Bronnen bij Financiële wereld: mentaliteit
| 24 sep.2008 |
Het soort mensen dat in de financiële wereld werkt past natuurlijk bij het soort
werk dat ze doen. Een klein inzicht in die wereld onder:
Uit: De Volkskrant, 24-09-2008, ingezonden brief van Herman Weijs
(Maasland)
Jagen en jachten
Ik heb tussen 1997 en 2004 voor een grootbank gewerkt op commercieel
account-management niveau. Ik kom uit een gereformeerd milieu en bezag hetgeen
ik bij de bank aantrof met groeiend ongeloof. Jagen, jachten en vooral klanten
louter en alleen beoordelen op hun winstgevendheid. Ik dacht altijd dat een bank
vanuit dienstbaarheid jegens zijn cliënten als centraal uitgangspunt opereerde.
. Op een dag vroeg ik een directeur terloops wat hij vond van de stelling dat
een bank tevens een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft.. Hij keek mij
meewarig aan, schudde zijn hoofd over zoveel naïviteit en zei: 'Het draait hier
slechts om vier dingen, jongen, en dat is winst, winst, winst en je targets
halen'. .....
Het is mooi bij monde van oud-Rabodirecteur Wim van Dinten te
lezen dat de notie van een maatschappelijke verantwoordelijkheid onder
bankjongens weer schoorvoetend terugkeert (Forum, 23 september). Maar wat een
maatschappelijke ravage moest daarvoor eerst worden aangericht.
Red.: Maar zelf namen ze het er goed van ... :
Uit:
De Volkskrant, 22-09-2008, door Joan Veldkamp
Luxeparadijs stroomt leeg door financiële crisis
Luxeparadijs Tokio, waar topmerken als Bulgari, Louis Vuitton en Chanel meer
filialen hebben dan in de hele Benelux, moest het de afgelopen jaren vooral
hebben van rijke Chinezen, Russen én bankiers.
Vooral de investment bankers waren vermaard in de expatwereld
om hun uitbundige uitgavenpatroon. Kinderpartijtjes voor peuters (en hun
families) in tophotels zoals als het Grand Hyatt, met grote buffetten,
champagnefonteinen en ingehuurde ‘vouwclowns’ (kunstenaars met ballonnen), waren
geen zeldzaamheid. ...
En zonder problemen werden er op toplocaties
luxe-appartementen aan de man gebracht met huren boven de twee miljoen yen (12
duizend euro) per maand.
Maar nu er een uitslaande brand is uitgebroken op Wall Street
en zich het ene na het andere drama afspeelt bij prestigieuze banken, met het
faillissement van Lehman Brothers als voorlopig dieptepunt, wordt de groep
bankiers steeds kleiner en obscuurder.
Op de Tokyo American Club, waar expats kapitalen neerleggen
om er te kunnen sporten, zwemmen, ontspannen en dineren met gelijkgestemden – en
waar ze worden bediend door Engelstalig personeel – is het opvallend rustig
In de wijk Yoyogi Uehara verschijnen steeds meer
parkeerplaatsen op plekken waar nieuwe appartementencomplexen zouden komen. ...
De in die wijk gevestigde supermarkt National Azabu, die het
grootste assortiment aan westerse producten verkoopt in Tokio (tot stroopwafels
aan toe), ziet de verkopen sterk dalen. Andere middenstanders in de buurt moeten
het eveneens bezuren. ...
Het vertrek van het Lehman-kroost is de volgende klap.
Angstig wordt het vervolg afgewacht. Een van de grootste werkgevers in Tokio,
Citibank, voert immers ook een zwaar gevecht om te overleven. Het feestje van de
bankiers is voorbij. Toch jammer van die champagnefonteinen.
Uit:
De Volkskrant, 09-10-2008, door Marc van den Eerenbeemt
AIG'ers na redding op zeer exclusief feestje
Een pervers reddingsfeestje op kosten van de belastingbetaler of goed
ondernemerschap? Het grootste verzekeringsbedrijf ter wereld, AIG, heeft het
breed laten hangen in de week na zijn overname door de Amerikaanse overheid.
Plaats van handeling: het exclusieve resort Saint Regis, gelegen op een van de
mooiste plekken van Californië.
Tijdens een hoorzitting van het Amerikaanse Congres werd
dinsdag aan twee AIG-directeuren de rekening voorgehouden van een
bedrijfsfeestje in het vakantieoord met zicht op de Stille Oceaan. Het bedrijf
gaf 440 duizend dollar uit, bijna 300 duizend euro, aan een verblijf van acht
dagen in Saint Regis. ...
Het feestje doet denken aan de bonussen die de Amerikaanse
zakenbank Lehman Brothers regelde voor haar managers terwijl de bank al
onderhandelde met de overheid over een reddingsplan. Het bedrijf wilde 18,2
miljoen dollar toekennen aan twee heengezonden managers.
Ook Richard Fuld, oud-topman van Lehman die circa 350 miljoen
dollar verdiende bij de bank, kreeg onder uit de zak van de Congrescommissie.
Waxman: 'Het systeem heeft gewerkt voor u, maar het lijkt niet te werken voor de
rest van het land en de belastingbetalers.' ...
Uit:
Dagblad De Pers, 21-10-2008, door Edward Deiters
Gooi de Blackberry weg en geniet van het leven
Andrew Lahde is een van de succesvolste hedgefondsmanagers van de afgelopen
jaren. Toch houdt deze Amerikaan ermee op. En hoe.
Na het nieuws dat een van zijn fondsen vorig jaar een rendement van meer dan
1.000 procent had gehaald, groeide Andrew Lahde (38) uit tot een kleine
beroemdheid in de Amerikaanse financiële wereld.
Deze Californische hedgefondsmanager had als een van de
weinigen de subprimecrisis zien aankomen en daar op gehandeld. Een riskante gok,
met als resultaat dat Lahde Capital een van de best presterende fondsen ooit
werd. Voor iedere ingelegde dollar kwamen er tien terug.
Maar pas nu Lahde ermee ophoudt, is hij uitgegroeid tot een
legende. Dit is vooral te danken aan zijn afscheidsbrief, die de afgelopen dagen
integraal werd gepubliceerd. De brief opent met het citaat van een
collega-fondsmanager tegen The Wall Street Joumal: Wat ik geleerd heb
over de hedgefundbusiness is dat ik die haat.' Hiermee is Lahde het
roerend eens. 'Ik zat in dit spel voor het geld. Het laaghangende fruit, ofwel
het geld van de idioten wier ouders de dure scholen, Harvard en Yale, betaalden,
lag voor het oprapen. (...) Dat maakte het voor mij makkelijker om mensen te
vinden die dom genoeg waren om de tegenstelde kant van mijn posities in te
nemen. God bless America'.
Ook in het vervolg van zijn brief haalt Lahde keihard uit
naar de graaicultuur waar hij zelf jarenlang van profiteerde. 'Ik ga mijn eigen
geld managen. De hoeveelheid zou menigeen tegenvallen, maar zij die proberen
vermogens van tien of elf nullen te vergaren, hebben een kloteleven. ...'
Red.: En degenen die ze bestelen hebben natuurlijk een
nog veel klotiger leven.
Allemaal redenen om dit soort handel rigoureus te verbieden.
Nog wat commentaar op de bankiersmoraal:
De Volkskrant, 09-10-2008, ingezonden brief van P. van der Helm (Haarlem)
Taakstraf
Jonge delinquenten ontkennen vaak verantwoordelijkheid voor eigen daden en
vinden zichzelf slachtoffer in plaats van dader: 'hij liep in mijn mes'.
Onderdeel van hun straf is soms een verplichte cursus om te leren fatsoenlijk te
redeneren en verantwoordelijkheid te nemen voor eigen daden. Ik stel voor dat
bankiers, die aankloppen bij het steunfonds van de staat en eigen
verantwoordelijkheid voor de kredietcrisis ontkennen ('we zijn slachtoffer van
de VS'), verplicht een cursus moreel redeneren moeten volgen. Anders wordt het
nooit wat.
Red.: En in die ontkenning
van verantwoordelijkheid zit geen verbetering:
Uit:
De Volkskrant, 27-11-2008, van verslaggever Douwe Douwes
Ons bankiers treft geen blaam
De Kamer ontving woensdag negen bankiers voor een hoorzitting over de
kredietcrisis, maar werd niet veel wijzer.
Topmannen van grote Nederlandse banken woensdag in de Tweede Kamer. (de
Volkskrant) Al maanden gaan Nederlands topbankiers op het Binnenhof over de
tong. Hun bonussen zijn te hoog. Ondanks miljarden aan kapitaalinjecties van de
staat hebben ze de kredietkraan dichtgedraaid, en ze hebben geen lessen
getrokken uit de crisis. Maar nu ze dan eindelijk – negen man sterk – voor een
hoorzitting in de Tweede Kamer zitten, krijgen de parlementariërs geen greep op
ze.
Alexander Pechtold van D66 probeert het wel. ‘Het is
kennelijk niet de schuld van de banken, niet van de toezichthouder, en niet van
de aandeelhouders’, houdt Pechtold ze voor. ‘Maar intussen vliegen de miljarden
het raam uit, en u doet alsof het u allemaal een beetje komt aanwaaien.’
‘Ik heb potverdorie in een half jaar een omzetverlies van 35
procent voor de kiezen gekregen’, reageert Floris Deckers, bestuursvoorzitter
van de chique bank Van Lanschot, geïrriteerd. ‘Dan schrijf je geen zwarte
cijfers meer.’
Het is de enige keer dat de bijeenkomst een beetje vinnig
wordt. De rest van de tijd kunnen de bankiers ongestoord vertellen over wat er
in hun ogen zoal ten grondslag ligt aan de kredietcrisis. Ondoorzichtige
‘doosjes’ waarin hypotheken van Amerikanen zonder inkomen bleken te zitten,
falend toezicht in de Verenigde Staten, verkeerde boekhoudregels.
Er was van alles aan de hand, maar de Nederlandse banken valt
niet veel te verwijten, is de teneur. ‘De Nederlandse instellingen hebben zich
heel goed gedragen’, zegt Sjoerd van Keulen van SNS Reaal, die zich onlangs voor
800 miljoen euro tot de staat wendde. ING, dat liefst 10 miljard euro aan
kapitaalversterking kreeg, heeft in de Benelux ‘heel weinig issues’, laat Michel
Tilmant weten.
Er zijn te veel Kamerleden, die te weinig vragen kunnen
stellen, en die geen gelegenheid krijgen om door te bijten. Een stevige
ondervraging zoals het Amerikaanse congres die kent zit er niet in.
...
Red.: Het oordeel hierover is simpel:
Uit:
De Volkskrant, 27-11-2008, door Peter de Waard
‘Houding bankiers is misselijkmakend’
Profiel Martin Jan van Mourik | Hoogleraar notarieel en privaatrecht gaat
vrijdag met emeritaat. Een pleidooi voor hernieuwde deugdzaamheid.
Hij noemt zich een Bourgondische katholiek – iemand die houdt van wierook en
processies. Martin Jan van Mourik (65) is echter ook buiten de kerk niet wars
van show. Toen vijf jaar geleden het erfrecht in Nederland eindelijk werd
veranderd, liet hij doodskisten aandragen in een Nijmeegs café met daarin het
oude erfrecht. ...
De flamboyante hoogleraar notarieel en privaatrecht aan de
Radboud Universiteit in Nijmegen gaat vrijdag met emeritaat. Sinds 1967 heeft
hij les gegeven in Nijmegen en in Leiden. Maar hij zal nog een keer op de
universiteiten van zich laten horen. Voor zijn afscheidscollege heeft hij
duizend mensen uitgenodigd.
Onderwerp is ‘recht, rechtvaardigheid en ethiek’. Van Mourik:
‘De inhoud is actueel. Het is een betoog tegen het gegraai van de banken en het
gedoe bij het notariaat.’
Van Mourik zal een pleidooi houden voor hernieuwde
deugdzaamheid in de maatschappij. Hij wil de regeltjessamenleving inruilen voor
een nieuwe ethische grondhouding van de huidige generatie. Hij zal teruggrijpen
op de vier deugden van Aristoteles: matigheid, wijsheid, rechtvaardigheid en
moed.
Volgens Van Mourik is het individualisme van de jaren tachtig
doorgeslagen in egocentrisme. De kleine man wordt uitgemolken door banken en
bedrijven. Hem worden producten aangesmeerd die hij niet begrijpt en ook niet
kan begrijpen. ‘Dat gebeurt al in de supermarkt. Daar worden al dingen verkocht
die hij niet nodig heeft. En het eindigt met de Dexia-affaire en
woekerpolissen.’
De houding van bankiers zoals voormalig ABN Amro-bestuurder
Rijkman Groenink noemt hij misselijkmakend. Hij denkt niet dat de hebzucht is in
te perken door verdere regelgeving. De houding van mensen moet veranderen, te
beginnen in de gezinnen en op de scholen. ...
Uit:
De Volkskrant, 07-11-2008, door Olav Velthuis
Vetes, hebzucht en kleinzieligheid
Hoe kon een bank, ABN Amro, die een van de grootste ter wereld wilde worden,
roemloos in mootjes worden gehakt? Jeroen Smit vertelt dat verhaal vanuit de
bestuurskamer.
De Prooi, het boek van onderzoeksjournalist Jeroen Smit over de ondergang
van ABN Amro, is niet bestemd voor luie lezers. Want Smit laat zijn publiek
behalve een flinke portie leeswerk – 448 pagina’s in totaal, gelardeerd met
economisch jargon – ook veel van het denkwerk doen.
Op de eerste pagina werpt de auteur de vraag op waarom ABN
Amro niet meer als zelfstandige bank bestaat: hoe kon het gebeuren dat een
jager, die in de jaren negentig nog succesvolle overnames deed en de ambitie had
om uit te groeien tot een van de grootste banken ter wereld, na de
millenniumwisseling verandert in een prooi, die niet meer op eigen houtje verder
kan en uiteindelijk in mootjes wordt gehakt door drie buitenlandse banken?
Smit laat het aan de lezer over om een antwoord op die vraag
te formuleren. Maar hij heeft zich wel het vuur uit de schoenen gelopen om hem
daarbij te assisteren: de afgelopen jaren spitte hij archieven door en hield hij
interviews met 133 bankiers, toezichthouders, politici en andere betrokken bij
de teloorgang van de bank.
Dat leverde de ene ontboezeming na de andere op – weliswaar
off the record, want geen enkele informant wordt geciteerd, maar vaak is
het wel duidelijk wie er aan het woord is. Smit weet de topmannen en een enkele
vrouw dan ook geraffineerd tegen elkaar uit te spelen: de ene ABN Amro bankier
maakt een collega zwart, waarna de ander er niet meer om heen kan zijn eigen
straatje schoon te vegen.
Dat die interviewstrategie werkt, is tekenend voor de sfeer
binnen de bank. Het unieke kijkje dat Smit geeft in de bestuurskamers van een
Nederlandse multinational, is er een van onderlinge vetes, een bijna onstilbare
hebzucht en kleinzielig gedrag. Zo’n kijkje wordt de lezer maar zelden gegund.
Een van de weinige boeken in dit genre die zich met De prooi kan meten, is
eveneens van Smits hand, en gaat over de boekhoudfraude bij het
supermarktconcern Ahold. ...
Onverenigbare karakters in de top vormen dan ook een van de
verklaringen voor de teloorgang van de bank. Vooral de ambities om mee te doen
in de internationale wereld van het grote geld blijken een splijtzwam. Die
ambities kosten heel veel – de zakenbankiers van ABN Amro komen zonder een bonus
van een miljoen of twee immers niet in actie – maar leveren weinig op. Daarvoor
is de bank toch net een maatje te klein.
Groenink weet de verantwoordelijke bestuurder voor het
zakenbankieren, Wilco Jiskoot, evenwel niet in het gareel te krijgen. Want
Jiskoot kan iets wat Groenink niet kan: communiceren. Hij wordt daardoor op
handen gedragen door zijn eigen collega’s en door de CEO’s van Nederlandse
multinationals die bij ABN Amro bankieren.
De superslimme maar bijzonder arrogante Groenink,
daarentegen, jaagt langzaam maar zeker iedereen tegen zich in het harnas. Als
hij met de top van de bank de woestijn in trekt om de sfeer te verbeteren, rijdt
hij collega’s die met pech vast komen te zitten ijskoud voorbij. Groenink
schoffeert zijn collega’s bij andere banken als hij Europa in trekt op zoek naar
een fusiepartner die ABN Amro voor een roemloze ondergang moeten behoeden. En
als de bank door het consortium van Fortis, Royal Bank of Schotland en Santander
dreigt te worden overgenomen, spreekt hij Wouter Bos zo hooghartig toe, dat die
geen zin meer heeft om in actie te komen.
Waar dat arrogante, machtsbeluste gedrag vandaan komt? Enkele
collega’s noemen Groenink een diep onzekere man. Smit tekent aan het begin van
het boek op dat hij succesvoller wil zijn dan zijn vader. Maar verder laat hij
zich niet tot gepsychologiseer verleiden, met als gevolg dat de drijfveren van
Groenink onduidelijk blijven.
Groenink is overigens niet het enige karakter dat een redding
van de bank in de weg staat. Als een fusie tussen ING en ABN Amro op handen is,
blijken de president-commissarissen van beide banken niet door één deur te
kunnen. Die van ING, ex Shell-topman Cor Herkströter, vindt dat zijn bij ABN
Amro, de Amerikaan Arthur Martinez, te weinig bij de fusiebesprekingen betrokken
is. Als beide heren op de golfbaan afspreken om de fusie nog eens door te
praten, neemt Herkströter het burgerlijk wetboek mee om Martinez op zijn
verantwoordelijkheden te wijzen.
En ook het feit dat Nout Wellink, de president van De Nederlandsche
Bank, geen goede vrienden is met premier Balkenende, werkt tegen: Wellink wil
ABN Amro wel voor opsplitsing behoeden, maar heeft daarvoor politieke rugdekking
nodig. Die krijgt hij niet; zelfs een afspraak met de premier zit er niet in.
...
Het is aan de lezer om uit dit scala aan mogelijke oorzaken
de teloorgang van de bank te reconstrueren. Smit wijst zelf in ieder geval geen
hoofdoorzaak aan. Hij hoort tot de weinige auteurs die voor een groot publiek
schrijven maar de verleiding weerstaan om een simpel verklaringsmodel op te
dringen. Dat is lovenswaardig, niet alleen omdat het van respect getuigt voor de
lezer, maar ook omdat eenvoudige modellen geen recht doen aan de complexiteit
van de processen die maatschappelijke instituties zoals bedrijven kunnen maken
en breken.
Maar Smit houdt zich wel erg afzijdig. Terwijl zijn materiaal
en zijn eigen ervaring als onderzoeksjournalist daar voldoende aanknopingspunten
voor bieden, waagt hij zich niet aan bespiegelingen die de casus ABN Amro
overstijgen. Jammer, dat had De prooi nog aantrekkelijk gemaakt. Dat had het
boek bovendien tot een belangrijke correctie kunnen maken op het dominante
economische paradigma. De rationaliteit die economen binnen het bedrijfsleven
veronderstellen, blijkt in Smits observaties vaak ver te zoeken. Zelfs
ingrijpende strategische besluiten komen tot stand zonder dat cijfers over
bijvoorbeeld de winstgevendheid van bedrijfsonderdelen boven tafel zijn. De
topmanagers zijn zo eigengereid, dat zij nauwelijks in staat zijn naar anderen
te luisteren. Emoties voeren vaak de boventoon in de bestuurskamers – als de
ondergang nadert, vloeien er regelmatig tranen.
De machinaties van de financiële wereld zijn, is in
tegenstelling tot het beeld dat de recente kredietcrisis met haar CDO’s, SIV’s
en Alt-A hypotheekleningen oproept, helemaal niet zo ondoorgrondelijk. Het is
een wereld, zo laat Smit tussen de regels door zien, waarin het er vooral
menselijk aan toe gaat. Al te menselijk.
En de bankiers volgen dan wel, in overeenstemming met de
economische theorie, hun eigen belang (lees: een hogere beloning, een
prominentere rol voor de divisie die onder hun hoede valt, of, in het geval van
de commissarissen, de status die hun positie in de buitenwereld oplevert), maar
daarmee is het bedrijfsbelang nog niet gediend, laat staan het algemeen belang.
De afgelopen maanden zijn daarvan een pijnlijke illustratie.
Red.: Het volgende is uit een interview met de
directeur van het Centraal Planbureau, officieel een regeringsorgaan maar nu een
neoliberale
pressure-groep, Coen Teulings
Uit:
De Volkskrant, 13-12-2008, door Robert Giebels
Hebzucht hoort bij de markt
De cijferaar van Nederland, het CPB, was niet eerder zo onzeker over de
economie. De directeur weet wel waarom het zo fout is gelopen. 'Dit is de eerste
mondiale banken crisis.'
De cijferaar van Nederland, het CPB, was niet eerder zo onzeker over de
economie. De directeur weet wel waarom het zo fout is gelopen. 'Dit is de eerste
mondiale banken crisis.' ...
'Vreemd vermogen heeft een te grote rol gekregen. Dat
betekent dat eigen vermogen belangrijker wordt. Wie zijn de grootste
verstrekkers van eigen vermogen?
Aandeelhouders via de beurzen en andere verstrekkers van eigen vermogen zoals
private equity. Aandeelhouders en opkoopfondsen worden belangrijker - dat is
niet wat de publieke opinie wil horen. Maar deze mensen investeren om winst te
maken. Hebzucht is een kenmerk van financiële markten. Ik begrijp heel goed dat
dat een onaangename eigenschap is, maar denk niet dat je zonder die markt kunt.
Hebzucht zal ook echt niet verdwijnen.' ...
Red.: Herinnert u zich dat stuk over de wanprestaties
van de ABN-Amrotop nog, hier boven? Dat is natuurlijk geen belemmering voor een
bonus wegens goed presteren:
Uit:
De Volkskrant, 22-12-2008, van verslaggever Pieter Klok
‘Zelfs topman ABN Amro wil zijn bonus niet kwijt’
In tegenstelling tot bij andere banken staat de bonus bij ABN Amro niet ter
discussie
Tussentitel: In 2008 krijgen alle medewerkers een gegarandeerde bonus
De bestuursvoorzitter van ABN Amro, Jan-Peter Schmittmann is volgens De
Telegraaf niet van plan afstand te doen van zijn bonus over 2008. Hans van
Zon, woordvoerder van ABN Amro, ontkent dat niet. ‘Over de bonus doen allerlei
geruchten de ronde. Door de bank is er geen enkele uitspraak over gedaan. Dat
doen we nooit’, laat hij weten.
Dat mag gerust opvallend heten. Waar de bestuurders van ING,
Aegon en SNS Reaal hun bonus direct inleverden op het moment dat de staat hen te
hulp schoot, blijft de top van ABN buiten schot. En dat terwijl ABN Amro er zo
slecht aan toe was dat het volledig genationaliseerd moest worden. ...
Heeft Wouter Bos dat dan niet geëist toen hij 50 miljard euro
aan belastinggeld in deze banken stopte? Nee, laat de woordvoerder weten, dat
kon hij niet. ‘De minister onderhandelde met het bestuur van Fortis Holding, hij
kon geen eisen stellen aan het bestuur van de dochtermaatschappijen Fortis Bank
Nederland en ABN Amro.’ ...
Ondertussen heeft Pauline van der Meer Mohr, tot voor kort
directeur personeelszaken bij ABN Amro laten weten, dat alle bonussen voor alle
ABN Amro-medewerkers over 2008 gegarandeerd zijn. Dat betekent dat iedereen zijn
maximale bonus krijg, ongeacht de resultaten die over 2008 zijn geboekt.
‘Dat besluit zal ik tot mijn laatste snik verdedigen’, zei ze
deze maand tegen het vakblad HR Strategie. ‘Anders was het talent
‘weggesnoept’.’
Alle belastingbetalers – die per persoon 3.000 euro in beide
banken stopten – moeten volgens deze redenering heel blij zijn dat de top van
ABN Amro en al de andere ABN’ers hun volledige bonus over 2008 krijgen. Anders
waren veel ABN’ers overgelopen naar een andere bank – al blijft even de vraag
welke.
Red.: In dit geval is het de verslaggever al die het
sarcastische commentaar levert op het dreigement van weglopen - met duizenden
bankiers van bijvoorbeeld het failliete Lehman op straat. Het is dan ook
waarschijnlijk andersom: die ABN'ers houden zo vast aan hun bonus om die te
sparen, want als ze later toch ontslagen worden, komen ze nergens meer aan de
slag wegens gebleken wanpresteren.
De kromredenatie en de bijbehorende mentaliteit is meerdere
mensen niet ontgaan:
De Volkskrant, 30-12-2008, ingezonden brief van Ton Horn (Goirle)
Bonussen
De bonussen van de bestuurders van ABN Amro over 2008 worden gewoon toegekend
(Economie, 22 december). Maximaal zelfs. Volgens mevrouw Van der Meer Mohr, tot
voor kort directeur personeelszaken bij De 'Bank is er juist alle reden om die
bonussen te betalen.
De belastingbetalers, die gemiddeld 3.000 euro in ABN Amro en
Fortis hebben gestopt, moeten zelfs blij zijn, want mevrouw Van der Meer is er
in geslaagd al dat bancaire talent voor ons land te bewaren. Dankzij die
bonussen. Ander:s zou de concurrentie al die bollebozen hebben weggesnoept! Die
minister met zijn oproep om dat achterwege te laten, begrijpt er ook niets van.
Bancair talent? Waar zou die mevrouw Van der Meer Mohr toch
geweest zijn de laatste twee jaar? Was er niet iets met een financiële crisis?
En een fusie die niet helemaal goed ging? Het is ontluisterend. Het morele
verval dat hier zijn werk doet, wordt alleen maar overtroffen door de getoonde
inhaligheid en een verbijsterend gebrek aan empathie.
Red.: Ook heel illustratief: wat gaan ze doen als
alternatief:
Uit:
De Volkskrant, 06-01-2009, door Hanna Seligson (New York Times)
Dromen komen uit dankzij de crisis
Dankzij gedwongen ontslagen zijn bij veel werknemers uit de financiële wereld
oude dromen komen bovendrijven. In New York werken voormalig bankiers en
beurshandelaren eindelijk aan hun boek of treden ze op als stand-up comedian.
Michael Terry (37) leefde jarenlang een dubbelleven. ‘Overdag werkte ik bij
Morgan Stanley als directeur van een afdeling die geld verzamelde voor
hedgefondsen en ‘s nachts trad ik op in comedytheaters’, zegt hij.
De ontslagronde die zijn werkgever afgelopen februari
aankondigde kwam voor Terry dan ook eigenlijk als geroepen. De twee activiteiten
waren nauwelijks nog te combineren. Nu kon hij eindelijk zijn langgekoesterde
droom najagen; vaste correspondent te worden van het satirische nieuwsprogramma
The Daily Show.
‘De ontslagvergoeding zou me in staat stellen me een paar jaar te
storten op mijn comedy-activiteiten’, zegt hij. Zijn grote doel heeft hij nog
niet bereikt, maar sinds zijn vertrek bij zakenbank Morgan Stanley heeft hij al
wel twee reportages gemaakt voor The Onion News Network, een andere
satirische nieuwsshow, en heeft zijn eigen comedygezelschap een plaats veroverd
op het komende Chicago Sketch Comedy Festival.
Terry is geen uitzondering. Terwijl op Wall Street banen
blijven verdwijnen, bonussen van hen die hun baan behouden worden ingetrokken en
de financiële sector in zijn geheel op zijn grondvesten schudt, kiezen meer
bankiers en financieel juristen voor de overstap naar een baan in de creatieve
sector. De zakenkrant Wall Street Journal wordt terzijde gelegd en opeens
behoort de Variety, ’s lands grootste entertainmentkrant, tot de
dagelijkse kost.
‘De economische malaise verandert de psychologie rondom
carrièreplanning’, stelt Harry Weiner, partner bij On-Ramps, een
recruitmentbureau voor mensen in de financiële sector. ‘Mensen hebben nu het
idee dat ze toch niets te verliezen hebben en kiezen makkelijker voor een totaal
andere weg dan normaal’, zegt hij. ‘En geef mensen die alleen maar ervaring
hebben bij banken eens ongelijk in een periode dat banken geen mensen aannemen.’
Ook Benjamin Cox (33) redeneerde zo. Na zijn vertrek als
directeur bij zakenbank Goldman Sachs in augustus, richtte hij meteen een
productiebedrijf op om zijn eigen toneelstukken te gaan produceren. Inmiddels is
hij druk met het schrijven van het eerste stuk. ‘Het is een combinatie tussen
Swingers en Annie Hall.’
Cox zegt opgelucht te zijn dat hij een plan-B heeft. ‘Ik zie
genoeg oud-collega’s die geen idee hebben wat ze nu moeten.’ Shaun Gatter (38)
heeft daar geen last van. Vorig jaar moest hij weg als directeur bij een grote
zakenbank. De dag na zijn ontslag ging hij met hernieuwde energie aan de slag
met zijn roman over een Joodse familie in het door apartheid geteisterde
Zuid-Afrika van de jaren tachtig. ...
Bij Deutsche Bank liep de 37-jarige beurshandelaar Greg
Colett ook al tijden rond met het idee om stand-up comedian te worden. Toen het
hem in juni duidelijk werd dat de koersen op Wall Street voorlopig nog wel even
neerwaarts zouden blijven wijzen, besloot hij de overstap te wagen.
De trek van mensen uit het financiële hart van de Verenigde
Staten naar de creatieve industrie, is volgens Richard Florida onderdeel van een
noodzakelijke aanpassing van de economie. Florida is directeur van het Martin
Prosperity Institute, dat aan de universiteit van Boston is verbonden en dat
onderzoek doet naar factoren die welvaart bevorderen.
‘Nu duidelijk is dat de economie het niet redt met speculatie
en een geavanceerde vorm van financiële alchemie, dringt het besef bij velen
door dat menselijke creativiteit ons enige echte kapitaal is. Deze ontwikkeling
zal de stad New York heel veel goed doen’, aldus Florida.
Volgens een onderzoek uit 2005 van het Center for an Urban
Future beslaat de creatieve industrie ruim 8 procent van de New Yorkse
economie. Bovendien zou deze sector de grootste economische groei hebben
gerealiseerd in de afgelopen jaren. Tussen 1998 en 2002 groeide de
werkgelegenheid in het creatieve hart van New York met 13,1 procent. Dat staat
gelijk aan ruim 32 duizend banen. In dezelfde periode groeide de totale
werkgelegenheid van de stad met 6,5 procent. ...
Red.: Dus van het ene marskramersberoep,
geldwisselaar, naar het andere: reizende clown. De financiële sector maakt deel
uit van een nomadencultuur.
In de anonimiteit van een onderzoek blijken ook de bankiers
deels zelf wel te weten wat voor soort mensen ze zijn:
Uit: Dagblad De Pers, 09-01-2009, door Jan-Jaap Heij
Stuur het OM eens langs bij de banken
Wouter Bos vergadert deze dagen over de toekomst van kapitalisme. Wat te
doen om herhaling van de kredietcrisis te voorkomen? Bankiers flink om hun oren
meppen, gezien hoe die zelf over de schuldvraag denken.
... Mocht Bos nog meer slagkracht nodig hebben als hij de komende
tijd mopperende bankiers om de oren wil meppen, dan kan hij er het onlangs
verschenen rapport Never Again. Risk management in banking beyond the credit
crisis van de consultants van KPMG bij pakken. Want dat rapport heeft
weliswaar een wat lager seks, drugs & rock 'n roll-gehalte dan De Prooi,
het is zeker zo verontrustend. En het bevat een paar gegevens die voor Bos,
dezer dagen aanwezig op een internationale topconferentie over de toekomst van
het kapitalisme in Parijs, als minister en als voornaamste bankier van het land,
verhelderend kunnen zijn.
Twintig jaar graaien
KPMG ondervroeg een paar honderd internationale bankiers over de kredietcrisis.
Wat de oorzaken van die crisis betreft geen nieuws: de bankiers vinden in
meerderheid wat de hele wereld ook vindt, namelijk dat ze een jaar of twintig
hebben lopen graaien en veel te weinig oog hebben gehad voor de risico's die ze
daarbij namen. ...
Red.: Ook voor regelrechte wetsovertreding
(onttrekking van vermogen in verband met vervolging) wordt de hand niet
omgedraaid:
Uit:
Dagblad De Pers, 26-01-2009, door Edward Deiters
Topman Lehman verkocht huis aan vrouw voor fooi
Bestuursvoorzitter Richard Fuld van de failliete Amerikaanse zakenbank Lehman
Brothers heeft in november zijn villa aan zijn vrouw verkocht voor 100 dollar
(78 euro). Het echtpaar kocht de woning in maart 2004 voor 13,3 miljoen dollar
(10,3 miljoen euro), blijkt uit een register van onroerend goed in de
Amerikaanse staat Florida.
De 62-jarige bestuursvoorzitter was verantwoordelijk toen
Lehman in september omviel. ...
Fuld kan nog vervolgd worden in een zaak voor de
burgerrechter.
Red.: En, oh ja, de beloning die bankiers krijgen is
natuurlijk strikt gecorreleerd aan hun grote prestaties, beweren ze voordurend
zelf:
Uit:
Dagblad De Pers, 25/26-01-2009, door Edward Deiters
'UBS keert bonussen uit ondanks miljardenkrediet'
De Zwitserse bank UBS, 's werelds grootste vermogensbeheerder, gaat 2 miljard
Zwitserse frank (1,25 miljard euro) aan bonussen uitkeren over 2008, ondanks dat
het bij de overheid heeft moeten aankloppen voor een miljardenkrediet.
...
Aanvankelijk wilde UBS meer dan 3 miljard frank aan bonussen
uitbetalen aan zijn managers. ...
UBS is met afschrijvingen van bijna 50 miljard dollar het
grootste Europese slachtoffer van de crisis. De geplaagde bank heeft bij de
overheid moeten aankloppen voor miljarden krediet, wat grote weerstand opriep
bij veel Zwitsers.
Red.: Het volgende gaat over moeilijk te veranderen
gewoontes. En wat zijn de gewoontes van bankiers en andere kapitalisten?:
Uit:
De Volkskrant, 06-01-2009, door Philippe Remarque
Column | De kracht van de gewoonte
Hebzucht is eventjes ongepast geworden
Het zijn mooie tijden om verontwaardigd te zijn. Eerst waren er die topmanagers
van verzekeringsgigant AIG, die 85 miljard dollar overheidssteun accepteerden en
een week vakantie vierden in het luxueuze St. Regis Resort, wat het bedrijf 440
duizend dollar kostte.
Daarna kwamen de auto fabrikanten, die in privé-jets naar
Washington vlogen om bij het Congres om overheidsmiljoenen te bedelen. In
januari voorkwam het witte Huis dat Citigroup (45 miljard staatssteun) voor 50
miljoen een nieuw luxevliegtuig voor zijn topmanagers kocht. En heel Amerika
kent de commode (35 duizend dollar) en de prullenbak (1.400) van John Thain, de
falende topman van Merril Lynch die zijn kantoor liet verbouwen voor l,22
miljoen dollar. Terwijl in 2008 de ene bank na de andere omviel en aan het
staatsinfuus moest, blijken de bankiers zichzelf gewoon 18 miljard aan bonussen
uit te hebben betaald. En dit zijn de mensen (en het bonussysteem) die een deel
van de schuld dragen aan de crisis die zovelen hun baan kost.
Het is de kracht van de gewoonte. De Wall Street-managers
deden hetzelfde wat ze al jaren doen. ...
Is deze week een ommekeer? Thain is ontslagen en betaalt de
meubels terug. De voormalige masters of the universe worden als kleine
kinderen teruggefloten. Bedrijven met overheidssteun mogen niet meer dan 500
duizend dollar per jaar betalen aan hun managers, verordonneerde Obama woensdag.
...
Economisch columnist Steven Pearlstein stelde in de Washington Post
dat we een ander tijdperk betreden. Na het uiteenspatten van de zeepbel kunnen
overdreven hoge lonen niet meer. Om uit de huidige moeras te komen, moeten we
alles fundamenteel anders doen. Het 'vereist gezamenlijke opoffering en
wederzijdse verantwoordelijkheid' .
Ik help het hem hopen, maar ik twijfel. Het Gordon
Gekko-adagium, 'hebzucht is goed', wordt nu even ongepast gevonden, omdat het de
wereld in crisis heeft gestort. Maar het is ook een noodzakelijke menselijke
drijfveer. ...
Iedere econoom kan je vertellen dat zeepbellen inherent zijn
aan de vrije markt. De loonmaatregel voor bankiers is volgens sceptici vooral
een symbolische daad....
Ik moet bij 'nieuwe tijdperken' als die van Pearlstein dan
ook denken aan het Franse bon mot dat ze in Amerika graag gebruiken:
plus ça change, plus c'est la meme chose.
Red.: En een deel van de redenen dat die hebzucht zo
moeilijk verandert, is het gemakzuchtige goedpraten ervan door journalisten en
stukjesschrijvers - een vorm van cynisme
.
Bij ABN Amro hebben ze maanden later
nog niets bijgeleerd:
Uit:
De Volkskrant, 05-02-2009, van verslaggevers Pieter Klok en Xander van
Uffelen
Dubbele bonus voor bankiers ABN500 ABN
Amro'ers extra beloond | Deels op verzoek van DNB.’
Ongeveer vijfhonderd bankiers van ABN Amro ontvangen dit jaar een dubbele bonus.
Naast een prestatietoeslag volgens de cao, krijgen deze managers ook een extra
bonus van enkele maandsalarissen. Dat zegt personeelsmanager Robert Charlier van
ABN Amro tegen de Volkskrant.
Charlier schat dat 60 à 70 procent van de Nederlandse
medewerkers die vorig jaar een dubbele bonus kregen, ook dit jaar dubbel zal
worden beloond. ‘Het gaat dan om mensen die meerdere banen tegelijk hebben
gedaan.’ ...
In 2007 keerde ABN Amro 2 miljard euro aan bonussen uit,
gemiddeld 20 duizend euro per medewerker. Het overgrote deel van dat geld kwam
terecht bij medewerkers van de zakenbank, die inmiddels aan Royal Bank of
Scotland ts verkocht. ‘Er is echt sprake van een nieuwe werkelijkheid’, zegt
Charlier.
Binnen ABN Amro is onrust ontstaan over de verdeling van de
cao-bonussen. De centrale ondernemingsraad (cor) is verbolgen dat managers
structureel meer bonus krijgen dan gewone werknemers, zo blijkt uit een memo in
handen van de Volkskrant. ‘Dit komt de cor uiterst vreemd voor.’
Red.: De rechtvaardigingen van Charlier zijn
natuurlijk allemaal keiharde leugens. Om ze doorgeprikt te zien, zie hier
.
In Amerika worden dit soort zaken harder aangepakt:
Uit:
De Volkskrant, 12-02-2009, van verslaggever Pieter Klok
'Waarom moeten jullie worden omgekocht'
Amerikaanse bankiers door Congres gehoord | Banken mogen voorlopig niemand
uit zijn huis zetten.
‘Jullie zijn allemaal zeer getalenteerde mensen met een leuke baan. Kunnen
jullie mij vertellen wat jullie niet meer zouden doen, als jullie geen bonus
meer zouden krijgen? Gaan jullie dan misschien langer lunchen of op woensdag
eerder naar huis?’ Barney Frank, voorzitter van de financiële commissie van het
Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, opende gisteren de aanval op de bankiers.
‘Waarom moeten jullie worden omgekocht om in het belang van de onderneming te
handelen?’
De bankiers wisten niet zo snel hoe te reageren. Uiteindelijk
nam John Mack, bestuursvoorzitter van zakenbank Morgan Stanley het woord. ‘Ik
kan u verzekeren: ik en al mijn collega’s houden van onze baan. Als we geen
bonus zouden krijgen, zouden we precies hetzelfde doen.’
De bestuursvoorzitters van de grootste banken waren naar het
Congres geroepen om te vertellen wat ze nu eigenlijk deden met de miljarden
overheidssteun. ‘Er is veel woede over het gedrag van de banken’, had Frank aan
het begin van de sessie gezegd. ‘Je zou het hele financiële systeem dus kunnen
laten omvallen om vervolgens een heel nieuw financieel systeem te bouwen. Maar
dat kost tijd en die tijd hebben we niet. We hebben dus geen andere keuze dan
bestaande banken te gebruiken. Als in een oorlog onschuldige burgers worden
geraakt, noemen we dat collateral damage. Jullie bankiers zijn nu de
ontvangers van collateral benefit.’ ...
Red.: En waarom moeten jullie worden omgekocht met een
exorbitant salaris:
Uit:
De Volkskrant, 10-02-2009, van verslaggevers Pieter Klok en Xander van
Uffelen
'Beknibbel niet op salaris toezichthouder'
Salarissen van toezichthouders moeten nu niet omlaag. De beste mensen zijn
nodig.
De Balkenendenorm is een bedreiging voor het toezicht op de financiële
sector, zegt oud-topman Kees Storm van verzekeraar Aegon. De commissaris bij
bedrijven als Unilever, bierbrouwer Inbev en ook zijn oude werkgever Aegon maakt
zich al langer zorgen over de nadelige effecten van een salarisnorm voor
toezichthouders. ...
Is het zo erg als de Balkenendenorm van 176 duizend euro gaat gelden als
de opvolger van Nout Wellink wordt benoemd?
‘Een toezichthouder moet een geduchte tegenspeler zijn van de intelligentsia in
de financiële industrie. Ik pleit dan voor het best mogelijke toezicht, en dan
moet je niet beknibbelen op geld. Als tegenwerping hoor ik dan altijd dat je
voor een lager bedrag ook een goed iemand krijgt. En bij toeval kan dat ook best
zo zijn, maar ik vrees dat zo’n goede kandidaat ook snel weer weg is.
‘Daar komt bij dat onder de boom ook nog gras moet groeien.
Als je de top matig betaalt, zal men ook voor het gebouw daaronder niet de beste
mensen kunnen aantrekken. Goede mensen trekken dan weg, en dat gaat ten koste
van de kwaliteit van het toezicht.’
Een salaris van 176 duizend is toch hoog zat?
‘Het salaris van de premier komt tot stand als onderhandelingsresultaat in de
Tweede Kamer. Dit inkomen is dus het resultaat van een planeconomie, maar wordt
wel geplakt op banen waar de vrije arbeidsmarkt van kracht is.
‘Als je een norm gaat leggen op de markt, in dit geval die voor
geschikte toezichthouders, gaat het mis.’
Wat gaat er mis als de toezichthouder te weinig betaald krijgt?
‘Aanvankelijk merk je niks, want die baan wordt heus wel ingevuld. Maar na een
jaar of tien zul je merken dat het toezicht achterblijft bij de rest van Europa.
Dan worden we gezien de matige kwaliteit niet voor vol aangezien.’
Is de huidige kredietcrisis al te wijten aan de matig betaalde
toezichthouders?
‘Nee, dat kun je niet zeggen. De kredietcrisis geeft wel aan dat je toptoezicht
nodig hebt. Wellink krijgt nu met ongeveer 400 duizend euro een fatsoenlijk
salaris. Daar heb ik nog geen signalen van knelpunten bemerkt. Bij de Autoriteit
Financiële Markten daarentegen is het salaris van de voorzitter al verlaagd met
15 procent.’ ...
Red.: De ene gotspe na de andere: de huidige
toezichthouders hadden de roem 'geduchte tegenspelers van de financiële markten
te zijn', werden betaald volgens marktnormen, voor het toekomstige toezicht hoef
je je geen zorgen te maken dat het achterblijft, want de realiteit laat zien dat
het toezicht door het huidige soort hoogbetaalde toezichthouders totaal niets
voorstelt - en als je het huidige belastingsysteem handhaaft, krijg je
waarschijnlijk precies dezelfde soort waardeloze toezichthouders als we al
hadden. Zoals de genoemde Nout Wellink
.
Kortom: de mentaliteit van deze Kees Storm is die van een
leugenachtige oplichter.
Het buitenlandse voorbeeld zegt niets voor de
bord-voor-de-kop decadente Hollandse graaiende midden- en topklasse:
Uit:
De Volkskrant, 06-03-2009, van verslaggevers Pieter Klok en Xander van
Uffelen
ING deelt duizenden bonussen uit
Bonuspot 950 miljoen euro
Duizenden ING-medewerkers krijgen ook dit jaar een bonus. Deze ‘discretionaire’
bonus komt boven op de prestatiepremie die is afgesproken in de collectieve
arbeidsovereenkomsten, aldus een woordvoerder. Hoe groot de bonuspot dit jaar
precies is, maakt ING niet bekend.
De bank-verzekeraar heeft de bonuspot volgens de woordvoerder
wel gehalveerd. Bij andere grote banken die een beroep moesten doen op
overheidssteun, is de bonuspot echter harder gekrompen. De Royal Bank of
Scotland bijvoorbeeld keert dit jaar na zware druk van de Britse regering 90
procent minder bonussen uit. De Zwitserse bank UBS heeft de bonuspot met 80
procent verkleind.
De website 925.nl beweert dat ING dit jaar voor 950 miljoen
euro aan bonussen uitkeert. Dat is volgens ING een veel te hoge schatting. Ter
vergelijking: ABN Amro kende in 2007 voor 2 miljard aan bonussen toe. Het
grootste deel daarvan kwam bij de Londense zakenbankiers terecht. Waar de
ING-bonussen vooral vallen, wil de woordvoerder niet zeggen. ING heeft 650
medewerkers in Londen.
ING boekte over 2008 een verlies van 729 miljoen euro. ...
Niettemin hebben veel medewerkers aan hun prestatiecriteria voldaan, zegt de
woordvoerder. ‘En dan geldt: afspraak is afspraak.’ ...
Wouter Bos heeft ING inmiddels voor een bedrag van zo’n 40
miljard euro aan steun (kapitaalinjecties en garanties) verleend ...
Red.: De verzachtende opmerkingen van de verslaggevers
("in 2007 maakten ze nog wel winst") zijn uit het bericht gehaald - natuurlijk
zijn dit soort opmerkingen alleen relevant als excuus. Ze zijn kennelijk nog
steeds bang voor een volksopstand ...
Natuurlijk is de rotte mentaliteit niet beperkt tot de
top. Zoiets dringt uiteindelijk door in het hele bedrijf:
Uit:
De Volkskrant, 12-03-2009, door Violet Cotterell, journaliste en
ervaringsdeskundige.
Graaien bank begint klein
Tussentitel: De bank wordt niet wijzer van het geven van goed advies
Zou het kunnen dat het grote graaien in de bankwereld begint met het kleine
graaien? Er moeten tienduizenden kleinere beleggers zijn die voor de crisis
nietsvermoedend hun spaargeld bij een bank hebben belegd, rekenend op expertise,
integriteit en service, en die nu beginnen te begrijpen hoezeer zij bedrogen
zijn.
Bij de toezichthouders van banken wordt de morele dimensie
verwaarloosd, constateert prof. Theo Camps in de Volkskrant van 7 maart. Maar
die morele dimensie ontbreekt al aan het loket waar de kleine belegger zich met
zijn spaarcenten meldt.
Een voorbeeld. Een 65-jarige man had begin 2006 bij een grote
bank in Nederland twee ton spaargeld op een slecht renderende spaarrekening
staan. Op advies van de bank (‘U kunt meer maken van uw geld’) stemde hij ermee
in dat het geld werd belegd. Hij wil een aanvulling op zijn pensioen met
instandhouding van zijn vermogen. Geen risico’s, een rustig rendement. Hij wil
na drie jaar weer over zijn geld kunnen beschikken. De beleggingshorizon is vijf
jaar, het profiel defensief. Niet vreemd, gezien zijn leeftijd en het feit dat
hij geen flauw verstand heeft van beleggen.
Hem worden obligaties van Triple A-instellingen geadviseerd.
Obligaties hebben een vaste rente en een vaste einddatum waarop 100 procent
wordt afgelost, is de uitleg. Mooi, denkt de man: dat betekent een beter
rendement, en op tijd en met een gering risico mijn geld terug.
Hij wil zijn spaargeld beleggen bij een grote Duitse bank die
precies aan zijn voorwaarden voldoet. Maar dan begint zijn bankadviseur te
steigeren. Nóóit doen, bezweert hij de klant, en hij biedt hem een compleet
ander pakket aan. Andere obligaties, beleggingsfondsen en vastgoed. Rendement
tussen 6 en 7 procent, belooft hij.
De klant zet zijn voorkeur met tegenzin opzij. Als absolute
leek vertrouwt hij op de expertise en de integriteit van de bank.
Dat had hij niet moeten doen.
Als na drie jaar de waarde van zijn portefeuille door de
financiële crisis is gehalveerd, gaat hij zich er nader in verdiepen en schrikt
zich dood. Hij blijkt eeuwigdurende, achtergestelde obligaties te bezitten van
de Royal Bank of Scotland (RBS), die ruim tachtig procent van hun waarde hebben
verloren. Verder heeft hij ABN Amro-obligaties (waarde gehalveerd) die worden
afgelost in 2035, dus als hij dood en begraven is. Het beloofde rendement is
niet één jaar gehaald.
Als hij de bank verbijsterd vraagt waarom hij in vredesnaam
deze portefeuille heeft, wordt er ongemakkelijk gezwegen.
De portefeuille blijkt meer zeer risicovolle elementen te
bevatten zoals een fonds in dollars, ‘Range Accrual Notes’ (ABN-Amro) en
non-cumulatieve obligaties (RBS). Voor beide laatste onderdelen geldt een
levensgroot risico dat nul dividend wordt uitgekeerd.
Zou het kunnen, vraagt de man zich wanhopig af, dat de bank
veel meer verdient aan transacties van een portefeuille met verschillende
onderdelen, dan bij één pakket simpele obligaties? Is er sprake van ‘bevriende
fondsen’ die de bank niet te doorgronden voordelen opleveren?
Vervolgens bekijkt hij wat precies in zijn contract staat.
Nieuwe schrik en ongeloof. Hij heeft de bank gevrijwaard van zo ongeveer alles
wat mis kan gaan. Het is alsof je een auto koopt en ervoor moet tekenen dat de
verkoper niet aansprakelijk is als blijkt dat er een ondeugdelijke motor en geen
remmen in zitten. Had je het maar moeten nakijken, zegt het contract doodleuk.
De conclusie van de klant is dat de bank puur op eigen gewin
uit is en ermee wil wegkomen door een schandalig contract dat toch moet zijn
goedgekeurd door De Nederlandsche Bank.
Had onze klant niet zelf alles beter moeten controleren?
Tegenvraag: moet je eerst een diploma automonteur halen voor je een auto koopt?
Beleggen is een vak met zoveel onbekende termen en voorwaarden, dat het de klant
duizelt. Moet je als leek de betekenis kennen van ‘Range Accrual Note’? Of ‘RBS
perp.’? Of ‘liquidatiepreferentie’?
Als een bank zich straffeloos mag verrijken ten koste van
tienduizenden onwetende klanten – en dat gebeurt natuurlijk – is er al iets
grondig mis met de morele dimensie op dat niveau. De klant die denkt dat hij
betaalt voor expertise van de bank die voor hém wordt ingezet, is gekke pietje.
Er is per definitie sprake van tegenstrijdige belangen, en dat wint de bank
altijd. ...
... Gebrek aan moreel besef is kennelijk niet via ‘vrije
concurrentie’ te repareren. ...
Red.: Dit is het natuurlijke gevolg van
prestatiebeloning, lees: bonussen, in combinatie met financiële producten. Die
brengen altijd meer op naarmate de risico's hoger zijn.
Ook in Amerika heeft men weinig geleerd:
Uit:
De Volkskrant, 17-03-2009, van correspondent Philippe Remarque
AIG blijft verontwaardiging wekken
Onder de vele boze vragen die de Amerikanen zich stellen over de redding van
grote financiële bedrijven, knaagde die over AIG bijzonder: waar is de 170
miljard dollar naartoe gegaan die de belastingbetalers in de verzekeringsgigant
hebben gestoken?
Sinds het weekeinde is veel duidelijk geworden. Eerst stak
een storm van verontwaardiging op toen bekend werd dat dezelfde financiële
divisie die het conglomeraat met avontuurlijke producten aan de rand van de
afgrond heeft gebracht, ruim met bonussen zou worden bedeeld. ...
De regering probeert zich inmiddels duidelijk van AIG te
distantiëren, culminerend in de harde woorden die Obama maandag sprak over de
bonussen. Obama’s politiek adviseur David Axelrod toont zich openlijk bezorgd
dat de reddingspogingen van de regering worden bemoeilijkt door de grote
publieke verontwaardiging over het gebrek aan verantwoordelijkheid bij de
topmanagers.
Obama heeft in zijn rede voor het Congres geprobeerd uit te
leggen dat de redding niet is bedoeld voor de Wall Street-bazen, maar voor de
gewone man die zijn baan dreigt te verliezen door het opdrogen van de
kredietstroom. Hij waarschuwde ook dat er mogelijk nog meer publiek geld nodig
is om de financiële sector te saneren.
Tussenstuk:
Obama probeert bonussen AIG tegen te houden
President Obama heeft minister Geithner van Financiën opgedragen ‘elke
juridische mogelijkheid te benutten’ om de 165 miljoen dollar aan bonussen te
blokkeren die het verzekeringsconglomeraat AIG aan zijn medewerkers wil
uitkeren. Door grote reddingsbetalingen is de Amerikaanse overheid nu voor 80
procent eigenaar van AIG.‘Dit is een bedrijf dat in financiële problemen is
geraakt door roekeloosheid en hebzucht’, zei Obama maandag. ‘Hoe rechtvaardigen
ze deze schande tegenover de belastingbetalers die het bedrijf overeind houden?’
De nieuwe directeur zegt dat hij juridisch niet uit kan onder
contracten van vóór de redding.
Red.: Natuurlijk is dat laatste een leugen - uit
overmacht is onder ieder contract uit te komen. En eigenlijk is AIG failliet -
een duidelijker geval van overmacht is er nauwelijks.
De kans op vrijwillige verbetering is af te meten aan de
resultaten van het volgende onderzoek:
Uit:
De Volkskrant, 31-03-2009, door Robert Giebels Banken
willen heus wel een ander bonusbeleid
Het heeft wat van een Noord-Koreaanse verkiezingsuitslag: 98 procent van de
bankiers wereldwijd meent dat de manier waarop banken hun werknemers plachten te
belonen, mede de huidige financiële crisis heeft veroorzaakt.
Het onderzoek is gedaan door de IIF, een wereldwijde
associatie van 380 financiële bedrijven.
Het is het zoveelste onderzoek waarbij bankiers zichzelf de
kredietcrisis aanrekenen. Vaak komen ze tot de conclusie dat de sector als
geheel het verkeerd heeft gedaan, maar dat ze zelf hun zaakjes op orde hebben.
Zo vonden bankiers in een wereldwijd onderzoek van KPMG begin dit jaar dat
gebrekkig risicobeleid een zeer belangrijke oorzaak van de crisis was. Maar hun
eigen risicobeleid was naar hun overtuiging volledig in orde. ...
Red.: Er is bij dit soort onderzoeken altijd een
verschil tussen de beoordeling van de eigen groep ten opzichte van het eigen
individu - beroemd is het onderzoek over de rij-capaciteiten onder
automobilisten. Maar de mate waarin er verschil is tussen groeps- en
eigen-beoordeling is wel een goede maat voor de mate waarin men realistisch is.
Bij bankiers is dat dus droevig gesteld. Vrij logisch, gezien de zaak waar ze
mee te maken hebben - nog belangrijker dan de auto: geld. En dus een definitieve
reden om op geen enkele manier op zelfregulering te vertrouwen. Vertrouwen op
zelfregulering door bankiers is erger dan erop vertrouwen dat toekomstige
automobilisten zelf wel kunnen bepalen of ze kunnen autorijden.
Eén van de ergste plaatsen op gebied van mentaliteit is
Londen. Niet geheel verwonderlijk in een land dat altijd een strenge
klassenmaatschappij heeft gekend:
Uit:
De Volkskrant, 30-05-2009, van correspondent Gert-Jan van Teeffelen
Bankiersvlucht dreigt voor Londense City
Het financiële hart van Europa is een bananenrepubliek geworden, klagen
bankiers.
‘Ooit waren er drie goede redenen om in Londen te werken’, zegt een Nederlandse
bankier, een veertiger die al ruim tien jaar in de City werkt. ‘Die zijn
allemaal aan het verdwijnen. Ik overweeg te vertrekken, en veel van mijn
buitenlandse collega’s ook.’
Zo doelt hij op de bonussen. ‘Die waren onbeperkt. Wie slim
was en hard werkte, kon goud verdienen.’ Op die extraatjes is echter een rem
gezet. Hoewel sommige banken dit compenseren met hogere basissalarissen, zijn
extreme verdiensten nu moeilijker te behalen.
Verder was het Britse pond ijzersterk, zodat je met een
Londens salaris over de grens ver kwam. Maar vooral wijst de Nederlandse bankier
op de stijgende belastingen. ‘Die waren laag en voorspelbaar. Nu niet meer.’
Voor de gewone Brit is het moeilijk te bevatten, maar een
belastingverhoging voor de allerhoogste inkomens leidt nu al weken tot ophef in
de Londense City en in andere kringen waar flink wordt verdiend. Om het
begrotingstekort te bestrijden, kondigde de regering vorige maand aan het
toptarief te verhogen van 40 naar 50 procent. Dit geldt alleen voor inkomens
boven 170 duizend euro.
Dat lijkt te overzien, maar de commotie onder de getroffenen
is groot. ‘Economisch vandalisme’, zo noemde de voorzitter van het Britse
ondernemersverbond de verhoging vorige week. ...
Volgens een enquête van afgelopen week zegt 30 procent van de
bankiers te overwegen Londen te verlaten. Favoriet zijn Zürich, New York,
Singapore, Genève en Hongkong. Verder vindt 45 procent dat de positie van Londen
onder druk staat. De hoofdreden die wordt genoemd: stijgende belastingen.
...
In de City hoef je niet aan te komen met het argument dat
grootverdieners best wat extra mogen bijdragen. ‘De Britse overheid schiet
zichzelf in de voet. Ik betaal in mijn eentje net zoveel belasting als 20 of 25
gemiddelde Britse gezinnen’, zegt de Nederlander. ...
Red.: Waarmee die Nederlander dus zegt dat hij in zijn
eentje evenveel opsoupeert als meer dan 20 of 25 gemiddelde Britse gezinnen,
zonder dat hij ook maar een kruimel aan nuttige arbeid heeft verricht. Want het
enige dat hij heeft gedaan is geld gemaakt met geld, en geld zonder producten is
totaal niets waard - zoals de kredietcrisis heeft bewezen.
En wie verwondert zich nog over het volgende:
Uit:
De Volkskrant, 03-06-2009, door Pieter Klok
‘Cocaïne zette bankiers aan tot nemen risico’s’
De kredietcrisis is mede veroorzaakt door overmatig cocaïnegebruik onder
bankmedewerkers. Dit zei de Nederlandse trendwatcher Adjiedj Bakas eind vorige
week tegen een zaal van zeshonderd bankiers op het Luxembourg Financial Forum.
‘Je moet nu dus een einde maken aan cokegebruik.’
Hoe komt u erbij?
‘Voor mijn boek Beyond The Crisis heb ik veel mensen uit de branche
gesproken en die zeiden allemaal hetzelfde: op een bepaald deel van Wall Street
heerste zo’n jachtige cultuur. Meer winst, meer, meer, meer. Dat joeg mensen op
cocaïne te gebruiken. Een van de grote nadelen van cocaïne is dat mensen ineens
enorme risico’s durven te nemen. Coke geeft je het gevoel dat je on top of
the world bent. Dat je alles aankan. De handelaren bleven het piramidespel
verder oppompen terwijl ze al wisten dat het ging ploffen.’
U bent de eerste die dit probleem aan de kaak stelt.
‘Het is inderdaad nog nooit gebeurd dat iemand voor een zaal vol bankiers heeft
gezegd: doe eens iets aan die coke. Maar er werd al lang over gefluisterd. De
banken zagen het niet als een groot probleem. Bestuurders en personeelschefs
wisten het vaak niet eens.’ ...
Red.: Dat coke-gebruik is natuurlijk een teken van
verdorvenheid.
Hoe verdorven? Zo verdorven:
Uit:
De Volkskrant, 04-08-2009, door Paul Krugman (The New York Times)
Speculatie op basis van geprivilegieerde informatie kan schadelijk zijn voor
de economie
Het grote geld voor de verkeerde lieden
Amerikanen zijn boos op Wall Street, en terecht. De financiële wereld heeft ons
in een crisis gestort en is op kosten van de belastingbetaler gered. Nu betaalt
men ook nog eens gigantische bonussen uit, terwijl de economie zich nog lang
niet heeft hersteld. Als u nog niet woedend bent, heeft u niet opgelet.
Maar het onderuithalen van de economie en leegzuigen van de
belastingbetaler zijn niet de enige zondes van Wall Street. Al voor de crisis en
de reddingsoperaties waren er veel financiële hoogvliegers die fortuinen
verdienden aan zinloze, om niet te zeggen destructieve activiteiten. Dat doen ze
nog steeds, aldus recente berichten.
De eerste betreft high-speed trading. Sommige
financiële instellingen, waaronder Goldman Sachs, doen dit om andere beleggers
voor te zijn. Via pijlsnelle, volledig geautomatiseerde, systemen kopen of
verkopen ze in een fractie van een seconde aandelen. Het gaat zo snel dat
anderen niet tijdig kunnen reageren. De winst die hieruit wordt behaald, is een
van de redenen dat Goldman recordwinsten boekt en in staat is recordbonussen te
betalen.
Op een ogenschijnlijk ander terrein bevindt zich het verhaal
van de bankier Andrew Hall. Hij geeft bij Citigroup leiding aan een afdeling die
op olie en andere grondstoffen speculeert. Volgens een bericht in The New
York Times heeft zijn afdeling veel geld verdiend, waardoor Hall recht heeft
op 100 miljoen dollar.
Wat hebben deze twee verhalen gemeen? Het politiek pikante
antwoord is dat het in beide gevallen gaat om enorme betalingen, betaald door
instellingen die grote sommen staatshulp hebben ontvangen: Citi 45 miljard
dollar en Goldman 10 miljard dollar. Dat laatste bedrag is weliswaar
terugbetaald, maar Goldman heeft geprofiteerd van de staatsgaranties. Wat moeten
belastingbetalers wel niet denken nu deze steuntrekkers overgaan tot
megabetalingen? ...
Natuurlijk kan financiële speculatie nuttig zijn. Zo is het
goed dat termijnmarkten een prikkel geven om oliestookvoorraden aan te leggen
wanneer het kouder wordt en benzinevoorraden voorafgaand aan het zomerse
rijseizoen.
Maar dat ligt geheel anders bij speculatie op basis van
informatie die niet bij het grote publiek bekend is. Al in 1971 toonde econoom
Jack Hirshleifer aan dat bij zulke speculatie ‘private winstgevendheid’ vaak met
‘sociale nutteloosheid’ wordt gecombineerd.
Een beter voorbeeld hiervan dan high-speed trading is
nauwelijks denkbaar. De aandelenmarkt is bedoeld om kapitaal zo nuttig mogelijk
aan te wenden, bijvoorbeeld door bedrijven met goede ideeën aan geld te helpen.
Maar niet valt in te zien hoe handelaren die hun orders een dertigste van een
seconde eerder plaatsen dan alle anderen, aan die sociale functie een bijdrage
leveren.
En bankier Hall? Het krantenbericht suggereert dat hij zijn
geld vooral heeft verdiend door handiger op te treden dan andere beleggers, niet
door geldstromen te verleggen naar plekken waar er behoefte aan is. Ook in zijn
geval is het lastig een sociale functie te onderkennen.
Sterker nog: zulke activiteiten kunnen ook wel als schadelijk
worden gezien. Zo bemoeilijkt high-speed trading de sociale functie van
de aandelenmarkt, omdat het een soort belasting heft voor beleggers die niet
over de supersnelle computers beschikken. ...
Wat moet er gebeuren? Afgelopen week heeft het Huis van
Afgevaardigden een wet aangenomen om de salarissen bij veel financiële
instellingen te kunnen vaststellen. Dat is een stap in de goede richting, maar
daar zou nog veel omvattender regulering bij moeten komen én hogere belastingen
voor de superinkomens.
Helaas is het wetsvoorstel op weerstand gestuit bij de
regering, die kennelijk nog steeds uitgaat van ‘wat goed is voor Wall Street, is
goed voor Amerika’. Kennelijk is nog niet doorgedrongen dat we een maatschappij
zijn geworden waarin het grote geld naar de verkeerde lieden gaat, een
maatschappij die degenen die ons armer maken, royaal beloont.
Red.: Een paar mitsen en maren zijn eruit gehaald, en
er staan er nog een enkel in het artikel - die is ongetwijfeld ook onzin - al
deze activiteiten zijn hoogst schadelijk. Omdat de winstgevendheid ervan, in
combinatie met het feit dat ze niets werkelijks opleveren, mensen naar
improductieve beroepen trekt.
Natuurlijk vindt men de
weerzinwekkende mentaliteit ook terug aan de top van de bedrijfstak:
Uit:
De Volkskrant, 18-09-2009, boekenrecensie door Pieter Klok
Non-fictie | De (ir)rationaliteit van de vrije markt
Onbetaalbare huizen, dierlijke instincten
Alan Greenspan van het Amerikaanse stelsel van Centrale Banken, het
Nederlandse Centraal Planbureau en vele andere ingewijden en experts – allemaal
hadden ze in een stevig geloof in de rationaliteit, efficiëntie en veiligheid
van de vrije markt. Een arsenaal aan typische menselijke neigingen zagen ze voor
het gemak over het hoofd.
Edmund L. Andrews was al lang journalist bij de The New York Times, ...
Waarom heb ik dit gedaan, vraagt Andrews zich in Busted
af. ...
De scherp geschreven analyse van de gekte op de Amerikaanse
huizenmarkt en de beschrijvingen van Alan Greenspan, die man die tussen 1987 en
2005 aan het hoofd stond van de Fed, het Amerikaanse stelsel van Centrale
Banken, maken echter veel goed. Andrews laat prachtig zien hoe Greenspan
zichzelf keer op keer overtuigde dat het het beste was om vooral niets te doen
en de vrije markt alle ruimte te geven. De hoge schuldenlast van de Amerikanen,
was volgens hem juist een teken van welvaart. Inderdaad, zei dan Ben Bernanke
(die de laatste jaren zijn trouwe kompaan was en Greenspan begin 2006 opvolgde):
niet wij hebben een probleem, maar de Chinezen, die niet weten wat ze met hun
geld moeten beginnen en het ons dus maar al te graag lenen.
Greenspan had een heilig geloof in de rationaliteit van de
vrije markt. Hij geloofde dat bankiers en huizenkopers voortdurend rationele
afwegingen maakten tussen rendement en risico. ‘De meesten van ons, en ik in het
bijzonder, zijn geschokt en we kunnen het nog steeds niet geloven’, zei hij eind
2008 over het gedrag van de banken.
George Akerlof en Robert Shiller laten in Animal Spirits
zien waar het wereldbeeld van Greenspan tekort schiet. ‘Het publiek, de overheid
en de meeste economen waren gerustgesteld door een economische theorie die zei
dat we veilig waren. Het was allemaal in orde. Maar die theorie deugde niet’,
schrijven ze in de inleiding. ‘Ze negeerde rol van animal spirits.’
Shiller was een van de weinige die zowel de internetcrisis
voorspelde als de crisis op de Amerikaanse huizenmarkt. Akerlof, die in 2001 de
Nobelprijs won, hekelt al jaren de gangbare theorieën over de ‘efficiënte vrije
markt', die volgens veel economen het best in staat zou zijn om vraag en aanbod
op elkaar af te stemmen en de economie stabiel te houden.
John Maynard Keynes was de eerste econoom die de animal
spirits heeft beschreven. Mensen worden niet gedreven door rationele
motieven, schreef hij in de jaren dertig. Hun daden komen niet voort uit
kosten-en-baten-analyses. Ze zijn eerder het resultaat van een ‘spontane drang
om actie te ondernemen’. En hoe ‘deze spontane drang’ ontstaat is niet te
verklaren uit de klassieke economische theorie.
In de loop der jaren zijn deze inzichten langzaamaan op de
achtergrond geraakt. Dat kwam omdat de economen na de oorlog een sterke behoefte
hadden om bij de exacte wetenschappen aan te sluiten. Ze wilden een economische
theorie die net zo onwrikbaar was als de wet van de zwaartekracht en waren lange
tijd doof voor inzichten uit de (massa) psychologie en de sociologie. Met deze
crisis lopen de economen op tegen hun grenzen.
Shiller en Akerlof zetten uiteen op welke punten de
wetenschap aanpassing behoeft. Ze wijzen onder meer op de belangrijke rol die
verhalen spelen in de economie: ‘verhalen zijn als virussen. Hun verspreiding
van mond tot mond is een soort besmetting.’ ...
Red.: Greenspan en Bernanke zijn dus gewoon
ideologen of waarzeggers. Wat ze doen heeft niets met deskundigheid te maken.
Uit:
De Volkskrant, 18-09-2009, boekenrecensie door Wieteke van Zeil
Een reden zo oud als de berg Sinaï
De actualiteit roept soms een universeel verhaal in herinnering, dat in de
kunsten vorm kreeg. In deze rubriek aandacht voor deze ‘archetypes’ van het
nieuws. Vandaag: Alan Greenspan over de kredietcrisis.
Illustratie: Nicolas Poussin, De aanbidding van het gouden kalf, circa
1633-34
Human
nature, dat is waar de wereldwijde kredietcrises op terug te voeren zijn.
Het talent van mensen om in tijden van voorspoed te denken dat die voorspoed
nooit voorbij zal gaan. Aldus Alan Greenspan, voormalig president van de
Amerikaanse centrale bank, vorige week in een gesprek met de Britse BBC. De man
die jarenlang het financiële volk leidde, zoekt een reden die zo oud is als de
berg Sinaï om het desastreuze – en vooralsnog onoverzichtelijke – kredietdrama
te duiden. Een gelaten reactie, en enigszins verwarrend. Want wijst hij nou wel
of niet een schuldige aan? Is er nou wel of niet wat aan te doen en kunnen we
hiervoor nou eindelijk eens iemand straffen?
Ja en nee. Als er iemand gestraft moet worden, dan het hele
volk.
‘Ik weet hoe koppig dit volk is’, zei God tegen Mozes. ‘Hou
me niet tegen als ik in woede uitbarst’. Dat volk, jarenlang als slaaf behandeld
in Egypte, was nog maar net gered. Ze waren de woestijn nog niet door of ze
vonden het leuk geweest. Mozes bleef zo lang op de berg Sinaï met God praten,
dat ze niet eens meer wisten of ‘die Mozes’ wel bestond.
Ze maakten een god van goud, staat er in Exodus. Mozes’
rechterhand Aäron zamelde ringen, kettingen en andere sieraden in, gooide ze in
het vuur en al gauw werd er gedanst en ‘losbandig gefeest’ rondom het kalf.
Nicolas Poussin (1594-1665), Frans classicist, zorgde voor
een uitbundig feest, in de sfeer van mythische bospartijen. De mensen dragen
lappen, zo af te rukken om het verder uit de hand te laten lopen, kinderen
dansen en zingen mee. Die lappen zijn wel zó goed van kleur gekozen dat de
indruk zich opdringt van één zwierige, zich tot in de verte uitstrekkende
feestmassa. Op één man na, die er met zijn witte kleed zo uitspringt. Aäron. Is
hij aan het meedansen of probeert hij het volk te waarschuwen?
Als er eentje is die in dit oerverhaal de rol van Aäron
glansrijk zou kunnen vervullen, is het Greenspan. Hij wijst, net als Aäron, zijn
vinger naar het volk. Greenspan zelf vond het als centrale bankdirecteur in
tijden van hoogmoed onnodig om aan de noodrem te gaan hangen, zei hij vorige
week. Hij kon alleen maar de schade proberen te beperken. De ene zeepbel werd
vervangen door de ander. ...
Red.: Hier passen alleen kwalificaties van Bijbelse
proportie. Deze man, Alan Greenspan, is een misdadiger van het zwartste
soort. Niet eentje die het doet met bloed aan zijn handen, maar in de
witte-boordenversie met bloed aan zijn ziel. Maar in dat witte boord, vervult
hij de rol van duivel met verve.
Wat meer over de top die Greenspan omringt hier
.
Een van de hoogste bazen heeft
duidelijk blijk gegeven van de diepgang van het mentaliteitsprobleem:
Uit: Volkskrant.nl, 08-11-2009, ANP/RTR
Topman Goldman: banken doen werk van God De
topman van Goldman Sachs, de Amerikaanse bank die volop in de media kwam door de
hoge bonussen, vindt dat banken een maatschappelijk belang dienen en ‘werk van
God’ doen. Dat zei topman Lloyd Blankfein in een interview met de Britse krant
Sunday Times.
‘We helpen bedrijven te groeien door ze te helpen met
kapitaal. Bedrijven die groeien, creëren welvaart. Dat betekent weer dat mensen
banen hebben, dat zorgt voor meer groei en meer welvaart’, aldus de topman in
het dagblad.
... De winst van Goldman Sachs was in het derde kwartaal
beter dan verwacht en kwam uit op 3,19 miljard dollar. In dezelfde periode een
jaar eerder ging het nog om een winst van 845 miljoen dollar. De bank is van
plan aan het einde van dit jaar meer dan 20 miljard dollar aan bonussen uit te
keren.
Red.: Over dat helpen van het groeien van bedrijven
eerst een klein stukje van een ander bericht:
Uit: De Volkskrant, 11-11-2009, van verslaggever Peter de Waard
Bedrijf moet vechten voor krediet
Banken zouden steeds makkelijker kredieten aan bedrijven beëindigen, stellen
advocaten. ...
Red.: Er is al een hele stroom van dit soort berichten
geweest. Dus de claim van Blankfein is gewoon een keiharde leugen. Zijn winasten
komen doodgewoon van die plek waar zijn winsten vroeger vandaan kwamen:
valutahandel en andere financiële transacties - het maken van geld met geld. Het
feit dat over de relevante periode de Amerikaanse economie dramatisch kromp zegt
genoeg.
Goed, dat over de feiten en de leugens. Nu over de psychologie die
hier achter zit. Dit is natuurlijk je reinste megalomanie - tot op het niveau
van psychiatrische aandoening. En gezien de ongevoeligheid voor het leed dat de
bankwereld heeft veroorzaakt, ook een redelijk ernstig geval van psychopathie.
Overigens, hier nog niet vermeld is een boek over
collega-topman Richard Fuld, van het failliet gegane Lehman Brothers, van wie de
diagnose gelijkluidend was: dictatoriaal, megalomaan en psychopathisch.
Uit een paar dagen een grappig voorbeeld om de mentaliteit
van de heren aan af te spiegelen:
Uit: Volkskrant.nl, 06-11-2009, ANP/RTR/DPA Franse
geldloper verdwijnt met 10 miljoen
De Franse autoriteiten maken vrijdag jacht op een geldtransporteur die er met
ruim 10 miljoen euro vandoor is gegaan.
Tony Musulin bleef donderdag zoals gewoonlijk met draaiende
motor in een gepantserde bus bij een bank in Lyon wachten op twee collega’s.
Toen die terugkwamen was de man echter met de bus en veertig gevulde geldzakken
verdwenen. ...
Collega’s beschrijven de man als zwijgzaam. De afgelopen
maanden zou hij een enkele keer hebben geklaagd over zijn inkomen.
Red.: Precies want de heren in de banktop ook doen: er
vandoor gaan met gigantische sommen gelds waarvoor geen enkele tegenprestatie
wordt geleverd (zeg dat ze voor hun inspanningen recht hebben op iets van een
ton of zo per jaar dus de rest is diefstal), onder het uiten van klachten over
de hoogte van hun inkomen.
Ook intern is de zaak natuurlijk volkomen verrot:
Uit:
De Volkskrant, 10-03-2010, door Anna van den Breemer
Gedwongen je eigen koers te kiezen
De economie groeit weer. Maar is de crisis al echt voorbij? Reinier de Jong
werd ontslagen bij Morgan Stanley in Londen. Hij was verrast, maar vond snel
zijn weg weer.
Het waren de absolute hoogtijdagen in de bankensector. Op de werkvloer van
Morgan Stanley in Londen was alles mogelijk. Met zijn bul nog maar net op zak
was een baan op de Mergers and Acquisitions afdeling voor Reinier de Jong (26)
een groot avontuur. ...
Als beginnend analist maakte hij gerust werkdagen van zestien uur.
Alles speelde zich binnen de kantoormuren af; er was een gym en de was werd er
voor je gedaan. ‘In die twee jaar heb ik drie keer thuis gegeten. Ik had geen
idee wat er buiten gebeurde.’ In ruil voor het opgeven van een sociaal leven,
was er veel luxe. Vaak business courses en vliegen naar klanten, en iedere dag
opgehaald en thuisgebracht door een chauffeursdienst. ‘Redelijk abnormaal.’
En dan waren er de feestjes en etentjes. ‘Als je in een club
zomaar even 350 euro met je creditcard afrekent, sta je er wel even bij stil:
dit is best veel.’ Vooraf had hij met zichzelf afgesproken: ik ga mee in deze
rollercoasterrit. Maar niet voor al te lang. ‘Ik had duidelijk voor ogen: ik wil
hier twee jaar zitten en daarna ga ik verder kijken.’
De Jong deed zijn werk goed en daar hoorde een bonus bij. Hij
noemt het bedrag liever niet. Ook toentertijd hield hij liever zijn mond
tegenover vrienden en collega’s. ‘Het is niet iets dat je aan de grote klok
hangt. Het zijn natuurlijk toch gekke bedragen.’ Toch merkte De Jong dat hij die
bedragen steeds normaler begon te vinden, omdat hij het overal om zich heen zag.
...
Medio 2008 begon de stemming op de bank om te slaan. Het
vertrouwen in de markt brokkelde af en er druppelden voor het eerst negatieve
berichten binnen over de winst. Na een eerste ontslagronde in januari op de
vastgoedafdeling volgde een tweede. ‘Er is geen enkele loyaliteit naar
werknemers. Je bent volledig inwisselbaar.’ Dat merkte hij toen een collega, met
wie hij een half jaar aan een project had gewerkt, op een vrijdagmiddag
plotseling werd ontslagen. Hij had een half uur om zijn spullen te pakken en weg
te gaan. De projectmanager zei hem geen gedag. Maandag kwam er iemand voor in
zijn plaats. Er werd met geen woord over gerept. ...
Red.: De volgende is er eentje "in het negatieve":
Uit:
De Volkskrant, 16-04-2010, van verslaggever Pieter Klok
Superondernemer betuigt IJslanders spijt voor rol in crisis
Tussentitel: 'De situatie zegt alles over hoe ik mijn werk heb gedaan'
Terwijl Rijkman Groenink woensdag glunderend economiestudenten te woord stond en
uitlegde dat hij echt niet zo veel fout had gedaan, stuurde ondernemer
Bjorgolfur Thor Bjorgolfsson een ingezonden brief naar Frettabladid, het
grootste – en gratis – dagblad van IJsland. ‘Ik bied hierbij mijn excuses aan
aan alle IJslanders voor mijn aandeel in de vastgoed- en schuldenzeepbel die
heeft geleid tot het ineenstorten van het IJslandse bankensysteem.’
Terwijl Rijkman Groenink vaststelde dat de Nederlandse
belastingbetaler een fors verlies zal lijden op de investering van 30 miljard in
ABN Amro, schreef Bjorgolfsson verder. ‘Ik bied mijn excuses aan voor het
negeren van alle rode vlaggen en voor het niet volgen van mijn instincten toen
ik me eenmaal bewust was geworden van de risico’s. Ik bied u allen mijn excuses
aan.’
De excuses zijn een reactie op het rapport van de
onderzoekscommissie dat maandag verscheen en waarin werd geconcludeerd dat
IJslandse bankiers, toezichthouders en politici op alle fronten hadden gefaald.
Voor zover bekend is nog geen wereldbewoner vanwege de
kredietcrisis zo diep door het stof gegaan. Daar is ook wel enige reden toe. De
42-jarige Bjorgolfur, vaak beschouwd als de knapste miljardair ter wereld,
behoort tot de Vikingen, het groepje jonge IJslandse ondernemers dat tussen 2000
en 2008 de wereld overtrok om met geleend geld tal van grote overnames te doen.
Zij werden gefinancierd door de IJslandse banken die grotendeels in bezit waren
van dezelfde Vikingen.
De banken bleken deze ballast uiteindelijk helemaal niet te
kunnen dragen en vielen in de herfst van 2008 om. ...
Bjorgolfur Thor was IJslands eerste miljardair. Forbes zette
hem in 2007 op de 249ste plek van ’s werelds rijksten met een geschat vermogen
van 3,5 miljard dollar (2,6 miljard euro). Volgens Bjorgolfsson is dat vermogen
nu grotendeels verdampt. ...
De IJslanders kunnen slechts hopen dat Bjorgolfsson de
waarheid spreekt. Er doen al enige tijd hardnekkige geruchten de ronde dat de
Vikingen een groot deel van hun kapitaal hebben overgebracht naar het
belastingparadijs Tortola, een van de Britse maagdeneilanden. ...
Het is de vraag of de IJslanders de excuses zullen aanvaarden. De
meesten hopen dat de Vikingen hard zullen worden gestraft. Of dat ooit gaat
lukken is de grote vraag. Ze zijn allemaal het land ontvlucht en wonen in hun
tweede huizen in Londen, Zwitserland of Luxemburg.
Red.: Het "negatieve" zit erin dat je dit dus het
enkele voorbeeld is van hoe het wel moet en dus ook kan, maar het voor de rest,
letterlijk: de rest van deze wereld, niet zo is: die deugen dus totaal en in
alle opzichten helemaal niet.
De topank, Goldman Sachs, die tot nu toe relatie auiten
schot was gebleven, heeft gefraudeerd. Nu zijn ook de algemene oordelen wat
explicieter:
Uit:
De Volkskrant, 17-04-2010, door Robert Giebels
Profiel | Goldman Sachs
Werk van God blijkt beetje frauduleus
De even wereldvreemde als arrogante bankiers van zakenbank Goldman Sachs worden
beschuldigd van malversaties. Ook nu trekt de bank zich niets aan van de
kritiek.
Tot gisteren leek bonusbank Goldman Sachs de enige winnaar van de kredietcrisis.
Het succesvolste bedrijf in de geschiedenis van Wall Street was de enige
financiële instelling die erin slaagde te verdienen aan de financiële crisis,
met name aan die op de Amerikaanse huizenmarkt.
Maar hoe de zakenbank dat in 2007 heeft gedaan, zo blijkt nu,
was totaal niet in de haak. Dat is althans de beschuldiging van de Amerikaanse
beurstoezichthouder SEC. Goldman Sachs blijkt te hebben gespeculeerd op het
maken van verlies op eigen producten die het als ‘geweldig’ aan zijn Europese
klanten wist te verkopen. Een Europeaan moest dat doen. Deze Fransman Fabrice
Tourre is sindsdien omhoog geschoten in de hiërarchie van de bank.
...
De bank hanteert een vrij eenvoudige filosofie: om de beste
bankiers te hebben, moeten we ze het beste betalen. Goldman-baas Lloyd Blankfein
gaf zelf het goede voorbeeld door in 2007 68,7 miljoen dollar te verdienen – het
grootste loonstrookje ooit in Wall Street.
De bank werd verweten dat het aan zijn bonusbedrijfsmodel
vasthield toen dit volgens de publieke opinie echt niet meer kon. Goldman ging
eind 2008 door een diep dal. De koers was in een half jaar met 75 procent
gedaald. Als overlevingsstrategie koos de zakenbank ervoor formeel een gewone
bank te worden.
Hoewel de bank in werkelijkheid een zakenbank bleef, was nu
de weg vrij om 10 miljard dollar aan staatssteun te incasseren. Maar de ogen van
president Obama die in de rug van de bank priemden, bevielen Goldman slecht. Tot
verbazing van velen wist de bank in het tweede kwartaal van 2009 opeens een
enorme winst van 3,4 miljard dollar te overleggen.
‘Waar halen ze die nu ineens vandaan?’, vroeg Wall Street
zich af. Nou gewoon, zei Blankfein, we hebben nu veel minder concurrentie. Waar
of niet, de staatssteun kon in ieder geval meteen worden terugbetaald en Goldman
ging door waar het gebleven was: extreme bonussen uitdelen.
... gaf Goldman Sachs zijn medewerkers over 2009 een bonus
van een half miljoen dollar (370 duizend euro) gemiddeld – met uitschieters van
50 miljoen dollar. Goldman maakte zijn reputatie van succesvolste Wall
Street-bedrijf vorig jaar weer waar. De bank maakte 13,4 miljard dollar winst –
liefst eenvijfde van de omzet.
Blankfein gaf het imago van wereldvreemde bank nog een impuls
door te zeggen dat hij eigenlijk het werk van God verrichtte. Hij verplichtte
werknemers een deel van hun bonus aan het goede doel te geven. Hoeveel? 4
procent zou genoeg moeten zijn om een volkswoede te voorkomen, zo berekenden
wiskundigen van de bank. ...
Red.: In Nederland is de
mentaliteit niet veel anders:
Uit:
De Volkskrant, 27-04-2010, van verslaggever Frank van Alphen
Opperbankier is gevit op broeders beu
Bankenvoorman Boele Staal houdt niet van kritiek op zijn hardwerkende achterban.
Ook zijn er sommige woorden die niemand in verband met bankiers mag gebruiken,
blijkt uit een interview dat de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van
Banken (NVB) gaf aan Het Financiëel Dagblad.
Het term kerfstok is zo’n taboe. Dit woord gebruikte
Hans Hoogervorst, voorzitter van de financiële toezichthouder Autoriteit
Financiële Markten (AFM), eind januari tijdens de openbare gesprekken met de
Commissie-De Wit in de Tweede Kamer. Hoogervorst wil de misstappen van
bestuurders in de financiële sector systematisch gaan vastleggen. Om zijn
voornemen te verduidelijken, had hij het over een kerfstok.
Drie maanden later kan D66’er Staal er nog woest over worden.
‘Dergelijke terminologie is ongepast en grievend. Het gaat voorbij aan de feiten
en de diversiteit van banken’, zegt Staal in het FD. ...
Volgens Staal hebben de getergde bankiers vooral baat bij
rust. Ze zijn op de goede weg en moeten niet voor elk wissewasje worden gestoord
door politici en toezichthouders die willen scoren. Staal: ‘Verstoor het proces
niet halverwege de rit.’
Staal heeft ook nog een waarschuwing voor de kiezer en de
consument in petto. Alle maatregelen die politici bedenken om banken het leven
zuur te maken, kosten geld. Dat moet uiteindelijk worden opgebracht door de
klant. Bankbelasting of een noodfonds voor het depositogarantiestelsel; het is
allemaal van hetzelfde laken een pak: ‘politieke profilering.’ ...
Red.: Oftewel: Staal nodigt ons uit om er voor te
zorgen dat de bankiers de burgers het leven minder zuur maken op de enige manier
die werkt: nationalisatie.
Tot slot nog een staaltje van zijn arrogantie:
Weer ietwat lagere toonbeelden van goed gedrag:
Uit:
De Volkskrant, 08-05-2010, door Pieter Klok Rijkdom
zonder ratio
De ridders van het vrije kapitaalverkeer laten zich niet leiden door de
waarde die een bedrijf of staatsobligatie heeft. Ze vertonen kuddegedrag,
constateren auteurs die de financiële wereld door en door kennen.
Tussentitels: Bellen blazen, en weer laten ontploffen
Dat de beursbabe niet kon rekenen was geen probleem
Michael Lewis bracht de wereld in 1990 in aanraking met een tot dat moment
vrijwel onbekende biotoop: de handelsvloer van een zakenbank. In Liar's Poker
schetste hij als een antropoloog de merkwaardige gebruiken van de handelaren.
Die bleken zich in hun zucht naar winst te gedragen als de apen op de apenrots.
Alles was geoorloofd.
De auteur, die zijn verhaal baseerde op de periode dat hij
bij zakenbank Salomon Brothers werkte, was er van overtuigd dat de biotoop geen
lang leven was beschoren. ‘Ik dacht dat ik een boek had geschreven over een
periode waarin een Grote Natie zijn financiële verstand verloor’, schrijft hij
in zijn nieuwe boek The Big Short. ‘Vroeg of laat zou iemand mij
ontmaskeren als een fraudeur. Honderden, zo niet duizenden jonge mensen zoals
ik, die enorme risico’s namen met andermans geld (...) zouden vervolgens
voorgoed verbannen worden uit de financiële wereld.’
De geschiedenis nam echter een andere wending. Waar hij dacht
een aanklacht geschreven te hebben tegen een ontspoord systeem, werd zijn boek
door studenten economie beschouwd als een handboek ‘Hoe word ik steenrijk voor
mijn dertigste’. Toen Lewis Liar’s Poker schreef, kreeg zijn baas bij
Salomon Brothers een jaarsalaris van 3,1 miljoen dollar. De auteur ging ervan
uit dat zijn lezers hiervan steil achterover zouden slaan. Inmiddels liggen de
hoogste salarissen twintig, dertig keer zo hoog. De handelaren kregen steeds
meer geld tot hun beschikking en bliezen de grootste financiële zeepbel in de
geschiedenis van de mensheid. ...
De handelsvloer is sinds Liar’s Poker ook al niet veel
veranderd, blijkt uit Gross Misconduct van de 24-jarige Britse Venetia
Thompson.
Thompson schreef over het jaar dat ze bij een Londense bank
werkte. Zij en haar collega’s vertonen meelijwekkend junkiegedrag. Ze hebben
dagelijks een transactie nodig die veel geld oplevert. Thompson kon amper
rekenen toen ze werd aangenomen. Maar dat bleek geen probleem. Haar hele werk is
erop gericht om handelaren zover te krijgen haar een transactie te gunnen. Ze
probeert klanten te lokken door ze ’s avonds mee te nemen naar de duurste
restaurants en daarbij te veel te drinken. Gross Misconduct (in Nederland
verschenen als Beursbabe) is een goed medicijn voor wie nog enige jaloezie
koestert ten opzichte van bankiers. ...
Red.: Het is allemaal ook materiaal voor films:
Uit: De Volkskrant, 10-11-2011, door Bor Beekman
IJskoude schunnigheid van bankhufters
In authentiek beeld van keiharde wereld van Wall Street worden de personages
niet dierbaar.
Regie J.C. Chandor. Met Kevin Spacey, Jeremy Irons, Demi Moore, Stanley Tucci,
Paul Bettany. In 18 zalen.
De eerste speelfilm over de bankencrisis van 2008 die zich afspeelt in en om een
investeerderbank aan Wall Street - zo adverteren de makers van Margin Call.
Alles begint met een massaontslag: per direct staat 80 procent van de kantoorlui
op straat. Zo ook Eric (Stanley Tucci) die nog net een usb-stick in handen van
zijn briljante protégé Peter (Zachary Quinto) kan duwen. Een paar uur later
ontdekt de overwerkende jongeman dat de bank zich aan de rand van de afgrond
bevindt, of zelfs ver daarover. Toch maar de chef uit de disco naar kantoor
bellen, die op zijn beurt een meerdere belt.
Zo beweegt het nieuws zich rap hoger op de bankhiërarchie,
wat de groentjes die het euvel ontdekten bloednerveus maakt. Wil de bank dit
eigenlijk wel weten? En: wie is de bank eigenlijk? Het antwoord vliegt binnen
per helikopter: de manipulatieve en meedogenloze CEO John Tuld (prachtrol van
Jeremy Irons). Mijlenver verheven boven het werkende bankgepeupel is hij, zonder
geduld voor complexe financiële analyses: 'Leg het me uit of ik een kind ben, of
een golden retriever. ...
Red.: Een slecht voorbeeld: dit soort verzoek kan ook
een positieve achtergrond hebben, onder het motto: als het deugt, moet het
makkelijk uit te leggen zijn.
Wat natuurlijk naadloos vertaald kan worden naar de financiële wereld als
geheel. Met de volgende kwalificatie:
Waarbij ook hier waarschijnlijk dat aloude adagium geldt dat de werkelijkheid
erger is dan de fantasie ...
Nieuws dat geen nieuws is:
Uit:
De Volkskrant, 15-03-2012, van verslaggeefster Yvonne Hofs
Goldman Sachs is 'giftig en destructief'
Een medewerker van zakenbank Goldman Sachs is woedend vertrokken en deed
een boekje open.
Een derivatenverkoper van Goldman Sachs is woensdag op sensationele wijze uit de
school geklapt over de dubieuze moraal bij de grote zakenbank. In een opiniestuk
in The New York Times spreekt hij zijn walging uit over de 'giftige en
destructieve' bedrijfscultuur.
Kla-bam!!! De keiharde dreun waarmee Greg Smith woensdag de
deur van zijn werkgever achter zich dichtsloeg, deed Wall Street gisteren
daveren. De bankier, lid van de derivatenafdeling van Goldman Sachs in Londen,
deed op zijn laatste werkdag een boekje open over de bedenkelijke mores bij de
Amerikaanse zakenbank. Smith schrijft dat hij ontslag heeft genomen, omdat hij
zich niet meer kan verenigen met de cultuur van de bank. Zijn ingezonden stuk
leest als een filippica tegen bestuursvoorzitter Lloyd Blankfein en operationeel
directeur Gary Cohn.
Volgens Smith is het topmanagement verantwoordelijk voor een
geleidelijke cultuurverandering waarbij de dienstverlening volledig uit zicht is
geraakt. Goldman Sachsbankiers proberen gewoon zoveel mogelijk geld uit hun
klanten te persen, aldus Smith, die twaalf jaar bij de machtige zakenbank heeft
gewerkt.
Het belang van de klanten - Goldman-bankiers zouden onderling
denigrerend over 'muppets' spreken - is volkomen ondergeschikt aan het belang
van de bank, schrijft Smith. ...
Red.: Hoezo ophef...? Dit wist iedereen
toch al...? Of kon het weten als hij maar wilde.
Er is weer wat gebeurd - het heet Liborgate. Aanleiding voor
weer eens een onderzoek:
Uit:
De Volkskrant, 12-07-2012, van verslaggever Peter de Waard
Illegaal of onethisch handelen op Wall Street legt geen
windeieren
Een kwart van de mensen die op en rond Wall Street werken, denkt dat illegale of
onethische activiteiten hun kans op succes vergroten.
Dat blijkt uit een enquête van het advocatenkantoor Labaton
Sucharow dat veel klokkenluiders en gedupeerde beleggers vertegenwoordigt.
De resultaten van de enquête komen op het moment dat de
financiële centra in New York en Londen zijn opgeschrikt door een nieuw groot
schandaal: Liborgate. Hierbij worden banken verdacht vele jaren de rente te
hebben gemanipuleerd. De leiding van de Britse bank Barclays is daarom al
opgestapt.
Ruim een kwart van de geënquêteerden erkent dat te hebben
gezien hoe collega's zich schuldig maakten aan fraude. ...
Red.: Een kwart geeft het toe. De meest voor de hand
liggende praktijk en kennis van de psychologie leert dat je deze groep dus
minstens kan verdubbelen, en waarschijnlijk verdrie- of meervoudigen.
En eentje geeft het ronduit toe:
De Volkskrant, 12-07-2012, ANP/AFP.
Schurkenhandelaar in tranen voor rechter
De man die 1,78 miljard euro van de Zwitserse bank UBS zou hebben verspeeld,
heeft voor de rechtbank in Londen ontkend te kwader trouw te hebben gehandeld.
Beklaagde Kweku A. (32) reageerde in tranen op de voor hem gebezigde term 'rogue
trader', wat schurkenhandelaar of bandietbankier betekent. A. vindt dat geen
eerlijke benaming, zei hij. 'Als wat ik deed gokken wordt genoemd, dan doet de
hele zakenbanksector dat.'
Red.: De spijker op zijn kop.
Nog wat info:
Uit:
De Volkskrant, 07-01-2013, column door René Cuperus, cultuurhistoricus
De toeschouwersdemocratie voorbij
Tussentitel: De grote vraag blijft hoe de vrijbuiters van de City moeten
worden beteugeld
Wie zitten er aan de knoppen van de wereld? Dat zijn 25-jarige psychopathische
bankiers en Asperger-wiskundigen die samen de dienst uitmaken in de Londense
City. Zij zijn het die de derivaten voor het financieel kapitalisme verhandelen
en ontwerpen. Die aan 'risicomanagement' doen, wat zoveel betekent als het
maximaliseren van het risico voor anderen en het minimaliseren van eigen risico.
Dat zijn 'winnerskick'-verslaafde jongeren voor wie de reële economie van
werknemers, bedrijven, productie en handel niet meer is dan een mierenhoop waar
je bovenop stapt. De miljarden die in die reële economie met zweet en eelt
worden verdiend, worden door de 'traders' als abstract monopolygeld vergokt.
Dit huiveringwekkende beeld rees op uit de Tegenlicht-uitzending
over 'het brein van de bankier' op Nieuwjaarsdag. Een fraai etnografisch portret
door Joris Luyendijk van de leef- en denkwijze van de investment bankers in de
Londense City. Dat is het centrum van het 'mondiale offshore kapitalistisch
systeem zonder toezichthouders', zoals een van de bankiers zelf het bancaire
walhalla omschreef.
We wisten het natuurlijk al wel, maar als ergens de morele en
sociale grenzeloosheid van onze tijd gedemonstreerd wordt, dan hier. Geheel
losgezongen van de gewone-mensen-realiteit, bespeelt men in de City de
financiële registers van onze wereld. Schijnbaar ongehinderd door 'wijze,
matigende vaderfiguren', gaan en gingen deze ontspoorde, scrupuleuze jongeren
hun gang. ...
Red.: Naast de illustratieve feiten bevat dit stuk
twee interpretatiefouten. Natuurlijk zijn die jongeren niet onbegeleid door een
"vaderfiguur" aan de slag gegaan. Maar die "vaderfiguren" waren en zijn mensen
als Loyd Blankfein, Richard Fuld, Hank Greenberg, George Soros enzovoort, de
lieden "van Goldman Sachs"
-
psychopaten
.
En ten tweede: de grote vraag uit de tussentitel is
natuurlijk helemaal geen grote vraag, en uiterst simpel, voor de hand liggend en
natuurlijk: nationalisatie. De bevoegdheid om geld te drukken, want geld is
tegenwoordig geen papier meer maar bits in een computer, hoort op geen enkele
wijze in de handen van particulieren.
Een economie-journalist van de Volkskrant gaat een
poging doen om de bankiers te verdedigen. Eens kijken hoe ver hij komt:
Uit:
De Volkskrant, 11-01-2013, rubriek De Kwestie, door Peter de Waard
Is Joris Luyendijk geen psychopaat?
Tussentitel: Hebzucht is niet alleen een prerogatief van bankiers
... Dat bankiers geldwolven zijn, staat niet ter discussie.
Maar dat ze daardoor allemaal psychopaten en aspergergevallen zijn, zoals René
Cuperus deze week in de Volkskrant suggereerde, is complete onzin. De meeste
traders, zakenbankiers, risicomanagers en salesmensen, die in de City en op Wall
Street werken, zijn cum laude-afgestudeerde bollebozen van Oxford, Cambridge,
Harvard of een andere topuniversiteit, ...
Red.: Argument: het verleden van iemand in de vorm van
opleiding dient verrekende te worden in de beoordleing van zijn daden. Een
dusdanig gekke redenering dat er geen eigen term voor bestaat, gezien de
zeldzaamheid ervan.
Oftewel: de minder goede ellebogenwerker valt af. Dit bevestigt het gegeven
negatieve oordeel.
|
Luyendijk overschat zoals zoveel journalisten de macht van de banken
en onderschat die van de media. De wereld loopt niet aan de leiband van
Londense bankiers. |
Ad ponandem - zomaar een stelling poneren zonder een enkele vorm van bewijs.
|
Banken zijn uitgeleverd aan de politieke structuren |
Alleen van het tegenovergestelde is erbewijs: politici hebben voor biljarden
geld aan banken gegeven, dat die banken zelf vergokt hadden.
|
Banken zijn uitgeleverd aan de politieke structuren die met
medewerking van de media door onderbuikgevoelens van het volk worden
gecreëerd, zoals thatcherisme, reaganomics en de Derde Weg. |
Dit is deels juist: de media werken mee aan de ,macht van de banken. De politici
zouden de banken wel de baas kunnen, gewoon door alle geldverkeer te
nationaliseren, maar daartegen zouden de media in opstand komen: "Dat is
communisme!!!"
Maar bij de banken veruit het meest.
Bankiers zijn het sterkst omhooggevallen. Dus het klopt ... Ze zijn autisten en
psychopaten.
|
Bankiers zijn niet eerder psychopaten dan degenen die ze
veroordelen. |
Dat gaat als slotzin echt niet werken, als je zojuist, in je pogingen het
tegendeel te bewijzen, een keihard bewijs hebt geleverd.
De SNS is failliet gegaan.. Uh pardon, genationaliseerd. het
kost de staat, dat wil zeggen: de gewone burgers, nu al 4 miljard euro met zicht
op meer. Het os het eindresultaat van de overname door boeven in pak van wat
vroeger bondsspaarbanken waren, een zelfde soort verzekeraar. De boeven in pak
hebben door neoliberale praktijken, speculatie en dergelijke, de zaak op de
klippen late lopen. een van de hoofdboeven is ene Sjoerd van Keulen, eerder een
onder de boeven gevierd boef. En nu is iedereen woest op die boef.
Tot zover weinig bijzonders, want het geboefte-in-pak had dit
ook al gelikt met ABN-AMRO, en bijna met de ING. Wat bijzonder was, dat iemand
uit de oligarchie zich in de volkswoede mengde. De kennelijk nu echt boos
geworden Joris Luyendijk. Die afvalligheid leidde tot universele
verontwaardiging bij de oligarchie. Hier een geluid uit de financiële wereld:
Uit:
De Volkskrant, 07-02-2013, door Cees van Lotringen, zat in de
hoofdredactie van het FD; is nu hoofdredacteur Fondsnieuws
Brandt Corstius verraadt de goede zaak
Het is zorgelijk dat Jelle Brandt Corstius zijn frustratie over de crisis, met
al haar hebzucht en wanbeleid, richt op één man: Sjoerd van Keulen.
Tussentitel: Hij roept op Van Keulen te mailen met: 'Geef terug die bonus!'
Een aantal jaren geleden, het moet rond 2004 zijn geweest, ontving ik op de
redactie van de krant waar ik toen werkte een lange, zachtmoedige en enigszins
bedremmelde jongeman. Hij was als redacteur werkzaam voor Barend & Van Dorp en
zocht opdrachtgevers, want hij wilde naar Rusland. Veel professionele ervaring
had hij nog niet, maar hij was eigenzinnig en scherp van geest.
Hij ging naar Rusland en maakte er een succes van: Brandt Corstius ...
Inmiddels is Jelle Brandt Corstius al weer een aantal jaren terug in Nederland
en een held van de sociale media geworden. Op Twitter heeft hij 48 duizend
volgelingen en met hen deelt hij lief en leed. ...
Nu heeft Brandt Corstius een nieuwe 'boerenbraadlul' gevonden, zoals hij dat in
een Twitterbericht noemt: Sjoerd van Keulen, de in ongenade gevallen ex-topman
van het genationaliseerde SNS Reaal. Van Keulen moet zijn bonus teruggeven,
omdat hij gefaald heeft als topman, vindt Brandt Corstius.
Hij heeft de e-mailadressen van Van Keulen doorgestuurd aan zijn volgers en
opgeroepen de 'boerenbraadlul' te mailen met de boodschap: 'Geef terug die
bonus!'.
Interessant is deze zaak minder om de inhoud dan om de vorm. Natuurlijk is
terugkijkend de vraag gerechtvaardigd of de bonus aan Van Keulen en zijn
toenmalige raad van bestuur terecht is geweest. ...
Red.: Je kan je ook de vraag stellen of Adolf Hitler
eigenlijk wel zo slecht was.
Adolf Hitler heeft onomstotelijk misdaden begaan, maar dat moet je ook in de
context zien van een tijd ...
Maar wat ik ergerlijk vindt is dat er nu zi veel slechts over Hitler wordt
verteld.
Degene die Hitler beschuldigen maken wat groot en complex is klein en simpel.
Zij zoeken niet de oplossing, maar de confrontatie. Dat is de breed verbreide pavlovreactie
in deze door sociale media en kijkcijfers gehypte samenleving.
En deze auteur is ook nog zo vriendelijk, zoals zo vaak, zijn
eigen positie toe te lichten:
Want natuurlijk is het zo dat het onbeperkte graaien van de boeven-in-pak het
gevolg is van eigenbelangbejag, volksvervreemding en psychopathie.Die tot nu toe
op geen enkele manier blijk hebben van verbetering van hun gedrag, en iedere
klein maatregeltje in hun richting (een bankierscode - om je rot te lachen...)
hebben bestreden met tegenwerking, vuile taal in mooie woorden, en dreigementen
de boel op te blazen ("Dan gaan we met ons gestolen kapitaal naar Dubai").
waarop iedereen die dat niet al dacht, het nu absoluut zeker
weet: de enige manier om dit tuig-in-pak weg te krijgen is door ze met pek en
veren het dorp uit te jagen.
De lakei van het Financiële Dagblad spreekt er schande van:
Deze meneer moet, tezamen met alle financiële en economische
mediapersonen, medegeladen in in de kar voor het ritje met de pek en veren.
De morele verdorvenheid van deze lieden is met geen pen te
beschrijven.
En weer een illustratie:
Uit:
De Volkskrant, 26-09-2013, van verslaggever Jonathan Witteman'Volkswoede over bonussen net zo erg als lynchen
Afro-Amerikanen'
De volkswoede over bonussen is 'net zo erg en net zo verkeerd' geweest als de
duizenden lynchpartijen tegen Afro-Amerikanen in het zuiden van de Verenigde
Staten in de 19de en 20ste eeuw. Dat zei topman Robert Benmosche van AIG, de
Amerikaanse verzekeraar die tijdens de crisis nog met 182 miljard dollar (135
miljard euro) belastinggeld moest worden gered.
Benmosche deed zijn uitspraak in een vrijdag gepubliceerd vraaggesprek met de
Wall Street Journal. Althans, de vergelijking met de lynchpartijen haalde het
interview in de vrijdagkrant niet eens, maar kwam pas maandag via de website van
de krant naar buiten in een nagezonden bericht met tijdens het redigeren
gesneuvelde gespreksfragmenten. ...
De 69-jarige refereerde met zijn vergelijking aan de woede die in 2009 na de
redding van AIG ontstond toen bekend werd dat de verzekeraar 165 miljoen dollar
aan belastinggeld gebruikte om bonussen te betalen - uitgerekend aan de
vierhonderd werknemers van de AIG-afdeling die het bedrijf tot op de rand van de
afgrond had gebracht met credit default swaps. ...
Red.: Dit werd zelfs de morele putjesscheppers van de financiële
wereld te gortig:
Net als Loyd Blankfein ("Bankiers doen het werk van God") werd hij zich pas
achteraf bewust van de groteskheid van zijn woorden:
Dat klopt. net als Blankfein gaf hij slechts uiting aan de werking van zijn
eigen geest. Een geest die met die van Blankfein kennelijk gemeen heeft geen
enkele vorm van binding met anderen of gemeenschapszin te hebben. het soort
geest dat gevormd is door een cultuur van "Ieder voor zich en God voor ons
allen", waarbij die God de oorlogs- en geldgod van de Joodse cultuur is
.
Een bericht uit wat officieel het schoonste deel van de
financiële wereld zou moeten zijn: het toezicht:
Uit:
De Volkskrant, 04-07-2014, door Tjerk Gualthérie van WeezelReportage | Accountancy
Perverse prikkels door de hele zaal
Na een reeks schandalen zijn accountants nu hard op zoek naar een manier om hun
sector op te schonen. Te beginnen in een zaaltje in Amsterdam.
Tussentitel: 'De Zuidas is gewoon een sociale werkplaats voor corpsballen'
'Het is twee voor twaalf voor de accountant', zeg gespreksleider Felix
Rottenberg. Het is donderdagmiddag en in debatcentrum De Balie zitten
honderdveertig mensen in een almaar warmer wordend zaaltje bijeen om te
analyseren hoe de accountant zijn respect weer kan terugverdienen.
Afgelopen jaren regen de incidenten zich aaneen. Ahold, Landis, Ballast Nedam,
Vestia, Econcern, Imtech, allemaal concerns waar de boekhouding niet deugde en
de accountant toch zijn handtekening zette. En soms zelfs actief meewerkte aan
het verdonkeremanen van malversaties.
Intussen kwam de Autoriteit Financiële Markten met rapporten waaruit keer op
keer bleek dat de controle van de meeste jaarrekeningen te wensen overliet.
Terwijl in kranten steeds weer berichten verschenen over losgeslagen partners in
de grote firma's, alfamannen die naast hun salaris van ettelijke tonnen per jaar
graag nog wat wilde bijverdienen met vastgoedprojecten. ...
Alles lijkt terug te leiden op hebzucht. 'Sinds de jaren tachtig is de
vaktechniek steeds verder op de achtergrond geraakt en zijn bestuurders van
kantoren steeds meer gaan sturen op omzet', zegt hoogleraar Marcel Pheijffer.
...
Red.: Alles is terug te voeren naar een
stinkende mentaliteit. En was het nog nodig:
Uit: De Volkskrant, 21-03-2015, van verslaggevers
Veel kritiek op hogere salarissen bankentop
Bonden
en politici verwerpen de salarisverhogingen die bankbestuurders zichzelf
hebben toegekend. Maar terugdraaien zal niet gebeuren.
Tussentitel: 17 procent steeg het vaste salaris van de bestuurders
... De bestuurders van ABN Amro krijgen, met
uitzondering van topman Gerrit Zalm, over vorig jaar een loonsverhoging van
100 duizend euro toegekend, zo bleek vrijdag uit het jaarverslag van de bank
die binnenkort naar de beurs gaat. Door de loonsverhoging steeg het vaste
salaris van de bestuurders vorig jaar met bijna 17 procent naar 707.500
euro. Die verhoging past volgens de staatsbank bij
het bonusverbod voor staatsgesteunde banken. Dat biedt namelijk de
mogelijkheid om gemiste bonussen te compenseren voor een bedrag ter waarde
van 20 procent van het vaste salaris. ...
Vrijdagmiddag bleek dat ook de beloning bij verzekeraar Aegon fors is
gestegen. De bestuurders ontvingen bijna een extra jaarsalaris aan bonussen.
Bestuursvoorzitter Alex Wynaendts kreeg een bonus van 913 duizend euro. Dat
bovenop zijn vaste salaris, dat vorig jaar met 105 duizend euro steeg naar
1,15 miljoen euro.
Red.: Precies wat
te verwachten was: als je op de ene manier niet kan graaien, dan doe je het
op de andere.
Prietpraat. Er gaat echt maar één ding helpen: een aantal
representatieve bankiers aan de lantarenpalen.
Een klein doch o zo significant voorbeeld:
Uit:
De Volkskrant, 15-04-2015, ANP
'Politie krijgt betere regeling'
Verzekeraar
Nationale-Nederlanden (NN) heeft zeker honderden en mogelijk duizenden
politieambtenaren met een woekerpolis een veel hogere compensatie gegeven
dan honderdduizenden andere klanten met een soortgelijke
beleggingsverzekering. Dat gebeurde in 2011 via een geheimgehouden
compensatieregeling die de verzekeraar met de Nederlandse Politiebond sloot.
Agenten kregen zo gemiddeld duizenden euro's meer, stellen de
Consumentenbond en claimorganisatie Wakkerpolis na onderzoek. ...
Red.: Het goorst soort lieden,
doet dit soort zaken. Naar Financiële wereld
,
Economie, lijst
,
Economie, overzicht
, of site
home
.
|