De sociale zekerheid op lange termijn

De belangentegenstelling tussen de top en de rest van de maatschappij valt op meerdere manieren samen met de discussie over de sociale zekerheid. De directe omslag van de kosten van de improductieven, het korte termijn probleem; dit is al behandeld. Hier gaat het om de opvang van economische slechte tijden voor de gehele bevolking, het lange termijn probleem.

Het tweede probleem is in feite ook en simpele vraag: als we in goede tijden extra verdienen als samenleving, wat doen we dan met dat extra geld: apart leggen voor mindere tijden, of opmaken. De Angelsaksische opvatting is dat dit geld aan de burger gegeven moet worden, en wel meer naarmate deze burger rijker is. Natuurlijk zeggen ze dat niet, maar ze doen het. En als ze het doen, noemen ze het anders - het heet dan lastenverlichting.

De term lastenverlichting is een effectief propagandawapen. Het wapen gaat uit van de vooronderstelling, levende bij vrijwel iedereen, dat het inkomen dat mensen krijgen in zijn  geheel het geld is dat zij verdienen, en dat wat de overheid daarvan afhaalt middels belasting een vermindering van die verdienste is. Deze vooronderstelling is onjuist, omdat het loon wordt uitgekeerd door bedrijven, en die grotendeels bedrijven vrijgesteld zijn van de collectieve lasten van hun activiteiten: ze hoeven niet het opvoeding, onderwijs, en de (deels) oudedagvoorziening van personeel te betalen. Dus moeten die kosten via een algemene afdracht betaald worden. Dit is wat belasting heet. Dat deel van het inkomen dat naar de belasting gaat hoort dus niet bij wat men verdient, maar is een systematische vergissing bij het uitbetalen: eigenlijk had het geld meteen naar de overheid gemoeten. Die systematische vergissing is ingebouwd in de kapitalistische maatschappij; in een communistische maatschappij bestaat geen belasting op inkomen.

Als rechts de term "lastenverlichting" gebruikt, denkt vrijwel iedereen dus dat er iets onrechtmatigs wordt rechtgezet . Dat betekent dat ook ten eerste dat ook onder de linkse topinkomens een aanzienlijk steun is voor het uitvoeren van lastenverlichting. Tijdens het kabinetten Kok I en II, met grote inbreng van de PvdA, is onder stimulans van de VVD en leiding van minister van Financiën en VVD'er Gerrit Zalm voor circa 30 miljard aan lastenverlichting uitgegeven. Die lastenverlichting is voor een groot deel terecht gekomen bij de hogere inkomens.

Het begrip lastenverlichting, als een van de antwoorden van de vraag: wat doen we als we extra verdienen, is dus het antwoord dat in het belang is van de top van de samenleving. Het andere antwoord: sparen voor slechtere tijden, is het antwoord dat in het belang is van de rest van de maatschappij, omdat dan in slechtere tijden minder of niet bezuinigd hoeft te worden op de gewone inkomen en de zwakkerenzorg.


Naar Angl. vs Rijnl., vertrouwen , Angl. vs Rijnl., links II , Angl. vs. Rijnl. lijst , Angl. vs. Rijnl. overzicht , of site home .