Linkse denkfouten, gelijkheidsideaal: uitwerking

9 feb.2005

Het linkse gelijkheidsideaal is een klassiek voorbeeld van het doorschieten van een evenwicht na een langdurige stagnatie gevolgd door een (relatief) snelle verandering  . In dit geval is de langdurige stagnatie het aan de macht zijn van de oude krachten van bourgeoisie of aristocratie, die op zich weer de nog oudere vererfde machten van koningen en dergelijke hebben omvergeworpen. Dat laatste valt onder de naam "revolutie", meestal gespecificeerd als van de soort "Franse revolutie", gepaard gaande met guillotines, en met als tijdelijk tussenresultaat nog ergere vormen van dictatuur - een geval van het op een verkeerd nieuwe evenwichtspunt uitkomen na een snelle verandering  .

De anti-bourgeois revolutie is, opvallenderwijs, ook voor een flink deel van Franse origine, en naar het tijdstip dat hij aldaar begon ook wel de revolutie van '68 geheten. Aan de macht kwam een jongere generatie, aangeduid met termen als links, alternatief, intellectueel, en dergelijke. En de term waar het hier om gaat: anti-autoritair. Dat wil zeggen: niet alleen de vorige macht, maar alle macht en alle verschil tussen mensen werd min of meer taboe verklaard: De student ging de docent vertellen waarin hij college moest geven. En de scholier moet zijn leraar gaan aanspreken met Piet. Iedereen was gelijk. Eigenlijk ook al een idee van die oudere Franse revolutie ("Liberté, égalité, fraternité")

Het nieuwe linkse gelijkheidsideaal kent in zijn doorslaan vele varianten, waarvan er hieronder een aantal geanalyseerd woeden.

Zedendelinquenten en psychopathische moordenaars hebben recht op verlof en op termijn reïntegratie in de maatschappij.
De gegevens over recidive tonen aan dat de kans op herhaling dusdanig groot is dat in vele gevallen het op verlof sturen een aanzienlijk risico voor de omgeving inhoudt. Het veld der behandelaars is er decennialang vanuit gegaan dat alle cliënten zodanig behandelbaar waren dat ze voor reïntegratie in aanmerking kwamen, op grond van het principe van de maakbaarheid van de menselijke geest, en dat het gedrag grotendeels maatschappelijk bepaald is. De werkelijkheid van de recidive is door hen decennialang verborgen gehouden.
    Op het ogenblik (februari 2005) staan deze opvattingen al een jaar of wat onder druk, door het bekend worden van allerlei misdaden gepleegd door op verlof zijnde psychiatrische misdadigers

Geestelijk gehandicapten hebben recht om kinderen te krijgen.
De redenatie hierachter is heel simpel: geestelijk gehandicapten mogen niet gediscrimineerd worden; iedereen heeft recht op kinderen; dus geestelijk gehandicapten hebben recht op kinderen. De denkfout is bijna net zo simpel: het maken van onderscheid is niet hetzelfde als discriminatie. Het anders behandelen van geestelijk gehandicapten is alleen discriminatie als het niet relevant, onnodig, is. Het geven van steun aan geestelijk gehandicapten is ook een vorm van het maken van onderscheid, maar het is geen discriminatie, en het verplichten van geestelijk gehandicapten tot anti-conceptie is ook geen discriminatie, omdat ze het meest wezenlijk van het ouderschap, het opvoeden van hun kinderen, niet aankunnen (logica: als ze zichzelf sociaal niet kunnen handhaven, kunnen ze dat nog veel minder voor een ander, hun kind)
     Deze opvatting staat onder druk, na een rapport van verzorgers van geestelijk gehandicapten, verschenen in 2004. Dit rapport werd bestreden in de linkse pers door middel van interviews met geestelijk gehandicapten van de lichte soort, die voor hun rechten opkwamen met gebruik van de term discriminatie. Op het ogenblik is de kwestie actueel door het overlijden van een baby van een geestelijk gehandicapt ouderpaar aan het shaken baby syndroom, en hun wens om weer een kind te krijgen.
     Dit is een typisch geval waarbij de principes door de harde werkelijkheid van de praktijk omver gehaald moeten worden, in plaats van dat men zijn gezonde verstand gebruikt.

Geestelijk gehandicapten moeten kunnen stemmen
Een voorbeeld dat direct in lijn ligt met het voorgaande - verder uitgewerkt hier  .

Psychiatrische patiënten moeten meer inspraak krijgen in hun eigen behandeling
De redenatie is hierachter als volgt: ieder mens heeft recht op zelfbeschikking en democratie; psychiatrische patiënten zijn mensen; psychiatrische patiënten hebben recht op zelfbeschikking en democratie binnen hun instellingen, dat wil zeggen inspraak.
Dit denkbeeld heeft een korte bloeitijd gehad, in de jaren zestig en zeventig. Waarschijnlijk was het een reactie op de voorgaande lange periode van overbevoogding van psychiatrische patiënten.

Psychiatrische patiënten zijn beter af in de gewone maatschappij in plaats van een inrichting
Dit denkbeeld is een uitvloeisel van het voorgaande, maar het is niet ontstaan uit overwegingen van de belangen van de patiënten, maar uit bezuinigingsoverwegingen. Psychiatrische inrichtingen zijn duur, en moesten daarom zo mogelijk allemaal gesloten worden in het kader van bezuinigingen in de jaren tachtig en negentig. Het beleid is als eerste ingevoerd in Engeland, en werd daar care in the community gedoopt. Ook in Engeland kwamen de eerste uitwassen naar buiten, in de vorm van willekeurige misdaden gepleegd door psychiatrische patiënten. Keerpunt was de landelijke bekendheid van het voorval van de 'voormalige patiënt' die zich bij in de Londense dierentuin in de leeuwenkuil klom.
     Inmiddels is ook in Nederland duidelijk dat dit idee onjuist en contraproductief is. Psychiatrische patiënten hebben dusdanige problemen met hun eigen geest, dat de omgang met externe zaken, hun sociale omgeving, per definitie problematisch is. Preciezer: de meeste mensen hebben moeite met aspecten van hun eigen geest, en de definitie van een psychiatrische patiënt is iemand voor wie die problemen dusdanig groot zijn dat ze niet normaal kunnen functioneren. Natuurlijk is er een heel spectrum van deze problemen, van licht tot zwaar, maar de nu langzaam bekend wordende praktische ervaring is dat alleen de lichtere gevallen min of meer zelfstandig kunnen functioneren, in de zin dat ze slechts een beperkte hoeveelheid extramurale zorg nodig hebben. De overige gevallen behoeven intensieve extramurale zorg, waarbij sommigen vereenzamen en anderen overlast veroorzaken. De zware gevallen zorgen voor zware overlast op hetzelfde niveau als misdaad, en nemen een aanzienlijk deel van de beschikbare politie-inzet in beslag. Al met al zijn de directe financiële kosten van dit beleid nauwelijks of niet lager dan die van inrichtingen, en de maatschappelijke kosten voor zowel patiënten als de overige bevolking zeer veel groter. Zie ook hier  .

Man en vrouw zijn gelijk
Lange tijd een dogma van de linkse beweging, terwijl iedereen kan zien dat het niet zo is. Het dogma had een nut in dat het gezorgd heeft voor een verbetering van de gelijkwaardigheid van man en vrouw in de maatschappij. Maar het is de vraag of dat niet sneller was gegaan als men van begin af aan had gezegd waar dat dat was om ging: gelijkwaardigheid. Middels is ook wetenschappelijk bewezen wat iedereen al wist: man en vrouw zijn niet gelijk, niet qua hersenen  , en dus ook niet qua denken.

Een dergelijke verzameling misverstanden en denkfouten heeft natuurlijk zijn weerslag op de individuen die er de drager van zijn, of de groep waarin je ze indeelt. Zulke ideeën worden natuurlijk in de loop van de tijd steeds meer tegengesproken door de werkelijkheid, door de feiten.  En dan kan de gelover in het ideaal twee dingen doen: zijn ideaal ijstellen, of de werkelijkheid ontkennen. Bijstellen van een ideaal blijkt alleen voor een doodenkel uitzonderlijk persoon mogelijk. De overigen gebruiken het alternatief: ze passen hun beeld van de werkelijkheid aan, of filteren gewoon de ongewenste delen van de werkelijkheid uit  .

Dat laatste brengt schadelijke gevolgen voorde rest van de geest met zich mee. Uiteindelijk worden de slachtoffers veelal op meerdere vlakken nogal vervelende mensen. Een literaire omschrijving van de verschijnselen voor dit soort gevallen luidt "sjaggerijnige clowns met abstracties van abstracties" (H. Harrison  ). Meer over dit soort gevolgen hier  .


Naar Linkse denkfouten  , Politiek lijst  , Sociologie overzicht  , of site home  .