Religie en moraliteit

De religie doet een sterk en niet aflatend beroep op haar primaat aangaande morele zaken. Hieronder volgde een (kleine) en voor mensen met enig gezond verstand of waarnemingsvermogen overbodige verzameling van bewijzen van het tegendeel uit de maaatschappelijke praktijk, maar die is eigenlijk overbodig geworden door de publicatie van daadwerkelijk onderzoek aan het verschijnsel (Joop.nl, 07-11-2015, uitleg of detail ):
  Religie maakt kinderen egoïstischer en gemener

Opziendbarend onderzoek haalt aanname dat religie juist altruïsme en naastenliefde stimuleert onderuit

Algemeen wordt aangenomen dat religie mensen leert meer om elkaar te geven. Een thema van wetenschappers heeft experimenten uitgevoerd met 1170 kinderen in zes verschillende landen om te zien of dat klopt. Het resultaat? Het tegenovergestelde blijkt het geval.
    Het team wetenschappers onder leiding van psycholoog Jean Decety van de universiteit van Chicago onderzocht kinderen in Canada, China, Jordanië, de VS, Turkije en Zuid-Afrika. Daarbij werd gekeken naar christelijke, islamitische en niet-religieuze gezinnen waarbij steeds een kind onder de loupe werd genomen. Eerst werden de ouders ondervraagd over het empathische vermogen en rechtvaardigheidsgevoel van hun kind. Religieuze ouders beoordeelden hun kroost daarbij het hoogst. De kinderen kregen beelden getoond van kinderen die smoezen, anderen duwen en laten struikelen, zowel opzettelijk als per ongeluk. De onderzochte kinderen moesten vervolgens aangeven hoe gemeen ze de handelingen vonden en welke straf er opgelegd moest worden. Religieus opgevoede kinderen oordeelden over alle handelingen harder en stelden de zwaardere straffen voor dan niet-religieuze leeftijdgenoten. Moslimkinderen kozen daarbij voor de zwaarste straffen, christelijke kinderen waren daarentegen het meest intolerant.    ...

Pardon ... Hoe zwaarder de voorgestelde straf, hoe hoger de intolerantie - zegt het gezonde verstand. Hier is vermoedelijk dus toch weer sprake van politieke-correctheid.
    Nog een bevestiging:
  Vervolgens werd met de kinderen het 'dictatorspel' gespeeld waarbij getest wordt in hoeverre kinderen bereid zijn hun bezittingen met anderen te delen. Daaruit werd duidelijk dat hoe religieuzer een kind is opgevoed, hoe geringer de bereidheid te delen met anderen. Religie bleek daarbij de enig bepalende factor, tot welke cultuur of land het kind behoorde had geen invloed op het weggeefgedrag.

Precies wat die mensen met het gezonde verstand dus al wisten. De onderzoekers hebben weinig gezond verstand:
  Waarom dat zo is, is nog onduidelijk maar de onderzoekers komen wel met een mogelijke verklaring: juist omdat religieuze mensen van jongs af aan geleerd wordt dat ze 'beter' zijn dan anderen, zijn ze minder geneigd goed gedrag te vertonen. Ze verkeren onbewust in de veronderstelling dat het altijd al goed genoeg is wat ze doen.

Verrek, hoe is dat nu mogelijk, hè ...? Hoor je ze denken. Want dat laatste is natuurlijk volstrekt overbodig. Het eerste, het idee van superioriteit, is natuurlijk al een volstrekt afdoende verklaring voor alle waargenomem negatieve effecten.
    Met een paar overblijvende vragen die niet uit het artikel boven blijken, zoals "Zijn er verschillen tussn de religies?" en "Zijn ook oosterse religies zoals hindoeïsme en boeddhisme meegenomen?". Het eerste verwacht je wel omdat er verschil is in de mate van superioriteitsdenken: Joden zijn veruit het ergst  ("Door Absoluut Heerser Uitverkoren Volk"), gevolgd op korte afstand door moslims uitleg of detail en op ruime afstand door christenen. Maar het kan natuurlijk ook dat ieder superioriteitsdenken boven een bepaald niveau al genoeg is voor de volledige reeks gevolgen.
    Ook interessant is de kwestie van de oosterse godsdienten, omdat dat de rol van de "Absoluut Heerser" laat zien.
    Overigens is het verbazingwekkend dat dit artikel geplaatst is door Joop.nl, gezien de mate van politieke-incorrectheid en met name de schadelijkheid voor de reputatie van moslims - maar misschien ligt dit aan het feit dat de publicatiedag een zaterdag is en het gedaan is door een stagiair of iets dergelijks. Minder verrassend is dat de Volkskrant het beperkte tot een klein berichtje:

Dat terwijl de nieuwswaarde ligt op het niveau van "Martin Luther King bleek een racist", "Mahatma Ghandi was een moordenaar", of "Moeder Theresa stal van de armen".
    En overigens nummer twee: de kop in Joop.nl is licht misleidend, zoals opgemerkt door de volgende reageerder:
  Godzilla de Godin, za 07 november 2015 14:24
Het zijn de volwassenen die kinderen opvoeden en religieuze volwassenen zijn , zoals iedereen weet, egoïstischer en gemener.

Vanzelfsprekend. Het zijn niet de kindren, maar de volwssenen.
    Natuurlijk waren er zelfs met de waarheid in handen ook volhardende gelovigen:
  Arthur vanProosdij, za 07 november 2015 14:31
De vraag is of we alles moeten willen onderzoeken. Is alles namelijk wel te onderzoeken? Ik denk eerlijk gezegd van niet.

Frits Jansen, za 07 november 2015 14:31
De generalisatie maakt dot verhaal bij voorbaat ongeloofwaardig.

Erwin Lamme, za 07 november 2015 14:54
Interessant onderzoek. Maar als atheïst heb ik ervaren dat het juist gelovigen zijn die het vriendelijkst zijn. ...

willem vandelden, za 07 november 2015 14:57
Niet zozeer de religie an sich , maar het feit dat religieuzen van mening zijn de absolute waarheid in pacht te hebben, waarmee ze dus andersdenkenden kunnen bestrijden.

Tim Tim, za 07 november 2015 16:09 in reactie op willem vandelden Reageer op Tim
Tim
Zij sluiten de rij van:
Liberalen
Socialisten
Voetbalsupporters
Grootkapitalisten
Nederlanders
etc. etc.
    Ik zie weinig onderscheid tussen religieuzen en niet-religieuzen als het gaat om "de waarheid", geen mens kijkt objectief naar de feiten

Muse , za 07 november 2015 14:58
Bah, wat een vervelend onderzoek! Mensen, vooral kinderen, in hokjes te willen plaatsen en ze vervolgens gedragsstempels opplakken met wat lijkt nogal voorgeselecteerde reacties.
    En natuurlijk waren de moslim kindertjes weer gemener dan de christelijke. Zielig voorspelbaar gedoe!

Hans van Rongen, za 07 november 2015 17:17
De nieuwe inquisitie? Kinderen onder de loup en ouders ondervraagd. Dit zegt wel iets over het empathisch vermogen en de dubieuze insteek van de onderzoekers. Verder heb ik maar niet gelezen, de lust ontbrak mij.

Rita Blommestyn, za 07 november 2015 18:31
Het onderzoek toont alleen correlatie aan.
De titel van dit artikel doet ten onrechte alsof de causaliteit is aangetoond. Het lijkt mij plausibeler dat godsdienst vooral aantrekkelijk is voor egoïstisch aangelegde mensen. Dat is iets anders dan dat godsdienst mensen egoïstischer maakt.    ..

Helmut Hoorn, za 07 november 2015 19:06
OK.....
Hier gewoon kwaad om.
En dat gebeurt mij niet vaak.
Weet niet eens waarmee te beginnen om deze ten hemel schreiende vuile laster en onzin te ontkrachten. Hoe kunnen mensen zo dom, blind en kortzichtig zijn?
Een blik in een huiveringwekkende geestelijke afgrond van marxistische haat tegen Gods Kerk, Gods volk en Gods kinderen.
En een flinke wake up call dat een christen als ik hier niks te zoeken heeft.
    Sorry hoor, maar niet van plan mij verder te ergeren. Call it narrowmindedness, I call it avoiding agrivation.

Cali Mero, za 07 november 2015 19:18
>>> Citaat: Opzienbarend onderzoek haalt aanname dat religie juist altruïsme en naastenliefde stimuleert onderuit...
    Ha....ha....ha...L.O.L....!!Nog nooit zo'n verwetenschappelijke stypidness en cruel joke onder ogen gehad`...echter weer een ervaring rijker....thoughtful smile..
    >>> Waar zijn de uitkomsten van niet religieus opgevoede kinderen..??
    >>> De rechtlijnige logica gebied te kijken, naar de menselijke psychische gerelateerde eigenschappen ( karaktertrekken dus EQ..!!) waarvan vermoedelijk narcistische hoogmoed aan ten gronslag ligt t.o.v. van anderen, door anderen als minderwaardig te kwalificeren....zoals opvallend het typische genetisch ingeven rechtse ( dictatoriaal denken en handelen ) denken .....mean smile..

Hetgeen eraan doet denken: mogelijkerwijs moet dit onderzoek uitgebreid worden tot gelovers in seculiere ideologieën.
    De link naar het artikel is ook opmerkelijk:
  Current Biology: The Negative Association between Religiousness and Children’s Altruism across the World

Dus niet komende uit de hoek van de sociologie of sociaal-psychologie of in ieder geval niet daar gepubliceerd - die zijn als wetenschappen veel te politiek-correct uitleg of detail .

Hier nog wat oorspronkelijke praktijkgevallen (de Volkskrant, 08-02-2006, van correspondent Bert Lanting):
  Barroso loopt op eieren in zaak-cartoons

De Europese Commissie opereert in de spotprentenzaak rond de profeet Mohammed op kousevoeten. Dat komt haar te staan op kritiek wegens een te voorzichtige opstelling.
...
Tussenstuk:
Beeld Mohammed in Amerikaans Hooggerechtshof
Amerikaanse moslimleiders zijn boos over een beeld van de profeet Mohammed in het Amerikaanse Hooggerechtshof. De sculptuur van Mohammed maakt deel uit van een marmeren fries van achttien wetgevers zoals Mozes, Confucius, Hugo de Groot en Karel de Grote. Mohammed houdt een koran in zijn linkerhand en een zwaard in zijn rechter.
    Amerikaanse moslims vroegen in het verleden al om verwijdering van het beeld. Het hof weigerde omdat anders de 'artistieke compleetheid' zou worden aangetast.

Vergelijk dit met:
  Uit Harry Harrison, Doodsstrijd in Appsala, p.21-22.           

‘Wat jij zo groots – met hoofdletters en trompetgeschal – ‘Wetten der Ethica’ noemt, zijn helemaal geen wetten, maar gewoon kleine hompjes stam-ethos, waarnemingen van een bende inheemse woestijnschaapherders om de orde in het huis – of de tent - te bewaren. Deze regels kunnen niet algemeen worden toegepast; zelfs jij moet dat inzien. Denk eens aan de verschillende planeten waar je bent geweest, en aan het aantal vreemde en wonderbaarlijke manieren waarop de mensen op elkaar reageren – en probeer dan eens tien gedragregels te bedenken die in al deze gemeenschappen kunnen worden toegepast. Een onmogelijke taak. Toch wil; ik wedden dat jij tien regels hebt waarvan je wilt dat ik ze eerbiedig, en als een daarvan verspild is aan een verbod om gesneden beelden te aanbidden, kan ik me wel voorstellen hoe algemeen die andere negen zijn.

Het oordeel van de toekomst door een sciencefictionschrijver .

En voor een voorbeeld van de ongewenste gevolgen van de greep die de religie zelfs in onze al grotendeels geseculariseerde maatschappij nog steeds heeft op de morele regels, zie onderstaande (de Volkskrant, 18-03-2006, column door Bas Haring):
  Ik weet niet of mijn oma ligt te wachten op de dood. Ze ligt. Wij doen het wachten

Mijn oma ligt in het ziekenhuis. Vanwege een hersenbloeding. Ze is 92 jaar en ligt met haar mond open te wachten tot ze dood gaat. Hoewel ik niet zeker weet of zij ligt te wachten. Ze ligt. Het wachten doen wij. ...
    Gelukkig' geeft men in het ziekenhuis gehoor aan haar verzoek. Zij het op een vreemde wijze. Ze geven haar gewoon niet te eten of te drinken. Dat schijnt een gangbare manier te zijn om iemand te laten sterven, maar wel een hele trage. 'Na een aantal dagen sterft de patiënt aan de gevolgen van uitdroging. Dit kan tot twee weken duren.' Aldus internet-encyclopedie wikipedia.nl.
    Twee weken wachten totdat één voor één je organen uitvallen. Dat moet toch handiger kunnen? Maar dat mag niet. Zo zijn de regels niet. Volgens de regels mag men mijn oma wel langzaam laten sterven, maar niet snel. Terwijl iedereen die mijn oma zou zien, zou weten dat het beter is er nu een punt achter te zetten dan over twee weken.
    Mijn oma illustreert een interessant dilemma, en misschien zelfs wel een misvatting als het om regels gaat. Als u denkt te weten wat het goede is, en de regels zeggen iets anders: wie gelooft u dan? Uzelf, of de regels? Als u vertrouwt op de regels, dan is dat veilig maar ook een beetje laf. U dicht de regels meer gewicht toe dan noodzakelijk is. Regels zijn er volgens mij om onze intuïties inzake goed en fout in perspectief te plaatsen; om onze gedachten over goed en kwaad houvast te geven; maar regels zijn er niet om per se nageleefd te worden. Zeker niet in het geval van mijn oma.  ...

Tja ...


Naar i>Religie, nut  , of site home  .


20-03-2006; 07-11-2015