenemende rol van het Engels - meer daarover hier . Wat daar ook blijkt is dat de kosmopoliet, net als andere ideologen, geen oog heeft voor de contraproductieve resultaten van zijn idealen.

Een andere reden om de blik op het kosmopolitisme wat bij te stellen, is te kijken naar wat er in de huidige wereld aan kosmopolitisme is. Dat moeten tevens ook de favoriete verblijfplaatsen van kosmopolieten zijn. En die zijn bekend: dat zijn wat betreft de intellectuelen de grootsteden en megapolen , en wat betreft de rijken de zonnige strandoorden, vaak eilanden, en de nieuwe megalomane constructies van de golfstaten als Dubai . Oorden waar de rijkdommen van de hele wereld, dus van anderen, in gigantische hoeveelheden worden verzameld en opgesoupeerd.

Nu de ideeën van het kosmopolitisme niet zo zuiver zijn gebleken, ook nog wat opmerkingen over de personele invulling - het meeste hiervan is al gedaan elders op deze site. Over de rijken zou nauwelijks iets gezegd moeten hoeven te worden - reeds de bijbel kende hun positie - maar voor de volledigheid: zie hier . De intellectuele kosmopolieten zijn in overweldigende meerderheid van de alfa- en gammasoort : "rondreizende" kunstenaars en bestuurders . Hoe die wat betreft een eerlijke en fatsoenlijke maatschappij in de wereld staan, is hier ook al bekend . En wie nu nog gelooft over de universele goedertierenheid van hun bedoelingen, is hun mening over de mensen die voor het werk doen en de producten maken ook heel onthullend, zie hier - eigenlijk ga je naar het lezen hiervan vinden dat daar behoorlijk veel weerzinwekkende mensen onder zijn, die kosmopolieten en kosmopolitisten - iets dat ook bij henzelf lijkt te knagen .

De kosmopolieten hebben ook een idee over hoe hun, vaak toegegeven als wat verder liggende, ideaal in de de huidige tijd bevorderd kan worden. Die oplossing is simpel: het importeren van zo veel mogelijk andere culturen - dat wil zeggen: mensen uit andere culturen, en het afschaffen van de lokale cultuur. Dit als voorlopers van het uiteindelijke ideaal: het volledig afschaffen van de nationale grenzen. Tezamen heet dit ook wel "multiculturalisme", met de elders behandelde deelaspecten van de pro-allochtone propaganda , en de anti-autochtone . Dat multiculturalisme direct verbonden is aan kosmopolitisme blijkt hier .

Sommige buitenstaanders hebben wel eens bezwaren tegen voorstellen van de kosmopolieten, maar die antwoorden dan dat dat het gevolg is van angst voor de toekomst - gegoten in termen als xenofobie, provincialisme, en dergelijke . En dat als er er nu misschien bezwaren zijn, die ruimschoots gecompenseerd worden door de gouden toekomst die ons te wachten staat - "De eenheid van de wereld, weet u wel". En omdat het kosmopolitisme zo'n ontzettend goede zaak is, moeten alle consequenties nu dat dus ook wel zijn.

Daarmee zijn we terug bij het begin van dit artikel: kosmopolitisme is een goede zaak. En als we de analyse nu verder vervolgen, komen we tot deze conclusie: kosmopolitisme is op zich misschien een goede zaak, maar het kosmopolitisme waar de huidige kosmopolieten voor pleiten, is evenveel waard als de vrijheidslievendheid van de neoliberalen: uitsluitend en alleen een middel om de rijkdom of de gemakkelijke vrijgestelde positie van het eigen ik te bevorderen - het huidige kosmopolitisme leidt direct naar plutocratie . Ook in het intellectuele kosmopolitisme is veel van het neoliberalisme te herkennen  .

En nu kunnen we nog een cirkel sluiten. Want eerder hebben we al gezien dat de groep kosmopolieten uit twee subgroepen bestaat, waarvan we de intellectuelen hebben afgehandeld. En de tweede groep was die van de graaiers en de rijken, die zodanig rijk zijn dat ze zich vrij over de wereld kunnen bewegen. De rijken met een flat in de grote stad als New York of Londen, en een bungalow in de Caraïben of in Abu Dhabi. En laten dat nu weer precies dezelfde neoliberalen zijn die we al eerder gebruikt hebben als voorbeeld van mensen die een mooi ideaal gebruiken om hun eigenbelang na te streven. De vergelijking van deze mensen met nomaden is zelfs enigszins aan de de positieve kant. Daar waar deze mensen uitsluitend en alleen leven op de opbrengst van de arbeid van anderen zonder ook maar iets terug te geven, dat wil zeggen: parasiteren, zijn vergelijkingen met sprinkhanen en dergelijke meer op hun plaats .

Kosmopolitisme - het is een prachtig iets in handen van de juiste mensen in de juiste wereld. Maar in de handen van de huidige kosmopolieten, degenen die al daadwerkelijk zo leven, en kosmopolitisten, de aanhangers, en in de huidige wereld, is het precies hetzelfde als neoliberalisme, met zijn economische tegenhanger: de globalisering: een truc om degenen die het productieve werk doen te beroven van hun inspanningen, en daar een lekker luxe leventje mee te leiden . Met de bijbehorende smerige mentaliteit .

Om het allemaal in een aforisme samen te vatten: de kosmopoliet heeft kennis van een gouden schat die in de grond zit, de kosmopolitische ideologie , die zo waardevol is dat hij goede huis dat op die grond staat ervoor wilt afbreken - en zijn idee om dat afbreken te doen is om het te vullen met mensen van verre die zelf geen goed huis kunnen bouwen, en dus geen bezwaar zullen hebben tegen het afbreken van het bestaande huis.

Dat hierop reacties zullen komen, ligt in de natuurlijke orde der dingen. Hoe het met die reacties kan verlopen gaat het verder over hier . Meer over de algemene nadelen van kosmopolitisme hier - en aantal infrastructurele nadelen staat hier - de daardoor veroorzaakte geestelijke schade hier .

Welke reactie, schrijvende in aanvulling in 2012, gevoed zullen worden zodra de kosmopolieten hun idealen gaan formuleren. Dit is namelijk de mening van kosmopolitisch architect Rem Koolhaas , beroemd vanwege het neerzetten van kosmopolitisch megalomane bouwmonsters over de hele wereld (uitspraak gedaan in Der Spiegel en geciteerd in de Volkskrant van 15-06-2012):

Naar Houding top , Sociologie lijst  , Sociologie overzicht  , of site home .