Bronnen bij Rijnlandse economie: recycling |
29 mrt.2014 |
Het idee van recycling, hergebruik, is in feite natuurlijk heel oud - vroeger
werden bijvoorbeeld alle apparaten gerepareerd - wat ook een vorm van hergebruik
is. Maar in de vorm van "recycling" is het van recent gebruik, zoals de eerste
bron laat zien:
Uit:
De Volkskrant, 10-06-2006, door Marieke Aarden
Hoe een ijswikkel een boompje wordt
De mens kan een voorbeeld nemen aan de mier. Alleen afval produceren dat kan
terugkeren in de kringloop.
In de wereld van Michael Braungart begint de verpakking van het ijsje vloeibaar
te worden zodra het uit de vriezer komt. Na een paar uur is er niets meer over
van de wikkel. Die is opgegaan in zijn omgeving.
Het maakt dus niet uit of het papiertje op straat belandt.
Sterker nog, het is juist de bedoeling dat het wordt weggegooid. In de
verpakking zitten namelijk zaden van lokale planten. Met het wegwerpen, komen
ook de zaadjes vrij en zo plant de consument eigenlijk een boom.
‘Ik heb deze ijswikkel ontworpen in opdracht van Unilever’,
zegt dr. Michael Braungart. ‘Het bedrijf wil ijs verkopen in China en India. Dit
zijn landen waar bijna alles achteloos wordt weggegooid. Dat is helemaal geen
probleem, tenminste als het afval biologisch afbreekt en bijdraagt aan iets
nieuws.’
De Duitse chemicus was onlangs in Nederland, komend uit de VS
en op doorreis naar Tokio. Deze reislust is nuttig want er valt veel uit te
leggen over de nieuwe industriële revolutie, die Braungart en zijn zakenpartner,
de Amerikaanse architect dr. William McDonough, over de wereld willen
verspreiden. ...
Braungart werkte in de jaren tachtig bij Greenpeace, ondermeer in Duitsland,
waar de chemische industrie zich lange tijd van een slechte kant liet zien met
illegale lozingen op de Rijn. Hij promoveerde op het gebruik van zuurstof om
papier te bleken in plaats van chloor, waardoor de uitstoot van het
kankerverwekkende dioxine vermeden wordt. Deze methode wordt nu algemeen
toegepast in Europa en de VS.
Zijn loopbaan nam een wending toen in 1986 in Bazel de
Rijn rood kleurde doordat het chemieconcern Sandoz na een brand
bestrijdingsmiddelen in het water had laten wegstromen. De internationale
ontsteltenis was groot. De directie stond ineens open voor milieuadviezen en
sindsdien introduceert Braungart schone productieprocessen bij bedrijven.
De chemicus breekt radicaal met de gangbare opvatting dat
bedrijven minder moeten vervuilen door eco-efficiënter te produceren, door
bijvoorbeeld minder water, grondstoffen en energie te gebruiken. ‘Een beetje
minder vervuiling is niet goed genoeg. Dat is net zoals: Ik sla mijn dochter
niet tien keer maar vijf keer. We leven met te veel mensen op deze planeet om
met minder verontreiniging te kunnen overleven.’
‘We moeten de industriële processen opnieuw uitvinden en
daarbij de natuur als uitgangspunt nemen, en die nabootsen. Een mier leeft 21
dagen en produceert in die tijdspanne vier keer meer afval dan de mens.
Opvallend verschil is echter dat het mierenafval teruggaat in de natuurlijke
kringloop, wordt afgebroken en voedingstof is voor planten en dieren.’
...
Braungart heeft dan ook niets op met de theorie dat een product milieu-efficiënt
is als het van de wieg tot het graf op milieuaantasting wordt beoordeeld. Bij
hem is het van wieg tot wieg; na het gebruik wordt het oude product weer
onderdeel van het nieuwe product. Cradle to cradle heet dan ook het boek dat hij
met McDonough in 2002 publiceerde. ...
Red.: Dit was een van de eerste artikel in Nederland
warmee het concept van "cradle to cradle" bekend werd.. Daarna ging het
met enige regelmaat maar langzaam
Uit: De Volkskrant, 31-12-2007, van verslaggever Peter de Graaf
Afval bestaat straks niet meer
Ultraduurzame regio | Venlo wil zich op de kaart zetten als eerste ‘C2C’-regio
in de wereld: niets meer weggooien.
VVD’er Mark Verheijen, sinds twee jaar wethouder van Economische Zaken en
Financiën in Venlo, had nooit veel op met duurzaamheid. Tot Al Gore zijn
milieufilm An Inconvenient Truth– uitbracht en de directeur en de
marketingmanager van de Kamer van Koophandel Limburg-Noord bij hem langskwamen.
Ze hadden de VPRO-documentaire Afval is Voedsel gezien en waren zeer onder de
indruk van het Cradle to Cradle-concept dat daarin werd behandeld.
Cradle to Cradle, ontwikkeld door de Amerikaanse chemicus
Michael Braungart en landgenoot William McDonough, een architect, komt erop neer
dat alle producten zo worden ontworpen dat ze in de afvalfase óf voedsel vormen
voor de biosfeer óf een grondstof kunnen zijn voor nieuwe producten.
Volgens het C2C-concept (letterlijk: wieg tot wieg) kunnen
economische groei en duurzaamheid heel goed samengaan. Economische groei is goed
voor mens, milieu én ondernemer. Dat idee sprak de Kamer van Koophandel wel aan.
En ook VVD-wethouder Verheijen raakte begeesterd: ‘Het is eigenlijk een heel
logisch economisch verhaal.’ ...
Red.: Weer een half jaar later:
Uit: De Volkskrant, 26-04-2008, door Wouter Keuning Cradle to Cradle is een prachtconcept, nu nog even
uitvinden hoe het werkt
Ongebreidelde groei is mogelijk als je producten maar ontwerpt op hergebruik,
zeggen de bedenkers van Cradle to Cradle.
Niet veel chemici kunnen het hem nazeggen: Michael Braungart is sinds een jaar
of twee vaste gast van wereldleiders, politici, topmensen uit het mondiale
bedrijfsleven en veelgevraagd spreker op congressen en symposia over
duurzaamheid.
De reden voor zijn populariteit: samen met de Amerikaanse
architect William McDonough lijkt hij de heilige graal van de 21ste eeuw
gevonden te hebben. Het in hun boek Remaking the Way We Make Things
beschreven Cradle-to-Cradle-concept (zie kader) zou volgens de twee dé oplossing
bieden voor het duurzaamheidsvraagstuk op wereldniveau.
De kern van hun boodschap: elk product kan aan het eind van
zijn levenscyclus volledig hergebruikt worden. Dat is alleen realiseerbaar als
al vanaf de ontwerpfase met dat doel rekening wordt gehouden. De vergaande
consequentie: hoe meer consumptie hoe beter, want ‘afval’ is immers ‘voedsel’
voor nieuwe producten.
Cradle to Cradle (C2C) is aan een onstuitbare opmars bezig.
Ook in Nederland blijkt de bodem vruchtbaar. Premier Balkenende en
milieuminister Cramer bleken onder de indruk van het concept en beiden ontvingen
Braungart voor overleg. De gemeente Venlo wil de eerste C2C-gemeente van
Nederland worden en C2C-adviesbureaus schieten als paddestoelen uit de grond.
Ook multinationals zijn geïnteresseerd. ‘Ik zie in hun gedachtengoed een
bevestiging dat het noodzakelijk en haalbaar is om zaken structureel anders aan
te pakken’, zegt DSM-topman Fijke Sijbesma. ...
Red.: Maar men ziet natuurlijk ook "problemen":
Deze houding is bekend van klimaatsproblemen in het algemeen: men wil er niet
aan als het erop aankomt
: de leiders vanwege hun kapitalisme, en de volgers vanwege consumentisme en
gemakzucht.
Na 2008 begint er geleidelijk iets aan de implementatie te gebeuren. Altijd met
een simpel motief: men kan er geld mee verdienen:
Uit: De Volkskrant, 13-12-2012, door Yvonne DoorduynMetaal herwinnen met toverwater
Het recyclen van niet-magnetische metalen als aluminium is
arbeidsintensief. Liquisort doet het machinaal, met water dat is 'verzwaard' met
nanodeeltjes ijzeroxide. 'Net goochelen.'
...
We zijn in Alkmaar, industrieterrein Overdie, in een grote grijze loods. Een 25
meter lange, trillende machine spuwt een nat goedje uit: steentjes, draadjes,
radertjes van hooguit een centimeter. De insta llatie verdeelt ze netjes over
twee zij-aan-zij opgestelde kratten. Het krat dat door gaat naar machine nummer
twee levert een kwartiertje later zelfs 10 duizend euro op.
'Sommige mensen denken dat we goochelen', lacht De Jong. 'Zwarte magie, Hans
Klok II.' Zijn bedrijf Liquisort - net een half jaar operationeel - recyclet
metalen uit koelkasten, auto's, noem maar op. Niet de 'simpele' ijzerhoudende
metalen die je er met een magneet uittrekt. Maar koper, aluminium, messing,
nikkel, lood en zink. Dat wat in China voor 1 dollar per dag door mensenhanden
wordt gesorteerd, kan Liquisort razendsnel met een machine.
Het geheim? 'Wij kunnen koper op water laten drijven', zegt De Jong, met een
mysterieuze lach op zijn gezicht. Vanaf een hoge trap is zichtbaar wat zich in
het hart van de machine afspeelt. Een leek ziet slechts een wonderlijk proces:
een rivier van water scheidt de stroom metalen in tweeën. Het ene soort
metaaldeeltjes zinkt direct naar de bodem zodra de brokjes in het water glijden.
De andere deeltjes drijven een halve meter met het water mee om daarna op een
lopende band te vallen. ...
Red.: Hiervan zijn er de laatste jaren dus steeds meer
voorbeelden.
Naar Rijnlandse economie ,
Rijnlandmodel lijst
, Rijnlandmodel overzicht , of
site home
.
|