Bronnen bij Cognitieve dementie: rigor

De diverse aspecten van cognitieve dementie zijn hier apart benoemd, hoewel ze eigenlijk alleen maar diverse aangezichten zijn van hetzelfde "voorwerp". Hier gaat het over de absolute mate waarin cognitief dementen vasthouden aan hun "visies", maar dat is natuurlijk een broertje van bijvoorbeeld "blindheid"

: je bent blind voor andere standpunten of visies omdat je absoluut vasthoudt aan die van jezelf. Als cognitief demente.

De term die er na enig "zoeken" voor gekozen is, "rigor", is geleend van het fysiek verschijnsel van de "rigor mortis"

: de stijfheid die het lichaam aanneemt korte tijd na de dood. Die heel sterk kan zijn, vandaar het gebruik in uitdrukkingen. Zoals dus ook hier. En omdat de cognitieve rigor hetzelfde betekent als de fysieke: er zit geen leven meer in.

In Blindheid zijn eerder deze drie mensen bij elkaar gezet: Michael Persson

...

... correspondent in Amerika ten tijde van het overgrote deel van de hetze tegen Donald Trump waarin op zeldzame wijze gelogen is door alle media.
Maarten Keulemans

...

..., wetenschapsjournalist die anderen beschuldigt van complot- en andere vormen van star denken, maar dat zelf ten sterkste doet aangaande genen, IQ, geslacht, en ras of etnie.
En Toine Heijmans

...

... "van de straat" verslaggever die volkomen verstard is in het politiek-correcte denken op een nogal laag bij de grondse manier.
    Zelfde soort producten, zelfde soort koppen.
    Gemeenschappelijk kenmerk in dat laatste: verstening.
    Van het in de jeugd ooit zo soepele en plooibare brein ...
    Het is het soort hoofd als van eerdere ideologische gelovigen die deden aan brandstapels en dergelijke.

Onderstaande verzameling gaat over dit verschijnsel.

Met de courante voortgang in de neuro-psychologie gedreven door de fMRI-scanning technieken, schrijvende 2018, wordt nu zelfs daarover wat gepubliceerd (de Volkskrant, 17-03-2018, door Tonie Mudde

Beschouwing

Dit vind ik en ik blijf erbij. Of wacht, eigenlijk heeft u wel gelijk

Waarom mensen zo hardnekkig vasthouden aan hun standpunt en hoe je iemand toch van mening kunt laten veranderen.

Met op eerste gezicht van het lezen van dit artikel meteen al een puik voorbeeld van deze "rigor" of "stijfkoppigheid":

Tussentitels:
Zie je het al voor je? Dat Baudet tegen Klaver zou zeggen: ik had het mis, jij had gelijk - Gerjo Kok - expert in gedragsverandering

Ook onderzoekers in me name het veld van de sociologie zijn ernstig besmet met de politieke-correctheid, dus zal het in de geest van deze onderzoeker ook nooit en te nimmer opkomen dat het ook wel eens andersom had kunnen zijn: dat Klaver tegen Baudet zou zeggen: "Ik had het mis, jij had gelijk". De "socioloog" of "psycholoog" heeft "politiek-correcte rigor".
Of beter: politieke-correctheid is een vorm van "rigor".
In het onderzoek gaat het natuurlijk gaat het over de cognitieve rigor in andere situaties:

'Er is vrijwel geen invloed van de mens op klimaatverandering. Het Parijsakkoord moeten we zo snel mogelijk opzeggen.'
    'Dat méén je niet.'
    'Het is één grote hoax. En het is ook absoluut niet waar dat 97 procent van de wetenschappers vindt dat de mens de grootste bron is van klimaatverandering.'
    '97 procent van de wetenschappers is het wel degelijk eens dat de mens invloed heeft op de opwarming van de aarde.'
    Tot zover dit debat voor de gemeenteraadsverkiezingen van aanstaande woensdag. De twee politici, in dit geval Thierry Baudet (Forum voor Democratie) en Jesse Klaver (GroenLinks) in de Amsterdamse Balie, zijn het duidelijk oneens. En het klinkt niet of ze snel nader tot elkaar zullen komen.

Wat ook had kunnen zijn en wat een veel beter want wijdverspreider voorbeeld is:

'Er is vrijwel niets goed gekomen van niet-westerse immigratie'
    'Dat méén je niet.'
    'De multiculturele verrijking is één grote hoax. En het is ook absoluut niet waar dat 97 procent van de moslims vindt dat Nederland hun beloofde land is.'
    '97 procent van de moslims zegt wel degelijk dat ze Nederlander zijn'.
    Tot zover dit debat voor de gemeenteraadsverkiezingen van aanstaande woensdag. De twee politici, in dit geval Thierry Baudet (Forum voor Democratie) en Jesse Klaver (GroenLinks) in de Amsterdamse Balie, zijn het duidelijk oneens. En het klinkt niet of ze snel nader tot elkaar zullen komen.

Een geval waarin Klaver ook met geen miljoen bewijzen van tegendeel ook maar iets zal toegeven. En dit is dus zo wijdverspreid, dat men deze vorm van rigor niet kan herkennen als rigor. Men heeft het zelf.
Men lijdt zelf aan de rigor die men aan het beschrijven is.
Waarna het artikel de wetenschappelijke bewijzen geeft voor het bestaan van het algemene proces:

... ook buiten de politieke arena blijken mensen vaak moeilijk van mening te veranderen. Een klassieke studie van Stanford University uit 1975 laat zien hoe onwrikbaar de menselijke psyche kan zijn. Proefpersonen kregen 25 zelfmoordbrieven te lezen. Vraag: welke brieven zijn echt, en welke fictief?
    De proefpersonen hoorden na afloop van de test hoe goed ze gescoord hadden. Sommigen dachten hierdoor: ik ben hier blijkbaar goed in. Anderen kregen de impressie: hmm, dit is duidelijk niet mijn ding. Maar - nu komt de crux - niet veel later kregen alle proefpersonen te horen dat die rapportcijfers nep waren. Nergens op gebaseerd, totale kul-informatie.
    In de grande finale van het experiment moesten de proefpersonen aangeven of ze beter of slechter dan gemiddeld scoorden bij het aanwijzen van echte zelfmoordbrieven. En nu gebeurde er iets opmerkelijks: wie in eerste instantie hoorde dat-ie het goed had gedaan, had de neiging daarin te blijven geloven. En wie eerst hoorde dat-ie slecht was, bleef bij dat standpunt. De nieuwe informatie - dat er geen enkele reden was om te denken dat ze beter of slechter zouden zijn dan het gemiddelde - haalde blijkbaar weinig uit.
    Conclusie van de onderzoekers: eenmaal gevormd zijn meningen opvallend hardnekkig. ...

Met ten bewijze dat dit allemaal niets met "redeneren" en dergelijke te maken heeft:

... In een ander fraai staaltje koppigheid, uit het vakblad Cognition and Instruction, krijgen proefpersonen in een kleinschalig experiment een nepformule om het volume van een bolvormig lichaam uit te rekenen. Even later moeten ze hun rekenwerk controleren door in een watertank het werkelijke volume van een bol te berekenen. Bij het ontdekken van de verschillen trokken de vrijwilligers de formule zelden in twijfel. Eerder pasten ze hun meetresultaten aan om werkelijkheid en theorie weer met elkaar in overeenstemming te brengen. Extra pikant: de proefpersonen in deze studie hadden stuk voor stuk een doctorstitel in vakgebieden als scheikunde en genetica.

Oftewel: het is geen cognitief proces. Het is een proces dat het cognitieve functioneren verstoort.

Het tweede artikel is min of meer een vervolg van het eerste (de Volkskrant, 26-05-2018, door Margreet Vermeulen):

Zo overtuig je het brein

In haar boek Dingen gedaan krijgen legt de Britse neurowetenschapper Tali Sharot uit waarom het zo moeilijk is mensen te beïnvloeden – en hoe je dat toch voor elkaar krijgt.

Met de eerst genoemde voorbeelden:

Er gaan weer mensen dood aan de mazelen in Europa, maar de weerzin tegen vaccinaties groeit. Overgewicht neemt epidemische vormen aan, maar we gaan niet minder eten. De misdaad neemt af, maar het gevoel van onveiligheid niet. Hoe kan het dat feiten, cijfers en statistieken zó weinig overtuigingskracht hebben? In haar boek Dingen gedaan krijgen laat de Britse neurowetenschapper Tali Sharot zien waarom we zo moeilijk te beïnvloeden zijn.

Uit de rest van het artikel blijkt net als uit deze voorbeelden dat de systematiek te wensen overlaat. Dat over eten gaat natuurlijk over verslaving aan dopamine: eten wekt dopamine op, en daaraan kan je verslaafd raken. Dat speelt zich af in de hersenstam.
Het vaccinatievoorbeeld gaat over emoties, zoals blijkt hieruit:

Taal, het instrument waarmee mensen elkaar bewust proberen te beïnvloeden, is van relatief recente makelij. Deskundigen schatten dat taal voor het eerst opdook tussen de 1,75 miljoen en 50 duizend jaar geleden. Het schrift is pas 5.200 jaar oud, de boekdrukkunst nog geen 600 jaar. Emoties zijn, zo betoogt Sharot, een veel oudere en krachtiger bron van informatie. ‘Emoties zijn een signaal. Ze zeggen: let op, dit is belangrijk. Je brein wordt extra geactiveerd om de boodschap te verwerken, ze wordt ook beter in het geheugen opgeslagen. Dat maakt dat een aangrijpend verhaal over één kindje dat ziek werd na een vaccinatie en later autisme ontwikkelde, meer indruk maakt dan alle statistieken bij elkaar.’

En welke dus over de emotie van angst - dat, met al stof (nor)adrenaline, is een bijna even krachtige als dopamine, maar hier dus aangestuurd vanuit de emotie-organen.
    Het derde geval, dat over de misdaad, gaat over meer cognitieve zaken, want wat ook de gewone burger, in Nederland in ieder geval, weet dat die criminaliteitscijfers werken met aangiftes en dat de burgers ontzettend veel minder aangifte doen omdat met "oude" criminaliteit van vroeger, fietsendiefstal, woninginbraak en dergelijke, nauwelijks nog iets mee gedaan wordt omdat de politie al haar tijd kwijt is aan de zware criminaliteit van veelal gekleurde criminelen.
    Dus die "stijfkoppeigheid" bij de burger in deze zaak lijkt al meer een geval van stijfkoppigheid van de elite die de culturele achteruitgang ten gevolge van gekleurde immigratie niet wil toegeven. En dat is een echte cognitieve rigor.
    En die behoort dan tot dit voorbeeld van de hier wel relevante soort:

Zijn intelligente mensen beter in staat conflicterende informatie bij hun overwegingen te betrekken?
‘Helemaal niet. Het omgekeerde is het geval, dat is overtuigend aangetoond door Dan Kahan van Yale University. Hij liet duizend Amerikanen testen op wiskundige vermogens en logisch denken. Vervolgens kregen ze allerlei gegevens op basis waarvan ze moesten bepalen of een bepaalde crème effectief is tegen huidirritatie. Niet verrassend: de beste rekenaars en denkers maakten de beste analyses. Daarna kregen ze een soortgelijke set data over het effect van wapenwetten op de veiligheid. Een gevoelig thema waar iedereen een zeer uitgesproken mening over heeft – in tegenstelling tot een neutraal thema als huidcrème. Wat bleek? Een sterke overtuiging belemmert de rekenvaardigheid. Vooral bij de mensen met de beste rekencapaciteiten. Ze gebruikten hun talent niet om de waarheid te vinden maar om de hun onwelgevallige data te omzeilen of op de korrel te nemen.’

Dus: zodra mensen een door cognitieve processen gevormde mening over iets hebben, gebruiken ze dat cognitieve apparaat om de binnenkomende informatie te filteren. Precies zoals op deze website beschreven in de onderliggende neurologische verklaring van cognitieve dementie. Want degenen met een effectiever cognitief apparaat hebben ook last effectiever cognitieve filtering.
Waarvan zelfs ook een, hoewel onbekende, zegswijze bestaat: "Een intellectueel is nooit scherpzinniger dan wanneer hij ongelijk heeft".

Het hele gebeuren rond Donald Trump vertoont allang zulke trekken dat het een eigen naam heeft gekregen: het Trump Derangement Syndrom

, en het volgende is slechts één van de vele uitingen ervan (Volkskrant.nl, 04-05-2020, door David van Meggelen

Bellen met Michael Persson

‘Er sterven in Amerika nog altijd meer mensen dan er demonstreren’

Terwijl de coronacrisis in de eerste steden over zijn hoogtepunt heen lijkt, neemt het gemor over de maatregelen in veel Amerikaanse staten toe, tot demonstraties aan toe. We bellen correspondent Michael Persson over de situatie daar.
...
In november neemt Trump het op tegen Joe Biden ...
‘... Voorlopig gaat hij aan kop in de peilingen, maar ongeveer met dezelfde percentages als Clinton vier jaar geleden, toen zij het opnam tegen Trump. ...’

Maar die peilingbureaus cum suis worden dan ook gedomineerd door Joodse namen als Nate Silver

en Norman Ornstein

. Dus overwegingen als deze

‘... We weten allemaal hoe dat is afgelopen.’

... maken geen indruk op de sinds minstens 8000 jaar door ideologie versteende hersenen.
Dat Oude Testament is natuurlijk één groot Rigor.
Bij de detectie van Joodse invloeden, moet het verschijnsel van rigor meteen bovenaan in de lijst van te onderzoeken kwalen worden geplaatst.

Tegengekomen bij werkzaamheden elders op de website (de Volkskrant, 27-03-2019, column door Max Pam):

De deconfiture van links

Links heeft het zwaar in deze wereld. Het rapport van de speciale aanklager Robert Mueller, dat Trump vrijwel geheel schijnt vrij te pleiten, is daar een schrijnend voorbeeld van. Heel links geloofde in een samenzwering van Trump met de Russen, waarbij steeds met nadruk werd vermeld dat Mueller - zelf een Republikein - een blazoen heeft van onkreukbaarheid. Voor de Democraten was Mueller bij voorbaat een held: hij zou Trump neerhalen. Dat het omgekeerde is gebeurd - zoals we nu kunnen zien in een gedegen onderzoek - maakt het nog pijnlijker.
'We've All Just Made Fools of Ourselves - Again', schreef columnist David Brooks gisteren in The New York Times. We hebben onszelf weer voor gek gezet. Opnieuw, want zijn krant wist twee jaar geleden te voorspellen dat Hillary Clinton de verkiezingen zou winnen. Brooks begint zijn stuk met citaten van vooraanstaande Amerikanen, onder wie de populaire Democratische presidentskandidaat Beto O'Rourke, die allen voetstoots hebben aangenomen dat Trump heeft geheuld met de Russen. ...

Die excuses zijn er natuurlijk nooit gekomen, en de campagne tegen Trump is met vergrote hevigheid voortgezet.

Met meteen dan ook hier maar iets dat al bij Blindheid

was genoteerd (de Volkskrant, 22-07-2020, door Patrick van IJzendoorn):

Rol Russen in referendum Brexit niet nader onderzocht

.... Al jaren gaan er geruchten over de rol van Moskou bij het uit de EU lokken van de Britten, maar er zijn geen concrete bewijzen gevonden zoals dat wel het geval was bij de Amerikaanse verkiezingen die Donald Trump aan de macht brachten. ....

Blindheid en rigor zijn natuurlijk sterk aanverwante verschijnselen - blindheid is wat meer een actie en rigor meer een toestand.

Nog zo'n half-en-half blindheid en rigor gevalletje (de Volkskrant, 26-09-2020, door George van Hal):

Statistiek | Pesidentsverkiezingen

Amerikaanse peilers pakken het anders aan

Volgens de peilingen zou Hillary Clinton in 2016 makkelijk winnen. Het liep anders. Nu ligt Joe Biden flink voor. Kunnen we de voorspellingen dit keer wél vertrouwen?

'Hillary Clinton heeft 91 procent kans om te winnen', kopte The New York Times op de ochtend van de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2016. 'Zelfs een grote fout in de peilingen zal niet meer genoeg zijn voor een overwinning van Trump', stelde het bijgaande bericht vol zelfvertrouwen.
Oeps. Toen Trump tóch won, verloren media en verkiezingsstatistici over de hele wereld zich in uitgebreide zelfanalyse. 'Hoe data ons in de steek lieten bij het voorspellen van een verkiezing', 'Kunnen de media weer bijkomen van deze verkiezing?' De koppen waren glashelder: de voorspellingen hadden er vreselijk naast gezeten. ...
Herhaalt de geschiedenis zich? Winst voor Trump is op basis van de voorspellingen niet uitgesloten, maar dat was vier jaar terug ook al het geval, schrijft Silver in een analyse. 'We denken dat ons model het goed heeft gedaan in 2016.

Ja hoor ...

... Hoewel het Hillary Clinton als favoriet noemde, kreeg Donald Trump zo'n 30 procent kans op winst.' ...

Ja hoor ...

... Dat klinkt misschien niet als veel, maar is het wel, zegt verkiezingsstatisticus Tom Louwerse (Universiteit Leiden), in Nederland onder meer bekend van de Peilingwijzer. ...

Ja hoor ...

... 'Als dat de kansen zijn op winst bij de staatsloterij, ga ik morgen een staatslot kopen', zegt hij.

Ja hoor ...

Een voorbeeld van een geval op de grens van twee gebieden (de Volkskrant, 02-10-2021, column door Peter Middendorp):

In de stoel

Laatst hebben ze me onderworpen aan een psychologisch onderzoek ...

Die Middendorp is literator en een hooggestoord figuur, die zijn maatschappelijk-ideologische doorgedraaidheid uit in grofstoffelijke scheldpartijen. Althans, dat deed hij, want na meerdere uitspattingen werd hem door de redactie van de Volkskrant geboden zich te beperken tot non-maatschappelijke items.
Een voordeel, althans voor analytici als deze redactie, is dat literatoren meegaan met alles dat ze een aanleiding tot schrijven biedt, zoals in dit geval dit onderzoek. We leren van alles:

... de resultaten waren verbluffend, ik had nog nooit zo goed gescoord op een test. Allemaal hoge cijfers, maar het allerhoogste scoorde ik op de ongezonde modus 'meedogenloze normen'. Wie zulke normen aan anderen stelt, raakt vrijwel altijd teleurgesteld. Wie ze zichzelf oplegt, zal eeuwig falen en zichzelf elke dag opnieuw ervaren als een hopeloze broddelaar. ...

Wat Middendorp hier, in navolging van het onderzoek, 'meedogenloze normen' noemt, is wat de psychologen merken aan sterke lijders aan ideologie.
Wat Middendorp ondervindt zijn de gevolgen van zijn lijden aan cognitieve dementie, veroorzaakt door het aanhangen van ideologie.
Dat 'meedogenloze normen' is iets dat je ook "rigor" kan noemen

Naar Cognitieve dementie

, of site home

·.

Bronnen bij Cognitieve dementie: rigor

28 mei 2018