Cultuur, Joods, kwaadaardigheid: Tobi Lakmaker

Ergens begin 2023 dook er in het boekenkatern van de Volkskrant ineens een snotneuzengezicht op ... :

... , dat bij naspeuringen gedaan in januari 2024, bleek te zijn iets dat zich gemanifesteerd had als "schrijftalent". Dat dacht deze redactie ook meteen, en draaide destijds snel de bladzijde verder.

Schrijvers ...

Die hebben het maar over één ding.

Een aantal afleveringen later werd meteen een ander vooroordeel bevestigd (het zal wel de kop zijn geweest die de aandacht trok), want ook in het in het eigen zieltje graven zijn er gradaties, en dit stonk naar het solipsisme bekend van lieden als Monster Grunberg uitleg of detail .
    Daar moeten we toch ook iets over noteren, werd destijds al gedacht maar het kwam er niet van.
    Nu dus wel.
    Eerst even de synopsis (de Volkskrant, 13-01-2024, column door Tobi Lakmaker):
Geen overbodige luxe

... me ... ik ... mijn ... mijn ... Ik ... ik ...
    ... ik ... ik ... mijn ... ik ... je ... ik ... Ik ... mijn ... mij ...
    ... ik ... ik ... je ... ik ... ik ... ik ... me ... me ... ik ... ik ...
    ... me ... ik ... ik ... ik ... ik ... ik ...
    ... je ... je ... je ... je ... jou ... ik ...
    ... ik ... ik ... mij ... Ik ... ik...ik ... mijn ...

Zo, dat was de hoofdzaak.
    Dan nu de huidige bijzaak:
... intakegesprekken ... therapeuten ... intakegesprekken ... therapeuten ... gesprekken ... therapie ...
    ... therapiepauze ... psycholoog ... impasse ... in analyse ... gaan ... sprekend op een bank... therapeut ...
    ... therapeuten ... gehaat ... liefgehad ... liefhebben ... therapeut ... sessies ... behandeling ... psycholoog ... spreekkamer ... ontroerde ... bloemenanalogie ...
    ... therapie ... therapie ... ondraaglijk ... psycholoog ...
    ... therapeuten ... therapeuten ...
    ... therapeuten ... therapie ... praktijk ... spreekkamer ... haatte ... mijn levenseinde ...

En hier de bijbehorende emotionele balans ...
... mijn overlijden ... lang vervlogen herinnering ... nergens op zijn uitgedraaid... nergens op zijn uitgedraaid... nergens op uitdraaide ...
    ... impasse ... therapeut, die ik tot dat moment al niet overdreven vriendelijk vond ...
    Er zijn meer therapeuten geweest die ik heb gehaat dan die ik heb liefgehad. ... korte tijd in behandeling ... ik hield het niet al te lang bij haar vol ... vond ik de keuze voor een bloem ondraaglijk kitscherig.
    ... ondraaglijke kitscherigheid ... heb ik de therapie beëindigd ...nog weleens vaker een therapie beëindigd ... ik iets ondraaglijk vond... verdroeg ik dit tafereel slechter ... langdurige somberheid ... bijtende paniek ...
    ... Zelf vind ik dat veel weg hebben van het verwijderen van een voorwiel, met het idee dat dit de ander nu eens echt aan het fietsen zal zetten.
    ... een vrouw ... haar haatte ik ... mijn levenseinde ... nergens op uitdraaiend.

... die je als "nogal in het negatieve" zou kunnen kenschetsen.
    En dan kreeg je er op de website dit bij:

"Een kruising tussen Arnon Grunberg en Sander Schimmelpenninck" ( uitleg of detail ) dacht deze redactie onmiddellijk, niet geheel zonder alle mededogen.
    Tjonge, wat een ellende.
    "They shoot horses, don't they?" uitleg of detail .

Zo, dat was de inleiding, ooit eerder genoteerd in Joden, neuroticisme uitleg of detail .
    Dat blijft nooit zo onschuldig, heb je dan al gedacht.
    Eén van de andere aspecten (Volkskrant.nl, 14-03-2024, Volkskrant Magazine, 16-03-2024, column door Tobi Lakmaker):
Professioneel mansplainer Rutger Bregman heeft ons om onduidelijke redenen urenlang genegeerd

Veel mensen zijn van mening dat je niet naar Matthijs van Nieuwkerk moet wijzen bij grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer, omdat het hier om een structureel probleem gaat. Daar ben ik het volkomen mee eens. ...
    Zelf had ik het voorrecht om al vroeg in te zien dat televisiepresentatoren leeghoofden zijn. Of in mijn moeders woorden: mensen bij wie het tamelijk stil is in de bovenkamer. De eerste keer dat ik aanschoof bij een talkshow ...
    Om de een of andere reden had ik me vergist in de tijd, waardoor ik op het nippertje arriveerde en gelijktijdig in de make-up zat met presentator Jeroen Pauw ...
    Toch had ik het er erg naar mijn zin. Ik deelde een kleedkamer met actrice Abbey Hoes en programmamaker Sahil Amar Aïssa, een opgewekt gezelschap dat later werd aangevuld door professioneel mansplainer Rutger Bregman. Professioneel mansplainer Rutger Bregman heeft ons om onduidelijke redenen urenlang genegeerd en begon pas met spreken toen de camera’s draaiden. ...

Zo, de wereld volgens Lakmaker.
    Nu de wereld (de Volkskrant.nl, 19-03-2024, ingezonden brief van Rutger Bregman, Houten):
Kantine

In zijn column van afgelopen zaterdag schrijft Tobi Lakmaker dat ik hem drie jaar geleden 'urenlang' genegeerd zou hebben in de kleedkamer van een televisieprogramma (Volkskrant Magazine, 16/3). Dat zou niet best zijn. Gelukkig is het ook niet waar. Ik zat namelijk gewoon in de kantine van de studio met de crew, waar het erg gezellig was. Ik begrijp dat een columnist iedere week weer materiaal nodig heeft, maar toch sterker als je het niet uit je duim zuigt.

Maar ja, dat is nu juist het sterke punt van schrijvers: dingen uit je duim zuigen.
    Maar ten eerste is het daarbij handig om die capaciteit te scheiden van de werkelijke wereld om je heen, en ten tweede om dat duimzuigen niet dusdanig te overdrijven dat de zaken uit de hand gaan lopen.
    Want dat is duidelijk wat er hier gebeurd is.
    Want mogelijk is er sprake geweest bij Bregman van terloopse aandacht voor Lakmaker cum suis, of misschien zelfs helemaal niet.
    In ieder geval is dat opgeblazen buiten elke proportie.
    Je bent weer helemaal in Het Oude Testament.
    Totaal de grenzen niet weten te stellen.
    We moeten weer onoverkomelijk denken aan Philp Roth en zijn Portnoy's Complaint uitleg of detail .

Zo, en dan nu de aanleiding om dit allemaal te noteren (Volkskrant.nl, 04-04-2024, Volkskrant Magazine, 06-04-2024, column door Tobi Lakmaker):
Geen losliggende stenen, maar de weg zelf

Een paar jaar geleden ben ik heel afschuwelijk behandeld door een journalist. Het was iemand die zich zo weinig aantrok van mijn bezwaren bij haar tekst en de gevoeligheden die daaraan ten grondslag lagen dat ik haar ten slotte huilend heb opgebeld. ...

Oftewel: het voorgaande was volkomen typisch. En voor de soort archetypisch.
    '... de gevoeligheden die daaraan ten grondslag lagen ... ' ...
    Oftewel: "O, wat ben ik weer bijzonder ... "
    Maar dat is niet wat we bedoelen. Eerst het bruggetje er naar toe:
... die redeneertrant die deze journalist hanteerde: dat het logisch is om een gebrek aan medeleven te tonen, omdat veel mensen binnen jouw omgeving besloten hebben om dat gebrek aan empathie te normaliseren. ...

Jouw beschrijving van mijn storing is gebrek aan empathie.
    Oftewel: empathie is respect tonen voor mijn gestoorde emoties.
    En dan komt één van die gestoorde emoties:
... Het afgelopen halfjaar kwam opnieuw aan de oppervlakte hoe krachtig die normalisatie kan zijn en hoe weinig empathie er daardoor overblijft voor bepaalde bevolkingsgroepen. . ...

En daar hebben we ze: 'bepaalde bevolkingsgroepen'. Eentje uit dit rijtje onder de definitie in Termen, kort :
Allochtoon
Gekleurde immigrant. Omdat gekleurde immigranten bijna allemaal een grote sociaal-culturele achterstand hebben (islam, winti), synoniem geworden voor "immigranten met grote achterstand". Om die reden door de politiek-correcte taalpolitie op de Index van verboden woorden gezet. Nieuwe woorden of termen krijgen precies dezelfde betekenis omdat de werkelijkheid erachter niet verandert.
    Een niet-uitputtende lijst eufemismes: mensen in achterstandswijken, biculturelen, gastarbeiders, mensen met een migratie-achtergrond, nieuwe Nederlanders, nieuwkomers, streepjes-Nederlanders, xxx-Nederlanders (xxx: land naar keuze), kansarme ~ (~ : groepsterm naar keuze), kwetsbare ~ uitleg of detail , ingewikkelde ~ uitleg of detail , (scholen met een) 'uitdagende leerlingenpopulatie' uitleg of detail , ~ die anders tegen de zorg aankijken uitleg of detail (na 12:20 min.), ~ van kleur, diverse ~, ~ met een taalachterstand, sommige ~ uitleg of detail , ~ met verschillende achtergrond uitleg of detail uitleg of detail , ~ met een etnische achtergrond uitleg of detail , ... (wordt aangevuld uitleg of detail ).

Ach jee, hij staat er niet eens bij ... Terwijl hij toch heel gewoon is, maar misschien is 'ie daarom niet eerder opgevallen.
    In ieder geval is wel volkomen duidelijk waar T. Lakmaker het over heeft: allochtonen. Niet-Nederlanders.
    Maar hij vindt het nodig om dat, heel onliterair, toch nog even duidelijk te maken:
... bepaalde bevolkingsgroepen. Zelf word ik binnen deze context inmiddels een beetje moe van de term ‘empathie’, aangezien het iets abstraheert dat helemaal niet abstract is: racisme en islamofobie.    ...

Is dat ' racisme en islamofobie' van die 'bepaalde bevolkingsgroepen'?
    Retorische vraag.
    Aanloopje:
...   Het zijn deze twee zaken die het kloppend hart vormen van de stilzwijgende houding rondom de genocide in Palestina en weinig anders.  ...

De 'stilzwijgende houding' van wie? (nog een retorische vraag):
... weinig anders. Volgens mij geloven veel witte Nederlanders ...

En daar zijn ze, in volle glorie: de blanke Nederlanders.
    Die dus allemaal doen aan ... :
... iets ... dat helemaal niet abstract is: racisme en islamofobie.    ...

... oftewel: hier staat de bekende haat voor blanken van alle allochtone culturen, waaronder dus die van T. Lakmaker: de Joodse.
    En ook dat wordt expliciet gemaakt:
... geloven veel witte Nederlanders nog steeds dat deze vormen van discriminatie berusten op incidenten, dat het om losliggende stenen gaat – terwijl het in feite de weg zelf betreft.   ...

Oftwel: De 'racisme en islamofobie' betreft alle blanken.
    En voor de volledigheid:
... Het probleem ligt ... bij de ontkenning van witte mensen over hun eigen vooringenomenheid, ...

Alle hebben van vooroordelen betreft alleen blanken.
... Wanneer we ...

Daar is het 'we'. Nee Lakmaker, jij hoort er niet bij. Jij bent een allochtone barbaar. Die indeling heb je net zelf gemaakt.
... Wanneer we die vooringenomen houding in alle eerlijkheid onder de loep zouden nemen, zouden we zien dat we zwarte levens, levens van kleur en Arabische levens als minder waardevol beschouwen en het verlies van die levens als minder betreurenswaardig. ...

Kijk, daar hoor je dan weer wel bij: jij beschouwt alle blanken en 'zwarte levens, levens van kleur en Arabische levens' als minderwaardig want niet behorend tot het door Jahweh Uitverkoren Volk.
    En met de gebruikelijke
...    Dat blijkt onder andere uit het blikveld van journalisten, die veelvuldig verhalen vertellen waar we al lange tijd bekend mee zijn: enerzijds dat oorlog politiek is en politiek een spel, anderzijds dat mensen die niet op ons lijken een afschuwelijke dood aan het sterven zijn. Maar zo vaak als je beide verhalen vertelt, heb je de verantwoordelijkheid om de verbanden te benoemen: dat er witte mensen zijn die dit alles vanuit een strategisch en onmenselijk oogpunt benaderen, waardoor er Arabische mensen een afschuwelijke en als vanzelfsprekend onnodige dood sterven. ...

... herhalingen: het is allemaal de schuld van de blanken.
    Tja, want die hebben die beter functionerende maatschappij en cultuur, en dat is racisme, hè ...
    We konden (nog) geen woorden vinden voor een passende afsluiting.
    Het schrijven hiervan moest ook zeer frequent onderbroken worden om weer even geestelijk adem te halen.
    Oh ja: op de website stond het zo:

Oftewel: "Ik ben een gore Joodse blankenhatende racist".
    Duidelijkheid ... We houden er van.
    ...
    Een aantal dagen later kwam tijdens het koffiezetten, te midden van andere verbazingwekkende tegenstrijdigheden, de realisatie opzetten dat ook bij Lakmaker sprake was van een contradictie. Of beter: contra-emotie.
    Want eerst wordt er gejammerd dat er in een interview dingen staan die het kwetsbare zieltje niet geheel en al goed uitkomen, en even later wordt er een kleinigheidje: "Geen aandacht van iemand die daartoe geen verplichting of zelfs aanleiding voor heeft", gebruikt om de "dader" zonder gêne en beperking in het openbaar aan de schandpaal te nagelen.
    En meteen doken natuurlijk in de geest ook die dingetjes op die de Joden in Palestina doen.
    En de rest.
    Joden, kennen, net zo min als moslims en zwarten, het begrip "empathie" niet.
    Het uit zich bij ieder op een andere manier, maar het basisprobleem is hetzelfde. Bij moslims in onbeperkte arrogantie uitleg of detail uitleg of detail , bij zwarten in gewetenloosheid uitleg of detail uitleg of detail , en bij Joden in hysterische zelfobsessie.

De neurotische uitingen van het geval slaan we gewoonlijk automatisch over - als het oog erop valt, gaat dat meteen weer verder. Hier weer eens iets dat de aandacht vasthield (Volkskrant Magazine, 04-05-2024, column door Tobi Lakmaker):
De racist, dat is de ander

Tja, dat doet het wel ...
    Want je weet onmiddellijk wat de kern van de boodschap is (laatste zin):
... de zorgvuldig geconstrueerde kast van witte mensen.

Dat 'kast' maakt deel uit van de het tussenliggende verhaal dat de koppeling legt, maar haal die weg en je krijgt de boodschap:
Alle blanken zijn racisten.

Natuurlijk is dat hetzelfde als "Alle Joden zijn racisten", maar dat is dan wel weer antisemitisme , dus dat mag niet, en zeker niet op de 4 mei waarop dit gepubliceerd wordt.
    Nog benieuwd naar de koppeling? Hiero:
... Johan Derksen een tijd geleden kritiek kreeg op zijn racistische uitspraken over Habtamu de Hoop. ...

Daar heeft 'ie lang over moeten nadenken, want dat is inmiddels al maanden en diverse andere hetzes geleden.
    Johan Derksen achtte, geconfronteerd met het volbloed Afrikaanse negerhoofd van Habtamu (adoptiegevalletje), dat dat hoofd geen echte Fries was (het ging over de Friese taal). Geheel indachtig:

Tja ... Dat was natuurlijk tegen het zere been van het wokisme: iedere immigrant die van de vliegtuigladder stapt is per direct een volbloed Nederlander.
... Johan Derksen een tijd geleden kritiek kreeg op zijn racistische uitspraken over Habtamu de Hoop. Veel mensen waren hier uitgesproken over, ook types die normaliter niet gauw op de barricaden staan voor gemarginaliseerde groepen. ...

De volgende boutade: "We weten dat ze op zijn best matig presteren maar dat is volledig de schuld van de Nederlanders".
... Zo besloot Sander Schimmelpenninck in een bevlogen bui om Derksen een 'racistische lul' te noemen, wat bij mij overigens wel de vraag opriep of Schimmelpenninck ook aardige racisten kent.

Nou vermoed je dat het Lakmaker-verschijnsel zich toch wel onder de aardige mensen acht als je het een tweedeling maakt, maar een racist is het zeker, en dan hebben we hier een 'aardige racist'.
    Volgens zichzelf.
    En dan vervolgt het met dit:
... Hoe langer ik naar dit soort verontwaardigde uitroepen luisterde, hoe meer ik ook iets anders hoorde: de opluchting bij het idee dat dit is hoe racisme eruitziet en de vaststelling dat zij er daarom ver van verwijderd zijn. Want zoals de kast fungeert in de metafoor, zo zetten witte mensen het liefst de term racisme in: als iets dat altijd elders is en zich nooit begeeft in het hier en nu van de spreker.    ...

De uitgebreide versie van dat slot:
Alle blanken zijn racisten

En je dan afvragen waar die HOLOCAUST!!! vandaan is gekomen ...
    ...
    Nou ja, seg ... Dachten we dit voltooid te hebben, hadden voor dat 'gemarginaliseerde groepen' ook de versie op de website nodig, bleek dat dit te zijn:

Hetgeen natuurlijk tot een onmiddellijk homerische gelach leidde!
    Dat 'we' ...
    Dat 'onszelf' ...
    En dat 'wit' natuurlijk ...
    En dan straks klagen als ze weer in een kamp zitten ...

Toen we de volgende bijdrage van T. Lakmaker fysiek gingen opslaan, gebeurde dat toevallig middels bovenstaande vorige bijdrage, waarop voorgenomen werd om de bespreking te beginnen met het uitgebreid refereren aan deze voorgaande.
    Dat is dus niet nodig.
    Er staat niets tussen.
    Althans niet hier.
    Het geschrijf gaat natuurlijk vrolijk door, iedere week weer een nieuwe ...
    Tja, wat voor nieuws?
    Daarop formuleerden we naar aanleiding van deze weer maar eens een ander antwoord: "Alle joodse geschrijf gaat over joods-zijn, de ene aflevering alleen wat explicieter dan de andere" .
    En wat volgt is een heel expliciete, kijk maar maar de kop (Volkskrant Magazine, 22-06-2024, column door Tobi Lakmaker):
De wandelende jood

Nou, verzint u nu maar argumenten waarom dit niet racistisch zou zijn, want deze redactie kan dat effe niet.
    Bloedracistisch, om nog wat duidelijker te zijn.
    Kijk maar:
Laatst noemde iemand mij een fopjood. Daar kon ik weinig op antwoorden, want mijn moeder was een vaderjood en dat betekent dat ik strikt genomen niet joods ben. Toch vertelde een joodse man me ooit dat mensen die net-niet-joods zijn, fopjoden dus ...
    Het gevoel een fopjood te zijn drijft zo nu en dan boven, zoals het moment waarop ik werd uitgenodigd om deel te nemen aan 'De wandelende jood 2022'. Dit was een literaire avond met Marcel Möring en Arnon Grunberg, mannen die een stuk joodser op mij overkwamen dan ik zelf was. ...

Daar kan de SS nog best wel een puntje aan zuigen ...
    Nou ja, toen gingen we pas verder lezen, en werd het toch nog leuk. Want Tobi is er allemaal dus uiteindelijk best niet zo gerust op.
    Kennelijk.
    Gezien het feit dat hij terugkomt op iets uit 2022.
    En gezien dit:
... Ergens was ik bang dat het zou uitmonden in een ruzie over het Oude Testament en gek genoeg was dat precies wat er gebeurde: Möring bromde allemaal dingen over de Sinaï en Grunberg snauwde af en toe wat terug.
    Ik heb hier ongeveer drie kwartier naast gezeten zonder iets te zeggen. Het deed me een beetje denken aan de discussies die mijn ouders soms hadden over GroenLinks - die konden heel verhit raken ...
    De vrouw die ons zou interviewen heette Nicky Aerts en hoewel ik tot op zekere hoogte met haar te doen had, dreef ze mij langzaam tot waanzin. Na verloop van tijd durfde Aerts zich namelijk enkel nog tot mij te richten, alleen leek ze slechts één vraag te hebben voorbereid. Preciezer gezegd was het een aanvraag: ze wilde heel graag dat ik een grap over Auschwitz uit mijn boek zou herhalen. Ik vond dit een nogal smakeloos verzoek en kon me bovendien de grap niet goed herinneren. Ten slotte zei ik wat ik dacht: 'Ik zit hier alleen maar om mijn grappen over Auschwitz.' Daar moest Grunberg dan weer heel hartelijk om lachen, omdat het hem deed denken aan iets wat hij zelf ooit had gezegd.
    Zoals vaker bij dit soort avonden was er na afloop de mogelijkheid om vragen te stellen vanuit het publiek. Voor mij is dit meestal het moment waarop de sluimerende angst die ik gedurende het gehele programma heb gevoeld zich omzet in echte paniek, want mensen stellen vaak heel schofterige vragen. Nu was er daarentegen een jonge vrouw die iets volstrekt begrijpelijks vroeg, namelijk: 'Waar ging dit over?'
    Eerst wilde Aerts reageren, maar die werd natuurlijk direct onderbroken. Zwijgend keek zij toe hoe Möring en Grunberg elkaar steeds verwoeder verbeterden, waarna ik weer naar Aerts keek en dacht aan het enige, aloude antwoord dat op deze vraag te geven viel: uitsluiting.

Nou, zegt u het maar ...
    Wat is hier de regel en wat is hier de uitzondering?
    Een retorische vraag, natuurlijk want het is volstrekt duidelijk dat de media en maatschappelijke meningsvorming volledig gedomineerd wordt door het joodse racisme.
    En Tobi's wedervaren uit 2022 geeft een volkomen helder sfeerbeeld.
    We leven onder een joodse terreur.
    Waarna we, na het het nuttigen van een paar slokken koffie, ook aan dit moesten denken (npo.nl, 04-05-2020, uitleg of detail - niet te vinden bij de NOS ... ):

De ene soort uitsluiter vereenzelvigt zich met de andere soort uitsluiters ...
    Trouwens, over domineren gesproken ... Dit G-optreden was dus ter gelegenheid van de 4/5 Mei Herdenking, ten overstaan van heel den volke.

Een geval wat we normaliter overgeslagen zouden hebben, maar het moest toch naar Neuroticisme uitleg of detail , en dan dus ook maar hier. Het is aldaar beschreven als een geval van "de hele Portnoy", de verzameling redelijk typisch-Joodse neuroses, en uiterst leerzaam als document voor dat soort gevallen in het algemeen (Volkskrant Magazine, 29-06-2024, column door Tobi Lakmaker):
  Niets zo erotisch als verspild talent

Eind april gaf mijn vader me een verjaardagscadeau dat ik nooit had verwacht: een Playstation 5. Een paar uur later verraste mijn schoonmoeder me met Fifa 24, dé voetbalgame voor de Playstation, en wist ik dat er sprake was van een complot. Het brein hierachter bleek mijn vriendin. 'Dit is mijn laatste redmiddel om jou te laten ontspannen', zei ze.

Enkele maanden later vervloekt zij afwisselend drie dingen: Fifa, haar vriend en de dag dat ze besloot om die twee zaken samen te brengen. Haar grootste verwijt is dat ik niet langer oogcontact met haar maak wanneer ze binnenkomt. Mijn grootste verwijt is dat ze het belang niet inziet van mijn beoogde promotie naar de serie A, de hoogste Italiaanse voetbalcompetitie die ik met mijn Venetiaanse team hoop te bereiken. Haar hevigste wraak waren de drie minuten waarop ze zwaar ademend en met gekruiste armen voor het beeldscherm heeft gestaan. Mijn hevigste wraak vormde een reactie op haar wraak en hield in dat ik ook in andere kamers van het huis oogcontact weigerde te maken.

Fifa 24 blijkt kortom een splijtzwam in onze relatie. Toch kan ik niet ontkennen dat mijn vriendin handelde vanuit juiste motieven: het lukt me inderdaad zelden om te ontspannen. Zoals bij meer moeilijkheden in mijn leven geef ik mijn moeder hiervan de schuld. Op mijn 17de besloot ik schrijver te willen worden en wanneer ik me hier wanhopig over voelde, zei ze: 'Lesen, lesen, lesen.' Dat is 'lezen, lezen, lezen', maar dan aanstellerig en in het Duits.

Ze bedoelde dat ik meer gelezen moest hebben voordat ik het in mijn hoofd haalde om zelf te schrijven. Specifieker bedoelde ze dat ik meer wereldliteratuur gelezen moest hebben. De tragiek van wereldliteratuur is alleen dat ze min of meer oneindig is en het moment waarop je je eigen stem mag laten gelden daardoor redelijk arbitrair. Wie zich maar genoeg van wereldliteratuur aantrekt, verandert binnen de kortste keren in iemand die nooit weet wanneer hij zelf iets mag zeggen en zich altijd afvraagt of hij wel genoeg naar de rest heeft geluisterd. Een gespannen iemand, ook wel.

Mijn gepieker over wereldliteratuur bereikte een dieptepunt in 2014. In dat jaar vergeleek ik mezelf voortdurend met Poesjkin, iets wat ik iedereen afraad om te doen. Aleksandr Poesjkin veroverde Rusland al in zijn tienerjaren als lyrisch dichter en stierf nog voor zijn 40ste, wegens een uit de hand gelopen akkefietje met de vermeende minnaar van zijn vrouw. Nu ik erover nadenk was Poesjkin weinig anders dan de Lil' Kleine van zijn tijd, maar hij is de boeken ingegaan als meest briljante dichter die Rusland ooit gekend heeft.

Poesjkin stierf in 1837 door een zogeheten duel - een vreemd fenomeen waarbij je afspreekt vanaf een afstandje op elkaar te zullen schieten. Omdat hij zo jong stierf, hangt over Poesjkins carrière hetzelfde sentiment als over die van Van Basten: er had nóg meer in gezeten. In die zin was Poesjkins door jaloezie begeleide dood pure verspilling. Toch zei schrijver Don DeLillo ooit dat niets zo erotisch is als verspild talent, een gedachte die ik bij mijn vriendin zal proberen te slijten als kersvers Fifa 24-argument.

De te leren lessen: hoe makkelijk een simpel begin leidt tot extreme uitersten, als er een beloning tegenover staat.
    Hoe gering die beloning slechts hoeft te zijn, want hier niets anders dan wat getalletjes in een tabel ("scores").
    Hoe weinig het uitgevoerde proces contact hoeft te hebben met de realiteit, hier doodgewoon "geen".
    Hoe ongevoelig het blijkt te zijn voor bijsturing door tweeden. Hier zelfs bijna totaal "geen".
    Hoe weinig gevoelig het proces blijkt te zijn voor bijsturing door de uitvoerder zelf, gezien de citaten over Poesjkin. Hier: bijna "geen". Wel is er hier enig teken van bijsturingsgevoeligheid door het durven opschrijven en publiceren, hoewel die factor ook omgekeerd gebruikt kan worden.
    Verder zijn er natuurlijk de bekende uitingen van prestatiedrang tot in het extreme, de schaamteloosheid, de abstractheid, en het einde-, einde-, eindeloze graven in het eigen zieltje.

De ontboezemingen van de Joodse geest zijn voor de Volkskrant van dusdanig belang en waarde dat ze naar helemaal voorin het Magazine zijn verhuisd, opdat niemand er maar eentje mist. Op zoek naar plaatjes van negers kom je 'm meteen tegen.
    En zo kwam dus de volgende onder ogen, die weer van een dusdanige heldere blik op de Joodse geest blijk geeft, dat hij bijna geheel een plaatsje krijgt (Volkskrant Magazine, 28-09-2024, column door Tobi Lakmaker):
Een lege hel

We hebben net de onthulling achter de rug van M. Wertheim uitleg of detail dat Joden verbale "balletje-balletje"-spelers zijn, en van K. Bessems uitleg of detail dat vrije migratie hun grootste levenswaarde is, en nu dan van T. Lakmaker dat hun zieleleven een levende, lege, hel is.
    Eigenlijk één en hetzelfde ding.
    Maar voor we dat gaan uitleggen, eerst Tobi's relaas:
Kort na mijn moeders overlijden zat ik bij de huisarts. Ze schreef me het slaapmiddel diazepam voor en zei: 'Neem het op tijd in, bij voorkeur vóór middernacht, en ga dan lekker liggen.' Ik glimlachte, nam het pillendoosje in ontvangst en voelde een stroom aan cynisme opkomen die tot op de dag van vandaag door mijn lichaam golft. 'Gaan liggen' was al een uitdaging, 'lekker gaan liggen' iets uit een ver en vernietigd bestaan. Het had iets weg van het advies om heerlijk dekking te zoeken in een bunker, namens iemand die zelf in vreedzaam gebied leeft.
    Zo nu en dan zeg ik het nog weleens tegen mezelf wanneer ik, inmiddels zonder medicatie, mijn bed instap: 'En nu gaan we héérlijk liggen.' De realiteit is dat ik vanaf dat moment in iets terechtkom dat ik zou omschrijven als een lege hel: er is niets, maar het is er desalniettemin verschrikkelijk. Het is een rondgang langs zinloze gedachten, die zich steeds sneller en snijdender aan je presenteren.    ...

Tja ... Niet zo lang geleden genoteerd in In het kort :
Bonusopmerking: bewustzijn is een conglomeraat van puur neurologische cirkelprocessen in het brein, met een schier oneindige capaciteit tot perceptie van de omgevende wereld van het brein, en een schier oneindige variatie in het oneindige aantal mogelijk storingen van dat brein.

En bij Joden en soortgelijken kom je in die cirkelprocessen al die Absoluutheden, bijbehorende contradicties en de kwaadaardigheden die daar aan vastzitten tegen.
    Inderdaad geen pretje.
    De rest ter illustratie van één van de vaardigheden die Joden en soortgelijken ontwikkeld hebben ten einde dit het hoofd te bieden ... :
...    In de loop der jaren heb ik verschillende trucs verzonnen om die rondgang tot bedaren te brengen. Zo heb ik een tijdlang tot honderd geteld in het Frans, wat verbazingwekkend goed werkte, totdat ik heel geoefend raakte in het tot honderd tellen in het Frans. Dan wordt het langzaam maar zeker een verschrikking - een cijfermatige verbeelding van wat het betekent om je denken geen halt te kunnen toeroepen.

Een variatie hierop was het tellen van alle miskopen van oud-Ajaxdirecteur Mislintat. Sven Mislintat is slechts vier maanden in dienst geweest van Ajax, maar heeft in dat tijdsbestek twaalf tamelijk mislukte aankopen gedaan. Het proberen op te rakelen van deze aankopen helpt bij het in slaap vallen, omdat het hier om spelers gaat die hard op weg zijn naar iets waar je je hoofd 's nachts ook naartoe wilt sturen: de vergetelheid.

Met dank aan Sivert Mannsverk heeft deze truc overigens nog opvallend lang gewerkt: het heeft me weken gekost om me hem te herinneren. Mannsverk is een controlerende middenvelder uit Noorwegen en misschien wel een van de onbeduidendste voetballers die ik ooit heb zien spelen. Normaal gesproken zou dit de zin zijn waarin ik hem omschrijf, maar dat kan ik dus niet: zoals menig Ajacied weet ik vooral dat je zijn achternaam met dubbel n spelt en stokt daarna het geheugen.

Nadat ik me Mannsverk had herinnerd, stond ik weer een periode lang machteloos tegenover mijn eigen geest. Daar kwam verandering in toen ik een interview las in Volkskrant Magazine met vrouwen in de overgang. Stuk voor stuk hadden zij slaapproblemen, maar een van hen vertelde daar een redelijke oplossing voor te hebben gevonden: sudoku.

Sindsdien sudoku ik er 's nachts op los. De kunst is om weinig ambitieus te zijn en steevast één niveau onder je eigen kunnen te spelen. Sudoku is uitgevonden door Maki Kaji, een recent overleden puzzelfabrikant uit Japan. Mijn vermoeden is dat Maki Kaji ook geen gemakkelijke slaper was, want welbeschouwd is sudoku een ode aan insomnia: een lange, uitputtende rondgang langs alle verkeerde antwoorden.

... : het tot in het oneindigste detail uitwerken en verbaliseren.
   Nog even het verband tussen M. Wertheim ( uitleg of detail ), K. Bessems ( uitleg of detail ), en T. Lakmaker: dat verband is "parasitisme". Om te kunnen blijven parasiteren moet je een uitgebreid repertoire smoezen ontwikkelen omtrent hoe je aan je welstand komt, voor parasiteren is het kunnen vluchten bij ontdekking cruciaal voor het voortbestaan, en als je in je eigen geest die zaken ontdekt, zijn er in extrema twee mogelijkheden: je wordt of een psychopate cynicus zoals A. Grunberg uitleg of detail , of een hyperneurotisch klager zoals T. Lakmaker.

De week erop biedt het Volkskrant Magazine een overzicht van 25 jaar Volkskrant Magazine. Maar voor je daar achter komt, heb je dat ding al geopend, en, alsof de duvel er mee speelt, gebeurt dat op de pagina van T. Lakmaker. Met alweer zo'n pakkende kop (Volkskrant Magazine, 05-10-2024, column door Tobi Lakmaker):
Affiniteit met het nutteloze

Wat ook bleek te staan voor een overzicht, maar dan voor 25 jaar Joodse levensellende.
    Maar dus weer boordevol fel existentiële details dusdanig dat om het geheel te kunnen appriciëren, we dat geheel ook moeten reproduceren.
    Zeg maar voor een toekomstige geestelijk gezondere mensheid die hier nog wat van kan leren:
Een depressie lang heb ik in therapie gezeten bij een rattenverdelger. De ontdekking dat mijn therapeut ook werkzaam was in de ongediertebestrijding deed ik via de mail: hij antwoordde op een dag niet via het mailadres van zijn praktijk, maar namens een andere, voor mij niet helemaal thuis te brengen mailservice. In mijn depressieve periode had ik een grote affiniteit met het nutteloze, dus ik ging direct op onderzoek uit.

Het mailadres bleek verbonden te zijn aan een instelling die zich inzette ten behoeve van de plaagdierbestrijding. Zelf zou mijn therapeut het overigens niet eens zijn geweest met deze formulering: tijdens onze eerstvolgende sessie vroeg ik hem naar zijn nevenwerkzaamheden en benadrukte hij niet met 'plaagdieren' te werken. Ook de term 'ongedierte' vermeed hij liever - het waren simpelweg dieren, wier aanwezigheid erop wees dat ergens een teveel aan afval was.

Mijn therapeut zette zich dus niet zozeer in voor mensen met ratten in hun woonkamer, als wel voor de ratten zelf: hij maakte zich hard voor hun destigmatisering. Überhaupt hield hij zich veel bezig met taal en terminologie. Zo mocht ik in therapie het woord zelfmoord niet gebruiken, omdat deze term zowel impliceert dat het hier om een keuze gaat als dat die keuze verwerpelijk is - implicaties die allebei vaak genoeg onwaar zijn. Ik was het hier bij nader inzien volledig mee eens, alleen wat teleurgesteld over het door hem voorgestelde alternatief: suïcide, de Latijnse term voor zelfdoding.

Zelf ontdekte ik al jong het belang van naamgeving. In groep 6 vertelde onze lerares dat het uitlachen van andere kinderen verboden was, maar je mensen natuurlijk wel mocht toelachen. Dit resulteerde erin dat ik klasgenoten met regelmaat stond uit te lachen, terwijl ik riep dat dit was hoe toelachen eruitzag.

Een jaar later kreeg ik van dezelfde lerares te horen dat ik arrogant was. Ze zei het klassikaal en ik had weinig weerwoord, want ik wist niet wat arrogant betekende. Thuis heb ik het opgezocht in mijn woordenboek, waar alleen een synoniem stond: 'zelfingenomen'. De volgende dag ben ik naar haar bureau gelopen om te zeggen dat ik niet arrogant was, maar zelfingenomen. 'Precies,' zei ze.

De uitleg die mijn therapeut aan zijn bijbaan gaf, was dat hij ervan hield om afwisselend werk te doen. Ik vond dat een belachelijk antwoord. Mensen die houden van afwisselend werk bedoelen volgens mij dat ze een hekel hebben aan beide banen en zichzelf op deze manier net genoeg afleiding bieden om daar niet eerlijk over te hoeven zijn. Daarnaast vraag ik me af hoe afwisselend het is: ratten verdelgen en mensen uit een depressie helpen.

Niet lang nadat ik me beter begon te voelen, keek ik namelijk terug op de nauwgezette duisternis die zich eerder in mijn hoofd bevond en dacht: het waren simpelweg gedachten, wier aanwezigheid erop wees dat ergens een teveel aan verdriet was.

Afgekort: "Is er een dokter in de zaal?"
    Een zieledokter dan, natuurlijk.
    Eentje gespecialiseerd in elektroshocktherapie.


Naar Joods, kwaadaardigheid  , PC club  , of site home  ·.

11 apr.2024