Alfa denken, anti-bèta: klimaat en de IPCC affaireEen essentiële rol in de klimaatdiscussie wordt gespeeld door het IPCC, het Intergovernmental Panel on Climate Change, een organisatie (Wikipedia citerend) van de Verenigde Naties, opgericht in 1988, om de risico's van klimaatverandering te evalueren. Het panel bestaat uit honderden experts uit de hele wereld, vanuit universiteiten, onderzoekscentra, ondernemingen, milieu-organisaties en andere organisaties. Het IPCC doet zelf geen onderzoek, maar evalueert onderzoek dat is gepubliceerd in gereviewde wetenschappelijke tijdschriften.Het feit dat het IPCC ingesteld is door de VN laat zien dat het eigenlijk een politieke organisatie is, of iedere geval een sterke politieke poot heeft. Dat was noodzakelijk voor een organisatie die iets wil bereiken in de wereld, omdat klimaatkwesties globale kwesties zijn, en globale kwesties per definitie politiek zijn. Het betekent ook dat er politieke kwesties meespelen als vertegenwoordiging. Het gaat niet alleen om zo goed mogelijke wetenschap, maar ook om vertegenwoordiging vanuit alle, of zoveel mogelijk, continenten en landen. En dat is niet hetzelfde als zo goed mogelijke wetenschap. De beste wetenschap komt uit het westen - gemiddeld gesproken. Het IPCC bestaat dus al vrij lang, maar haar rapporten hadden geen enkele meetbare invloed, tot de klimaatrevolutie geïnstigeerd door Al Gore in 2006 met de documentaire An Inconvenient Truth, gebaseerd op gegevens van het IPCC. Welke revolutie natuurlijk ook alleen kon ontstaan door het dramatisch stijgende aantal daadwerkelijke tekenen van klimaatverandering. Met deze revolutie nam ook het belang van het IPCC dramatisch toe. Haar rapporten werden nu de basis voor besprekingen tussen landen over maatregelen tot beperking van de uitstoot van CO2. Dus werd de inhoud van de rapporten de inzet van politieke strijd, zowel tussen landen als tussen politieke en maatschappelijke stromingen. Het gaat hier om het laatste. De strijd tussen diverse maatschappelijke stromingen in het klimaatdebat wordt op zijn meest dramatisch geïllustreerd door het op dit moment van schrijven actuele aspect van het klimaatdebat: de fouten van de wetenschap, of eigenlijk: de fouten van de IPCC, wat we nu gaan beschrijven. Voor de goede orde eerst wat het IPCC eerder heeft gedaan (uit de Volkskrant, 05-02-2010, door Marnix de Bruyne):
Uit deze korte beschrijving is meteen al duidelijk dat het niet zomaar een rapport(je) is, maar grootschalig overzicht - een enorm karwei qua inhoud en coördinatie. Dan de kwestie waar het om gaat - uit hetzelfde artikel:
Wat er schadelijk was en waarvoor blijkt uit de volgende stukjes - het eerste is van columnschrijver en schrander observator voor de Volkskrant Martin Sommer:
En columnist in het wetenschapskatern van de Volkskrant Maarten Keulemans ook (de Volkskrant, 30-01-2010):
Hierin is nogal wat parmantig taalgebruik weggelaten. Dit zullen we gemakshalve maar omschrijven als de linkse hoek in de media. Nu de rechtse. Eerst de neoliberale wetenschapsjournalist Marcel Hulspas (DePers.nl, 04-02-2010):
En in Elsevier, het weekblad voor neoliberalen (Elsevier, 30-01-2010, door Simon Rozendaal):
Achter de derde "..." bevindt zich het overgrote deel van het artikel, gaande over hoe de foute voorspelling over het smelten van de Himalaya-gletsjers in het rapport is gekomen. Interessant vanuit een ander perspectief, waarover later meer. Nu als derde groep van reacties die uit de politiek (uit de Volkskrant, 29-01-2010, van verslaggeefster Kim van Keken)
Zo, dat is al bijna het hele politieke spectrum dat hard hollend achter "de kapitale blunder die alles onderuit haalt" aanloopt. En de betrokken minister zelf (de Volkskrant, 27-01-2010, van verslaggeefster Kim van Keken):
"Ja ja, het is zeer ernstig. Het hele onderzoek wordt onderuit gehaald, tezamen met de conclusies. Maar de stormval werd pas echt gehesen toen, hoe voorspelbaar want natuurlijk ging men nu naar alles kijken en een rapport van die omvang zitten natuurlijk vele fouten van diverse soort, nog een fout naar buiten kwam (Volkskrant.nl, 03-02-2010, van verslaggevers):
De oorzaak was eigenlijk meteen al bekend - uit hetzelfde artikel:
En uit een artikel van anderhalve dag later (De Volkskrant, 05-02-2010) :
De politici waren nu echt verontwaardigd - uit de printversie van het eerste artikel (de Volkskrant, 04-02-2010, van verslaggevers Martijn van Calmthout en Kim van Keken):
En de minister ging helemaal over de rooie:
Dit is een redelijk representatief voor de reacties uit deze groepen. Nu de realiteit zoals ook gepubliceerd (de Volkskrant, 01-02-2010, hoofdredactioneel commentaar)
Dit is geschreven onder de naam van de hoofdredactie, maar ongetwijfeld afkomstig van chef-wetenschap, Martijn van Calmthout, die een aantal jaren geleden om is gegaan van scepticus naar realist. Even tussendoor: het doorslaggevende argument, dat helaas buiten deze website niet bekend is, staat hier 
- samengevat: als je de grote hoeveelheid kooldioxide in de atmosfeer ten tijde
van het broeikasklimaat van honderden miljoenen jaren geleden en opgeslagen
gedurende enkele tientallen miljoen jaren, er in een razend korte tijd in één
keer in terugblaast, dat kan je op je klompen aanvoelen dat er iets mis moet
gaan. Pas na deze laatste reactie van Cramer voelden wetenschappers zich geroepen om corrigerend op te treden (De Volkskrant, 05-02-2010, van verslaggever Gerard Reijn):
Waarmee aangetoond is dat de eerste reactie van politici fout was, dat eerste reactie van Cramer erg fout was (zij kon beter weten), dat de tweede reactie van de politici erg fout was (ze hadden zich intussen kunnen laten informeren) en dat de tweede reactie van Cramer uitzinnig was. Dit was allemaal één lange inleiding naar de vraag waar het om gaat: hoe kunnen mensen die belangrijke bestuurlijke functies vervullen zulke domme en foute dingen zeggen - en doen. Hier komen we terug bij de in de inleiding al genoemde strijd tussen maatschappelijke stromingen. Ook wat betreft het klimaatdebat zijn daar meerdere scheidingslijnen te trekken, waarvan de belangrijkste zijn links-rechts en alfa/gamma-bèta. Links-rechts is in feite een samenvatting met veel-macht-weinig macht, arm-rijk, conservatief-progressief en dergelijke. Rechts is bang dat er een einde komt aan hun materiële welvaart, hun rijkdom, en links heeft dat probleem niet en dus meer oog voor de materiële schade ten gevolge van die materiële welvaart. Zogenoemde klimaatcritici of klimaatsceptici zijn vrijwel allemaal rechts, of staande volledige vrije economie voor - het zijn meestal ook neoliberalen met de recht van de sterkste  en
"winner takes all" mentaliteit.Dit laatste is redelijk bekend en zichtbaar genoeg voor iedereen die het wil weten, of beter: iedereen die geen geestelijke barrière heeft tegen het kennisnemen ervan. Wat minder of eigenlijk niet bekend is, is dat dit ook grotendeels samenvalt met de scheidslijn tussen alfa/gamma en bèta. Voor wie dat laatste onbekend in de oren klinkt, staat dat qua mentaliteit uitgewerkt hier
.
In de maatschappelijke context gaat het hier ook om een strijd om de macht: alfa's/gamma's hebben de maatschappelijke macht, en voelen die bedreigd door de bèta's met hun feiten
. Feiten maken beperkingen aan het aantal geldige meningen, dus eigenlijk het
aantal meningen. En alfa's/gamma's zijn dol op meningen - want daarover kan je
discussiëren. Bij feiten ligt dat heel veel moeilijker.In de politiek gaat het bij uitstek over meningen - de verzameling van die meningen heeft meestal een inspiratiebron, en daarvan zijn er twee hoofdsoorten: eigenbelang (macht en dergelijke) en ideologie. Ideologie verhoudt zich op geen enkele manier met de feiten - dat kennen we van de eerste vorm van ideologie: religie. Eigenbelang en macht hebben maar voor helft iets met feiten: alleen voor zover ze overeenstemmen met het eigenbelang of de eigen macht. Bij wetenschap gaat het voornamelijk, of eigenlijk: alleen, om de feiten. je kan tussendoor wel allerlei ideeën koesteren, wat wetenschappers dan ook doen al was het maar omdat het helpt bij het verwerken en rangschikken van de grote hoeveelheid feiten, maar uiteindelijk draait het om de feiten. En dat gaat dus op geen enkele manier samen met de meningen en ideologie van de politiek. Nu is het volkomen duidelijk dat alle meningen en ideologie van de politiek zaken uit de alfa en gamma wereld zijn: het heeft alle kenmerken van de alfa-wereld en weinig tot geen van de bèta
. En omgekeerd wat betreft wetenschap. Dus de scheidslijn tussen politiek en
wetenschap is vrijwel dezelfde als die tussen alfa/gamma en bèta.Deze stand van zaken blijkt al duidelijk genoeg uit de hele gang van zaken rond de klimaatdiscussie: de feiten zijn al op zijn minst twintig jaar duidelijk en al tien jaar onweerlegbaar. Zeker in samenhang met de al genoemde logica over de oorsprong van de fossiel brandstof. De reden dat er niets mee gedaan is, ligt bij de alfa/gamma wereld van de politiek en bestuur - de alfa- en gammawereld die daar de baas is
.Het geval van de discussie rond de IPCC-fouten maakt alles wat al duidelijk was in één keer kristalhelder. Want politici als journalisten als Marcel Hulspas en Simon Rozendaal,en politici als Diederik Samsom en Jacqueline Cramer hebben wel degelijk een wetenschappelijke opleiding gevolgd - respectievelijk natuurkunde, scheikunde, technische natuurkunde en biologie. Ook dus allemaal natuurwetenschappelijke vakken. Allemaal weten ze dus eigenlijk wel hoe het zou moeten, zoals ook beschreven wordt in de laatste reactie op Cramer. Kennelijk is er een zeer sterke kracht die hen van het rechte pad heeft afgebracht. Die kracht is af te leiden uit het hele klimaat debat: zolang de wetenschappers aangaven dat de klimaatopwarming een aanzienlijk kans had op bestaan, regeerde er geen hond. Toen de wetenschappers aangaven dat er grote kanswas op klimaatopwarming, reageerde er nog geen hond. Toen de klimaatextremen steeds duidelijker werden, vroeg men aan de klimaatwetenschappers: "Is het zeker dat er klimaatopwarming komt?" Toen de klimaatwetenschapper zeiden "Dat is vrijwel zeker", vond men dat niet zeker genoeg. Pas toen Al Gore van de bestaande klimaatextremen een film maakte en tegelijkertijd de wetenschappers (tegen beter weten in) maar zeiden dat de klimaatopwarming zeker was (niets is absoluut zeker), was men in politiek en bestuur bereid te gaan nadenken en praten over maatregelen. En om dit alles te benadrukken: zodra het eerste de beste foutje in de honderden onderzoeken ontdekte, was men woest. Toen het tweede foutje we ontdekt, ging men over de rooie. En het idee dat wetenschappers misschien hadden geprobeerd hun resultaten te presenteren als zeker, vond men absoluut schandalig. Geen enkele psycholoog zou moeite hebben dit gedrag te beschrijven als het over een individu ging. De betrokkenen zouden lijden aan een combinatie van de denkfouten van wensdenken, zwart-witdenken, anekdotisch bewijs, irrationaliteit, ik-denken, en machtsdenken
. Vergelijk dit met de elders gegeven verschillen tussen alfa/gamma en
bèta-denken
:
De conclusie is duidelijk: de reden dat zelfs echte wetenschappers die zich in de wereld van de politiek begeven volledig gecorrumpeerd gedrag vertonen ten opzichte van de door hen aangeleerde wetenschappelijke normen en gedrag, is de sterke overeenkomstige houding van die wereld van politiek en macht zelf. Vermoedelijk heeft deze corrumperende invloed ook een rol gespeeld bij het tot stand komen van de fout over de Himalaya gletsjers. Uit het Elsevier-artikel:
Het patroon is duidelijk: de fout kwam uit India. Een westers journalist is hier op ingegaan en zo ontstond een deelrapport. Dat deelrapport kwam in behandeling bij de groep die over de Himalaya-gletsjers moest schrijven, en dat waren ook Indiërs - Indiërs zonder de gespecialiseerde kennis. Die de fout hebben laten passeren. Waarop er door Westerse onderzoekers gewaarschuwd is, en het via Westerse onderzoekers en media in de openbaarheid is gekomen. Je kan je prima voorstellen hoe dat die ondeskundige Himalaya-gletsjers groep tot stand is gekomen: het waren Indiase gletsjers, dus moesten het Indiase onderzoekers zijn - nationalisme - patriotisme- politiek erbij - corruptie. De wetenschap maakt fouten. Maar de politiek ís voor belangrijk deel fout. Die politiek gaat over macht, en, weet iedereen: macht corrumpeert. En het is volkomen duidelijk dat deze corrumperende mentaliteit samenvalt met de mentaliteit van de alfa- en gamma-wereld. Kijk maar naar de volgende vergelijking (de Volkskrant, 06-02-2010, column door Martin Sommer):
Hier zet Martin Sommer een onderzoek gedaan door sociologen naast dat door natuurwetenschappers. In de redactie van het natuurwetenschappelijke onderzoek is een fout gemaakt - door de politicoloog die, natuurlijk aangesteld door de politiek, de overkoepelende leiding heeft. En daarnaast heb je het onderzoek van sociologen, die hun hele onderzoek baseren op hun maatschappelijke en politieke voorkeur. Het is volkomen duidelijk dat de alfa-en gammawetenschappers in hoge mate net zo corrupt zijn als de politiek - en om dezelfde reden: het draait om belangen en ideologie in plaats van de werkelijkheid
.De redding van een waarschijnlijke klimaatramp valt samen met de redding van de corruptheden van de alfa- en gamma-denkwereld. Als dat laatste er niet komt, gebeurt het eerste
.Over de IPCC-kwestie is verder nog eindeloos over gediscussieerd, met het voorspelbare gevolg (de Volkskrant, 07-08-2010, door Michael Persson):
Een paar weken later komt het onderzoek naar het IPCC-rapport uit. Naast de bekende fouten is er niets nieuws te melden. Onthullend is de analyse (de Volkskrant, 31-08-2010, door Martijn van Calmthout):
Een van de vele bewijzen van een campagne. Misschien niet op reguliere basis georkestreerd, maar wel dooreen grote belangengroep onderhouden. Waaronder dus de media, zoals dit voorbeeld bewijst.
De reeks van tegenslagen bestaat dus nog steeds uit de bekende twee. Maar daar gaat het natuurlijk allemaal eigenlijk niet om. Iedereen weet dat er overal fouten worden gemaakt. Waar het om gaat is het proces achter dit:
Dar gaat het natuurlijk allemaal om: die slechte pers. Van Calmthout, zelf redelijk onjectief, probeert dit te verzachten of snapt het niet:
Flagrante onzin. Er was geen publieke verontwaardiging. Wat er was, was verontwaardiging van de alfa's van de media, en de groep van rechtse graaiers en angsteigen. Die door het gebrek aan tegengeluid in de media de kans kregen tot een aanhoudende campagne:
Wat leidt tot een roep om professionalisering:
Wat niet zal helpen, omdat het niet over het publiek gaat maar over belangengroepen, en de belangen van die groepen veranderen niet. En dit is één van de gevolgen:
En het is volkomen duidelijk dat dit zwijgen onterecht is. Nog een heldere visie over "de fouten" (de Volkskrant, 01-09-2010, ingezonden brief van Andree de Miranda (Zeist)):
En een bevestiging van waar het probleem ligt (de Volkskrant, 04-09-2010, column door Michael Persson, redacteur van de Volkskrant ):
Het probleem ligt bij de politici en andere maatschappelijke krachten. En als andere aanwijzing de beroerde positie van de critici, uitgelegd door hun belangrijkste woordvoerder (de Volkskrant, 01-09-2010, door Bjørn Lomborg, hoofd van de Copenhagen Consensus center
Hier gaat het al mis: of de aangevoerde feiten voor opwarming kloppen, en dan is er opwarming, of die feiten kloppen niet - en dan hoef je geen opwarming te veronderstellen.
Waarna een uitgereid exposé volgt over zeespiegelstijging. Wat fout nummer twee is: het grote gevaar van CO2-toename is een plotselinge klimaatverandering. Het valt absoluut niet te voorspellen op welke manier dit zal uitwerken. Wat wel te voorspellen valt, is dat het voor de mens en een groot deel van de natuur onaangenaam zal zijn. Dat zijn dit soort grote snelle veranderingen tot nu toe altijd geweest, zoals de fossiele vondsten bewijzen.
Volkomen onjuist. je helpt de zaak niet door de wereld maar door te laten sudderen, zodat ze in één keer overvallen worden.
Omdat de machthebbers die cijfers bagatelliseren uit eigenbelang. Waaraan mensen als Bjørn Lomborg een belangrijke bijdrage leveren. Naar Alfa denken, anti-bèta 
,
Wetenschap, cultuur
,
Linkse denkfouten
,
of site home
 .
|
