Vertaald naar de moderne maatschappij staat de figuur van "Boer"
voor degenen die productief werk verrichten, en de figuur van "Schrijver"
voor de intellectuele middenklasse, economen, journalisten en dergelijke.
"Ridder" heeft zijn oude betekenis behouden: de maatschappelijke machthebber
en zijn bewapende hulpjes.
De gebeurtenissen rond de Europese en met name Griekse financiële crisis van 2012 bieden een
pijnlijke illustratie hiervan in de werkelijke wereld.
We beginnen met de rol van de top. Daarvoor zijn een grote hoeveelheid
andere voorbeelden beschikbaar, maar in de actualiteit drong de voorman van de
werkgeversclubs, Bernard Wientjes, zich met veel ellebogenwerk naar voren.
Met deze oproep (Volkskrant.nl, 09-02-2012, ANP/Redactie):
Spijtig voor Wientjes viel dit samen met een ander bericht (De Volkskrant, 10-02-2012, van verslaggever Xander van Uffelen):
Nu is dit alom verspreide kennis, dus alleen de timing is wat ongelukkig.
Maar dat illustreert toch des te meer de morele positie van Wientjes en zijn
sociale klasse: die van de totaal zonder enig geweten opererende groep van
roofridders. In de illustratie de man-in-harnas staande links, die onder dreiging met
geweld, in de moderne tijd door politie en leger, de opstanden weet te voorkomen
 waartoe de
bestolen bevolking niet genoeg bereid is. De man die zijn moderne villa of paleisje weet te
vullen op precies dezelfde manier waarop de oude roofridder zijn kasteel
volstouwde (de Volkskrant, 10-02-2012, door Olav Velthuis):
Het beeld is volkomen duidelijk - een oud voorbeeld is dat van Lodewijk
de Veertiende, in welke tijd een aanzienlijk deel van de staatsinkomsten aan
dit soort luxe werd besteed.
De tweede groep, werkende van boven, is die van de
"schrijver". Voor een deel kunnen we die term letterlijk overnemen. De
gedrukte media vallen er letterlijk onder, en de collega's in de
elektronische versies kunnen zonder er zonder enig bezwaar onder geschaard
worden.
De maatschappelijke positie van de actuele en daadwerkelijke
maatschappelijke groep der media is even eenduidig als in de illustratie: ze
steunen vrijwel universeel de machthebbers. Een duidelijk voorbeeld daarvan
is hun houding ten opzichte van één van weinige maatschappelijke wapens van
de werkende: de vakbond. Een enkel voorbeeld uit een enkel medium dat zich,
volgens de meeste waarnemers, eerder in de linkerkant van het politieke
spectrum zit dan de rechter: de Volkskrant (de Volkskrant, 14-01-2012, door Nanda Troost):
Voor een lange reeks andere voorbeelden van afkeer van vakbonden, zie hier
. En voor de afkeer van de enige patij die onverkort opkomt voor de
belangen van de werkende, de SP, zie hier
 . En zonder specifieke
voorbeelden te geven kunnen we refereren aan de eindeloze stroom klachten
over populisme, wat niets anders is dan afkeer van de voorkeuren en belangen
van de onderste tweederde van de maatschappij. Dit is allemaal weinig
verwonderlijk: de medewerkers in de media, behorende tot de beter-opgeleiden,
staan van nature achter begrippen als globalisering, kosmopolitisme en
dergelijke, die tegen de directe belangen van de onderste tweederde van de
maatschappij ingaan
.
En de media zijn hier slechts een enkel exemplaar van een groot aantal
maatschappelijke groepen, waaronder zo'n beetje alle intellectuelen,
bestuurders, politici, enzovoort enzovoort enzovoort, vormende het merendeel
van de bovenste derde van de maatschappij.
Als brug naar de derde groep, de 'boer", merken we als eerste op dat één van de uitingsvormen van het kosmopolitisme waar de roofridders en de
schrijvers zo dol op zijn, de Europese eenwording is. Ongetwijfeld geheel
onbewust en deels ongewild heeft die Europese eenwording, en met name de
eenheidmunt de euro, een illustratie gegeven van de economische processen
die ingevoerd zijn en bestuurd worden door de top, en gesteund door de
middenklasse. Die processen hebben namelijk het samenvattende effect dat
geld, welvaart, rijkdom, kapitaal of hoe je het ook wilt noemen voortdurend
naar boven doorgegeven worden, en kosten, lasten en andere nadelen naar
onderen
.
Zo hebben de financiële instellingen in Europa honderden miljarden geleend
aan "Griekenland", zoals men dat dan zegt, terwijl "Griekenland" nu honderden miljarden tekort komt.
Nu beweert de hele top, gesteund door de middenklasse, dat de grote massa van
Griekse burgers aardige en hardwerkende mensen zijn, als onderbouwing van het
pleidooi dat de Noord-Europese burgers deel van hun pensioen en andere
spaargelden moeten doneren aan de Grieken.
Maar als dat over de gewone Grieken waar is, blijven we met één grote
vraag zitten: "Waar zijn die honderden aan "Griekenland" geleende miljarden
gebleven?"
Nu, dat weet iedereen ook wel: die zijn naar de rijken gegaan. En die
rijken hebben inmiddels dit geld ondergebracht in het buitenland
. Dat geld
zit dus bij de groepen die we als hierboven eerste belicht hebben. De groep
van roofridders die de prijs van de kunst tot in het waanzinnige opdrijven.
De baten van de maatschappelijke economische ladder zijn doorgegeven naar
boven en liggen nu op buitenlandse banken, en de lasten zijn doorgegeven
naar beneden en zijn gekomen bij de gewone burgers.
En wat is dan nu de algemene toestand van de onderste op die ladder, die
gewone Griek? Onze actuele boer in de illustratie van Brant ... Nou, zo (De Volkskrant, 08-02-2012, van correspondent Arjen van der Ziel):
"Levend gevild door ridder en schrijver ..."
Of een later binnengekomen bron, uit een ander land:
Uit: De Volkskrant, 04-05-2012, van verslaggever Iñaki Oñorbe
Genovesi
De weduwen van de crisis huilen
Bijna elke dag zijn er in Italië verhalen over werknemers,
ambachtslieden, gepensioneerden, en werklozen die zelfmoord plegen als uitweg
voor hun financiële problemen door de crisis.
Ze worden nu al de 'Weduwen van de crisis' genoemd: Italiaanse vrouwen wier
echtgenoten zelfmoord pleegden, omdat ze geen uitweg meer zagen voor hun
financiële problemen. Met een stille mars in Bologna willen de Vedove della
crisi vandaag de regering-Monti aansporen snel iets te doen aan het
toenemende aantal suïcides met economische motieven; intussen gemiddeld één per
dag. ...
Red.: Oftwel: de crisi kost direct
mensnelevens
Je kan proberen dit in een meer algemeen sociologische context
te formuleren (De Volkskrant,
16-02-2012, rubriek De kwestie, door Peter de Waard):
Dan staan in dat geval die 'Europese banken' voor de top, de ridders. De slachtoffers
hebben we al gezien. En de lakeien zijn al die politici, bestuurders en
commentatoren die de gang van zaken als normaal, gewenst of noodzakelijk
beschrijven.
Dit wat betreft de feitelijke situatie. Dan is er ook nog de morele
kwestie die enig expliciet uitwerken behoeft. In een andere context kwam de redactie bijna gelijktijdig ook de in het
abstracte gestelde vraag tegen wat het verschil in schuld is tussen iemand
die een ander vermoordt, en iemand die een besluit neemt waardoor een ander
mens aan de andere kant van de aarde het leven laat.
Natuurlijk is er de factor "In hoeverre heeft die tweede zicht op de
gevolgen", maar voor het soort gevallen waar we het hier over hebben, is het
antwoord gegeven door dezelfde klassen die we hier beoordelen. Als het
namelijk gaat over gevallen als Karadzjic, Kadhafi, en ten tijde van
schrijven, Assad, gaat om mensen die beslist niet eigenhandig iemand gedood
hebben, worden dezen ten stelligste veroordeeld door de top en de
maatschappelijke middenklasse, onder gebruik van het argument dat ze
weliswaar niet zelf gemoord hebben, maar een beleid hebben gevoerd dat
noodzakelijkerwijs tot moorden moet leiden.
Het beleid van de maatschappelijke top en middenklasse is dusdanig dat
het noodzakelijkerwijs tot achteruitgang van de hele onderste klasse leidt,
en even onlosmakelijk daaraan verbonden is dat sommigen daarvan tot in een
tot zelfmoord drijvende toestand komen. En de maatschappelijke top en
middenklasse zijn dus keihard verantwoordelijk voor deze toename van
zelfmoorden, en alle tussenliggende vormen van maatschappelijke ellende.
Dit is een vorm van sociale misdadigheid die het noodzakelijk maakt ook
meer persoonlijke morele oordelen te
formuleren, in pogingen om iets aan die misdadigheid te doen.
De volgende auteur geeft daarvan de beschaafde versie (Volkskrant.nl,
Opinie, 13-02-2012, door Mildred Hofkes, reputatiedeskundige en oprichter
van het onafhankelijke platform NieuwBestuur.nl.)
Bernard Wientjes heeft, zoals al aangeduid, min of meer pech. Er zouden
net zo makkelijk hele volksstammen als alternatieven aan te wijzen zijn.
Denk aan iemand als Nout Wellink, die ook ooit eens opriep tot de nullijn
voor lonen te midden van algemeen gegraai aan de top. Denk aan mevrouw Kellerman van De Nederlandsche Bank die bezig
is met een campagne ter ondermijning van de pensioenen van de werkenden
. Of
Mark Rutte met de rest van zijn neoliberale boevenbende genaamd de VVD, en de filialen
bekend als CDA en D66, met name Alexander Pechtold. Denk aan lieden als de potentiële EU-dictator Barosso
, zijn
hele politieke entourage inclusief Europese Parlement
, die tienduizenden
arrogante EU-beleidsambtenaren die er ieder jaar 5 procent bij willen ook
als de rest moet inleveren. En denk, last but not least, aan al die
leidinggevenden in de financiële sector.
Allemaal even schuldig als Karadzjic, Kadhafi, en Assad.
Het morele oordeel van deze redactie is dan ook wat minder beschaafd
geformuleerd. Deze redactie meent dat al deze lieden in mindere of meerdere
mate ploerten
en psychopaten zijn
. Lieden die een onmiddellijk proces
verdienen, en een proces waarin de Franse behandeling (guillotine) of de Chinese
versie (nekschot) een reële optie moet zijn.
Maar misschien is dit allemaal toch wat te omslachtig. Uit de
criminologie komt de wetenschap dat misdaad en straf een relatie met elkaar
moeten hebben, iets dat het gezonde verstand allang weet. Dus waar mensen
zelfmoord plegen, door een ongelukkig lot veroorzaakt door een groep daders,
is het passend dat die dood vergoed wordt door het toeval iemand uit
de dadergroep te laten kiezen, die hetzelfde lot ondergaat. Expliciet voor
dood een willekeurige rijke, bankiers of speculant voor iedere zelfmoord van
een arme. Met als extra motivatie: doe je het niet georganiseerd, gaan
mensen het op den duur zelf ongeorganiseerd doen: bankiers uit de ramen van
hun kantoren gooien.
Naar Economen
, Economie lijst
 , Economie overzicht
, of site home
.
|
