Bronnen bij Rechtvaardiging topinkomens: jaloezie
Het proces achter de voortdurende stijging van de topsalarissen is uiterst
simpel: het is jaloezie. Er bestaan ook andere namen voor, als imitatie, maar
dat is alleen een doekje voor het bloeden - het is jaloezie. Let op het jaartal
van het eerste artikel:
Uit: De Volkskrant, 23-06-2001, door Lisette Thooft
De vicieuze cirkel van rijkdom
Rijkdom voelt al snel niet meer als rijkdom, wanneer de directe omgeving meer
bezit. Dat verklaart waarom topmanagers zichzelf exhibitionistisch zullen
blijven verrijken, ook als zij hun salaris openbaar moeten maken.
... Boven een bepaald verzadigingspunt heeft een groter vermogen geen enkele
invloed meer op ons welzijn, welbehagen of geluk. Waarom zijn al die extra
miljoenen en die vette optieregelingen voor onze topmanagers dan toch nodig?
Niet omdat de topbestuurders anders naar het buitenland vertrekken - dat doen ze
sowieso alleen als ze zin hebben in een buitenlands avontuur. Toch sputtert
niemand tegen als werkgevers het hebben over een inhaalslag ten opzichte van het
buitenland of het volgen van internationale ontwikkelingen.
We begrijpen allemaal waar het om gaat, al zeggen we het niet
hardop. Als topmanager X drie miljoen per jaar verdient, terwijl andere kerels
in vergelijkbare posities in Amerika en Engeland dertien miljoen per jaar
verdienen, voelt X zich een loser. Al heeft hij in de praktijk ruim voldoende
aan zijn drie miljoen en kan hij die tien miljoen extra per jaar van zijn
levensdagen niet opsouperen, toch moet hij ze hebben. Anders weet hij zich
achtergesteld ten opzichte van de anderen. En dan wordt hij afgunstig - precies
zoals een kind dat een prachtige, gloednieuwe, vuurrode brandweerauto cadeau
krijgt, en toch in tranen kan uitbarsten als hij ziet dat een broertje of
vriendje op hetzelfde moment een nog grotere brandweerauto uitpakt. Deze
kleinzieligheid is de werkelijke reden van de exhibitionistische zelfverrijking
van onze elite. Maar oordeel niet te snel, want die kleinzieligheid zit
ingebakken in elk mens. ...
Red.: Dat was dus nog ruim voor het begin van de allerergste
verschijnselen en de ophef erover. Wat dat laatste betreft, net als de tweede:
Uit: De Volkskrant, 29-04-2003, van verslaggever Wilco Dekker
Overschatting en jaloezie drijven topinkomen op
Wat bezielt een topman met een riant salaris om steeds meer te willen? Een
combinatie van zelfoverschatting, wereldvreemdheid en jaloezie, zeggen
managementexperts.
Het gekke is, zegt managementexpert Fons Trompenaars, dat meer geld eigenlijk
helemaal niet motiveert. 'Tachtig jaar onderzoek op dit gebied samenvattend: als
de beloning onder je verwachting is, dan leidt dat tot demotivatie. Als het
boven je verwachting is, dan is de vreugde van korte duur: het effect van een
bonus is na twee maanden uitgewerkt, en dan stel je je verwachtingen opnieuw
naar boven bij.'
Sinds dit jaar is het verplicht de inkomens van de
bestuurders van grote bedrijven tot in detail te melden. De overheid hoopte dat
daar een matigende werking vanuit zou gaan, maar dat blijkt bij een aantal
bedrijven bepaald niet het geval. Zo incasseerde KPN-baas Ad Scheepbouwer een
bonus van 2,66 miljoen euro en wil de top van bank/verzekeraar ING het eigen
inkomen 'marktconform' maken door het in drie jaar 60 procent op te trekken.
'Volstrekt onacceptabel', vindt Trompenaars, internationaal
bekend managementexpert en gespecialiseerd in bedrijfsculturen, dit soort
inkomenssprongen. 'Het getuigt ook van een gigantische zelfoverschatting. Als
jij zó goed bent, hoe kan het dan dat het minder gaat met je bedrijf?'
...
In die wereld, blijkt uit het werk van Trompenaars' eveneens
internationaal vermaarde collega Manfred Kets de Vries, draait het om de vier
P's: perks (extraatjes als een groot kantoor of een eigen vliegtuig),
podium (aanzien, aandacht), power (macht) en natuurlijk pay,
de betaling. 'Ik heb in de jaren tachtig onderzoek gedaan bij Shell naar de
invoering van variabele beloning', vertelt Trompenaars. 'En wat bleek: het ging
er helemaal niet om hoeveel jij mogelijk kon verdienen, maar om hoeveel de
buurman kreeg. Dat geldt ook voor topmannen: als jij 1 miljoen krijgt, ook al
onterecht waarschijnlijk, dan vind je dat veel te weinig als een andere topman 3
miljoen krijgt.' ...
Red.: Verrassender was een zelfde soort boodschap uit de kring
van economen:
Uit: De Volkskrant, 29-04-2005, door Dirk Stelder en Arjen van Witteloostuijn,
beiden verbonden aan de faculteit Economie van de Rijksuniversiteit Groningen.
Topsalaris stoelt louter op imitatiegedrag
De salarissen van de topmanagers van Nuon en Essent zouden gebaseerd zijn op
internationale marktnormen. Maar: er zijn helemaal geen economische motieven die
de topsalarissen rechtvaardigen, betogen Dirk Stelder en Arjen van
Witteloostuijn.
Nu de politiek, aandeelhouders en klanten hebben gesproken, kan worden
vastgesteld dat de nationale commotie over de topsalarissen bij Essent en Nuon
niets heeft uitgehaald. Het publiek is een kruimel toegeworpen, maar inhoudelijk
is men geen duimbreed geweken en blijft op hoge toon de legitimiteit van de
topbeloningen opeisen. Van Halderen was daar zelf afgelopen maandag heel
duidelijk over. Zijn gebaar was slechts symbolisch `want de hitte moest eraf',
maar hij voegde daar meteen aan toe dat bij de aandeelhouders 'het besef nog zal
doorklinken' dat de beloningen aan de marktmaatstaven moeten voldoen. Hij wil
zelf ook snel meer hebben want `mijn salaris ligt momenteel 20 procent onder het
marktgemiddelde'. Dit is geen tegemoetkoming maar een aanval. ...
Red.: Het kan ook in de vorm van een aardige column:
Uit:
De Volkskrant, 30-04-2005, column in katern Kennis van Bas Haring
Telkens wanneer ik een directeur spreek, zoek ik even naar
zijn hoge hoed
... Verleden week liep ik langs een bureau waarachter een
directeur rustig zat te werken. Wat opviel was zijn 17 inch grote laptop. 17
inch is groot. Zeker voor iemand die weinig meer dan tekstverwerken doet.
Bovendien weet ik dat zijn secretaresses, het zijn er drie, 8 uur per dag naar
een minischermpje staren. 'Hoe zou dat gegaan zijn?' vroeg ik mij af. Hoe is het
mogelijk dat de directeur wel. en zijn secretaresses niet zo'n ding bestelde?
Omdat de directeur het kan.
De directeur gebruikt zijn mogelijkheden. Hij kán de grootste
krijgen, en hij zal dus grootste krijgen. Dat past bij directeuren: als de
directeur niet de grootste laptop had willen hebben dan was-ie geen directeur
geweest. Wat voor soort directeur had u anders in gedachten? Een directeur die
bescheiden is, zo'n grote computer niet wil en de mogelijkheden die hij heeft
niet ten volle uitnut? Zo'n directeur wordt geen directeur.
Het is onafwendbaar dat de mensen die maximaal gebruik maken
van hun mogelijkheden uiteindelijk ook boven komen drijven in de rol van
directeur,
`topmanager' of anderszins belangrijks. Wie andere zou in die rol dan boven
komen drijven? En het is haast onafwendbaar dat topmanagers, directeuren van
zorginstellingen etc. zichzelf een salarisverhoging geven: omdat ze het kunnen.
...
Red.: Het wordt zelfs systematisch gedaan:
Uit:
De Volkskrant, 10-04-2008, van verslaggever Xander van Uffelen
Topman spiegelt loon aan grote concurrent
Ahold, Aegon en Fortis vergelijken hun topsalarissen met te grote andere
bedrijven | Veel duisternis rond beloning.
Aandeelhouders beginnen te morren over de hoge salarissen in het Nederlandse
bedrijfsleven. ...
Aandeelhouders komen in de regel pas in actie als de
verhoudingen uit balans zijn. Het gaat bijvoorbeeld mis als bedrijven hun
salarissen gaan spiegelen aan grote concurrenten. Wie zich vergelijkt met
grotere bedrijven komt immers al snel tot de conclusie dat de salarissen in de
eigen onderneming te laag zijn. ‘Er ontstaat een opdrijvend effect als
ondernemingen hun salarissen afmeten aan grotere onderneming’, zegt hoogleraar
Gerard Mertens, die gespecialiseerd is in beloningsonderzoek.
Numico is het bekendste voorbeeld van gesjoemel met lijstjes.
Het babyvoedingsbedrijf vergeleek het salarispakket voor zijn topbestuurders in
2005 met dertien ondernemingen die alle in winst en marktwaarde groter waren. De
conclusies lieten zich raden: Numico betaalde in vergelijking met deze
zelfgekozen concurrenten te weinig salaris en voerde prompt een loonsverhoging
door. Twee jaar later kregen bestuurders bij de overname door Danone grote
bonussen uitgekeerd.
Ook nu nog maken bedrijven bij het vaststellen van
salarisniveaus gebruik van onevenwichtige referentiegroepen. Ahold, Aegon en
Fortis kijken vooral naar grotere ondernemingen bij het vaststellen van
salarissen, blijkt uit een inventarisatie van de Volkskrant. ...
Red.: En even later vinden die grote broers dat ze veel te
weinig verdienen, want kijk maar naar die kleintjes ... die verdienen evenveel
als zij!
Jaloezie wordt als argument voornamelijk omgekeerd gebruikt.
Hier een kras voorbeeld, plus weerleggingen:
Uit: De Volkskrant, 09-04-2011, door Laura de Jong
Twistgesprek | Laura de Jong met Mark Koster, oprichter website Follow the
money
Enige argument tegen bonussen is jaloezie
De bonussen worden weer rijkelijk uitgedeeld. Verwerpelijk of niet?
In deze crisis is het bonusbeleid een dikke middelvinger naar de samenleving.
In een crisis presteren bedrijven slechter en zijn de bonussen juist lager. ...
Red.: Grapje, waarschijnlijk. Als je het strakke idee van
zoals geformuleerd door Koster volgt, hoort bij slechter presteren van bedrijven
geen bonus, maar een boete. Geen haar op zijn hoofd die daar ooit aan gedacht
heeft, natuurlijk.
Hij had dus een boete moeten krijgen.
Als het puur gaat om de winst van ING, dat moet Jan Bankbediende die bonus ook
krijgen. Koster veronderstelt impliciet dat Hommen meer heeft bijgedragen aan de
winst van de ING dan Jan Bankbediende .Dat moet hij aantonen. Een tegenbewijs is
dat Hommen dan ook verantwoordelijk is voor het verlies, en bijvoorbeeld niet de
kredietcrisis.
Contradictie. Als het aan het economisch tij ligt, verdient Hommen geen bonus.
Dan mag Jan Bankbediende dus nooit ontslagen worden en moet ook een grote bonus
krijgen
Ad ponandum
. Of: moet bewezen worden. Tegenbeweringen: prestatie heeft niets met bonus te
maken. De prestatie van ING hang niet af van het presteren van Hommen, behalve
in het negatieve (Hommen maakt het bedrijf niet beter, maar kan het wel slechter
maken).
Ad ponandum. Tegenbewegingen: de financieel wereld produceert alleen maar
papiertjes, of computerbits. En zeker niet iets tastbaars als koek. En als
Hommen dus iets verdeelt, is dat andermans koek. Dus Hommen is doodgewoon een
gigantisch boef.
Het basisargument: het is jaloezie.
Contradictie. Al uitgelegd.
Contradictie. Dit is voor een redelijk en consistent denkend mens eigenlijk niet
meer te volgen.
Indien strak uitgevoerd, correct. In te vullen: de topman creëert niets, of kost
heel veel, bijvoorbeeld door mislukte fusies en dergelijke. En al helemaal niet
bij banken.
Natuurlijk wel: de totale economische koek is ongeveer constant wat betreft dit
soort beschouwingen.
Dat geldt ook als je de bonus aan Jan Bankbediende en zijn collega's geeft. Om
precies te zijn: Jan Bankbediende en zijn collega's geven de bonus uit in
Nederland, Jan Hommen op de Kaaiman Eilanden en Dubai.
Klopt. Maar dat ligt aan de geest van Mark Koster.
Onjuist. Wat Hommen krijgt, krijgt mijn baas ook. Dus ik krijg minder.
De koek wordt niet groter door Jan Hommen, dus als Jan Hommen meer krijgt,
krijgt de arme minder.
We slaan er eentje over.
Wat natuurlijk evengoed geldt in New York, en alle andere plaatsen. Leidende tot
het bekende haasje-0ver. Onzin, dus.
Half waar: innovatie leidt tot rijkdom, met als voorbeeld het zeevarende
zeilschip, dat de Gouden Eeuw creëerde. De tulpenmanie was het product van
hebzucht, en leidde tot economisch verval, in de Pruikentijd.
Real, Barcelona en de meeste andere topclubs worden gefinancierd door
mega-graaiers. En voetballers leveren wél meetbare prestaties: doelpunten.
Contradicties. Want dit hoort natuurlijk allemaal bij het systeem. Omdat de
bonus niets met prestaties te maken heeft.
Zo, dat was het aangaande de redenaties. Nu de motivering. De
eerste clou:
Het vak van de journalistiek behoort tot de risicogroepen aangaande eigenschap
van lakei of hoveling
. Mark Koster werkt bij De Pers, alwaar hij (mede) een society-rubriek
runt (runde). Mark Koster is dus zeker een lakei. En waarom is hij een lakei
geworden ? (de opmerking die we eerder hebben overgeslagen):
Tja, hij zegt het zelf ... Mark Koster is dus gewoon een hebzuchtige lakei. En
vermoedelijk ook zeer jaloers op degenen die geslaagde graaiers zijn. Waarna de
koptitel vertaald kan worden tot:
Een voorbeeld - slaande op regulier slaris, maar dat maakt
natuurlijk niets uit:
Uit: De Volkskrant, 22-04-2011, van een verslaggeefster
Top Heineken gaat veel meer verdienen
De salarissen en bonussen van de Heinekentop gaan fors omhoog. De algemene
aandeelhoudersvergadering van Heineken gaf daar donderdag haar fiat aan.
Het basissalaris van bestuursvoorzitter Jean-François van
Boxmeer stijgt met 100 duizend euro naar 1,05 miljoen euro. Van Boxmeer kan
daarnaast een bonus van maximaal 4,2 miljoen euro verdienen (was 2,9 miljoen
euro). De bonus van financieel directeur René Hooft Graafland stijgt met
maximaal 700 duizend euro. ...
Vorig jaar trok Heineken de salarissen van de raad van
bestuur ook al op. Ook toen stemde bijna 20 procent van de aandeelhouders tegen.
Heineken stelt in een reactie dat de salarissen stijgen omdat die moeten
concurreren met de topsalarissen bij buitenlandse multinationals. ...
Red.: Dat is natuurlijk: "Uit jaloezie op de salarissen van de
buitenlandse multinationals". Merk overigens op dat 'buitenlandse
multinationals' vast niet slaat op de Chinese, Japanse, enzovoort. Alleen op de
Amerikaanse en andere Anglicistische landen. Oftewel: het is gewoon jaloezie.
Eindelijk wetenschappelijk bewijs voor de
evidentie:
Uit: De Volkskrant, 10-12-2011, column door Tonie Mudde
Bonus
... Houd iemand een zak met geld voor de neus en hij gaat
vanzelf beter presteren. Dat lijkt een kapitalistische wet waar niks op valt af
te dingen. Of toch wel? De Amerikaanse gedragseconoom Dan Ariely graaide flink
in de kas van zijn onderzoeksgroep en zette proefpersonen aan het werk voor een
prestatiebeloning. Wat bleek? Bij dom werk (zo snel mogelijk op een toetsenbord
rammen) leidt een hogere bonus inderdaad tot betere resultaten.
Maar zodra proefpersonen hun hersens moeten gebruiken,
bijvoorbeeld bij optelsommetjes, gaat het mis. Het vooruit-zicht op een flinke
smak geld werkt dan zo afleidend dat de prestaties afnemen. Conclusie: juist in
een kenniseconomie kunnen bonussen averechts uitpakken. ...
Red.: En het slaat dus op alle "beroepen" warbij bonussen
worden uitgereikt. Maar natuurlijk geloven ze dat niet:
Omdat ze op dit terrein natuurlijk even goed presteren als op hun feitelijk
vakgebied: de fianciel wereld. die ze ook al naar de klote hebben geholpen.
Overigens geeft Ariely kennelijk geen naam aan de
onderliggende drijfveren, maar het wordt wel uitgelegd:
Waarvan de een-woordsvertaling aangaande die drijfveren luidt: jaloezie.
Een diepe financiële crisis, honderden miljarden kosten
afgeschoven op de burgers en diverse wat kleinere miskleunen later is er nog
geen enkele deuk geslagen in de graaiersneigingen. Want ze is gebaseerd op een
ander proces:
Uit: De Volkskrant, 25-03-2013.
Loon raad van bestuur 'onhoudbaar laag'
De raad van bestuur van ING gaat gebukt onder een 'onhoudbare' salariskloof met
concurrenten in de Europese financiële sector. Omdat bestuurders van door de
Nederlandse staat geredde banken geen bonussen krijgen, moesten ING-bestuurders
Jan Hommen, Patrick Flynn en Wilfred Nagel het in 2012 doen met een basissalaris
van respectievelijk 1,3 miljoen, 750 duizend en 469 duizend euro, blijkt uit het
ING-jaarverslag. Volgens ING krijgen bestuurders van zeker negen op de tien
bedrijven die de bank als ijkpunten gebruikt, zoals Deutsche Bank en Philips,
beter betaald. ...
Red.: Dat proces is jaloezie.
Kijk, hier staat het bijna:
Uit: De Volkskrant, 15-06-2013, door Wilco Dekker en Xander van
Uffelen
Economie | Onderzoek topsalarissen
174 keer het salaris van de werkvloer
Ondanks de crisis zagen veel directeuren hun salaris flink stijgen. Van hogere
vaste beloningen tot ouderwetse aandelen: vier trends uit het jaarlijkse
Volkskrant-onderzoek.
...
2 Vast salaris: haasje over
Topman Ben Noteboom van uitzendbedrijf Randstad ontving in 2004 als vast
jaarsalaris 408 duizend euro. In 2012 kreeg hij voor dezelfde functie een bedrag
van 965 duizend euro - een stijging van 136 procent. Het past bij de trend: bij
89 van de 134 onderzochte bedrijven steeg in 2012 het vaste inkomen, tegen 23
dalingen.
Dit jaar loopt Notebooms vaste jaarsalaris vermoedelijk
verder op, aangezien de aandeelhouders in maart hebben ingestemd met een nieuw
beloningsmodel. De vaste beloning gaat weer op de schop.
De stijging van het vaste inkomen van Noteboom volgt het
traditionele patroon van haasje-over. De salarissen buitelen dan over elkaar
heen door de salarisstrookjes van de bestuursvoorzitters onderling te
vergelijken. Randstad bekijkt de salarissen van tien vergelijkbare bedrijven en
stelt vervolgens een nieuw salarisniveau vast.
Als de omliggende bedrijven beter betalen, besluit het
uitzendbedrijf het loon te verhogen - wat bij de andere bedrijven daarna ook
weer een stijging uitlokt. Vooral in 2005 en 2006 veroorzaakte deze werkwijze
een forse salarissprong bij Randstad. Ook tussen 2011 en 2012 steeg het vaste
inkomen van Noteboom aanzienlijk, met 10 procent, naar 965 duizend euro.
Voor de vaststelling van het vaste salaris voor 2014 wijzigt
Randstad de lijst van vergelijkbare bedrijven. Drie bedrijven verdwijnen uit de
vergelijking, omdat ze 'betrekkelijk klein zijn', in 'financiële onzekerheid
verkeren' of zijn overgenomen. Daarvoor in de plaats komen vier grotere
ondernemingen, zoals reisbureau Tui, beveiligingsbedrijf G4S en
schoonmaakbedrijf Sodexo. Of en in welke mate het vaste salaris volgend jaar
stijgt, kan Randstad op dit moment niet zeggen. ...
Noteboom is niet de enige topbestuurder wiens vaste inkomen
in 2012 een sprong maakte. Ook bestuurders als Paul Polman van Unilever, Peter
Voser van Shell en Alexander Wynaendts van Aegon zagen hun vaste inkomen in 2012
verder stijgen. Laatstgenoemde kreeg er bijna een ton bij vanwege 'de gestegen
kosten van levensonderhoud in Nederland', meldt de verzekeraar. De gewone
werknemers kregen om die reden al eerder een compensatie.
Een bestuurder in Nederland verdient inmiddels ruim 5 ton aan
vast salaris, 6 procent meer dan in het voorgaande jaar. Dat is meer dan de
cao-stijging van doorsnee werknemers in 2012 (1,8 procent) of de gemiddelde
jaarlijkse inflatie in Nederland (2,5 procent). ...
Red.: Let ook nog even op deze zinsnede:
De stijging van de kosten van levensonderhoud is een vast bedrag. En dat is
geen ton. En reken maar dat de gewone werkgevers ook geen ton hebben gekregen.
Dit zijn gewoon weer allemaal leugens.
Naar Topinkomens, rechtvaardiging
 ,
Economie lijst
 , Economie
overzicht
, of site home
.
|