Westerse cultuur

Het bestaan en het zeer frequente gebruik van de term "westerse cultuur" laat zien dat het zeer gebruikelijk is de culturen van de wereld in tweeën te delen: de westerse en niet-westerse. En het verleent ook een zekere geldigheidswaarde aan dit onderscheid - een geldigheid die in dit artikel onderbouwd wordt op de manier die eerder geschetst is hier en verder uitgewerkt, met tussenstappen, in Menswetenschappen, regels hier .

Volgens die regels gelden voor culturen dezelfde methoden als voor iedere andere zaak die je wetenschappelijk wil benaderen: om te beginnen doe je eerst een inventarisatie van invloedsfactoren, en daarna zet je die factoren op volgorde van belangrijkheid - hier expliciet geformuleerd als één van de regels van de wetenschappelijke sociologie (regel 3) . Eventuele complicerende factoren, die elkaar deels of geheel tegenspreken, komen zo automatisch verderop in de analyse, want de belangrijkste factoren bij de beschrijving van een stabiele structuur hebben zelf automatisch ook een hoge mate van stabiliteit (wetenschappelijke sociologie, regel 4 ). En de culturen waar hier sprake van is, zijn redelijk stabiele structuren , waarvoor geldt dat bij normale evolutie gewoonlijk maar één aspect tegelijk veranderd (wetenschappelijke sociologie, regel 4.1 ).

Een aantal van de voor culturen relevante sociologische factoren zijn, in willekeurige volgorde - met groene pijl een link naar de korte uitleg van het sociologische begrip, en met de bruine voorbeelden:
-  de man-vrouwverhouding  uitleg of detail uitleg of detail
-  de gezinsstructuur  uitleg of detail 
-  de familie-gezinverhouding  uitleg of detail
-  de gezag-machtverhouding  uitleg of detail uitleg of detail
-  de kwaliteit van bestuur  uitleg of detail uitleg of detail
-  de respectcultuur  uitleg of detail uitleg of detail
-  het maatschappelijke vertrouwen  uitleg of detail uitleg of detail
-  de fokfactor  uitleg of detail
-  de mate van religiositeit  uitleg of detail uitleg of detail
-  het gedrag in de openbare ruimte  uitleg of detail
-  de partnerkeuze  uitleg of detail uitleg of detail
-  meritocratie versus aristocratie  uitleg of detail 
-  verenigingscultuur  uitleg of detail uitleg of detail
-  vrijwilligerswerk  uitleg of detail
-  homofobie  uitleg of detail
-  vrijetijdscultuur / hobby's uitleg of detail
-  inkomensverdeling 
-  uitgaven sociale zorg  uitleg of detail
-  wetenschap  uitleg of detail uitleg of detail
-  onderwijs  uitleg of detail
-  organisatievermogen  uitleg of detail uitleg of detail
-  dialoog  uitleg of detail uitleg of detail
-  opvoeding  uitleg of detail
Al deze factoren vormen een sterke noord-zuid trend, waarbij het naar het zuiden toe steeds slechter wordt - zowel binnen Europa uitleg of detail als daarbuiten uitleg of detail . Puur vanuit wetenschappelijk standpunt gezien is het voldoende om deze verzamelingen na te lopen, want daarna trekt de conclusie zichzelf. De rest van dit artikel is slechts het expliciet maken van deze direct uit de werkelijkheid volgende conclusies - zeg maar de "human interface"- de mensgeschikte representatie.

Iets waar zowel de wetenschappelijke als mensgerichte representatie mee zou moeten vervolgen is het in volgorde van belangrijkheid zetten van de factoren. Aanvankelijk met een mate van keuze in zich, maar die keuze wordt uiteindelijk bepaald door het resultaat: klopt de gegeven volgorde met wat je ziet in de werkelijkheid. Klopt het niet, pas je je criteria aan. Tot het goed zit. Dit is de kern van de wetenschappelijke methode . Deze prioritering is met name van belang als de verschillende factoren in verschillende richting wijzen. Voor ons huidige onderwerp van de waardering van culturen is dat dus nauwelijks het geval, aangezien alle trends vrijwel gelijk lopen.

Als je deze methodiek hanteert, en je hanteert wat betreft de waardering van culturen een zo volledig mogelijk lijstje van factoren, en je probeert eerst een soort top-tien samen te stellen, kom je vrijwel zonder problemen op het bovenstaande lijstje - of iets anders dat daar sterk op zal lijken. Ieder van die factoren slaat op maatschappelijke processen die elders op deze site al uitvoeriger zijn toegelicht, waarnaar dan ook voortdurend zal worden verwezen. Overigens moet je daarvoor eerst wel de ideologie van de meeste sociologen en vrijwel alle cultureel-antropologen opzij zetten, want die ideologie zegt dat alle culturen dezelfde waarde hebben, en dat er dus geen evolutie in culturen is uitleg of detail . Onzin, natuurlijk uitleg of detail .

De belangrijkste factor, zonder enige twijfel, is de mate van religiositeit van een cultuur - hoe religieuzer, hoe lager. Iedere andere rangschikking van religie zou onmiddellijk meer historische tegenstrijdigheden opleveren dan deze keuze. Tussen twee haakjes: waar hier het verzamelbegrip "religie" wordt gebruikt, is het natuurlijk altijd mogelijk dat er religies zijn waarvoor dit niet opgaat. Maar het gaat wel op voor het overgrote deel, zodat we het hier, net zoals in het vervolg voor soortgelijke begrippen, voor het gemak maar categorisch (generaliserend) stellen - deze vorm van voorbehoud moet er wel voortdurend bij gedacht worden (wetenschappelijke sociologie, regel 7 ). Maar voor religie gaat het zelfs op voor het over-, overgrote deel.

De reden voor deze positie van religie is natuurlijk en simpel: religie vertegenwoordigt een vastomlijnd stelsel van opvattingen, vaak zelfs genoteerd in een zogeheten "Het Boek" ("Bijbel"). Religie verhindert dus verandering van opvattingen - oftewel: religie verhindert het ontwikkelen van nieuwe ideeën - oftewel: religie beperkt de vrijheid van denken . En die aanpassing van ideeën en de vrijheid van denken zijn natuurlijk noodzakelijk als processen voor de soort homo sapiens om zich in voortdurend veranderende natuurlijke en sociale omstandigheden staande te houden. Het zelfs ook andersom: de beperking van de vrijheid van denken, maakt denken tot een minder gebruikt proces, iets dat de natuur meestal afstraft met afsterving: use it, or lose it . Het is bijvoorbeeld ook direct meetbaar in termen van inkomen uitleg of detail .

De tweede factor staat ook wel vast: de autoriteitsstructuur - naarmate de maatschappij met meer autoriteit- en machtsrelaties is ingericht, is hij lager - of: hoe dictatorialer, hoe lager. De argumenten voor de hoge plaats van deze factor lijken sterk op die voor religie. Religie vertegenwoordigt ook een machtstructuur, zij het dat het bij religie erger is omdat het over langere tijden stabiel is - en een religie een meestal dictatoriale rol geeft aan goden - niet-bestaande supermensen. In het geval van een dictatoriale verhouding tussen gewone mensen is er een specifiek mens die de gang van zaken en de heersende opvattingen bepaalt, en dit houdt automatisch ook weinig tot geen vrijheid in tot het ontwikkelen van nieuwe ideeën. En beperkt automatisch de vrijheid van denken. Bekendst is natuurlijk de vorm van absolute machtsuitoefening door geselecteerde geslachten, het koning-enzovoort stelsel. En ook bekend is het gevolg dat die geselecteerde geslachten vaak "opstappen" naar het niveau dat ze denken dat ze goden zijn - een psychologische ziekte van het zuiverste soort.

Het tegenovergestelde van het uitoefenen van macht is dat van gezag, zoals uitgebreider behandeld hier - in het kort: gezag is gebaseerd op vaardigheden en competentie. Qua staatsbestuur hanteert men de tegenstelling tussen dictatorialer en democratischer, maar het begrip democratie op zich is geen garantie: in bijna heel Afrika worden totaal ongeschikte en dictatoriale leiders gekozen uitleg of detail . De relatie tussen gezag en macht speelt op ieder niveau van de maatschappij, en is, na het uitschakelen van religie, de belangrijkste factor voor het functioneren van een maatschappij. Als je de definitie van gezag herhaalt: "Het uitoefenen van autoriteit op grond van kundig- en vaardigheden", is dat eigenlijk vanzelfsprekend uitleg of detail .

Een tussenevaluatie: de moderne Westerse maatschappij heeft op het terrein van religie veel belangrijke stappen gezet, en op dat van de machtsverhoudingen een aantal. Maar op beide terreinen is er ook nog steeds veel te doen en veel strijd, zoals voor religie blijkt in de reactie op de opkomst van de islam, die veelal vergoelijkend tegemoet wordt getreden ook daar waar de islam een aantal stappen terug op de beschaving vertegenwoordigd. En op het vlak van de verdeling van de macht, laat de vraag "Hoe democratisch zijn we?" onmiddellijk zien dat "we" nog lang niet halverwege zijn, want op het belangrijkste maatschappelijke terrein, de economie, heersen er nog ouderwetse dictatoriale toestanden uitleg of detail . Het blijkt uit het misbruik dat de maatschappelijke top- en middenklassen maken van hun positie , en ook uit de strijd die op ieder maatschappelijk deelterrein nog volop bezig is tussen de structuren van de aloude macht en het moderne gezag - tussen aristocratie (en dergelijke) en meritocratie uitleg of detail .

Dit voor zover de tussenanalyse. Als tussenstap naar de wat meer praktische punten komt nu het tweetal criteria genaamd "respect" en "macho". In beide zaken is dit het meest ostentatief bij mannen, maar bij de culturen waar het sterk speelt, doen veel vrouwen ook mee.

Wat betreft respect gaat hierbij niet om het echte respect van: waardering voor iemand al geleverde prestaties, maar waardering voor de persoon vanwege iets arbitrairs als etnie of geloof   . Hierbij is sprake van een sterke noord-zuid trend uitleg of detail , die op te splitsen is in onder andere de Latijnse uitleg of detail , creoolse ("I want respect, man!") uitleg of detail , en islamitische (de cartoonwoede was voor een belangrijk deel geschonden respectgevoel) hoofdversies.
    Het fundamentele probleem van de respectcultuur is dat het een vrijwel volledige rem zet op het proces van foutcorrectie. Ieder werkend mens en iedere organisatie maakt fouten, en goedfunctionerende organisaties hebben mechanisme om fouten te erkennen en door aanpassingen in de toekomst te voorkomen . In respectculturen is dit zeer moeilijk voor mensen op gelijk hiërarchisch, en onmogelijk voor correctie van hogere niveaus uitleg of detail - ook in Aziatische culturen, waar een tussenvorm van de respectcultuur voorkomt, is bekend dat het tot systematische maatschappelijke problemen leidt.

albanian_pack_animalDe term "macho" uitleg of detail staat voor de man-vrouw verhoudingen binnen de maatschappij uitleg of detail . Voor een belangrijk deel van dat samen met het respect-gebeuren, omdat dit het sterkst tot uiting komt bij mannen, en vrouwen dan gebruikt worden door mannen om hun zelfrespect te versterken, in sommige culturen erin resulterend dat de mannen het grootste deel van het werk door vrouwen laten doen. En dus ook hier vinden we aan de extremen dezelfde culturen terug. Het meest masculien zijn de islamitische cultuur uitleg of detail (zie bijvoorbeeld de smerige kledij waarin vrouwen gestoken worden uitleg of detail ) en de creoolse (zie de manier waarop ze hun vrouwen laten stikken uitleg of detail ). En dat zijn tevens de culturen die op bijna alle mogelijke vlakken het zwakst presteren - de illustratie rechtsboven stamt uit de armste Europese cultuur en tevens de meest islamitische: de Albanese uitleg of detail .

Met deze twee direct verbonden, en weer een werkingsniveau lager, is het aspect van de arbeidsethos. Daar waar je status afhangt van statische, inherente, zaken als afkomst, religie (is iets dat je gewoon bij opvoeding krijgt) of sekse, is er geen inspanning nodig om je status te verheffen. Waar je status niet inherent is, moet je je best doen om status te verwerven. Arbeidsethos ontstaat dus in egalitaire culturen. In de Westerse cultuur is het terecht gekomen door haar afstamming van de Germaanse culturen, die relatief sterk egalitair waren. Dit is de inbreng, naast de intellectuele inbreng vanuit de Grieks-Romeinse cultuur, die essentieel was voor de Europese oorsprong van moderne wetenschap .

De volgende twee aspecten zijn net als religie en macht aan elkaar verbonden. De ene is de algemene maatschappelijke verhoudingen, de sociale structuur, en de ander de gezinsstructuur - de eerste hiervan zit heeft ook weer een verbinding met de gezags- en machtsverhoudingen. 

De zaak van de algemene sociale verhoudingen is uitgebreid besproken in Westerse organisatie uitleg of detail . Kort samengevat: de Westerse sociale structuur heeft grootschaliger sociale verbanden dan de niet-westerse culturen - veel grotere organisaties. De industrie en met name de internationale concerns hebben duizenden tot en met honderdduizenden mensen in dienst, die allemaal tezamen werken aan producten. De niet-westerse maatschappij en cultuur komt niet vele verder dan structuren van enkele honderden mensen. De reden daarvan is het ontstaan van functionele verbanden tussen mensen, binnen de uitoefening van de taak, en dat die functionele verbanden domineren over familiebanden. De Westerse maatschappij is gebaseerd op een andere vorm van samenwerking, en een hogere graad van vertrouwen uitleg of detail - een familielid heeft een natuurlijke band, maar bij niet-familie moet je op hun goede bedoelingen met jou vertrouwen . Dat veel grotere sociale vertrouwen is een ander aspect van die grotere organisatiegraad - en weer verbonden met het ontstaan van gezagsverhoudingen in plaats van machtsverhoudingen.

Al hierbij genoemd is het aspect van de familiecultuur. De oude sociale structuur loopt van gezin naar nabije familie uitleg of detail , verre familie of clan, naar etnie en ras uitleg of detail - ter contrast: de westerse structuur loopt van gezin naar vereniging, werk, stad, en land uitleg of detail . In de oude sociale structuur is het vertrouwen beperkt tot de oude verbanden - buiten deze verbanden heeft men geen vertrouwen, en in de meeste gevallen diverse gradaties van wantrouwen uitleg of detail .

Het effect van beide aspecten is ook glashelder waar te nemen in de huidige mondiale wereld, door naar geografische verdeling te kijken, zie de verzameling hier uitleg of detail en binnen Europa zelf hier uitleg of detail . De rol van deze aspecten is dan ook essentieel. Het zijn in feite de praktische gevolgen van de meer principiële eerste twee aspecten.

Een kenmerkend voorbeeld van deze culturele eigenschappen is de houding tegenover de grootste organisatievorm: de staat - de staat staande voor de gemeenschappelijkheid van de burgers. Hoe minder westelijk, hoe meer minder men vertrouwen heeft in en over heeft voor de staat - iets dat iedereen kent in de vorm van de belastingmoraal - hoe minder westelijk, hoe meer men belasting ontduikt (voor de analyse van dit verschijnsel binnen het westen zelf, zie hier ).

De tweede tussenevaluatie. Het voorgaande is al hard vloeken in de kerk van vele sociologische stromingen, bijvoorbeeld die van de gelijke waarde van het wilde denken van de goeroe van de culturele antropologie, Claude Levi-Straus, en nog onzinnigere vormen van relativisme en nihilisme. In het volgende deel gaan we verder in op de algemeen culturele achtergrond van de maatschappelijke ontwikkelingen. Dit is nog veel meer fout, en grenst op dit moment nog bijna aan het verbodene. Overigens hebben ontwikkelingen in 2011 geleid tot een mate van erkenning van bovenstaand genoemde feiten uitleg of detail .

Aansluitend op zowel de gezinsstructuur als het macho of  respect gebeuren is het belangrijke aspect van de opvoeding. Dé factor die daarin het verschil maakt is de betrokkenheid van de vader. Hoe meer betrokkenheid van de vader hoe beter uitleg of detail - dit is een relatief nieuw idee, dat je voornamelijk in de Westerse en de Aziatische wereld vindt. Ook binnen de Westerse wereld is er vrij veel variatie, zoals de term "macho" voor de Latijnse en Latijns-Amerikaanse cultuur al aanduidt uitleg of detail - en naarmate een cultuur meer masculien of macho is, vind je minder mannenzorg. Bijna een tautologie, zou je zeggen. En naarmate minder mannenzorg, al eerder gezien, een minder goede cultuur.

De variatie binnen de Westerse cultuur is in versterkte mate te vinden in de rest van de wereld. In de Arabische cultuur behoort het tot de man-vrouw rolverdeling dat het huis het koninkrijk is van vrouw en dochters - de man zit in het theehuis, en de zoons zwerven op straat uitleg of detail . Een van de redenen dat deze cultuur achterblijft.

Dit is verder versterkt terug te zien in de creoolse cultuur - daar is de man niet alleen niet thuis, hij is heel vaak helemaal niet meer aanwezig. Een flink deel van de creoolse gezinnen zijn één-oudergezinnen: vrouw en kinderen - man is de hort op, vaak definitief. Een verschijnsel dat je niet alleen in Afrika ziet, maar overal in de rest van de wereld waar creolen wonen uitleg of detail . In Nederland nam het aantal ongetrouwde tienermoeders dramatisch toe met de komst van Curaçaoënaars en Kaap-Verdianen. Merk op, voor de volledigheid: nog steeds geldt dat dit groepseigenschappen zijn en dat er binnen de groepen een aanzienlijk variatie is: het is niet zo dat iedere creoolse man een mindere vader is dan iedere Westerse - er zijn genoeg gevallen dat het andersom is - niet iedere Japanner is kleiner dan een willekeurige Nederlander. Net als altijd, gaat het hier om de sociologische verschillen, de verschillen voor de groepsgemiddeldes .

Maar dat sociologische verschil, de waarde van de man in het twee-ouder gezin, is zeer reëel en hebben we in Nederland aan den lijve ondervonden in het gevolg voor de mannelijke kinderen: de zoons die zonder vaderlijke hand op straat rond lopen te schooieren. Met de inmiddels overbekende verschijnselen van overlast en criminaliteit tot gevolg - een soort kleinschalig en als zodanig onopgemerkt aspect van "de botsing der culturen".

Dit was de directe lijn van een principieel verschil tussen culturen in sociale houdingen en structuur naar de praktische sociale consequenties ervan. Maar er zijn ook neveneffecten op andere terreinen. Het is eerste is psychologisch: zoals diverse onderzoeken genoemd in de bronnenverzameling over het verschil tussen Noord- en Zuid- en Oost-Europese landen laat zien uitleg of detail : het leidt ook tot een gelukkiger leven uitleg of detail .

Maar er is ook een belangrijke nevenlijn, die op dit moment gezien wordt als essentiëler dan de hoofdlijn, en dat is het ontstaan binnen de Westerse cultuur van de moderne wetenschap.

Voor het ontstaan van de moderne Westerse ontwikkeling zijn er in andere culturen als de Chinese, Arabische en oud-Griekse ook al hoogwaardige resultaten geboekt, verbonden aan namen van beroemde geleerden. Het verschil tussen deze gevallen en het Westerse is dat die niet-Westerse gevallen niet verder in hun lokale maatschappij zijn doorgedrongen of beklijfd, terwijl dit bij het Westerse geval wel is gebeurd.

De oorzaak achter dit verschil, in meer detail beschreven in Wetenschap, historie uitleg of detail , is dat de opleving in de wetenschap die plaats vond ten tijde van de Europese renaissance, in eerste instantie in Italië, plaats vond in een maatschappij die al een sterke sociale binding kende, en veel grotere voor wetenschappelijke ontwikkeling vatbare bevolking had. Waar de wetenschappelijke opleving in andere culturen beperkt bleef tot geïsoleerde eilandjes van grote geleerden, leidde de opleving in Europa tot een heuse maatschappelijke revolutie. Of om preciezer te zijn: die revolutie vond plaats in Noord-Europa, Engeland en Nederland,de landen wie de nieuwe sociologisch orde ook het sterkst was. Met als interessant detail dat het wetenschappelijke werk van de grootste renaissance geleerde, de Italiaan Leonardo da Vinci, nooit vervolg heeft gevonden, en dat van de Noord-Europese geleerden als Huygens, Newton, Leeuwenhoek, en Leibniz wel.

De moderne wetenschap in de West-Europa maakte een deels autonome, los van de maatschappij staande, ontwikkeling door, en die wetenschappelijke ontwikkelingen gingen zelfde maatschappij beïnvloeden, waardoor de wetenschap zelf weer verder kon groeien, enzovoort. 

Deze opmerkingen zijn open deuren voor iedere (cultuur)historicus, of zouden dat moeten zijn. Ze zijn het in ieder geval niet in de rest van de maatschappij, waarin zelfs de opmerking dat de ontwikkeling van de moderne wetenschap ontstaan is in Europa met de Verlichting voor velen bijna gelijk staat aan vloeken in de kerk uitleg of detail . Dit is vrijwel altijd te herleiden tot één enkele zaak: de wil tot het ontkennen van het bestaan van een ontwikkeling in cultuur, want een ontwikkeling in cultuur betekent automatisch het bestaan van cultuurverschillen - dat wil zeggen: verschillen in niveau van cultuur. En dat is in strijd met een in zeer brede kringen aanvaarde ideologie: de gelijkheid der culturen .

Deze stand van zaken weerspiegelt iets dat we uit hoofde van eenvoud weggelaten hebben in het voorgaande: waar daar sprake is van "wetenschap" is dat voornamelijk natuurwetenschap. Andere wetenschappen zoals de sociale lopen daar in diverse mate op achter, omdat die wetenschappen moeilijker te analyseren zijn door veel verbanden binnen de diverse deelstructuren. En door een duidelijke onwil onder menswetenschappers om hier om objectieve wijze aan bij te dragen uitleg of detail , waarover verderop meer.

Hiermee zijn we dus in het heden van de ontwikkeling van de Westerse wetenschap en de ontwikkeling van de Westerse cultuur. Dat heden wordt gekenmerkt door drie belangrijke zaken: als op het ogenblik meest opvallende de al genoemde confrontatie met niet-Westerse culturen in eigen land, ontstaan door grootschalige immigratie - zodat nu in de buurt van 10 procent van de bevolking van niet-Westerse culturele afkomst is. Als tweede een zaak die wel opvalt maar normaliter niet in de essentiële context: die van klassenstrijd . En de derde is nog onbekender, en dat is de strijd tussen het alfa/gamma- en bètadenken, de natuur- en de sociale wetenschappen . Maar ook tussen professionaliteit en bestuurlijke macht, of het verschil tussen gezag en macht- waarmee we weer terug zijn bij de al genoemde zaken van maatschappelijke ordering: wie maak je de baas?

Het eerste probleem, de strijd tussen de culturen binnen de Westerse maatschappijen, is veroorzaakt door immigratie van wat in Nederland al snel aangeduid werd als allochtone culturen: culturen die dusdanig zichtbaar afweken dat er een apart woord voor kwam. Dat aparte woord betekende, door de bijbehorende sociale verschijnselen, al snel "achtergebleven", of volkser: "achterlijk". De verbale segregatie ontstond in Nederland door de behoefte van de maatschappelijke en culturele elite om de immigranten te ondersteunen daar waar ze aanzienlijke sociale achterstanden hadden - die achterstandprogramma's, het beleid, moesten een gezamenlijke naam hebben en dat werd "allochtonen".  En die achterstandsprogramma's vond men noodzakelijk omdat politiek en bestuurlijk Nederland ook sterk aanhanger is van de gelijkheid der culturen en cultuurrelativisme, in Nederland meestal aangeduid met de term "multiculturalisme" . Hetgeen op zich weer een gevolg van het kosmopolitisme van de politieke en bestuurlijke elite, en het daaruit volgende migratiefundamentalisme: immigratie mag geen slechte naam krijgen, dus moest de achterstand van de grote groep recente immigranten gerepareerd worden. De strijd gaat om die reparatie, genaamd "integratie", het gebrek aan succes daarmee, en de daardoor steeds grote wordende groep tegenstanders van (massa) immigratie.

Van de multiculturalistische kant gaat die strijd gepaard met een promotiecampagne voor het meest sterke aspect dat tegen de ontwikkeling van de moderne maatschappij ingaat: de religie - in de vorm van de islam uitleg of detail . En als tweede kenmerk het kunstmatig bevorderen van de benoeming van mensen op grond van zaken "representativiteit" - het allochtone voorkeursbeleid . Dat laatste gaat direct in tegen een essentieel aspect van de vooruitgang van de beschaving: de beoordeling op kunde en geleverde prestatie . Het is een directe bedreiging voor de structuur van de westerse maatschappij uitleg of detail . Middels ook als zodanig erkend uitleg of detail .

Het feit dat hier ook een maatschappelijke strijd binnen de Westerse cultuur betreft blijkt eruit dat het bovenstaande door aanhangers van het cultuurrelativisme of multiculturalisme als "racistisch" zal worden gezien. Dat dit een volstrekt willekeurig en daarmee onjuist oordeel is, blijkt eruit dat men met de culturele niveauoordelen van bijvoorbeeld moslims ("christenen zijn honden, joden zijn apen en ongelovigen zijn varkens" uitleg of detail ) geen merkbare moeite heeft en werkelijk totaal geen moeite met de eigen constatering van culturele niveauverschillen binnen de eigen cultuur ("lagere klassen zijn burgermannetjes en ordinair en aanhangers van de PVV zijn xenofoben, fascisten en racisten uitleg of detail )

Daarmee hebben we ook de tweede strijd al aangeroerd: de strijd tussen de maatschappelijke klassen. Want de mogelijkheid tot migratie is iets dat door de culturele, intellectuele en bestuurlijke topgroepen en de elite als een essentieel onderdeel van hun leven wordt gezien. terwijl de klassen daaronder, waaronder de producerende klassen, die tezamen ongeveer tweederde van de bevolking uitmaken, geen voordeel hebben bij immigratie, en bij de massa-immigratie van niet-Westerse immigranten grote nadelen hebben. Onder andere door het verpesten van de arbeidsmarkt. Deze klassenstrijd hangt ten naaste samen met het grootste kapitaal van de Westerse cultuur, haar grotere neiging tot samenwerking en vertrouwen , en is de tweede grote uitdaging voor de Westerse cultuur.

De derde uitdaging is de strijd tussen alfa/gamma en bèta. Deze strijd heeft vele slagvelden, om te beginnen binnen ieder mens zelf. In de menselijke geest strijden rationele en emotionele overwegingen voortdurend om voorrang, en meer recente onderzoeken laten zien dat het emotionele daarin voortdurende de overhand heeft.

Het is dan ook niet verbazingwekkend dat op het sociale vlak hetzelfde geldt. Het al genoemde verschil tussen gezag en macht is er direct in vertaalbaar, met macht staande voor emotie en gezag voor ratio . Idem voor direct aanverwante zaken als dictatuur, aristocratie, nepocratie en dergelijke versus democratie en meritocratie .

Maar ook binnen de Westerse maatschappij zelf speelt deze strijd zich af . Zo is al vrij lang geleden vastgesteld dat, waar de bèta's middels wetenschap en techniek in feite zorgen voor de materiële vooruitgang en welvaart uitleg of detail , onze rijkdom , de alfa's en gamma's de baas zijn . Wat zich op wat kleiner niveau ook afspeelt binnen bedrijven en instellingen: de bèta's doen het meeste productieve werk, en de alfa's en gamma's spelen de baas en/of gaan met geld en/of eer strijken .

Deze uitdagingen voor de Westerse cultuur hebben vele zaken gemeenschappelijk. Al genoemd is het verband tussen immigratie en klassenstrijd: immigratie hoort bij globalisering en liberalisering, wat in het voordeel is van de hogere klassen, en in het nadeel van de lagere. En de klassenstrijd heeft ook wel een verband met de alfa/gamma versus bèta tegenstelling: bèta's worden net als de lagere klassen onderworpen aan het "nuttigheid" of productiviteit criterium, terwijl hogere klassen zowel als alfa/gamma's grotendeels worden vrijgesteld van deze gesel. Natuurwetenschappers moeten laten zien dat hun onderzoek is, daar waar ze het opzichtig zo is - kunstenaars zijn vrijgesteld, daar waar kunst opzichtig niet nuttig is. Arbeiders moeten meer opbrengen dan ze kosten, terwijl het zo wel duidelijk is dat ze iets maken - managers en directeuren doen niet eens moeite in die richting, want iedereen kan zien dat ze weinig tot niets opbrengen en eindeloos veel kosten .

En als laatste in dit cirkeltje: de strijd tussen alfa/gamma en bèta heeft ook een raakvlak met de strijd rond de immigratie. Want één van de oplossingen voor het probleem van de niet-werkende integratie van niet-Westerse immigranten, en de blijvende nadelen die hun aanwezigheid brengt, is een censuur op berichten die daarvan blijk geven. Het is hetzelfde als het niet mogen bespreken van culturele niveauverschillen in meer algemene zin, of het op systematische en wetenschappelijke manier over culturen kunnen praten. Dat "taboe"  is ingesteld, op onofficiële wijze natuurlijk, door de politieke en bestuurlijke elite, en een groot deel van de intellectuele elite. Deze groepen vallen vrijwel geheel samen met de alfa- en gamma sectoren van wetenschap en denken, of halen daar hun inspiratie. Van filosofen, literatoren, journalisten en presentatoren (de alfa's), tot historici, sociologen, economen en politici, (gamma's).

Zo zien we dus aan de ene kant een samenballing van belangen in de groepen van de politiek en bestuur, alfa- en gamma-intellectuelen een geestverwanten, maatschappelijke top en machtige elite, met als gezamenlijke drijfveren die van geld, macht en eigenbelang, in de combinaties van profiteurschap en uitbuiting, onder het mom van mooie woorden als wereldburgerschap, globalisering en kosmopolitisme. En aan de andere kant de groepen van de producerende lagere en lagere-middenklassen, en natuurwetenschappers, de bèta-intellectuelen, en iedereen die meer geïnteresseerd is in de werkelijkheid dan in ideologie of leugens - de mensen die niet de tijd noch de gelegenheid hebben tot migreren omdat ze het werk moeten doen, of het niet willen omdat ze liever zinvol bezig zijn aan een werkelijk bestaand product, dan als een minstreel liedjes erover staan te zingen.

De morele component van dit alles wordt uiteindelijk misschien nog wel het duidelijkst in het taboe op het bespreken van de objectieve problemen van de massa-immigratie. Het is niet alleen een maatschappelijke vorm van censuur. Het is een taboe op het inhoudelijke beschrijven van werkelijkheid, en daarmee is het uiteindelijk ook het tegenhouden van denken - van rationaliteit. Zoals vroeger de religie dat deed en nu nog doet uitleg of detail .

Dat laatste geeft onmiddellijk een antwoord op de vraag naar de morele component: dit is in strijd met de vooruitgang en de beschaving. Geen verrassing, want taboes op het inhoudelijke beschrijven van de werkelijkheid zijn namelijk ook al overduidelijke tekenen van een gebrek aan beschaving. Een beschaafde cultuur is namelijk in wel staat dit soort verschillen te benoemen, zonder dat het tot negatieve gevolgen leidt. Want het kunnen constateren van de problemen is nog steeds een noodzakelijke voorwaarde om iets substantieel te kunnen doen aan de oplossing.

De rol van het taboe op het bespreken van culturele maatschappelijke problemen, dat wil zeggen: het ontkennen van het bestaan van culturele niveauverschillen , is niet duidelijker te illustreren dan door het te formuleren op de manier van haar voorgangers, en te plaatsen in een rijtje met die voorgangers - waar we hier dan meteen nog maar een aanverwant exemplaar aan toevoegen:
    -  De aarde is plat .
    -  De zon draait om de aarde .
    -  Alle culturen zijn gelijk .
    -  Alle mensen zijn gelijk .

De eerste twee zijn fundamentele misvattingen op natuurwetenschappelijk gebied, de tweede zijn misvattingen op sociologisch gebied. De eerste twee moesten overwonnen worden om snellere vooruitgang te boeken op natuurwetenschappelijk gebied , de laatste twee moeten overwonnen worden om snellere vooruitgang te gaan boeken op sociologisch gebied . In deze reeks is de Westerse cultuur pas halverwege. De Arabische cultuur, met haar islam , is tot groot chagrijn van de ideologen van culturele gelijkheid, nog aan het worstelen met de eerste twee .

Het aanhangen van van stellingen 3 en 4 is hetzelfde als de ontkenning van de wetenschappelijke visie op de wereld en van de beschaving . Tezamen met de steun aan de achterblijvende islamitische cultuur zijn dit duidelijke stappen terug in die beschaving - een retrograde beweging, en dus verraad van de Westerse cultuur . Een bewegingsrichting die natuurlijk ook terug te zien is in de twee andere grote strijdpunten der beschaving die je terugziet in de Westerse cultuur: de pro-macht en pro-irrationaliteit houding van elite en van de alfa/gamma's in de strijd tussen gezag-en-redelijkheid en macht-en-willekeur .

Het 'halverwege' van de Westerse cultuur dat hier genoemd wordt, is natuurlijk overdrachtelijk. Het is onmogelijk in te zien wat er in de toekomst zal volgen qua beschaving. Het enige houvast in dat opzicht is het lezen van voldoende sciencefiction van de goede soort , veel daarvan te vinden hier . In de sciencefiction  wordt het meest onbelemmerd door gebaande paden gefantaseerd over de toekomst, waaruit je een idee kan krijgen van die mogelijke paden.

Een opvallend aspect aan de sciencefiction is dat godsdienst er nauwelijks of niet in voorkomt, als maatschappelijke kracht van betekenis. Maar eigenlijk is dat niet verwonderlijk. Wie met een open blik naar de moderne culturen kijkt, ziet dat de beweging weg van religie iets is dat alle vooruitgang  in die culturen kenmerkt . In het kader van het recente integratiedebat in Nederland wordt met enige regelmaat gewag gemaakt van "onze joods-christelijke cultuur" - die dan ook nog eens het islamitische in zich op zou moeten nemen. Terwijl feitelijk "onze  cultuur", dat wil zeggen dat datgene waarin onze moderne cultuur zich onderscheidt van oudere culturen alhier en andere culturen elders, niet het joodse noch het christelijke is, maar het rationele, het technische en het wetenschappelijke. Er is nog wel een "joods-christelijk" aspect aan onze cultuur, maar dat zijn de resten van het verleden, die nu staan voor culturele achteruitgang . En het religieus "joodse" deel hierin is al helemaal minuscuul, niet veel verdergaand dan de joodse afstamming van Jezus. Wat wel dieper doorgedrongen is, via de christelijke godsdienst, is het absolutistische denken stammende van een enkele almachtige en alwetende godheid - omdat dat mede de inspiratie is voor talloze andere vormen van zwart-witdenken, en daarmee de bron van onnoemelijk veel kwaad in de wereld. Meer over de historische en hedendaagse ontwikkeling van religieuze en andere ideologieën hier .

Een thema dat in de sciencefiction wel veel voorkomt is de rol van de wetenschap. Omdat de meeste sciencefiction zich afspeelt in de ruimte of op andere planeten, moeten wetenschap en techniek wel een belangrijke plaats innemen. Dat wil zeggen: natuurwetenschap. Menswetenschappen komen weer slechts in zeer beperkte mate aan de beurt - voorbeelden die in gedachten komen zijn de Foundation boeken van Isaac Asimov, de Nul-A boeken van A.E. Van Vogt, en Weg met de Wereld van John Brunner - maar die eerste twee zijn dan ook sterke voorbeelden. Natuurlijk komt sociologie talloze malen om de hoek kijken, met name bij Jack Vance, maar dat is in de beschrijving van maatschappelijke processen - niet in de vorm van het vak sociologie zelf.

Voor de rest van het culturele spectrum kan men de zaken wel invullen. Hoe meer alfa, hoe minder je ervan ziet voorkomen. Dat is logisch als je het wil het hebben over zaken die maatschappelijk, sociologisch, iets te betekenen hebben, want literatuur en dergelijke gaat hoofdzakelijk over één ding: de menselijke psyche. En dat is allemaal veel te individueel voor beschouwingen over de toekomst.

Je mag je in alle gerede afvragen of dat niet doodgewoon algemener geldt. Dat er in de toekomst veel minder plaats is voor de alfa-wereld - de boodschap in Weg met de Wereld. Dit als een doortrekken van de lijn die nu ook al te zien is: religie is volkomen alfa, macht is psychologisch gezien ook volstrekt alfa, terwijl gezag kijkt naar competentie en dus bèta is, en de huidige maatschappelijke strijd op talloze punten kan gemakkelijk geïnterpreteerd worden als de strijd tussen macht en gezag, dus als de strijd tussen alfa en bèta .

De mate waarin de Westerse cultuur er in slaagt om deze barrière te overwinnen, bepaalt of de Westerse cultuur in de toekomst succesvol zal zijn. Ook daarvan zijn hier een aantal mogelijke elementen gegeven. Als eerste is daarvan al de meest noodzakelijke voorwaarde genoemd: de erkenning van de problemen die er zijn. En die problemen zijn voornamelijk sociologisch van aard. We moeten eerst dwaalstellingen drie en vier onder ogen zien. De gelijkheid der culturen zal moeten worden afgeschaft om te voorkomen dat geïmporteerde achtergebleven culturen de onze besmetten met de oude kwalen van religie en etnisch- en machtsdenken. En de vierde om de stap te kunnen maken naar een echte maatschappij gebaseerd op kundig- en vaardigheden, zonder onderdrukking of benadeling van hen die minder goed bedeeld zijn op dit gebied.

Die laatste twee zaken zijn alleen mogelijk met een gelijktijdige of voorafgaande zuivering van onze taal op sociologisch gebied. Zoals in de twee beroemde boeken van George Orwell, 1984 en Animal farm, al vele decennia terug uitgebeeld: het misbruik van de taal is de weg naar het misbruik van de medeburger - "Arbeit macht Frei" is niet alleen in de context van de nazi-heerschappij een cynische leugen, ze is het, in misschien wat mindere mate, ook in de context van de kapitalistische maatschappij, al dan niet neoliberaal . De methode van taalzuivering die het meest veelbelovend lijkt, is de algemene semantiek , zoals indirect ook aanbevolen door Orwell uitleg of detail - een systematische beschrijving start hier . De algemene semantiek zoals hier vorm gegeven, is geïnspireerd door de al genoemde sociologische voorspellingen in de Nul-A boeken van Van Vogt uitleg of detail (Wikipedia) en de Foundation-trilogie van Asimov uitleg of detail (Wikipedia) - boeken die uitgaan van een voortgaande vooruitgang van de menselijke beschaving.

Alles samenvattend is er een grote lijn: de dominantie van het emotionele alfa-denken is het verleden - het rationele bèta-denken heeft de toekomst. Geheel passend bij de kenmerkende evolutionaire onderscheid van homo sapiens sapiens: zijn enorme cortex - zijn rationele brein.

De grote vraag aan het einde is: Gaat dit proces snel genoeg om de mensheid te redden van de potentiële ondergang? . Een stukje van een weg om zo'n ondergang te vermijden staat hier . Meer over de toekomst van de westerse cultuur hier .


Naar Westerse organisatie , of site home .

6 feb.2009; 25 apr.2009; 26 jan.2010