Bronnen bij Alfa's en bèta's, sociologisch: vorm
Een van de psychologische voorkeuren van de alfa-geest is die van de vorm boven
inhoud
. Dat uit zich natuurlijk ook op sociologisch terreinen. Het meest opvallende
geval is dat van de politiek, waarin de manier waarop een politicus zijn
standpunten formuleert steeds belangrijker is geworden ten opzichte van wat hij
zegt. Een trend die de hartelijke steun heeft van de alfa-geest:
Uit: De Volkskrant, 02-03-2005 , column van Jan Blokker
De vorm
Waar het aan schort, dat is de vorm ...
Het land schreeuwt om een verlossende vorm, maar blijkbaar
ontbreekt het ons aan de creativiteit waarmee van het algehele ongenoegen nog
iets aardigs zou kunnen worden gemaakt....
Elke dag hoor je ze in Den Haag om inhoud vragen. Onzin. Het
is de vorm, stupid.
Red.: Het hele stuk gaat over Haagse politiek, en is
inhoudelijk verder onbelangrijk. Dat ze in Den Haag om inhoud zouden vragen, is
dus een bediscussieerbare uitspraak - misschien wordt het wel eens gezegd, maar
in ieder geval wordt er te allen tijde gezondigd tegen de gewenste keuze voor
inhoud. Een groot deel van het hele politieke bedrijf gaat om vorm. Dat een
archetypische alfa als Jan Blokker de politiek daar nog eens op wijst, past bij
zijn rol als cynicus
. Dat laatste heeft natuurlijk directe te maken met het eerste: wie in het leven
de inhoud minacht ten opzichte van de vorm, minacht de inhoud van het leven - en
wordt dus gemakkelijk een cynicus.
De nadruk op vorm heeft allerlei verbanden met zaken die niet
deugen. Nog een paar van die zaken. Als eerste eentje die op zijn minst net zo
belangrijk is als de politiek: het onderwijs:
Uit:
De Volkskrant, 09-03-2010, van verslaggever Robin Gerrits
'We zijn aan de verkeerde kant begonnen'
Mbo-wereld komt in verzet tegen competentiegericht onderwijs:
‘Eerst vakkennis aanleren, dan de juiste houding.’
Tussentitel: 'Niemand weet meer waar een mbo-opleiding nu eigenlijk voor
staat
‘Natuurlijk is het fijn als de loodgieter niet met zijn vieze
schoenen door het huis banjert’, zegt collegevoorzitter Kees Tetteroo van ROC
Eindhoven. ‘Maar wat heb je aan iemand die netjes bij de deur zijn schoenen
uitdoet, als hij de verwarming niet kan repareren? Dát is toch de volgorde:
eerst vakkennis, dan de houdingsaspecten die erbij horen. Bij competentiegericht
leren zijn we aan de verkeerde kant begonnen.’
Volgens steeds meer directeuren van roc’s (regionaal
opleidingencentrum, mbo-school) heeft de invoering van het competentiegericht
onderwijs (CGO) de balans van vakkennis en houdingsaspecten stevig verstoord.
Vroeger was het duidelijk: als je lts had gedaan en je ging nog niet werken,
volgde mts. Ook bij meao wisten ouders, decanen, leerlingen en bedrijfsleven wat
ze konden verwachten. ‘Nu staat er een opleiding tot leisure assistant of
zoiets in de folder, en tast iedereen in het duister over welk niveau dat is’,
zegt Tiny Pheninckx van horeca-beroepsopleiding De Rooi Pannen in Tilburg. ‘Als
je zo het onderwijs inricht, roep je de ellende over jezelf af.’
...
Red.: Competentiegericht onderwijs gat uit van
het idee dat je de leerlingen een aantal vorminstrumenten in handen geeft,
archetypisch: hoe moet je zoeken op het internet,endat ze daarna zichzelf de
bijbehorende inhoudelijk vaardigheden aanleren"Waarom zaken leren als ze die
gemakkelijk kunnen vinden op het internet?" En dat laatste is geen grapje - zo
is het vaak gezegd in discussies over het competentiegerichte leren.
Dat vele vaardigheden op het niveau van het
beroepsonderwijs handvaardigheden zijn, en dat internet of wat voor
schriftelijke methode dan ook daar geen moedertjelief bij helpt, net als je
voetvallen niet van het internet kan leren, is iets dat niet besteed was aan de
voorstanders van het competentiegerichte leren. En waar de voorstanders zitten,
kan je ook afleiden uit het artikel, namelijk de eerste regel van de kop:
Want die verplichting komt van het ministerie. En op dat ministerie zitten
onderwijs specialisten: pedagogen, didactici, en dergelijke. Gamma's. Diezich
laten adviseren door weer andere gamma's. Mensen die allerlei socilologische
opleidingen hebben gedaan, meetsal van de universitaire soort, en een puur
theoretisch gerichte blik hebben. En zoals de socioloog eigen is:vanuit een of
andere theorie proveren de werkelijkheid te vormen. In dit geval de theorie van:
wie je aanleert hoe het leert, gaat vanzelf leren. Het
schriftelijke-cursus-voetbal syndroom.
Met een zeer naargeestige bijbehorende eigenschap:
het-niet-willen-luisteren:
Want als je vanuit de theorie en ideologie de waarheid in pacht hebt, hoef
je natuurlijk niet te luisteren naar signalen uit de werkelijkheid. Zorg voor de
vorm, en de inhoud komt vanzelf ...
En als derde naargeestige bijverschijnsel dat daar waar je je
houvast aan de werkleijkheid hebt opgegeven, je er natuurlijk voor moet zorgen
dat in plaats daarvan je de papieren werkelijkheid nauwkeurig omschrijft:
Een duidelijker bewijs van de waanzin waartoe het "de vorm gaat boven de
inhoud"-denken leidt kan nauwelijks gegeven worden.
Het volgende voorbeeld is minder verstrekkend, maar een
tijdlang een heet hangijzer geweest, vanwege de connectie met de discussie over
de multiculturele maatschappij:
Uit:
De Volkskrant, 09-05-2009, van verslaggever Martin Sommer
De tijdbalk is weg, 'nu wordt het een een hutspot'
Interview Jan Marijnissen | Een van de initiatiefnemers van
het Nationaal Historisch Museum is boos, nu de canon uit zijn plan is verdwenen
Jan Marijnissen (SP) mag zich, samen met Maxime Verhagen van het
CDA, geestelijk vader van het Nationaal Historisch Museum noemen. Dat museum
komt er, in Arnhem. Maar nu is Marijnissen diep teleurgesteld en vindt hij dat
de hele procedure nog eens opnieuw moet. Er was een ontwerp voor een gebouw, van
de beroemde architect Francine Houben. Er was een gecombineerd plan met het
Openluchtmuseum. En de leidraad voor de collectie zou de historische canon zijn.
Nu gaat het museum aan de Rijnoever gevestigd worden, in een ander gebouw. De
canon is uit het plan verdwenen. En Marijnissen is boos.
...
Inhoudelijk lijkt het ook te schuiven. De historische canon is uit het idee
verdwenen.
‘Ja, de thematische ordening die ze nu hanteren, vijf ‘werelden’, ‘rijk en arm’,
‘oorlog en vrede’, ‘land en water’ – het is nogal postmodern en ik griezel als
ik het zie. Het zijn heus zinnige thema’s. Maar zo’n nationaal museum moet een
chronologie bieden. Zo simpel is het, heel veel mensen kennen die niet. Dat is
het grote manco in Nederland, we hebben geen tijdbalk in ons hoofd. Het idee
was: de chronologie moet je horen, zien, meemaken. Dat moet de hoofdtaak zijn.
Al het andere is ook interessant, maar voor tijdelijke tentoonstellingen. Dat
themagedoe komt later wel.’
Bent u als initiatiefnemer geraadpleegd?
‘Nooit. Ik ben door de twee directeuren nooit benaderd. Ik ben een bescheiden
mens, maar ik vind dat toch een rare gang van zaken. Vooral nu er van alles op
de proppen komt waar de politiek nooit om gevraagd heeft. Iets soortgelijks is
met het Zuiderzeemuseum gebeurd, waar de ene directeur vandaan komt. En met het
Zeeuws museum, de achtergrond van de andere directeur.
Postmodern gedoe, met het idee dat historici maar saai zijn.
Het museum is heus niet van historici, maar je moet wel een serieuze poging doen
de geschiedenis van een land weer te geven. Al het andere is speeltuingedoe,
terwijl er wel gemeenschapsgeld naar toe gaat.
‘Officieel weet ik helemaal van niks. Ik kan me best
voorstellen dat die directeuren de historische canon met vijftig vensters te
rigide vinden. Ik ben zelf ook niet voor een rigide indeling van de
geschiedenis. Ze mogen ook de tien tijdvakken van Bank en De Rooij nemen. Maar
het moet chronologisch. Nu wordt het een hutspot. Leuk voor yuppen, maar dat
doen ze dan maar in hun eigen tijd.’
Red.: Postmodernisme - van Wikipedia de kenmerken
ervan
:
Kortom: iets dat zo hard mogelijk afscheid probeert te nemen van de
werkelijkheid. Dat gaat voor vorm. Precies wat de heren van historisch museum
aan het doen zijn: vormovereenkomsten boven de werkelijkheid van hoe het gegaan
is in de geschiedenis: achter elkaar!
In het citaat staan nog meer zaken die met vormvoorkeur
geassocieerd zijn. Allemaal totaal ongeschikt voor de werkelijke maatschappij.
Naar Alfa's en bèta's, vorm, bronnen
,
Alfa's en bèta's
,
Sociologie lijst
, Sociologie overzicht
, of site home
.
|