Bronnen bij Informatievervorming, eenzijdigheid: kernenergie
| 20 mrt.2011 |
Een klassiek voorbeeld van eenzijdigheid in de media is de zaak van kernenergie.
Eigenlijk is dit een speciaal geval van de algehele afkeer in Nederland van dat
techniek en bèta is veroorzaakt door de absolute dominantie in de media van de
alfa- en gammatypes
. Dat laatste is wel lichtelijk aan het afnemen maar de afkeer van kernenergie
is en blijft hier bovenuitsteken.
Een aanvaardbaar klinkend argument hier is het risico van
kernenergie. Dat argument is een voorbeeld van hoe de weerstand tegen techniek
in het algemeen tot stand komt: men heeft er geen verstand van, men kan niet
rationeel dat wilzeggen vergelijkend denken, en men laat zich leiden door de
impulsen afkomstig van het emotionele brein - waarvan middels redelijk bekend is
dat het zeer slechte inschattingen maakt van gevaren. In dit geval doordat men
zich, relatief gezien, vrijwel geheel blind maakt voor de veel grotere gevaren
van klimaatverandering veroorzaakt door het opsteken van fossiele brandstof,
omdat dit laatste geleidelijk gaat - in tegenstelling tot de risico's van
kernenergie, die zich plotseling aandienen in de vorm van ongelukken.
De algemene afkeer van kernenergie is al geschetst in het
kader van de beschrijving van het alfa/gamma-denken, zie hier
. Een hernieuwde herinnering daarvan wordt gegeven door de berichtgeving rond de
kernramp in Japan in vervolg op de aardbeving en tsunami aldaar in 2011. De
lichte vooruitgang in het algemeen anti-technische klimaat is daar ook zichtbaar
in dat de alfa-/gamma's af en toe een tegengeluid in de media toelaten:
Uit:
De Volkskrant, 19-03-2011, door Arnout Jaspers
Journalist kan rustig gaan slapen in Tokio
Arnout Jaspers | Arnout Jaspers is fysicus en freelance
wetenschapsjournalist. Ook een complete meltdown in Fukushima zal geen
enkel acuut stralingsslachtoffer veroorzaken. Bespottelijk dus om tv-ploegen uit
voorzorg terug te halen.
Ook als voorstander van kernenergie kun je je over het nieuws uit Japan
behoorlijk opwinden. Hoe halen ze het in hun hoofd om in een gebied waar je kunt
wachten op een zware aardbeving met bijpassende tsunami, zes kernreactoren vlak
naast elkaar pal aan de waterlijn te zetten? Als ze 2 kilometer landinwaarts op
een heuvel waren gezet, was dit niet gebeurd. Zeker, kernreactoren hebben veel
koelwater nodig, dus het was vast goedkoper om ze direct aan het water te
zetten, men is weer eens penny wise, pound foolish geweest.
...
Maar de afgelopen week bracht niet alleen een blamage voor
Japans nucleaire industrie. We zagen ook weer dat de media zich overgeven aan
een angstpsychose zodra het woord 'straling' valt. Het absurde effect is dat de
berichtgeving, ondanks de duizenden doden die rechtstreeks door de aardbeving en
de tsunami zijn gevallen, telkens de indruk wekt dat de echte ramp nog moet
komen, namelijk een mogelijk lekkende kernreactor. Maar het simpele feit is dat,
aangezien de omwonenden op tijd zijn geëvacueerd, zelfs een complete meltdown
geen enkel acuut stralingsslachtoffer onder de bevolking zal veroorzaken.
Het is daarom bespottelijk dat het NOS Journaal en
andere tv-programma's hun ploegen uit voorzorg terughalen uit Japan.
Journalisten die niet in Tokio durven blijven bij een meltdown in
Fukushima zijn geen knip voor de neus waard, omdat ze hebben verzuimd zichzelf
nuchter op de hoogte te stellen. Geen wonder dat sommigen al speculeerden over
de evacuatie van de 35 miljoen inwoners van de regio Tokio, 250 kilometer
verderop, een fraai staaltje hysterische overdrijving. Zelfs als Tsjernobyl op
de plaats van de Fukushima-reactoren had gestaan, was dat niet aan de orde
geweest.
De term 'besmetting' die in de context van straling altijd
gebruikt wordt, is trouwens hoogst ongelukkig; mensen geloven daardoor
onwillekeurig dat blootstelling aan straling een alles-of-niets kwestie is,
zoals infectie met een dodelijk virus. Zeker, van een grote dosis straling kun
je ernstig ziek worden, en als het heel veel is, kun je er dood aan gaan. Maar
een beetje straling stelt qua gevaar niks voor. Wat de burger - met dank aan
decennia agitatie en desinformatie door de milieubeweging - niet meer aan het
verstand te brengen is: de risico's van straling onderscheiden zich niet
wezenlijk van de risico's van zaken als roken, motorrijden of alcohol drinken.
In al die gevallen is de totale dosis bepalend voor het gevaar. Dit essentiële
perspectief ontbreekt vrijwel altijd in de berichtgeving.
Een voorbeeld. Toen het algemene stralingsniveau in Tokio
gedurende enige uren 20 tot 40 keer hoger was dan normaal leek dat zeer
alarmerend. Waarom zegt geen journalist daar dan bij, dat in sommige bevolkte
regio's van Brazilië, China en India het natuurlijke stralingsniveau altijd
twintig keer hoger is dan in Tokio? Die mensen zijn niet ongezonder dan de
inwoners van Tokio.
De irrationele angst voor straling is natuurlijk voor een
groot deel terug te voeren op de vermeend rampzalige effecten van 'Tsjernobyl'.
Wild uiteenlopende schattingen circuleren over het aantal slachtoffers van die
ramp, tot in de honderdduizenden als je Greenpeace graag gelooft. Het zou dan
gaan om mensen die kanker krijgen van de radioactieve wolk die in 1986 over
Rusland en Europa is uitgewaaid. De incubatietijd van veel van die kankers - die
niet van 'natuurlijke' te onderscheiden zijn - is 20 tot 40 jaar. Een flink deel
van die vermeende 'Tsjernobyl-doden' loopt dus in ieder geval nog vrolijk rond;
het kan zijn dat u, lezer, een Tsjernobyl-dode bent. In feite zijn de aannames
die tot zulke astronomische aantallen slachtoffers leiden hoogst aanvechtbaar.
...
Beste tv-journalist, om over uw hele levensduur een 5 procent
hogere kans op kanker te lopen - en u heeft 30 procent kans op kanker, wat u ook
doet - moet u een stralingsdosis van 1000 milliSievert incasseren. Dat haalden
zelfs de honderdduizenden arbeiders niet die rond de uitgebrande reactor in
Tsjernobyl de rommel hebben opgeruimd. U kunt dus rustig slapen in Tokio.
Red.: Een volkomen heldere beschrijving en weerlegging van de
stralingshetze. Het heeft op de verdere verslaggeving geen enkele invloed,
gestuurd als de alfa/gamma is en blijft door de onderbuikgevoelens.
Naar Mediavervorming, eenzijdigheid
 , Vrijheid van meningsuiting
,
Informatievervorming
, Sociologie lijst 
, Sociologie overzicht
, of site home
.
|