De drie keuzes voor allochtonen

31 jul.2002

Het is duidelijk dat een belangrijk deel van de Nederlandse samenleving de aanwezigheid van de grote groepen allochtonen, en vooral de Turken en Marokkanen, ervaart als een probleem. Wat kunnen de allochtonen daaraan doen? Ten eerste moet bekend zijn waar het probleem uit bestaat; dat is beschreven in Culturele verschillen , Cultuurstrijd I en Cultuurstrijd II , en Allochtonen problematiek . Kort samengevat is het probleem het bewustzijn van de autochtone bevolking dat ze omgeven worden door een aanzienlijke hoeveelheid mensen die hun waarden en normen, hun cultuur, niet of in beperkte mate delen. Kortom: het vervelende gevoel omringd te zijn door vreemden.

Wat kunnen allochtonen doen om dit probleem op te lossen? Er zijn drie logisch gezien drie mogelijke alternatieven: aanpassen, niet-aanpassen en de klachten accepteren, of verhuizen.

De eerste methode is die van vrijwel alle geslaagde immigranten . Het betekent voor onze allochtone immigranten doodgewoon dat ze zich minder allochtoon, unheimisch gedragen. En er is niets dat dat gevoel zo sterk oproept als in je dagelijkse omgeving geconfronteerd te worden door een manier van communicatie die je niet begrijpt, een vreemde taal, een geheimtaal. Dat wil zeggen: in de openbare ruimte moeten allochtonen een taal spreken die de autochtonen kunnen verstaan. Het volgende belangrijke is dat je je niet afficheert als vreemde, allochtoon. Je kleedt je min-of-meer als een autochtoon, waarin een aanzienlijke hoeveelheid afwijking is toegestaan, maar boerka's, chadors, en hoofddoekjes horen daar niet bij. Dat laatste in het bijzonder vanwege de religieuze associaties, waarover zo meteen meer. Een andere onderscheidingsteken dat vermeden moet worden is de schotelantenne. Dit omdat de antenne symbool staat voor de afwending van de Nederlandse maatschappij: iemand die buitenlandse televisie kijkt krijgt geen deel aan de Nederlandse cultuur. En neemt dus niet deel aan de Nederlandse cultuur, en afficheert zichzelf als een vreemd element  .

Een andere gewichtige zaak die met grote nadruk voorkomen moet worden is het etaleren van een aan onze cultuur potentieel vijandige levenshouding. De belangrijkste vorm hiervan is de islam. De islam is een godsdienst die concurreert met het christendom als Het Ware Geloof. Tussen twee vormen van Het Ware Geloof kan weinig echte vrede en naastenliefde bestaan. In beider geschiedenis van deze twee zijn wederzijdse wandaden begaan, en in het heilige boek van de islam staan voldoende christenvijandige stellingen om in ieder geval bij christenen een unheimisch gevoel te veroorzaken. Hiermee wil niet gezegd worden dat allochtonen geen islamieten kunnen zijn, maar alleen zullen ze hun geloof in de privésfeer moeten belijden, waar geloof überhaupt thuis hoort.

Dit zijn de essentiële stappen van aanpassing ter voorkoming van klachten - als men dit niet doet, is het ontstaan van klachten niet meer dan natuurlijk, zie hier .

Het tweede alternatief is niet of weinig aanpassen, en de autochtone klachten accepteren. Dat betekent onder andere het accepteren van het algemene culturele proces dat mensen hun sociale omgeving kiezen naar zo vertrouwd mogelijke vorm, dat wil zeggen: bij keuzes tussen personen staan allochtonen onderaan de ladder. Dat geldt voor alle vormen van sociale interactie, dus ook bij het kiezen van werknemers. Allochtonen zullen dat zonder klachten, dat wil zeggen zonder beroep op termen als discriminatie, moeten aanvaarden.

De derde mogelijkheid is verhuizen, normaliter naar het land van culturele oorsprong . Dat wordt door de Nederlandse verdedigers van de allochtonen als een onacceptabele optie gezien, maar dat is het niet: enkele honderdduizenden Nederlanders zijn in de jaren direct na de oorlog geëmigreerd naar landen als Canada, Amerika, en Australië, landen die onbekender waren voor de Nederlanders van toen dan Turkije of Marokko voor de allochtonen van nu .

Dit zijn de drie mogelijke oplossingen, en de vraag is wat de allochtonen kunnen en zullen kiezen. Oplossing één vraagt het inleveren van een flink deel van de culturele identiteit, en dat is pijnlijk. Er zijn al vele stemmen van voormannen, de meest vocale van Abu Jahjah, dat dit geen op principiële gronden geen haalbare optie is.

Oplossing twee vraagt het ondergaan van een mindere positie zonder te klagen, hetgeen nog pijnlijker is.

Oplossing nummer drie kent het bezwaar dat het financieel en materieel uiterst nadelig is, en in de praktijk betekent dit dat deze oplossing nog onaantrekkelijker is dan de andere. Dit blijkt uit de praktijk omdat de bezwaren ten gevolge van oplossing een en twee nu natuurlijk al aan den lijve worden ondervonden, en dit voor slechts een heel klein aantal aanleiding is geweest om te verhuizen.

Op deze plaats past ook een overweging aangaande wat min of meer objectief de beste oplossing zou zijn. Als men zou uitgaan van de prioriteit van het geestelijke boven het materiële, is de keuze simpel. Sinds het beroep dat de allochtonen doen op hun geestelijke superioriteit middels hun geloof in Allah en de Koran, zouden de allochtonen gezien de standpunten die de laatste hebben met betrekking tot materiële zaken zonder meer voor methode drie moeten kiezen. Andere objectieve voordelen zijn dat het beter is voor het thuisland, dat beter opgeleide mensen krijgt, dat het beter is voor Nederland, dat een probleem minder heeft, en dat het beter is voor de persoon zelf, omdat hij in zijn vertrouwde cultuur is. Het enige bezwaar is dat het een materieel offer is. Maar vanuit het standpunt van een gezonde geest is oplossing drie dus veruit te verkiezen.

De werkelijkheid is dat de allochtonen waarschijnlijk in overgrote meerderheid geen van deze oplossingen zullen gebruiken, om voor de hand liggende redenen. Oplossing nummer één is inderdaad moeilijk. Oplossing twee is ook niet erg waarschijnlijk. Het is namelijk maar al te gemakkelijk om eigen falen en tekortkomingen af te schuiven op externe factoren. Wat dat betreft zijn Nederlanders waarschijnlijk niet beter. Oplossing nummer drie is het minst waarschijnlijk, omdat ook hier de allochtonen waarschijnlijk geen haar verschillen van Nederlanders: het materiële krijgt uiteindelijk altijd voorrang boven het geestelijke welzijn.

Omdat het niet waarschijnlijk is dat de allochtonen één van deze drie mogelijkheden zullen kiezen, zullen het de autochtonen hun mogelijkheden hieraan moeten aanpassen. Wat de mogelijkheden van overheidswege zijn, wordt besproken in Allochtonenbeleid .


Naar Cultuurstrijd, allochtoon , Allochtonenprobleem aanpakken? , of site home .